Factor analysis

*Ανάλυση παραγόντων. Γιαβρίμης κ.ά. 2010:635.

Παραγοντική ανάλυση. Καρλής 2005:193. Τσομπάνογλου 2009:23.

Στατιστική μέθοδος που επιτρέπει στον ερευνητή να συνοψίσει και να ερμηνεύσει τις σχέσεις ανάμεσα σε ένα μεγάλο αριθμό μεταβλητών με περιεκτικό και ακριβή τρόπο, ώστε να βοηθήσει να γίνει αντιληπτή μια έννοια ή μια ιδιότητα. Με τη μέθοδο αυτή επιτυγχάνεται η μείωση των διαστάσεων του προβλήματος, δηλαδή μειώνονται οι αρχικές μεταβλητές, χωρίς να χάνεται μέρος της πληροφορίας.

Διακρίνεται σε δύο κατηγορίες: στη «Διερευνητική Ανάλυση Παραγόντων» (Exploratory Factor Analysis) και την «Επιβεβαιωτική Ανάλυση Παραγόντων» (Confirmatory Factor Analysis). Η πρώτη χρησιμεύει στην αρχική συνθετική περιγραφή των μεταβλητών της έρευνας, μέσα από την ομαδοποίησή τους. Η δεύτερη επιτρέπει τη διαπίστωση του βαθμού επιβεβαίωσης του προκαθορισμένου πλαισίου σχέσεων ανάμεσα σε ορισμένες μεταβλητές.

Η μέθοδος αυτή έχει δεχθεί κριτικές από μέρος της επιστημονικής κοινότητας, κυρίως εξαιτίας του γεγονότος ότι οι υποθέσεις και προϋποθέσεις που θέτει ο ερευνητής καθορίζουν το αποτέλεσμα, με συνέπεια η έρευνα να καταλήγει να είναι μεροληπτική.

Βιβλιογραφία

  • Γιαβρίμης Π., Παπάνης Ε., Νεοφώτιστος Β., Βαλκάνος Ε. (2010). Απόψεις εκπαιδευτικών για την εφαρμογή των ΤΠΕ στην εκπαίδευση. Στο Α. Τζιμογιάννης (επιμ.), Πρακτικά Εργασιών 7ου Πανελλήνιου Συνεδρίου «Οι ΤΠΕ στην Εκπαίδευση». Τ. ΙΙ. Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, 633-640.
  • Καρλής Δ. (2005). Πολυμεταβλητή στατιστική ανάλυση. Αθήνα: Σταμούλης.
  • Τσομπάνογλου Μ. (2009). Πρότυπο Αξιολόγησης της Εγκυρότητας Δομής Συστημάτων Πιστοποίησης Γλωσσομάθειας. Στο Α. Τσοπάνογλου (επιμ.), Ζητήματα πιστοποίησης της γλωσσομάθειας. Το Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας ως σημείο αναφοράς. Θεσσαλονίκη: Μαλλιάρης - Παιδεία, 9-44.


  • Bachman L. F. (1990). Fundamental Considerations in Language Testing. Oxford: Oxford University Press.
  • Thorndike R. L., Thorndike-Crist T. (2010). Measurement and Evaluation in Education and Psychology. Boston: Pearson.