ΤΟ ΑΝΔΡΕΙΟΝ ΠΑΛΛΗΚΑΡΙΟΝ.

ΤΟΜΗ Α΄.

ΓΕΝΝΗΣΙΣ ΤΟΥ ΠΑΛΛΗΚΑΡΙΟΥ.

«Ἔθνος θέλει ἐγερθῆν ἐπὶ ἔθνος, καί βασιλεία ἐπὶ βασιλείαν, καὶ θέλουν εἶσθαι εἰς διαφόρους τόπους πεῖναι καί λοιμοὶ καὶ σεισμοί.» Ματθ. κδ΄. 7.

Ὦ ἀνδρεῖοι καὶ θεολαβεῖς τῶν Ἑλλήνων ἀπόγονοι! ἂν ἀγαπᾶτε τὴν πατρίδα, ἂν θαυμάζητε τὴν εὐσέβειαν, ἂν ἐρᾶτε τὴν παρθένιον ἀρετήν, ἂν ἐμπορῆτε να θρηνῆτε τὰς συμφορὰς τῆς ἀνθρωπότητος, ἢ να χαίρητε εἰς τὴν εὐδαιμονίαν της, -ἀκούσατε τὴν ἱστορίαν ἑνὸς ἀγαθοῦ Παλληκαρίου. Πρὶν ἀρχήσω δὲ τὴν κατανυκτικήν μου ταύτην ἀναφορὰν, ὑψόνω τὰς χεῖράς μου εἰς τὸν φιλάνθρωπον Ποιητὴν τοῦ κόσμου, εὐχόμενος να μοῦ ἁρπάξῃ τὸ κονδύλιον, ἂν τὸ προβληθέν μου ἔργον δὲν θέλῃ δοξάσειν τὸν θεῖόν μας Σωτῆρα, καὶ προξενεῖν τὴν εὐτυχίαν τοῦ ἀνθρώπου. Διότι, κάλλιον εἶναι, νὰ ζῇ τις εἰς ἐρημητικὴν ἀπραξίαν, παρὰ να κάμῃ ἢ γράψῃ τίποτε βλαβερὸν εἰς τὸ πνεῦμα, καὶ κακοῦ πρόξενον εἰς τὴν ψυχήν.

Πρὸς τὸ βόρειον τῆς Ῥουμελίας ἔζη ἀπὸ παλαιὸν καιρὸν μία οἰκογένεια μεγάλης δυνάμεως· πλουσία μὲν εἰς τὸ ἄκρον, ἀλλ' ἡ δύναμίς της ἔκειτο εἰς τὴν γνωστὴν αὐτῆς ἀξίαν. Ὃ θεμελιωτὴς τῆς φαμελίας ταύτης ἐχρημάτισεν αὐτὸς ὁ ἀνδρεῖος Ῥουμελιώτης, ὁ ὁποῖος, κατὰ τὰ 1789, εἰς τὴν δευτέραν δυστυχῆ τῆς Ῥωσσίας ἐκστρατείαν, ὕψωσε τὴν πατρίδα εἰς βαθμὸν ἐπιῤῥοῆς, ἕως τότε ἀγνώστου· τὸ δὲ ὄνομα τοῦ Βόσκαρη, ποῖος δὲν τὸ ἐξεύρει; Ἡ δέσποινα τῆς οἰκογενείας ἦτο μία ἐνάρετος γυναῖκα, ὄχι ὅμως φωτισμένη, καθὼς δὲν ἦτο συνήθεια τότε νὰ ἐκπαιδεύωνται τὰ θήλεια μέλη τῆς συγκοινωνίας. Αἱ γυναῖκες, τοῦ τότε καιροῦ ἦσαν ἀγάλματα, ὡραῖα μὲν, ἀλλὰ χωρὶς νοῦν· τώρα ὅμως ἡ Ἑλλὰς φρονίμως ἀκολουθεῖ τὴν Εὐρωπαϊκὴν συνήθειαν, καὶ αἱ ἐνάρετοι παρθένοι καὶ σύζυγοι τῆς πατρίδος εἶναι οἱ προσφυεῖς καρποὶ τῆς θηλυκῆς ἐκπαιδεύσεως.

Τὸ ἀνδρεῖόν μας Παλληκάριον ἦτον ἀπόγονον τῆς ῥηθείσης οἰκογενείας, καὶ ἐγεννήθη κατὰ τὸ 1800 ἔτος. Ἄμεσον πατέρα εἶχε τὸν εὐγενῆ Δημήτριον Βόσκαρην. Εἰς τὴν φαμελίαν τοῦ Ῥουμελιώτου τούτου εὑρίσκοντο ἕνας υἱός καὶ μία θυγάτηρ· Ἑλένη τὸ ὄνομα ταύτης, Ἀριστόβουλος ἐκείνου. Ἡ Ἑλένη ἦτο δεκαπέντε χρόνων τὴν ἡλικίαν, καὶ δέκα ἑπτὰ ὁ Ἀριστόβουλος, τὸ Παλληκάριόν μας. Ἦσαν καὶ οἱ δύο εὐμορφότατοι τὸ σῶμα, ἀλλὰ τὸ ἰδιαίτερόν των κάλλος ἦτο μία ἐράσιμος ἑνότης εὐσεβείας, φιλοπατρίας, καὶ φιλαδελφίας. Δύναταί τις λοιπὸν νὰ ἀπορῇ, ἂν ἐζήλευαν τὴν Ἑλένην καὶ τὸν Ἀριστόβουλον ὅλοι οἱ γείτονες; Οὐδαμῶς, ἐπειδὴ καθὼς οἱ γαλάζιοι οὐρανοὶ ἑλκύουν τὸν θαυμασμόν τῶν φιλοσόφων, οὕτω καὶ τὰ κάλλη τῆς Ἑλένης, καὶ ἡ ἀρετὴ τῶν δύο ἥλκυαν τὸν θαυμασμὸν τῶν ὅσοι τοὺς ἐγνώριζαν.

