# Γενικές εισαγωγικές παρατηρήσεις (σ.13-18).
Tη διδασκαλία της γλώσσας χαρακτηρίζουν δύο γνωρίσματα: (α) η εκπαιδευτική διγλωσσία (β) το εθνικοθρησκευτικό πλαίσιο μέσα στο οποίο ορίζονται οι σκοποί του σχολείου και της διδασκαλίας.

1. H ταυτότητα του γλωσσικού οργάνου στην εκπαίδευση (σ.19-22).
   H σύγκρουση της καθαρεύουσας με τη δημοτική (διγλωσσία).
   1. Σύντομη ιστορική αναδρομή στο πρόβλημα της διγλωσσίας (σ.23-50).
   2. H έκθεση της "Eπιτροπείας" και οι βασικές της ιδεολογικές παραδοχές (σ.51-58).
      H νομιμοποίηση της εξίσωσης "καθαρεύουσα = μόρφωση" στην εκπαίδευση.
   3. H αντιπαράθεση για τη γλώσσα (διδασκαλία της καθαρεύουσας και της αρχαίας ελληνικής) το 1964 (σ.59-72).
      H συναίνεση μετά το '50 υπέρ της εκπαιδευτικής διγλωσσίας. H μεταρρύθμιση του '64 και η συνύπαρξη καθαρεύουσας-δημοτικής.
      H καθιέρωση των αρχαίων από μεταφράσεις και τα αντεπιχειρήματα των αντιπάλων, οι οποίοι θεωρούν ότι το μάθημα σημαίνει: διάρρηξη των δεσμών μας με την παράδοση και αδυναμία πρόσβασης στο πνεύμα του κλασικού πολιτισμού. Ακόμη, στερεί τους μαθητές από την ειδολογική μόρφωση που τους προσφέρει η επεξεργασία του πρωτοτύπου· καταργεί την επαφή ανάμεσα στην αρχαία και στη νέα γλώσσα, με αποτέλεσμα οι μαθητές να στερούνται τον πλούτο της αρχαίας που είναι απαραίτητη για την άρτια έκφραση.
   4. H γλωσσική μεταρρύθμιση του 1976 (σ.73-77).
      1. H γλωσσική πραγματικότητα πριν από τη μεταρρύθμιση (σ.78-81). Oι πρώτες αντιδράσεις στη γλωσσική μεταρρύθμιση.
      2. Στρατηγικές γλωσσικής προσαρμογής στη νέα κατάσταση (σ.82-85).
      3. Προβλήματα των δημοτικιστών μετά τη μεταρρύθμιση (σ.86-95).
      4. O ρόλος των υποστηρικτών της λόγιας παράδοσης (σ.96-100). Tα ιδεολογήματα της γλωσσικής πενίας και της πολιτιστικής ασυνέχειας.
   5. H διένεξη για τη σχολική γλώσσα μετά τη μεταρρύθμιση του 1976 (σ.101-111).
      Η "αντιμεταρρυθμιστική" κίνηση για την επαναφορά της διδασκαλίας των αρχαίων από το πρωτότυπο στο Γυμνάσιο. Tα ιδανικά της μόρφωσης και του έθνους. H διδασκαλία για τη γλώσσα μετά το '76 αφορά κυρίως στο ζήτημα ποια γλώσσα θα διδαχθεί και όχι τόσο στους στόχους της γλωσσικής διδασκαλίας.
      1. H υπέρβαση της διγλωσσίας (σ.112-118). H νεοελληνική γλώσσα "πέραν της καθαρευούσης και της δημοτικής".
      2. Κανονιστική ελευθερία στη γλώσσα (σ.119-121).
      3. O πλούτος της λόγιας γλωσσικής παράδοσης (σ.122-126). Oι "γλωσσικά αστράτευτοι και απροκατάληπτοι".
   6. Επιστροφή στις πηγές και στις ρίζες: η αμφισβήτηση της επάρκειας και της αυτοδυναμίας της δημοτικής μετά το 1976 (σ.127-142).
      H αντίδραση για τη διδασκαλία των αρχαίων από μετάφραση στο Γυμνάσιο. Tα ιδεολογικά επιχειρήματα: (α) Αρχαία και μόρφωση. (β) Αρχαία και έθνος (εθνική ταυτότητα). (γ) Αρχαία και ξένοι. (δ) Αρχαία και σύνεση. (ε) Αρχαία και αντίσταση. (ς) Αρχαία και σύγχρονη γλώσσα.
   7. O διάλογος για τη γλώσσα μετά το '76 και η αριστερά (σ.143-153).

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ: Λ. ΠΟΛΚΑΣ