Το ποίημα ανήκει στη συλλογή Μόνον διά της λύπης (1976). Τίτλος ενδεικτικός της ποίησης του Βύρωνα Λεοντάρη, μιας ποίησης υπαρξιακής και ηττημένης, που διαλέγεται με τον Κώστα Καρυωτάκη, μιας ποίησης που δεν εκφράζει κανένα μήνυμα αισιοδοξίας παρά μόνο τα τραγικά βιώματα της ιστορικής πραγματικότητας. Στην ποίηση του Βύρωνα Λεοντάρη ακόμα και οι νεκροί δεν μπορούν να αναπαυτούν μέσα στον θάνατό τους. Στο Μόνον διά της λύπης ο ποιητής ειρωνεύεται κάθε ιδέα περί ψυχής και σωτηρίας (Τερζάκης 1999: 138), ενώ ως μόνη κόλαση αναγνωρίζει τον ίδιο τον ιστορικό κόσμο, την πραγματικότητα που βιώνει. Η υπαρξιακή κατάδυση του ποιητή υποσημαίνεται με εμβόλιμα παραθέματα από αρχαία κείμενα και με μυθολογικές αναφορές που δομούν μια χρησμοδοτική γλώσσα.
«[Δεν υπάρχουν ευτυχισμένοι νεκροί ...]»
ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ, 20ός αι. / 1976
Στοιχεία Έκδοσης:
- Λεοντάρης, Βύρων. 1976. Μόνον διά της λύπης. Αθήνα: Έρασμος. Και στον συγκεντρωτικό τόμο: Βύρων Λεοντάρης. 1983. Ψυχοστασία (Ποιήματα 1949-1976). Αθήνα: Ύψιλον.
Βιβλιογραφία-Δικτυογραφία:
- Τερζάκης, Φώτης. 1999. «Η ποίηση ως αντεστραμμένη θεολογία. Βύρωνα Λεοντάρη. Εν γη αλμυρά». Πλανόδιον 29: 134-147.
ΨΗΦΙΔΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ, Νόστος. Ο Αρχαιοελληνικός Μύθος στην Παγκόσμια Λογοτεχνία