Ἀλλ' ἐζοῦσαν εἰς ὥραν μεγάλων συμφορῶν, καὶ ἡ μοῖρα των ἦτο νὰ δοκιμάσωσιν ἓν ὄχι μικρὸν μερίδιον. Διότι, καθὼς ἡ Θεία Πρόνοια δίδει «τὴν ἀμοιβὴν τῆς χάριτος» εἰς τοὺς δικαίους μᾶλλον εἰς ἄλλον κόσμον, πολλάκις καὶ αὐτοὶ μετέχουν τῶν κακοπαθειῶν τοῦ παρόντος. Κάθε τριαντάφυλλον ἔχει ἀκάνθια, καὶ τὸ ῥόδον τῆς εὐσεβείας ἔχει τὰ ἰδικά του. Οἱ δοῦλοι δὲ τοῦ Χριστοῦ μετὰ χαρᾶς ὑποφέρουν ὅ,τι τοὺς τύχῃ ἐδῶ, καὶ ζητοῦν μὲ ἥσυχον ὑπομονὴν ἄλλην πόλιν, ἤγουν τὴν ἐπουράνιον, πόλιν μὲ ἄσειστα θεμέλια, τῆς ὁποίας ὁ κτίστης εἶναι ὁ Θεός.

Εἰς τὰ 1821, ἄρχισεν ἡ Ἑλληνικὴ Ἐπανάστασις, ἡ ὁποία μὲ ἀστράπιον ὁρμήτητα ἀντήχησεν ἐπάνω εἰς ὅλα τὰ βουνά, ὅλας τὰς πεδιάδας τῆς τότε τυραννουμένης Ῥουμελίας. Ἔνδοξον συμβάν! Γεννήτορ πλείστων συμφορῶν, ἀλλὰ καὶ πηγὴ τῆς γλυκῆς ἐλευθερίας, ἐκπαιδείας καὶ εὐτυχίας. Μὲ αὐτὴν τὴν Ἐπανάστασιν συμπλέκεται ἡ ζωὴ τοῦ ἀγαθοῦ μας Παλληκαρίου· ἂς τὸν ἀκολουθήσωμεν λοιπὸν εἰς τὸ λαμπρὸν καὶ λυπηρὸν στάδιον τῶν πολεμικῶν αὐτοῦ ἀγώνων.

[…]

ΤΟΜΗ Η΄.

ΟΙ ΠΕΙΡΑΤΑΙ.

"Σὺ γνωρίζεις τὰ κάθαμά μου καὶ τὰ σήκωμά μου· σὺ νοεῖς τοὺς λογισμούς μου ἀπὸ μακρόθεν.» Ψαλ. ρλθ΄. 2.

Ἐνῷ οἱ Ἕλληνες θριαμβεύουν πανταχοῦ, καὶ οἱ Τοῦρκοι, ἀναλόγως ἀσθενοῦνται· ἂς ἀκολουθήσωμεν τὸ νέον μας Παλληκάριον εἰς τὰς ἀθλίας αὐτοῦ περιηγήσεις πρὸς ἀπολύτρωσιν τοῦ αἰχμαλωτισθέντος πατρὸς τῆς Καλλιόπης.

Πολὺ λανθάνονται ὅσοι Εὐρωπαῖοι πιστεύουν τὰς ἀτόπους ἱστορίας τόσων καὶ τοσούτων πειρατειῶν, ὅσας τινὲς μυθολογοῦντες ὑποκρίνονται ὅτι ἔγειναν εἰς τὴν Ἑλλάδα. Τῶν Ἑλλήνων αἱ πειρατεῖαι ἐστάθησαν πολλὰ ὀλίγαι, μόλον ὅτι μύριοι ἀπέθνησκαν ἀπὸ πεῖναν πρὸς τὸ μέσον τῆς ἐπαναστάσεως, αἰτίᾳ τῆς πτωχείας τῆς κυβερνήσεως, τῆς ἀσχολίας τῶν πλοίων των, εἴτε εἰς πόλεμον εἴτε εἰς τὸ ἐμπόριον, καὶ μάλιστα ἐξ αἰτίας τῆς ἀκαλλιεργίας τῆς Ἑλλάδος. Δὲν δικαιολογῶ, μὴ γένοιτο, καμμίαν πρᾶξιν πειρατικὴν, ἡ ἀλήθεια ὅμως πρέπει νὰ φανῇ. Μὲ ὅλας τὰς κακοπαθείας τῶν Ἑλλήνων, λέγω χωρὶς δισταγμόν, ὅτι δὲν ἔκαμαν οὔτε τὸ τρίτον τῶν εἰς τὰς Εὐρωπαϊκὰς ἐφημερίδας ἀναφερομένων πειρατειῶν, καὶ προσθέτω μ' ἀληθῆ καὶ ἀθῶον εὐχαρίστησιν, ὅτι εἰς ὅλον τὸ διάστημα τῆς ἐπαναστάσεως, οἱ πειρᾶται τῆς Ἑλλάδος δὲν ἔβαψαν τὰς χεῖράς των εἰς ἀνθρώπινον αἷμα, ὡς οἱ Ἱσπανοὶ, Ἀμερικανοὶ, Ἄγγλοι καὶ ἄλλοι, οἱ ὁποῖοι, τὸν αὐτὸν καιρὸν, καὶ χωρὶς παρομοίαν ἀνάγκην, ἐπειρατοῦσαν μὲ τόσην ἀπανθρωπίαν εἰς τὸν Εἰρηνικὸν Ὠκεανόν.

