Accountability
Απόδοση ευθύνης. Πηγιάκη 2002:177.
Απόδοση λόγου. Ματσαγγούρας 20033:75. Ματσαγγούρας 2004:75. Ματσαγγούρας 2011. Παπαξάνθη 2009:25-26.
Δημόσια ευθύνη επαγγελματιών. Ματσαγγούρας 2004:8.
Λογοδοσία. Παμπούκης 2007:7.
*Λογοδότηση. Κυριακίδης & Δημητρίου 2002:33-46.
Η λογοδότηση επί επαγγελματικών ευθυνών αφορά ένα άτυπο συμβόλαιο μεταξύ του παροχέα υπηρεσιών (στην περίπτωσή μας των εκπαιδευτικών) και του αποδέκτη (μαθητών και κατά επέκταση των γονέων τους), σύμφωνα με το οποίο ο πρώτος είναι υπόλογος σε περίπτωση κακής παροχής υπηρεσιών (Wiggins 1993:257). Πρόκειται συνεπώς για έννοια θεμελιώδους σημασίας στην περίπτωση της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών.
Διέπεται από ένα πλήθος παραμέτρων, όπως: τον καθορισμό διδακτικών αντικειμένων (ώστε σε τυχόν παρέκκλισή τους να αποδοθούν ευθύνες), το καθηκοντολόγιο που περιλαμβάνει τα ειδικότερα καθήκοντα του συγκεκριμένου κλάδου, ή ακόμα και το γενικό κώδικα δεοντολογίας, ο οποίος πρέπει να διέπει τη συμπεριφορά των εργαζομένων.
Στην εκπαιδευτική πράξη της ελληνικής επικράτειας ο καθορισμός των διδακτικών αντικειμένων πραγματοποιείται με τα λεγόμενα ΔΕΠΠΣ (Διαθεματικά Ενιαία Πλαίσια Προγραμμάτων Σπουδών, Χρυσοχόος κ.ά. 2005:133-142), τα οποία προσδιορίζουν το γενικότερο και ειδικότερο πλαίσιο σπουδών ανά μάθημα. Επίσης, εγκύκλιοι του Υπουργείου Παιδείας παρέχουν διευκρινιστικές οδηγίες που άπτονται του τομέα σπουδών και των διδακτικών αντικειμένων και συνήθως αφορούν τη λειτουργία σχολείων (συνεργασία εκπαιδευτικών, προγραμματισμός και απολογισμός εκπαιδευτικού έργου), την υποχρέωση των δασκάλων και εκπαιδευτικών ειδικότητας να τηρούν φάκελο μαθητή, στον οποίο καταγράφονται οι δραστηριότητες και οι επιδόσεις του, προς ενημέρωση των γονέων, των δασκάλων και των σχολικών συμβούλων, κ.ά. Επιπρόσθετα, καθορίζονται και τα ειδικότερα καθήκοντα και οι αρμοδιότητες του συλλόγου διδασκόντων (το λεγόμενο καθηκοντολόγιο).
Τέλος, ο Ματσαγγούρας θεωρεί ότι κώδικας επαγγελματικής δεοντολογίας του εκπαιδευτικού (ΚΕΔΕ) είναι η συστηματοποίηση, η καταγραφή και η δέσμευση των εκπαιδευτικών με ένα σύστημα ηθικο-επαγγελματικών αρχών (2004:19). Ένα τέτοιο σύστημα προσδιορισμού ηθικο-επαγγελματικών αρχών, που αφορά το σύνολο των δημόσιων υπαλλήλων, είναι και ο εκάστοτε δημοσιοϋπαλληλικός κώδικας. Τα άρθρα αυτού του κώδικα καθορίζουν τη συμπεριφορά του υπαλλήλου εντός και εκτός υπηρεσίας.
Βιβλιογραφία
- Κυριακίδης Λ., Δημητρίου Δ. (2002). Οι αντιλήψεις των Κυπρίων εκπαιδευτικών για τα κριτήρια αξιολόγησής τους όπως αυτά προκύπτουν από την έρευνα για τον αποτελεσματικό εκπαιδευτικό. Επιστήμες Αγωγής, 3: 33-46.
- Ματσαγγούρας Η. (20033). Ομαδοσυνεργατική διδασκαλία και μάθηση: Για το καθημερινό μάθημα και τα προγράμματα του ολοήμερου σχολείου, τα περιβαλλοντικά, τα πολιτιστικά και τα ευρωπαϊκής συνεργασίας. Αθήνα: Εκδ. Γρηγόρη.
- Ματσαγγούρας Η. (2004). Κώδικας επαγγελματικής δεοντολογίας των εκπαιδευτικών: Προϋπόθεση της επαγγελματικής αυτονομίας τους. Επιστήμες Αγωγής, 1: 7-25.
- Ματσαγγούρας Η. (2011). Η καινοτομία των ερευνητικών εργασιών στο Λύκειο. Αθήνα: Παιδαγωγικό Ινστιτούτο.
- Παμπούκης Χ. Π. (2007). Αξιολόγηση: Γιατί και πώς; Γονικά Νέα, 57, 7-8.
- Παπαξάνθη Δ. (2009). Διεθνείς συγκριτικές μελέτες επίδοσης των μαθητών και εκπαιδευτική πολιτική: η επίδραση του προγράμματος PISA στα προγράμματα σπουδών της Γερμανίας. Διπλωματική εργασία. Τμήμα Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής. Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
- Πηγιάκη Π. (2002). Προετοιμασία, σχεδιασμός και αξιολόγηση της διδασκαλίας: Διδακτική μεθοδολογία. Αθήνα: Εκδ. Γρηγόρη.
