Εξώφυλλο

Νόστος:

Ο Αρχαιοελληνικός Μύθος στην Παγκόσμια Λογοτεχνία

Μνήμη Δ. Ν. Μαρωνίτη

[Τεκμηρίωση: βλ. Πυξίς]

Γιώργος Βέλτσος

Οιδίπους Αντι-Οιδίπους


(αποσπάσματα)

[...]

Οιδίπους
Με πίεσε να παραδοθώ η Ανάγκη, παρότι της αντέτεινα ψιχία
και του επιτηδεύματός μου το πλεόνασμα
— λίγα πράγματα
Και μ’ άρπαξε από το πλέγμα που ονομάζεται ηλιακό
ξηλώνοντας μ’ ένα μουσούδι οξύτατο
κλωστές οργάνων
Ξέφτισα, τόσο πολύ ελαφρύς
προτού να καρφωθώ οριστικά στον Μύθο
Είμαι ο εκπρόσωπος
γενεών που έρχονται
Σώμα πλεγματικό
Σύνδρομο ακίνητο πίσω απ’ το τζάμι

Θέλω να φανταστώ έναν άνθρωπο τυπικό
ανάπτυγμα του εαυτού μου
όσο πρέπει μηδαμινό, ώστε να εξαρτάται λίγο
— όχι πολύ, όπως εγώ ο βασιλιάς
Μιλώ για έναν άνθρωπο που δεν παράγει τίποτε
ούτε σκιά
Σώμα ατελές, καθώς παράσιτα στα μακριά μου γένια
Σύμβολο, όχι σωσία μου
«Ώστε είμαι εγώ;» Νά τι δεν θα διερωτηθεί ποτέ
Τα ούρα του ισάξια με γάλα
Καμία διάκριση των ουσιών
Η αναλήθεια, όρος ζωής
Οικογενειακός αστερισμός, κανείς
Με κάνει να φαντάζομαι έναν αόρατο θίασο
ενώ είναι αυτός, μόνον αυτός ενώπιόν μου, αρωγός
ώστε να κατανοηθώ
δυνάμει διαφορετικός από τον εαυτό μου

Τον ονομάζω Αντι-Οιδίποδα
[...]

[Οιδίπους προς Αντι-Οιδίποδα]

Οιδίπους
Αν είσαι εσύ, εγώ
— που δεν είσαι —
αν είσαι ώς το κόκκαλο εγώ
Πού είμαι τότε; Πού στέκομαι;
Με ματαιώνει, ποιος;
Εσύ είσαι το έπαθλο για να είμαι
Όμως, σε ποιο χρόνο του ρήματος;
— «Να ήμουνα;», «Θα είμαι;» —
Ξέρεις ελληνικά;
Τί γλώσσα ανύπαρκτη μιλάς;
Πρόσεχε, όμοιέ μου:
καταβιβάζεις δύναμη
Ποιος σε κινεί;
Ωραία λοιπόν, πουλάω όσο όσο
Ανήκω στους μικροεπενδυτές της Ιστορίας
Χάσαμε, Αντι-Οιδίποδα
Καλά προφέρω το όνομα;

Αντι-Οιδίπους
Έχασες, παρότι φιλάνθρωπα διαφέντεψες τη Θήβα
κι αίνιγμα έλυσες απλοϊκό
διότι, «τετράπουν», «δίπουν», «τρίπουν»
δεν είναι ο άνθρωπος ο φωνακλάς
αλλά οι αριθμοί
Γέννησες νόσο
Τη σκέψη γέννησες τη μαθηματική
Για οξύνοια θα τιμωρηθείς
Δεν έχω έλικες στ’ αυτιά
Το σαλιγκάρι προτιμώ απ’ τον κοχλία
Το ψυχικό, χάος το θεωρώ
Άμορφη τη μεταφορά
Της χώρας σου το αντίδωρο είναι οι δυο βελόνες

[Ο Αντι-Οιδίπους εγχειρίζει τις δύο βελόνες στον Οιδίποδα]

ΠΑΡΑΒΑΣΗ
Ενόργανη η τιμωρία που επιβάλλει
Υπάρχει μια αδικία εδώ
Πώς ο ακρωτηριασμένος θα ασκηθεί στα βάρη;
Ο άγλωσσος πώς θα πει την προσευχή;
Διατάζει ο τύραννος, παρέλαση των κορδωμένων
Με τι παράστημα όταν στις ράμπες δοκιμάζει την ψυχή του;

Γιώργος Βέλτσος. 2004. Οιδίπους Αντι-Οιδίπους. Αθήνα: Ίνδικτος.