Πρέπει ὅμως νὰ ὁμολογήσωμεν, ὅτι καὶ εἰς ἡμᾶς ἐφάνησαν πειρᾶται· καὶ ἂν ἡ Ἑλλὰς δὲν χρεωστῇ πολλὰς χάριτας εἰς τὴν σύντομον Καποδιστριακὴν διοίκησιν, εἰς αὐτὴν τοὐλάχιστον χρεωστεῖται ἡ ἐκκάθαρσις τῶν θαλασσίων ἐκείνων λῃστῶν ἀπὸ τὰς νήσους τοῦ Αἰγαίου Πελάγους. Εἰς τὸ κατόρθωμα τοῦτο, ὁ φιλάνθρωπος χαίρει διὰ τρεῖς λόγους· - ὁ πειράτης εἶναι ἴσως ὁ πλέον τρομερὸς καί ἔνοχος ἐχθρὸς τῆς ἀνθρωπότητος· κανὲν ἔθνος δὲν ἐμπορεῖ ν' ἔχῃ οὔτε ἐξωτερικὸν ἐμπόριον, οὔτε ἐξωτερικὴν τιμὴν, ἂν στιγματισθῇ μὲ πειράτου τὸ ὄνομα· καὶ ἔτι πλέον, ὁ πειράτης ἔχει ν' ἀποδώσῃ λογαριασμὸν εἰς τὸ δεινὸν κριτήριον διὰ κρίματα τόσον μεγάλα, ὥστε τολμῶ εἰπεῖν ὅτι μόλις ἐμπορεῖ καὶ τὸ αὐτὸ τοῦ Χριστοῦ αἷμα νὰ τὸν ἁγνίσῃ καὶ ἐκκαθαρίσῃ. Χάρις ὅμως τῷ Θεῷ, ὅτι δεν εἶναι ἀναγκαῖον νὰ εἴπω καὶ τὸ ἔσχατον, ἐπειδὴ ὁ ἀλάνθαστος τῆς Άγίας Γραφῆς χρησμὸς βεβαιόνει καὶ τὸν μετανοοῦντα πειράτην, ὅτι τὸ αἷμα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, τὸν καθαρίζει ἀπὸ πᾶσαν ἁμαρτίαν. Μάλιστα! ὁ αἰθίωψ οὗτος ἐμπορεῖ ν' ἀλλάξῃ τὸ δέρμα του, καὶ ἡ πειρατικὴ πάρδαλις τὰς ἐνόχους αὐτῆς κηλίδας.

Ὀλίγον ἔπειτα μετὰ τὸν μισευμὸν τοῦ κυρίου Ἀριστοβούλου, ἐπαρατηρήθη ἓν ταχύπλουν μυστικὸν μεταξὺ εἰς τὸ Μακρονήσιον καὶ τὸ ἀκρωτήριον τοῦ Σουνίου ἤτοι Κολόννας. Ἐπειδὴ ἦτο γεμάτον δυνατῶν, ὡπλισμένων καὶ ἀποφασισμένων ἀνθρώπων, καὶ ἐκρύπτετο τρόπον τινὰ ὑπὸ τοὺς βράχους πλησίον εἰς τὸν Ἅγιον Γεώργιον, ἐφαίνετο πολὺ ὕποπτον, καὶ ὅποιος τὸ ἴδῃ ἤθελεν ἀναισθήτως ψηλαφήσει εἰς τὴν ζώνην διά τινα ὅπλα. Ὁ Ἄγγλος πλοίαρχος Ἅμιλτων ἔπλευεν ἐκεῖ περα μὲ τὴν Κάμβριαν φρεγάτα, καὶ ὡς φίλος τῆς Ἑλλάδος, καὶ ὡς ἐχθρὸς ἄσπονδος παντὸς πειράτου. Τὸ μυστικὸν ὅμως ἐγύρισε τὸ βόρειον μέρος τοῦ Μακρονησίου, καὶ εὐκόλως ἐκρύβη πρὸς καιρὸν εἰς τὸ πλησίον μικρὸν λημενάκιον. Πρὸς τὸ ἑσπέρας ἐφάνη ἔξω εἰς τὸ πέλαγος πλοῖόν τι μὲ Αοὐστριακην σημαίαν.

«Νὰ, νὰ, νά το!» ἐβόησαν πολλαὶ θρασεῖς φωναί. «Αὐτὴ ἡ σημαία εἶναι βαμμένη μὲ τὸ ὄνομα τοῦ Ῥήγα τοῦ πρωτομάρτυρος τῆς ἐλευθερίας μας. Πάρετε τὰ ἅρματά σας· γεμίσατε καλὰ τὰ τουφέκια· καὶ σταθῆτε ὅλοι ἕτοιμοι!» ἐπρόσθεσεν ἕνας μὲ καλπάκι, ὅστις ἐφαίνετο κεφαλὴ τῶν λῃστῶν, ἄνθρωπος ὑψηλὸς καὶ ἀποφασισμένος.

«Ποῦ κεῖται ἡ Κάμβριαν;» ἠρώτησεν ἄλλος, βλέπων ἐνταὐτῷ τριγύρω μ' ὕποπτον καὶ φλογερὸν ὄμμα.

«Δὲν μᾶς βλέπει ὁ πλοίαρχος Ἅμιλτων,» εἶπεν ἄλλος βαρέως ὡπλισμένος κλέπτης· «ἔφυγε.»

