Εσωτερικός πόλεμος κατά των ασθενειών.
Επίπεδο: Γ2 | Δεξιότητα: Κατανόηση Γραπτού Λόγου | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Πηγή (διασκευή): | άρθρο της Θεοδώρα Τσόλη «Πολεμώντας τις ασθένειες εκ των έσω», από την εφημερίδα «Βήμα», Κυριακή 3 Απριλίου 2011. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Επικοινωνιακή γλωσσική δραστηριότητα: | Κατανόηση Γραπτού Λόγου |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Τι πρέπει να ξέρει και τι μπορεί να κάνει ο εξεταζόμενος: | Να κατανοεί επιστημονικό λόγο (εκλαϊκευμένο) και με ευχέρεια να επεξεργάζεται μακροσκελή κείμενα ειδικού περιεχομένου. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Τύπος εξεταστικού ερωτήματος: | Τρίτο ερώτημα, πολλαπλή επιλογή με 4 επιλογές: 5 σωστές απαντήσεις + 1 παράδειγμα (5 μονάδες). | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Λέξεις κλειδιά: | ασθένεια, αρρώστεια, τεχνολογία, καρκίνος, καρδιακά επεισόδια | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Κείμενο
Εσωτερικός πόλεμος κατά των ασθενειών.
Η ιατρική απαντά στις επίμονες ασθένειες που ταλαιπωρούν εκατομμύρια ασθενείς με τη χρήση των πλέον σύγχρονων τεχνολογικών εργαλείων και μέσων. Έτσι, μικρά εμφυτεύσιμα «εργαστήρια» εγκαθίστανται στον οργανισμό και διενεργούν ενδελεχείς ελέγχους σχετικά με σοβαρές ασθένειες. Στα σύγχρονα ιατρικά εργαστήρια αναπτύσσονται ειδικοί εμφυτεύσιμοι αισθητήρες που μπορούν άνετα να εισέλθουν στο ανθρώπινο σώμα και να σημάνουν επανάσταση στη μάχη του ανθρώπου ενάντια των δυο μεγάλων εχθρών της δημόσιας υγείας: του καρκίνου και των εμφραγμάτων.
Σε ό,τι αφορά τον καρκίνο ο μικροσκοπικός αισθητήρας υπόσχεται να καταργήσει τις επαναλαμβανόμενες εξετάσεις, τις γνωστές βιοψίες, που διενεργούνται σήμερα για τον έλεγχο της ανάπτυξης των καρκινικών όγκων. Στο μέτωπο των εμφραγμάτων, το ίδιο μικροσκοπικό εργαλείο δίνει ελπίδα για τον εντοπισμό των «σιωπηλών» καρδιακών επεισοδίων, ακόμα και για την πρόληψή τους.
Ο μικροσκοπικός αυτός αισθητήρας έχει τη μορφή κάψουλας και για τη δημιουργία του συνεργάστηκαν μηχανολόγοι, ογκολόγοι, καρδιολόγοι και κλινικοί ερευνητές. Η χρήση μικροκάψουλας είχε προηγηθεί για τη μεταφορά φαρμάκων εντός του οργανισμού ασθενών με καρκίνο. Το σκεπτικό πίσω από τη χρήση της συγκεκριμένης τεχνολογίας για καρκινοπαθείς αφορούσε το να εκλύεται με αργούς ρυθμούς μεγάλη ποσότητα φαρμάκου στους όγκους χωρίς να πλήττονται τα υγιή κύτταρα που τους περιβάλλουν.
Ο αισθητήρας λειτουργεί σαν ένα μικρό εργαστήριο ελέγχου του καρκίνου που αφορά χρήση ανιχνευτών που τοποθετούνται στα κατάλληλα σημεία του σώματος. Είναι φτιαγμένος από πλαστικό και αποτελείται από δύο μέρη: στη βάση του μπαίνουν τα μαγνητικά νανοσωματίδια που έχουν επάνω τους τα απαιτούμενα, ανάλογα με την περίπτωση, αντισώματα. Επάνω στη βάση τοποθετείται μια «πονηρή» ημιδιαπερατή μεμβράνη που επιτελεί το εξής έργο: επιτρέπει στις πρωτεΐνες του οργανισμού να εισέλθουν στην κάψουλα, και αποτρέπει τα θεραπευτικά νανοσωματίδια από το να δραπετεύσουν. Την κάψουλα ολοκληρώνει ένα ακόμη τμήμα το οποίο λειτουργεί ως καπάκι που κλείνει όλη τη συσκευή με τέτοιο τρόπο ώστε τα μόρια του οργανισμού να περνούν εντός της μόνο μέσω της μεμβράνης.
