Εξώφυλλο

Ανθολογίες

Ανθολογία Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας

των Θ.Κ. Στεφανόπουλου, Στ. Τσιτσιρίδη, Λ. Αντζουλή, Γ. Κριτσέλη

149. – Ορφική Επιγραφή

Η επιγραφή είναι χαραγμένη πάνω σε χρυσό έλασμα, που βρέθηκε μέσα σε χάλκινη ταφική υδρία του 4ου αι. π.Χ. στα Φάρσαλα της Θεσσαλίας. Ανήκει σε μια κατηγορία ορφικών επιγραφών με εσχατολογικό περιεχόμενο, που έχουν βρεθεί τόσο στη μητροπολιτική Ελλάδα όσο και στη Μεγάλη Ελλάδα και στη Ρώμη. Οι επιγραφές αυτές, που είναι γραμμένες σε δακτυλικό εξάμετρο, έχουν χαρακτηριστεί "νεκρόβιβλοι" και αποτελούν, όπως έχει γραφεί, ένα είδοςδιαβατηρίου για το ταξίδι στον κόσμο των νεκρών, ένα πιστοποιητικό που αποδεικνύει ότι ο νεκρός ανήκει στους εκλεκτούς και μυημένους. Στις επιγραφές αυτές κάποιος που γνωρίζει τα του κάτω κόσμου αποκαλύπτει στην ψυχή τι θα συναντήσει στο ταξίδι της, τι πρέπει να πει, τι πρέπει να πράξει και τι να μην πράξει.

(4ος αι. π.Χ.)

εὑρήσεις Ἀΐδαο δόμοις ἐνδέξια κρήνην, πάρ δ᾽ αὐτῇ
λευκὴν ἑστηκυῖαν κυπάρισσον· ταύτης τῆς κρήνης
μηδὲ σχεδόθεν πελάσῃσθα· πρόσσω δ᾽ εὑρήσεις τὸ Μνη-
μοσύνης ἀπὸ λίμνης ψυχρὸν ὕδωρ προ(ρρέον)· φύλακες
δ᾽ ἐφύπερθεν ἔασιν, οἵδε σ᾽ εἰρήσονται τι χρέος
εὶσαφικάνεις· τοῖσδε σὺ εὖ μάλα πᾶσαν ἀληθείη‹ν›
καταλέξαι· εἰπεῖν «Γῆς παῖς εἰμι καὶ Οὐρανοῦ ἀστ(ερόεντος),
Ἀστέριος ὄνομα· δίψῃ δ᾽ εἰμ᾽ αὖος ἀλλὰ δότε
πιεῖν ἀπὸ τῆς κρήνης».
(SUPPLEMENTUM EPIGRAPHICUM GRAECUM, XXIII 410)

 

 

Θα βρεις στου Άδη τα παλάτια δεξιά μια βρύση και κοντά της άσπρο κυπαρίσσι· σ᾽ αυτή τη βρύση μη ζυγώσεις· πιο πέρα θά ᾽βρεις να κυλάει απ᾽ τη λίμνη το κρύο νερό της Μνημοσύνης· από πάνω της θα στέκουν φύλακες· [5] αυτοί θα σε ρωτήσουν, γιατί πας εκεί· και συ να τους πεις όλη, μα όλη την αλήθεια· να πεις είμαι παιδί της Γης και τ᾽ Ουρανού με τ᾽ άστρα, με λεν᾽ Αστέριο· διψώ· μα δώστε μου να πιω από τη βρύση.

 

(μετάφραση Σ. Ν. Κουμανούδης - Α. Π. Ματθαίου)