πιστοποίηση ελληνομάθειας.

Συνέντευξη από μια γιαγιά των Προμάχων

Το ραντεβού μας ήταν για τις 4 το απόγευμα. Πήγαμε προς το σπίτι της κυρά-Μαρίας στη νότια πλευρά του χωριού. Θα πηγαίναμε να μιλήσουμε με μια ηλικιωμένη γυναίκα του χωριού. Να μας πει για τη ζωή της.

Φτάσαμε έξω από το τυπικό διώροφο αγροτικό σπίτι της. Μας περίμενε έξω στην περιποιημένη, γεμάτη όμορφα λουλούδια, αυλή. Μας άνοιξε την εξώπορτα με ένα μεγάλο καλοσυνάτο χαμόγελο.

"Ελάτε, καλωσορίσατε".

"Ελάτε παιδιά, ελάτε στο φτωχικό μου". Διασχίζοντας τον μικρό πλακόστρωτο πεζόδρομο της αυλής, μπήκαμε μέσα στο δωμάτιο. Η γλυκιά ζέστη μας έκανε να χαλαρώσουμε ευχάριστα.

"Λοιπόν, κυρά-Μαρία, για πες μας για σένα, για τα παλιά τα χρόνια, πώς ήταν, πώς τα περνούσατε;"

"Αχ βρε παιδιά μου, τι να σας πω; Ήταν δύσκολα τα χρόνια που περάσαμε. Φτώχεια και πολλές δυσκολίες. Η οικογένειά μου ήταν πολύτεκνη. Ήμασταν επτά αδέλφια. Τα δύο μου αδέλφια πέθαναν μικρά και δεν τα θυμάμαι καθόλου. Τότε δεν είχαμε γιατρούς, ούτε φάρμακα.

Δουλεύαμε στα χωράφια. Λίγα χωράφια, μόνο για να φυτέψουμε τα φασόλια και τις πατάτες της οικογένειας. Είχαμε και λίγες κατσίκες και δυο αγελάδες, ίσα ίσα να έχουμε γάλα και τυρί. Λίγα σιτάρια βάζαμε, τα θερίζαμε με το δρεπάνι και τα αλέθαμε στον νερόμυλο του χωριού, για να έχουμε ψωμάκι.

Ο πατέρας μου ήταν αυστηρός, αλλά πάντα φρόντιζε να έχουμε να φάμε. Μαζί με τα αδέλφια μου δούλευαν όλη μέρα παλεύοντας, για να τα βγάζουμε πέρα. Εγώ πιο πολύ καθόμουν στο σπίτι για τις οικιακές δουλειές".

"Σχολείο πήγες κυρά-Μαρία;"

"Μέχρι την τρίτη δημοτικού".

"Τότε , εκείνα τα χρόνια, δεν είχαμε καιρό για πολυτέλειες. Ειδικά τα κορίτσια έπρεπε να κάνουν οικογένεια και να γεννάνε παιδιά.

Έτσι κι εγώ μόλις έγινα 16 χρονών, οι γονείς μου με αρραβώνιασαν με τον μακαρίτη τον άντρα μου. Μου έκαναν προξενιό και επειδή ήταν καλή οικογένεια, με "έδωσαν".

Στα 17 μου παντρεύτηκα έχοντας για προίκα ένα σεντούκι με τα απαραίτητα χειροποίητα κιλίμια και κεντήματα. Α, και λίγες λίρες που μάζεψαν τα αδέλφια μου. Με αυτά τα λιγοστά στήσαμε το σπιτικό μας με τον άντρα μου. Δουλέψαμε σκληρά στα χωράφια και με πολλή οικονομία και στερήσεις καταφέραμε να μεγαλώσουμε τα δυο μας αγόρια. Πήραμε και ένα μικρό δάνειο και φτιάξαμε αυτό το σπιτάκι."

"Πώς διασκεδάζατε εκείνα τα χρόνια;"

"Δεν είχαμε και πολλά γλέντια εκείνα τα χρόνια. Μόνο σε κάνα γάμο πηγαίναμε και στο πανηγύρι του χωριού που είχαμε "όργανα" στην πλατεία στις 27 Οκτωβρίου του Αγίου Δημητρίου.

Εκεί βγαίναμε και εκεί χορεύαμε, όλο το χωριό.

Τον χειμώνα που δεν είχε δουλειές να κάνουμε στα χωράφια, τα κρύα βράδια μαζευόμασταν στα συγγενικά σπίτια. Κεντούσαμε την προίκα μας και κουτσομπολεύαμε οι γυναίκες, ενώ οι άντρες έλεγαν τα δικά τους, με τα ουζάκια τους και τα τουρσιά. Φτωχικά πράματα, αλλά ήταν ωραία".

"Τώρα πώς τα περνάς κυρά-Μαρία;"

"Είμαστε πολύ καλά. Το ένα μου παιδί έχει την οικογένειά του στην πάνω γειτονιά, και ο μικρότερος ζει εδώ στον επάνω όροφο. Και οι δύο με φροντίζουν και μου χάρισαν και εγγόνια.
Εγώ παίρνω μια μικρή σύνταξη και βοηθάω όσο μπορώ τα παιδιά μου και τα εγγόνια μου. Έχω λίγα προβλήματα υγείας, αλλά τα χρόνια είναι πολλά. Κάνω υπομονή, τι να κάνω;"

Η επόμενη ώρα πέρασε δείχνοντάς μας παλιές ασπρόμαυρες φωτογραφίες, που τις φύλαγε σαν κόρη οφθαλμού μέσα σε ένα μεγάλο μεταλλικό κουτί, λες και εκεί μέσα φύλαγε όλη τη ζωή της.

Κρατώντας την αξιοπρέπειά της και με αργές κινήσεις σηκώθηκε και άνοιξε το πορτάκι της κουζίνας. Η μυρωδιά της χορτόπιτας απλώθηκε στον χώρο, σπάζοντας τα ρουθούνια μας. Με κινήσεις επαγγελματία την κόβει κομμάτια και μας προσφέρει από ένα τριγωνικό κομμάτι.

"Δοκιμάστε λίγο. Φτωχική είναι, αλλά ελπίζω να σας αρέσει". Η πίτα εξαφανίστηκε σε λίγα λεπτά και στο βλέμμα μας εμφανίστηκε ένα μόνιμο ηλίθιο χαμόγελο.

Ξαφνικά συνειδητοποιήσαμε ότι έξω άρχισε να νυχτώνει. Ευχαριστώντας την κυρα-Μαρία μαζέψαμε γρήγορα τα χαρτιά με τις σημειώσεις μας και βγήκαμε έξω.

Καληνυχτώντας την, καταλάβαμε το πόση δύναμη ψυχής έχουν αυτοί οι μεγάλοι άνθρωποι, που με τόσο δύσκολες συνθήκες κατάφεραν τόσα πολλά πράματα στη ζωή τους. Το πόσο δυνατοί ήταν και κατάφεραν να μεγαλώσουν τις επόμενες γενιές, δίνοντάς τους εφόδια, διδάγματα και αξίες.

Και ξέρουμε ότι το χωριό μας είναι γεμάτο από τέτοιες κυρά-Μαρίες!