Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα

Το ποίημα ανήκει στις Επαναλήψεις. Σειρά δεύτερη (1968), που γράφτηκαν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης πολιτικών κρατουμένων στο Παρθένι της Λέρου. Στις Επαναλήψεις το μυθολογικό ή ιστορικό προσωπείο θα λειτουργήσει τριπλά: για την καταγγελία του αντιπάλου, για την έκφραση της κρίσης, για την κριτική στους οικείους. Έτσι, οι Επαναλήψεις, παρ' όλη την παραβολική τους μορφή —μάλλον ακριβώς χάρη σ’ αυτήν—, αναφέρονται πιο συγκεκριμένα σε «πρόσωπα και γεγονότα». Στις Επαναλήψεις, λοιπόν, έχουμε τη μυθολογική κάλυψη, την παραβολή, αλλά και την παρουσία του ιστορικού τοπίου πιο έντονη από ποτέ (Προκοπάκη, 1981: 60). Το συγκεκριμένο ποίημα αναφέρεται στον μύθο του Ηρακλή και της Ομφάλης. Η Ομφάλη, σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, ήταν κόρη του Ιορδάνου και βασίλισσα της Μαιονίας (Λυδίας). Νυμφεύτηκε τον Τμώλο και μετά τον θάνατό του βασίλεψε μόνη στη Λυδία. Ο μυθικός ήρωας Ηρακλής κατέληξε σκλάβος στην αυλή της μετά τον φόνο του Ιφίτου, γιου του Ευρύτου, και μάλιστα λέγεται ότι την υπηρετούσε για αρκετό χρονικό διάστημα ντυμένος γυναίκα και κάνοντας οικιακές δουλειές, όπως να ξαίνει το μαλλί ή να γνέθει. Σύντομα έγινε εραστής της βασίλισσας και συχνά αντάλλασσε ρούχα με εκείνη. Η Ομφάλη φορούσε τη λεοντή και κρατούσε το ρόπαλο του Ηρακλή, ενώ εκείνος φορούσε τον γυναικείο χιτώνα σε χρώμα κρόκου, τον κροκωτό. Η παρενδυσία του Ηρακλή έχει ερμηνευτεί ως ένα είδος τελετής που δηλώνει το πέρασμα από την ανθρώπινη στη θεϊκή του υπόσταση.