Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα

Οδυσσέας και Λαιστρυγόνες. Η παράσταση ανήκει σε σειρά τοιχογραφιών (περ. μέσα 1ου αι. π.Χ.) με θέματα από την Οδύσσεια, που ανακαλύφθηκε το 1848 σε ρωμαϊκή βίλα (Casa di via Graziosa sull'Esquilino) στη Ρώμη (λόφος Esquiline).
Τα «Τοπία της Οδύσσειας» αποτελούν ένα αριστούργημα της ρωμαϊκής τέχνης και κατατάσσονται μεταξύ των σημαντικότερων έργων τοπιογραφίας όλων των εποχών.
Οι 11 τοιχογραφίες που σώθηκαν αποτελούν μια συνεχή αφηγηματική συνέχεια (μέρος μιας συνεχούς ψευδο-ζωφόρου με κοινό αφηγηματικό άξονα) και αντιστοιχούν περίπου σε 800 στίχους της Οδύσσειας: επεισόδιο με Λαιστρυγόνες, συνάντηση με Κίρκη, κάθοδος στον Άδη. Η ζωφόρος "διακόπτεται" από ζωγραφισμένες κολόνες, που δίνουν την ψευδαίσθηση περιστύλιου. Πρωταγωνιστικό ρόλο σε όλες έχει το πανοραμικό τοπίο, με τις μορφές μόλις να διακρίνονται (τα ονόματα αναγράφονται ώστε να είναι δυνατή η ταύτιση).
Η ανάπτυξη της τοπογραφίας ήταν μια μεγάλη καινοτομία της ρωμαϊκής ζωγραφικής. Αυτά τα τοπία είναι ένα σαφές παράδειγμα του ρωμαϊκού «δεύτερου ρυθμού» ή «Αρχιτεκτονικού ρυθμού», όπου προστίθενται στη σύνθεση ζωγραφισμένα αρχιτεκτονικά στοιχεία (στην περίπτωση μας εδώ κίονες), και μετατρέπουν τη ζωγραφιά σε «παράθυρα» προς έναν φανταστικό κόσμο. Είναι αξιοσημείωτη η αίσθηση του βάθους που επιτυγχάνεται σε αυτές τις τοιχογραφίες, δεδομένου ότι η έννοια της προοπτικής δεν θα εξελισσόταν παρά 1.500 χρόνια αργότερα. Για να επιτευχθεί αυτή η αίσθηση, στα σημεία της σύνθεσης που βρίσκονται πιο «μακριά» από τον παρατηρητή τα χρώματα φθίνουν.