«Ἅμιλτων εἶναι ὁ καλός μας φίλος,» ἀπεκρίθη ἄλλος· «καὶ ἐδῶ ἂν ἦτον, ἴσως νὰ μὴ μᾶς ἀπεικάσῃ.»

«Εἶσθε ὅλοι ἕτοιμοι, παιδιά μου;» ἠρώτησεν ὁ πλοίαρχος.

«Εἴμεσθεν,» ἀπεκρίθησαν τριάντα ἰσχυροὶ καὶ ἀποφασισμένοι νησιῶται· «δάσκαλε,» ἐπρόσθεσαν, κλίνοντες τὸν αὐχένα πρὸς ἕνα παπᾷ Ἱερόνυμον, «δάσκαλε, εὐλογεῖτε, καὶ δός μας μίαν γενικὴν ἐξομολόγησιν».

«Σᾶς ἐξομολογῶ,» εἶπεν ὁ πλανώμενος παπᾶς, μεταχειριζόμενος λόγους πάρα σεβαστοὺς διὰ νὰ τοὺς εἴπωμεν ἐδῶ· «σᾶς ἐξομολογῶ τέκνα μου· ἐνθυμεῖσθε ὅμως ὅτι θ' ἔχω διπλάσιον μερίδι ἀπὸ τὰ λάφυρα.»

«Θὰ τ' ἔχεις, καὶ θὰ δώσωμεν καὶ 'ςτήν παναγίαν ὅλα τὰ τσοβαΐρια·» ἀπεκρίθη ὁ πλοίαρχος.

«Τὸ καράβι μᾶς φεύγει», ἔλεγαν διάφοροι τῆς συνοδίας· «ἂς κάμωμεν ὀγλήγωρα γιὰ νὰ μὴ γλυτώσῃ.»

«Ἀρμενίσετε τὸ πανί! πάρετε τὰ κουπιά! εὐθὺς, εὐθύς!» ἔκραξεν ὁ πλοίαρχος μὲ βροντώδη φωνήν· κοπιάσετε παιδιά, ἄσπρα ἢ θάνατος.»

«Δάσκαλε, τὸ τραγοῦδί μας· ἐμποροῦν νὰ μᾶς φουρκίσουν, μ' ἂς 'πᾶμε 'ςτὴν τόλμην μὲ τραγούδια.» -Τοῦτο ἐλέχθη παρ' ἑνὸς τῆς συνοδίας, αὐστηρότατος τὴν ὄψιν καὶ πάρα ἀνδρεῖος, φεῦ ! διότι ἀνδρεῖος εἰς τὸ κακόν. Τοῦτο δὲ τὸ τᾶγμα τῶν πειράτων εἶχαν συνήθειαν τοῦ νὰ τραγῳδῶσιν ἐνόσῳ ἐβιάζοντο εἰς τὰς τολμηράς των πράξεις, ὡς οἱ ἀρχαῖοι τῆς Ἑλλάδος ὅταν ἔμβαιναν εἰς τὴν μάχην˚ καὶ ἐκούπιζαν εἰς τοὺς πόδας τῆς μουσικῆς, ὡς οἱ στρατιῶται περιπατοῦν εἰς τὰ ταμβούρια. Πάντοτε ἐτραγῳδεῖτο ἡ αὐτὴ ᾠδὴ, ὥστε καθεὶς πειράτης ἔξευρε τὰ λόγια καὶ ἠμπόρει νὰ κωπηλατῇ εἰς τὸν ἦχον. Ὁ παπᾶς Ἱερόνυμος λοιπὸν πάραυτα ἤρχισε τὸ ἀκόλουθον πειρατικὸν ἅσμα, καὶ ἐτραγώδησαν ἀψὰ καθὼς ἐπλησίαζαν εἰς τὸ Αοὐστριακὸν πλοῖον.

Μόλις ἐπροφέρθη ἡ ἐλευθερία, καὶ ὅλοι οἱ τολμηροὶ οὗτοι ἄνδρες, πλὴν δύο γερόντων, εἶχαν πηδήσειν εἰς τὸ ξένον καράβιον, καὶ εὐθὺς ἤρχισαν τουφεκίσματα καὶ πληγαὶ τῶν ἰαταγανίων, ἐνῷ ὅλοι οἱ δυστυχεῖς Αοὐστριακοὶ ἔτρεχαν ἐδῶ καὶ ἐκεῖ, τινὲς μὲν κάτω, τινὲς δὲ ἐπάνω, καὶ οἱ πειρᾶται πάραυτα ἔμειναν κύριοι τοῦ πλοίου. Καλῇ τύχῃ, ἢ μᾶλλον εἰπεῖν, θείᾳ προνοίᾳ, δὲν ἐσκοτώθη κανεὶς, ἀλλ' οὔτε ἐλαβώθη. Ἐπ' ἀληθείας δὲ, πρέπει νὰ εἴπω εἰς τιμὴν τῶν πλανωμένων τούτων Ἑλλήνων, ὅτι ἐπυροβόλησαν μόνον εἰς τὸν ἀέρα· ὁ σκοπός των ἦτο ψιλῶς νὰ φοβίσωσι τοὺς ναύτας εἰς ὑποταγὴν, καὶ μόλον ὅτι τὸ ξύλον τοῦ πειρατημένου πλοίου ἔπαθε πολὺ ἀπὸ τάς πληγὰς .τῶν ἰαταγανίων, δὲν ἐπληγώθη ὅμως κανεὶς ναύτας.

