πιστοποίηση ελληνομάθειας.

«Μαθητές με αναπηρίες και μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στο σύγχρονο σχολείο»

Είναι γνωστό ότι υπάρχουν ανάμεσα σε όλους τους μαθητές της χώρας και μαθητές με ξεχωριστές δεξιότητες, όπως, επίσης, και μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.

Είναι, δηλαδή, μαθητές που έχουν σημαντική δυσκολία στη μάθηση και στην προσαρμογή εξαιτίας ιδιαιτεροτήτων (σωματικών, διανοητικών, ψυχολογικών, συναισθηματικών και κοινωνικών). Υπάρχουν, δηλαδή, μαθητές που εμποδίζεται η μάθησή τους, γιατί έχουν χάσει το φως τους και δεν βλέπουν ή βλέπουν ελάχιστα. Άλλοι, πάλι, έχουν σοβαρά προβλήματα στην ακοή τους.

Άλλοι, πάλι, δεν μπορούν να περπατήσουν, κάποιοι δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα χέρια τους. Επίσης, υπάρχουν μαθητές που έχουν σοβαρά προβλήματα υγείας και περνούν ένα μεγάλο χρονικό διάστημα της ζωής τους στα κρεβάτια των νοσοκομείων. Τέλος, υπάρχουν και εκείνοι που δυσκολεύονται πολύ να μάθουν ή είναι υπερβολικά ανήσυχοι, κατάσταση που δεν τους εντάσσει οπωσδήποτε στην κατηγορία των αναπήρων.

Κατά καιρούς όλα αυτά τα παιδιά χαρακτηρίστηκαν ως προβληματικά, απροσάρμοστα, ειδικά.

Οι μαθητές με αναπηρία και οι μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες δεν είναι ασθενείς ούτε άτομα με …«ειδικές ικανότητες». Είναι νήπια, παιδιά, νέοι, μαθητές με δικαιώματα στην εκπαίδευση, στην εργασία και τη ζωή. Η αναπηρία τους δεν αποτελεί προσωπική τους επιλογή, την οποία θα μπορούσαν να αρνηθούν. Εξάλλου, είναι ζήτημα στατιστικής και πιθανοτήτων να βιώσουμε όλοι καταστάσεις αναπηρίας -προσωρινής ή μόνιμης- στη διάρκεια της ζωής μας. Μπορεί κανείς να μας εγγυηθεί ότι θα είμαστε αρτιμελείς σε όλη μας τη ζωή;

Στην πορεία των αιώνων η στάση της κοινωνίας προς τα άτομα με ειδικές ανάγκες κυμάνθηκε μεταξύ απόρριψης και σχετικής αποδοχής. Στην πρώτη γραμμή πάντως βρίσκονται ο οίκτος, η λύπηση και η απόρριψη. Τα Άτομα με Ειδικές Δεξιότητες ταυτίζονται με τη δυστυχία, τη μοιρολατρία και τις δοξασίες. Στο σύγχρονο σχολείο, όμως, στο “Ένα Σχολείο για Όλους”, βασικό, δίκαιο και ηθικό κριτήριο είναι το ίσο δικαίωμα στην εκπαίδευση για όλους τους μαθητές. Σε αυτό το σχολείο γίνεται πράξη η δυνατότητα να «συμπεριλαμβάνεσαι» και να «συμμετέχεις»• και τα δύο αποτελούν θεμελιώδη στοιχεία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της άσκησης των ανθρώπινων δικαιωμάτων.

Εξάλλου, το γέλιο, το παιχνίδι, η χαρά, η ξεγνοιασιά είναι δικαίωμα και ανάγκη για όλα τα παιδιά. Επίσης, δικαίωμα είναι να υπάρχει σχεδιασμένη φροντίδα για τη δυνατότητα ίσων ευκαιριών, όχι ίδιων, σε όλους τους μαθητές. Πρέπει να υπάρχει ισότητα στις ευκαιρίες, για να αναπτύξουν όλοι οι μαθητές μας τις ικανότητές τους. Και, οπωσδήποτε, πρέπει να εφαρμόζεται η θεμελιώδης απαίτηση της κοινωνίας: «το να γίνεσαι αποδεκτός, όπως είσαι, και να συνυπάρχεις με τους άλλους».

Το να «συνυπάρχεις» σημαίνει ότι όλοι οι μαθητές μεταξύ τους χρειάζεται να αναπτύσσουν αμοιβαίες σχέσεις και φιλίες• να αισθάνονται υπευθυνότητα για τον εαυτό τους αλλά και για τους άλλους. Ακόμη, να ανταλλάσσουν μεταξύ τους εμπειρίες, να μάθουν να βοηθούν και να συνεργάζονται, να αντιλαμβάνονται αλλά και να αποδέχονται τη «διαφορετικότητα». Μόνο έτσι οι μαθητές με αναπηρίες και οι μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες θα μπορέσουν να περάσουν το τείχος της αποξένωσης, της μοναξιάς, της απόρριψης, της αχρηστίας, το τείχος της απογοήτευσης, της ταπείνωσης, της αδιαφορίας, της καθημερινής ταλαιπωρίας της δικής τους και της οικογένειας τους.

Το σύγχρονο σχολείο, λοιπόν, χρειάζεται να παρέχει και στους μαθητές με αναπηρία και στους μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, εκπαίδευση με σκοπό:

* την ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους

* τη βελτίωση των ικανοτήτων και δεξιοτήτων τους

* τη δυνατότητα ένταξης και συμβίωσης με το κοινωνικό σύνολο

* την αποδοχή τους από τους άλλους και την ισότιμη κοινωνική τους εξέλιξη.

Η περιθωριοποίηση αυτών των ατόμων δεν βοηθά, γενικά, την εικόνα μιας δημοκρατικής, ευνομούμενης κοινωνίας.

Χρειάζεται όλοι προσωπικά, συλλογικά, κρατικά, παγκόσμια, να κάνουμε πράξη το «συμμετέχω», το «συμπεριλαμβάνομαι», το «συνυπάρχω», το «αποδέχομαι τη διαφορετικότητα». Αλλιώς, θα είναι τουλάχιστον εμπαιγμός να μιλάμε για ίσες ευκαιρίες, για συμμετοχή, για ένταξη, ενώ οι μαθητές με ειδικές ανάγκες παραμένουν «αόρατοι» σε μια κοινωνία που δεν τους παρέχει συμμετοχή στη γνώση.

Όταν, λοιπόν, η ψυχή δίνει Αγάπη, παραπάνω από το περίσσευμα, Έργο, με γνώση και εξειδίκευση και χαρά, τότε η αναπηρία καθηλώνεται και έρχονται στον νου μας τα λόγια της μεγάλης Ειδικής Παιδαγωγού Ρόζας Ιμβριώτη:

«Το έργο της προστασίας και της αγωγής των αδύνατων παιδιών μεγαλώνει σε βάθος την ανθρώπινη ψυχή και υψώνει τη στάθμη της ανθρωπότητας».