Βιβλιογραφία

Οδηγός Σχολιασμένης Βιβλιογραφίας για την Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία 

 

O συγγραφέας, στην αρχή του άρθρου του, αναφέρεται στις δυσκολίες που εμπεριέχει το έργο του μεταφραστή, επικαλούμενος την άποψη του George Steiener, ότι κάθε γνήσια μεταφραστική πράξη είναι φανερός παραλογισμός, μια προσπάθεια να ανέβει κανείς ανάποδα την κυλιόμενη κλίμακα του χρόνου και να ξανατελέσει θεληματικά κάτι που υπήρξε η αβέβαιη κίνηση του πνεύματος.

Στη συνέχεια επισημαίνει βασικά, συμπληρωματικά μεταξύ τους, προβλήματα που σχετίζονται: (α) με το εφικτό ή το ανέφικτο της μετάφρασης (β) με το αν είναι δυνατή η μετάφραση και πώς αυτή μπορεί να θεμελιωθεί.

Ανατρέχοντας στην ιστορία της μετάφρασης, από την αρχαιότητα μέχρι τον 2ο αι. μ.Χ., ο συγγραφέας καταλήγει στη διαπίστωση του George Steiner, ότι τα μεταφραστικά προβλήματα «τοποθετούνται στη σωστή τους βάση μόνον όταν ξεπεραστούν οι θεολογικές, οι μεταφυσικές και, οι θολές, φιλοσοφικές και ερμηνευτικές απόψεις».

Στο δεύτερο μέρος του άρθρου ο συγγραφέας σχολιάζει τις φιλοσοφικές και μεταφραστικές απόψεις των Humboldt, Cassirer, Worf, Benveniste, Nida, Jacobson, επισημαίνοντας την προσφορά της εθνολογίας και της φιλολογίας στη μετάφραση. Η εθνολογία ερμηνεύει προβλήματα που κρύβονται πίσω από τα σημεία της γλώσσας και προσφέρει τις βάσεις για τις μεταφράσεις ή και την απόδειξη πως κάποιο κείμενο είναι αμετάφραστο. Η φιλολογία προετοιμάζει, με τη σχολιαστική της επεξεργασία, τη μετάφραση, ενώ συχνά προσφέρει στις ερμηνευτικές σημειώσεις τη μετάφραση.

Η μετάφραση στον επίλογο χαρακτηρίζεται ως διαδικασία σχετική, που προκαλεί κάθε φορά διαφορετικά προβλήματα στον μεταφραστή.

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ: Λ. ΠΟΛΚΑΣ