«Κοπιάσετε κάτω, παιδιά μου,» ἐφώναξε μεγαλοφώνως τώρα ὁ πλοίαρχος τῶν πειρατῶν· «ὀλίγην ὥραν ἔχομεν· ὁ ἥλιος σχεδὸν βασιλεύει, καὶ αὔριον ἔρχεται ἑορτή· εὐγάλετε εὐθὺς ὅλην τὴν πραγματείαν 'ποῦ εἶναι καλὴ δι' ἡμᾶς.»

«Ἄς ἦναι, κοπιάσετε ἀδελφοὶ,» ἀντήχησαν καμμία εἰκοσάρια ἀπὸ τοὺς κλέπτας· «καὶ 'σὰν ἐμπορῇ ν' ἔλθῃ ὁ πλοίαρχος Ἅμιλτων, ἂς κάμωμεν ὀγλήγωρα· ζήτω ἡ ἐλευθερία!»

Ἔπεσαν ὅλοι εἰς τὸ ἔργον τῆς ἀνομίας· εὐγάλθησαν εἰς ὀλίγον καιρὸν διάφοροι πολύτιμοι μπάλαι πραγματειῶν, ῥοῦχα τῆς Γαλλίας καὶ Ἀγγλίας, ὡρολόγια Ἀγγλοποιητὰ μὲ Τουρκικὰ ἡλίανα, σιάλα τῆς Περσίας, καφφὲς, ζάχαρι, μαχαίρια, πηρώνια, ὡραῖα τσημπούκια καὶ ταβάκος τῆς πρώτης ποιότητος.

«Πλοίαρχε,» εἶπεν ὁ πειρατικὸς λοστρόμος, ἀναβαίνων ἀπὸ τὴν κάμεραν, «εὑρήκαμεν δέκα βαρέλια ἁλατισμένα κρέατα, καὶ πολλὰ ἄσπρα.»

«Κερατά! ἐφώνησεν ὁ ἄλλος, δὲν ἐξεύρεις πῶς ἔχομεν ἑορτὴν τοῦ πάσχα αὔριον; ἄφησε τὰ κρέατα· θέλεις νὰ κολασθῶμεν; Ὅμως ποῦ εἶναι τὰ ἄσπρα;»

«Αὐτὸ δὲν 'ξεύρω καλὰ ἀκόμη,·» ἀπεκρίθη ὁ λοστρόμος· «μὰ εἶναι ἕνας καλὰ ἐνδυμένος Ἑβραῖος κάτω, καὶ 'ξεύρεις πῶς αὐτοὶ οἱ ἀσπρογένειοι κακοῦργοι δὲν εἶναι ποτὲ χωρὶς ἄσπρα.»

«Τὸν ἐξετάσετε; εὑρήκατε τὸν θησαυρόν του.»

«Τὸν ἐξετάσαμεν, μὰ τίποτε δεν εἴδαμεν.»

«Τί σᾶς εἶπεν ὁ πονηρὸς γέρων;»

«Τί νὰ μᾶς εἶπε! μὰ ὁ ·ὑποκριτὴς μᾶς ὤμωσε πῶς εἶναι βαπτισμένος χριστιανὸς, καὶ ὑποκρίνεται πῶς ἦτον ἀδίκημα νὰ πάρωμεν τὰ ἄσπρα ἑνὸς πιστοῦ.»

«Ἂν εἶναι ὄντως χριστιανὸς», εἶπέ τις νέος μὲ στρατιωτικὸν σχῆμα καὶ κατὰ τρόπον σεμνοπρεπῆ, ὁ ὁποῖος τώρα πρῶτον ἐφάνη, «ἂν αὐτὸς εἶναι ὄντως χριστιανὸς, δὲν σᾶς ὤμωσεν, ἂς βεβαιωθῇς· ἐπειδὴ ὁ σεβαστὸς Λυτρωτὴς καὶ θεῖος ἡμῶν Διδάσκαλος μᾶς προστάζει νὰ μὴ ὀμόνωμεν καθόλου.»

«Καὶ σὺ ποῖος εἶσαι, ἀδελφέ; ἠρώτησεν ὁ πλοίαρχος θαυμάζων νὰ ἰδῇ τὸν νέον τοῦτον, καὶ τρέμων ἐνταυτῷ μήπως ἔφθασε κανὲν πλοῖον τῶν τριῶν δυνάμεων ἢ τῆς κυβερνήσεως, διὰ νὰ τοὺς πιάσῃ εἰς τὸ αὐτὸ ἔργον τῆς πειρατείας. «Ποῖος εἶσαι, καὶ τί θέλεις ἐδῶ;»

«Τὸ ὄνομά μου, ἂν τὸ θέλεις, εἶναι Βόσκαρης,» ἀπεκρίθη ὁ νέος,·«καὶ εἶμαι ἐντόπιος τῆς Ναυπάκτου· καὶ ἂν τιμᾷς τὴν ζωήν σου ἢ τὴν δόξαν τῆς πατρίδος, σὲ συσταίνω ὡς γνήσιός σου φίλος νὰ· ἐπιστρέψῃς ὅλας αὐτὰς τὰς πραγματείας ἀπὸ τὸ μυστικόν σας, καὶ ν' ἀφήσῃς τὸ ἄτιμον καὶ ἄδικον τοῦτο στάδιον τῆς πειρατείας. Ὅστις κολυμβᾷ εἰς τὴν ἁμαρτίαν θέλει βυθισθῆν εἰς λύπην.»

«Καὶ ὅστις ·μ' ὁμιλήσει μὲ τόσην αὐθάδειαν θὰ βυθισθῇ 'ςτὸ πέλαγος,» ἀπεκρίθη ὁ πειράτης μὲ φοβερὸν χαμογέλασμα.