Σε σχέσημε τον έλεγχο του καρκίνου, το γενικότερο σκεπτικό των ερευνητών είναι ο μικροσκοπικός αισθητήρας να εισάγεται στο σύστημα στο σημείο που θέλουν να ελέγξουν κατά τη διάρκεια της βιοψίας, για να διερευνά μέσω των πρωτεϊνών τους λεγόμενους δείκτες της νόσου. Οι δείκτες της νόσου, γνωστοί ως «καρκινικοί δείκτες», είναι μόρια και ορμόνες που παράγονται σε υπερβάλλοντα βαθμό, όταν ένας άνθρωπος νοσεί από τη συγκεκριμένη ασθένεια. Η πρωτοποριακή αυτή κάψουλα θα μπορεί να ελέγχει τις πρωτεΐνες που απελευθερώνουν οι συγκεκριμένοι δείκτες, αναίμακτα και άμεσα. Ο μεγαλύτερος δε στόχος των ερευνητών είναι η χρήση της κάψουλας και για προληπτικούς λόγους, σε άτομα που δεν έχουν ακόμα εμφανίσει καρκίνο.
Η νέα αυτή συσκευή μπορεί, όπως είπαμε, να σώσει και…καρδιές. Με τον ίδιο τρόπο που τα καρκινικά κύτταρα παράγουν κάποιες πρωτεΐνες, τα καρδιακά κύτταρα εκλύουν, μετά από ένα έμφραγμα, πρωτεΐνες που εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος. Πειραματικά αποδείχτηκε πως η τοποθέτηση της κάψουλας, οπουδήποτε μέσα στο σώμα, για παράδειγμα ακριβώς κάτω από το δέρμα στο χέρι ή στο πόδι, καθιστά δυνατή τον εντοπισμό αυτών των πρωτεϊνών. Ο εντοπισμός αυτός γίνεται με τη χρήση αντισωμάτων και έτσι είναι δυνατό να ανακαλυφθούν οι πρωτεΐνες οι οποίες δεν εκλύονται αν δεν έχει προκληθεί καρδιακό επεισόδιο. Η χρήση της κάψουλας επιτρέπει την πλήρη μέτρηση του μεγέθους της βλάβης: όσο περισσότερη ποσότητα πρωτεϊνών συσσωρεύεται στη συσκευή, τόσο βαρύτερο είναι το καρδιακό επεισόδιο που υπέστη ο οργανισμός.
Η συγκεκριμένη τεχνολογία μπορεί να αποδειχθεί άκρως χρήσιμη σε άτομα που υφίστανται «σιωπηλά» καρδιακά επεισόδια ή σε ασθενείς που έχουν ήδη υποστεί ένα επεισόδιο και ανήκουν σε ομάδα υψηλού κινδύνου. Στο μέλλον θα είναι δυνατό να εμφυτεύεται η κάψουλα σε ασθενείς που έχουν υψηλή πιθανότητα να υποστούν ένα νέο επεισόδιο και έτσι θα μπορούν να έχουν μια ηχηρή προειδοποίηση μέσω της συσκευής, προκειμένου να επισκεφθούν το γιατρό τους.
Ώσπου να φθάσει εκείνη η σημαντική μέρα όπου η εμφύτευση για προληπτικούς λόγους θα είναι άκρως αποτελεσματική υπάρχουν πολλοί σκόπελοι. Το κύριο πρόβλημα είναι η διάρκεια ζωής που έχουν τα αντισώματα που χρησιμοποιούνται για τον εντοπισμό των ενδεικτικών του εμφράγματος πρωτεϊνών. Τα συγκεκριμένα αντισώματα έχουν προς το παρόν διάρκεια ζωής ενός μήνα. Για να είναι αποτελεσματική η κάψουλα πρέπει να δημιουργηθούν αντισώματα που θα ζουν τουλάχιστον έξι μήνες ή, στην πιο αισιόδοξη περίπτωση, ένα έτος.
Πότεεκτιμάται ότι θα είναι δυνατή η εμφύτευση της εξελιγμένης αυτής κάψουλας στους ανθρώπους; Τα πειράματα έγιναν προς το παρόν σε ζωάκια που υπέφεραν από τις συγκεκριμένες ασθένειες, ενώ για τους ανθρώπους η εκτίμηση είναι πως η κάψουλα θα είναι έτοιμη για χρήση εντός της επόμενης πενταετίας. Αν πριν από κάποιες δεκαετίας κάποιος μας έλεγε πως η υψηλή τεχνολογία θα βρισκόταν παντού γύρω μας και θα γινόταν αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας, θα ήμασταν τουλάχιστον σκεπτικοί. Τώρα πια δεν μας είναι καθόλου δύσκολο να φανταστούμε πως σύντομα θα έρθει η μέρα που η πιο προηγμένη τεχνολογία θα ζει όχι μόνο γύρω μας αλλά και εντός μας.