Ἂν ὁ ἀναγνώστης ἀπορῇ, πῶς εὑρέθη τὸ ἀνδρεῖόν μας Παλληκάριον εἰς τὸ πειρατώμενον τοῦτο πλοῖον, θέλει θαυμάσειν ἔτι πλέον ὅταν μάθῃ, ὅτι ὁ πλούσιος ἐκεῖνος Ἑβραῖος δὲν ἦτον ἄλλος, εἰ μὴ ὁ ἴδιος σαράφης, τὸν ὁποῖον ἡ Καλλιόπη ἔσωσεν ἀπὸ φρικώδη θάνατον εἰς τὸ Μεσολόγγιον· πλούσιος μὲν, ἀλλ' ἔτι πλουσιώτερος τὴν πίστιν, διότι ἀληθὴς κληρονόμος τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν διὰ τῆς δικαιοσύνης τοῦ ἐσταυρωμένου ἐκείνου Υἱοῦ τοῦ Ὑψίστου, ὁ ὁποῖος ἠγόρασε τὴν ἐκκλησίαν μὲ τὸ ἴδιόν του αἷμα. Ὅταν ὁ κύριος Ἀριστόβουλος ἄφησε τὸ κάστρον διὰ τὴν Χῖον, φοβούμενος ν' ἐμβαρκαρισθῇ εἰς πλοῖον μὲ σημαίαν Ἑλληνικὴν, ἐξ αἰτίας τοῦ Τουρκικοῦ στόλου, ἐμβῆκεν εἰς τὸ Αοὐστριακὸν, τὸ ὁποῖον, ἀφοῦ ἐπέρασε διὰ ξηρᾶς τὴν Βοιωτίαν καὶ τὴν Ἀττικὴν, εὑρῆκεν εἰς τὸν λιμένα τοῦ Ναυπλίου, μέλλον εὐθὺς νὰ μισεύσῃ διὰ τὴν Σμύρνην. Τὸ ν' ἐμβαρκαρισθῇ εἰς καράβιον τῆς Αοὐστρίας, ἐχθρῆς ὅσον ἐδείχθη τοσάκις εἰς τὴν ἐλευθερίαν τῆς Ἑλλάδος, ἐπροξένησε πολλὴν ἀγανάκτησιν εἰς τὸ Παλληκάριόν μας· αὕτη δὲ ἡ αἴσθησις ἐλαφρώθη πολύ, ὅταν ἐκατάλαβεν ὅτι ὁ καλὸς φωτισμένος Ἑβραῖος εὑρίσκετο εἰς τὸ πλοῖον, σκοπεύων καὶ αὐτὸς να ταξειδεύσῃ εἰς τὴν αὐτὴν χώραν.

Ἀρκεῖ τόσον πρὸς πληροφορίαν τοῦ ἀναγνώστου· ἂς ἐπιστρέψωμεν τώρα εἰς τοὺς πειράτας.

«Πλοίαρχε,» εἶπεν ὁ λοστρόμος, «καλήτερον νὰ βαλθῇ κατὰ μέρος αὐτὸς ὁ ξένος Γραικός, θὰ γίνῃ προδότης, καὶ θὰ φουρκισθοῦμεν ὅλοι.»

«Τὸν ἐδέσαμεν,» ἐπαρατήρησεν ἄλλος τῆς συνοδίας, πρόθυμος, ἂν κρίνωμεν ἀπὸ τὴν θηριώδη ὄψιν του, εἰς ὁποιονδήποτε ἔργον ἀνομίας, «τὸν ἐδέσαμεν· τί νὰ τοῦ κάμωμεν; ὁρίζεις αἷμα;»

«Οὔτε νὰ ἐγγίξητε τὸ δάκτυλόν του, ἂν ἀγαπᾷς τὴν ζωήν σου!» ἀπεκρίθη ὁ πλοίαρχος, αὐστηρῷ τῷ τρόπῳ.

«Νὰ τὸν φέρωμεν ἐδῶ λοιπόν;» ἐφώναξεν ὁ ἄλλος.

«Εὐθὺς καὶ ἄδετον!» ἦτον ἡ ὀξεία ἀπόκρισις.

Μόλις εἶπε καὶ ὁ Ἀριστόβουλος τοῦ ἔστεκεν ἐμπρός· λυμένος μὲν, ἀλλὰ κρατούμενος ἀπὸ δύο ἰσχυροὺς καὶ ἀποφασισμένους κλέπτας.

«Μὲ γνωρίζεις;» ἠρώτησεν ἡ κεφαλὴ τῆς συνοδίας.

«Δὲν σὲ γνωρίζω,» ἀπεκρίθη ὁ ἄλλος· «ἀλλ' ὑπάρχει ὅστις σὲ γνωρίζει.»

«Ποῖος, καὶ ποῦ;» ἦτον τοῦ ἄλλου ἡ ἐρώτησις.

«Ὅστις εἶδεν ὅλας σας τὰς πράξεις τὴν σήμερον ἡμέραν», ἀπεκρίθη τὸ Παλληκάριον μὲ σεμνώτατον βλέμμα.

«Ἂν ἐννοῇς τὸν Ἐβραῖον,» εἶπέ τις σκληροκάρδιος γέρων, «δυνατὸν νὰ μᾶς εἶδε, μὰ δὲν θὰ γίνῃ προδότης· εἶναι ἀρκετὰ ἥσυχος διὰ τὸ μέλλον· ἔστεργε τὰ ἄσπρα πλειὰ παρὰ τὸ αἷμά του.»

«Σᾶς γνωρίζει ὁ πανόπτης Θεὸς,» ἀπεκρίθη ὁ Ἀριστόβουλος μὲ δυνατὴν ἔμφασιν, «καὶ ἔρχεται ἡμέρα κρίσεως.»

«Γνωρίζεις κανένα ἀπὸ ἡμᾶς;» πάλιν ἠρώτησεν ὁ πλοίαρχος.

«Οὐδένα,» ἦτο τοῦ Παλληκαρίου ἡ ἀπόκρισις.

«Καλότυχος ἐσύ!» εἶπεν ὁ ἄλλος· 'πάγε λοιπὸν εἰς εἰρήνην· ἂν σὺ δὲν γνωρίζῃς ἐμὲ, ἐγὼ ὅμως καλὰ γνωρίζω τὸν υἱὸν τοῦ Δημητρίου Βόσκαρη· γνωρίζω τὴν ἀρετήν σου, τὴν ἀνδρείαν σου, τὴν πρὸς τὰ πτωχά μου παιδία ἀγαθοπραγίαν σου· ὢχ, Θεέ μου! νὰ ζημιώσω τὸν ἐλευθερωτὴν τῆς Ναυπάκτου, καὶ τὸν ὅστις πολλαῖς φοραῖς ἔσωσε τὴν οἰκογένειάν μου ἀπὸ πεῖναν καὶ φθοράν!»

Ἤθελε ν' εἰπῇ ἄλλοτι, ἀλλὰ τὰ θερμὰ δάκρυα τοῦ ἔκοψαν τὸν λόγον. Ὑπάρχει γενναιοψυχία καὶ εἰς κλέπτου στῆθος, εὐγνωμοσύνη εἰς πειράτου καρδίαν· καὶ πολλάκις ὁ σπόρος πάσης ἀρετῆς κρύπτεται ὑπὸ τὰ ὅπλα τοῦ ληστοῦ· αἱ περιστάσεις ἐνίοτε πλάττουν κακοῦργον τὸν, ὅστις ἀλλέως ἐγίνετο τῆς πολιτείας ὁ καλλωπισμός.

Δὲν πρέπει ὅμως νὰ δικαιολογηθῇ· οὔτε νὰ εἴπῃ τις ὅτι ἡ κακία εἶναι μᾶλλον ἡ δυστυχία παρὰ ἡ ἁμαρτία τοῦ κακοπράττοντος. Εἰς τὸν ζητοῦντα ὁ Θεὸς δίδει χάριν, καὶ ὅστις κακοπραγεῖ, ἢ δὲν ζητεῖ τὴν θείαν βοήθειαν, ἢ δὲν εἶναι πιστὸς εἰς τὴν ὁποίαν τοῦ ἐδόθη ἀπὸ πολυέλεον καὶ χαρίεντα Θεόν.

Ἀφοῦ ἐπέρασαν τὰ ἀνωειρημένα περιστατικὰ, οἱ πειρᾶται ἐπηδοῦσαν εἰς τὸ μυστικὸν μὲ τὰ πλούσια λάφυρά των˙ «σταθῆτε! ἠπατημένοι μου συμπατριῶται! σταθῆτε! σᾶς ὁρκίζω εἰς τὸ σεβαστὸν ὄνομα τοῦ Θεοῦ! καὶ ἀκούσατε τί λέγει εἰς κάθε σημερινὸν Ἕλληνα.» Πιασθέντες μὲ τὸν σεμνοπρεπῆ τοῦ νέου τρόπον, ὅλοι ἐστάθησαν, καὶ ὁ Ἀριστόβουλος ἐπρόφερε τὸ ἑπόμενον ὡραῖον ρητόν. -

«Ἀγαπητοὶ, παρακαλῶ σας ὡς ξένους καὶ διαβάτας, νὰ ἀπέχητε ἀπὸ τὰς σαρκικὰς ἐπιθυμίας, αἱ ὁποῖαι στρατεύονται κατὰ τῆς ψυχῆς· ἔχοντες τὴν διαγωγήν σας καλὴν εἰς τὰ ἔθνη· ὥστε ἐν ὧ σᾶς καταλαλοῦσιν ὡς κακοποιοὺς, ἀφ' οὗ παρατηρήσωσι τὰ καλά σας ἔργα, νὰ δοξάσωσι τὸν Θεὸν εἰς τὴν ἡμέραν ὅταν θέλῃ σᾶς ἐπισκέψειν. Ὑποταχθῆτε λοιπὸν εἰς πᾶσαν ἀνθρωπίνην τάξιν διὰ τὸν Κύριον· εἴτε εἰς βασιλέα, ὡς ὑπερέχοντα, εἴτε εἰς ἡγεμόνας ὡς πεμπομένους διὰ μέσου αὐτοῦ εἰς ἐκδίκησιν τῶν κακοποιῶν, καὶ ἔπαινον τῶν ἀγαθοποιῶν.

Διότι οὕτως εἶναι τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, ἀγαθοποιοῦντες νὰ ἀποστομίζητε τῶν ἀφρόνων ἀνθρώπων τὴν ἀγνωσίαν· ὡς ἐλεύθεροι, καὶ μὴ ἔχοντες τὴν ἐλευθερίαν ὡς ἐπικάλυμμα τῆς κακίας, ἀλλ' ὡς δοῦλοι Θεοῦ. Τιμήσατε ὅλους· τὴν ἀδελφότητα ἀγαπᾶτε· τὸν Θεὸν φοβεῖσθε· τὸν βασιλέα τιμᾶτε.

Διότι εἰς τοῦτο ἐκαλέσθητε, ἐπειδὴ καὶ ὁ Χριστὸς ἔπαθε δι' ἡμᾶς, ἀπολείπων εἰς σᾶς παράδειγμα, διὰ νὰ ἀκολουθήσητε τὰ ἴχνη του· ὁ ὁποῖος δὲν ἔκαμεν ἁμαρτίαν, οὐδὲ εὑρέθη δόλος εἰς τὸ στόμα του· ὁ ὁποῖος ὑβριζόμενος δὲν ἀνθύβριζε, πάσχων δὲν ἐφοβέριζεν, ἀλλὰ παρεδίδετο εἰς ἐκεῖνον, ὁ ὁποῖος κρίνει δικαίως. Ὁ ὁποῖος αὐτὸς ἀνεβάστασε τὰς ἁμαρτίας μας εἰς τὸ σῶμά του ἐπάνω εἰς τὸ ξύλον· διὰ ν' ἀποθάνωμεν εἰς τὰς ἁμαρτίας, καὶ νὰ ζήσωμεν εἰς τὴν δικαιοσύνην· διὰ τὴν πληγήν τοῦ ὁποίου ἰατρεύθητε. Διότι ἦσθε ὡς πρόβατα πλανώμενα, ἀλλὰ τώρα ἐπεστράφητε εἰς τὸν Ποιμένα καὶ Ἐπίσκοπον τῶν ψυχῶν σᾶς.» 1, Πέτ. β΄. 11-17, 21-25.

«Ἀρμενίσετε τὰ πανιὰ - προσέχετε εἰς τὸ τιμόνι, εὐθὺς, εὐθὺς, παιδιά μου!» ἐφώνησεν ὁ Αοὐστριακὸς ναύκληρος, τὴν στιγμὴν ὅταν οἱ κακότυχοι πειρᾶται ἐπιάσθησαν εἰς τὰ κουπία των. «Κακὰ χρόνια ν' ἔχουν οἱ κακοῦργοι!» ἐπρόσθεσεν ὁ ἴδιος, μὲ ὅσον θάῤῥος εἶχε δείξειν ἀνανδρίαν ἐνόσῳ ἔμειναν εἰς τὸ πλοῖόν του.

«Φίλοι μου,» εἶπεν ὁ κύριος Ἀριστόβουλος, «μόλον ὅτι σᾶς ὁμολογῶ χυδαίῳ τῷ τρόπῳ, ὅτι οἱ Ἕλληνες δικαίως παραπονοῦνται διὰ τὴν φανερὰν ἔχθραν τῆς Αοὐστρίας, ἐντρέπομαι ὅμως διὰ τὴν ἄδικον πρᾶξιν τῶν συμπατριωτῶν μου. Εἴθε νὰ τοὺς φωτίσῃ ὁ πάνσοφος Θεὸς, διὰ νὰ ἰδῶσιν ὅτι οἱ κλέπται δὲν εἰσέρχονται εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν, καθὼς καὶ ὅτι βίος πειρατικὸς φοβερῶς βλάπτει τὴν ἱερὰν ἀρχὴν τῆς ἐλευθερίας, τὴν ὁποίαν καὶ αὐτοὶ οἱ πειρᾶται ἀγαπῶσιν ὡς αὐτὴν τὴν ζωὴν!»

«Διὰ τὴν ἐλευθερίαν σας δὲν ἐξεύρω τίποτε,» ἔκραξεν ὁ ναύκληρος· δόξα τῷ Θεῷ, ὅμως, ὅτι εἴμεθα ἐλεύθεροι ἡμεῖς ἀπὸ τοὺς σκληροὺς ἐκείνους φονεῖς.»

«Μὴ λέγεις φονεῖς!» ἀπεκρίθη ὁ Ἀριστόβουλος· «τοῦτο δὲν μ' ἀρέσκει· δὲν ἐσκότωσαν κανένα.»

«Ποῦ λοιπὸν εἶναι ὁ φίλος σου ὁ Ἑβραῖος;» ἠρώτησεν ὁ ἄλλος μὲ πικρὸν χαμογέλασμα.

«Ἀνίσως τὸν ἔῤῥιξαν εἰς τὸ πέλαγος, ἢ ἂν τὸν ἐπῆραν μαζύ των, ὑποπτεύοντες πῶς ἔχει τὰ ἄσπρα κρυμμένα εἰς τὰ ῥοῦχά του, ἐγὼ δὲν 'ξέρω·» ἀπεκρίθη ἕνας χυδαιοπρόσωπος ναύτης· «ἕνα πρᾶγμα ὅμως 'ξέρω παρὰ καλὰ, ὁ πτωχὸς Ἑβραῖος δὲν εὑρίσκεται πλέον εἰς τὸ καράβι.»

Τὸ Παλληκάριόν μας ἐκοκκίνισε καὶ ἐστέναξε βαθέως, χωρὶς ὅμως νὰ εὐγάλῃ λόγον.

Μετὰ ταῦτα ὁ καλὸς ἀὴρ ἔφερε τὸ πλοῖον εἰς τὴν Σμύρνην, καὶ ἐκεῖθεν ὁ κύριος Ἀριστόβουλος ἔφυγεν εἰς Τουρκικόν τι καΐκιον διὰ τὰς ἀνθερὰς ὄχθας τῆς Χίου, ἡ ὁποία μετὰ τὴν σφαγὴν ἔμεινεν ὑπὸ τὴν Ὀθωμανικὴν κυβέρνησιν. Ἐκεῖ δὲ τὸν ἀφίνομεν εἰς ζήτησιν τοῦ δυστυχοῦς Κωστάκη, καὶ ἀκολουθοῦμεν τοὺς κακομοίρους πειράτας.