πιστοποίηση ελληνομάθειας.

[Α] Καλό μεσημέρι. Όταν οι άνθρωποι ακούνε τη λέξη κατάθλιψη, νομίζουν ότι λίγο πολύ όλοι έχουν περάσει συμπτώματα που προσομοιάζουν σ’ αυτήν την κατάσταση. Η αλήθεια είναι ότι η κατάθλιψη είναι μια σοβαρή ψυχιατρική νόσος που διαφέρει συχνά πολύ απ’ αυτό που εμείς ονομάζουμε καταθλιπτικά φαινόμενα ή καταθλιπτικά συμπτώματα. Σήμερα, οι εκτιμήσεις των επιστημόνων είναι ότι το 2020 θα είναι στις δυτικές κοινωνίες η νούμερο ένα σε νοσηρότητα ασθένεια στον κόσμο και επίσης εκτιμούν ότι είναι μία νόσος η οποία μπορεί να θεραπευθεί αλλά το στίγμα πολλές φορές, η προκατάληψη δεν αφήνει τους ανθρώπους ν’ απευθυνθούν στους γιατρούς και κυρίως οι μύθοι που περιβάλλουν την κατάθλιψη κι ακόμα και για τη θεραπεία της, δεν δίνουν λύσεις στους ανθρώπους που θα έπρεπε να, σήμερα να είναι ανάμεσα μας, να είναι λειτουργικοί και παρόλα αυτά μένουν στο σκοτάδι αυτής της ασθένειας. Ένα πολύ ενδιαφέρον θέμα, να δούμε και τα υπόλοιπα θέματα που έχουμε σήμερα.
[Β] Πεντακόσιες χιλιάδες Έλληνες πάσχουν από κατάθλιψη, μία ψυχική νόσο που χαρακτηρίζεται από αλλαγές στη διάθεση, τον τρόπο σκέψης και την καθημερινότητα. Η κατάθλιψη διαφέρει από την έντονη θλίψη και εμφανίζεται σε διπλάσιο ποσοστό στις γυναίκες απ’ ότι στους άντρες. Γιατί τα τελευταία χρόνια η νόσος πλήττει ανθρώπους νεότερης ηλικίας ακόμη και εφήβους; Πώς θα αναγνωρίσουμε τα συμπτώματα; Ποιός ο ρόλος της ψυχοθεραπείας και πότε τα φάρμακα έχουν θέση στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης;
[Α] Κατάθλιψη είναι σήμερα λοιπόν το θέμα μας. ΄Ενα θέμα που είναι πάρα πολύ ευαίσθητο αλλά και αρκετά σημαντικό καθώς φαίνεται ότι η νόσος αυτή χτυπά όλο και περισσότερους ανθρώπους, πολλοί απ’ αυτούς το αντιλαμβάνονται, κάποιοι άλλοι όχι. Έτσι δεν είναι κυρία Οικονόμου; Καλώς ήρθατε.
[Γ] Ευχαριστώ πολύ.
[Α] Κυρία Μαρία Οικονόμου-Λαλιώτη, είναι ψυχίατρος και επιστημονική υπεύθυνη του προγράμματος Αντιστίγμα στο ΕΠΨ. Υπάρχουν πολλοί άνθρωπου που δεν καταλαβαίνουν ότι έχουν κατάθλιψη; Και κάποιοι που νομίζουν ότι έχουν, δηλαδή εμένα αν με ρωτήσετε σε κάποιες φάσεις της ζωής μου θα σας έλεγα ότι μπορεί και να ‘χω κατάθλιψη.
[Γ] Ναι. Έχετε δίκιο, η κατάθλιψη ως όρος είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται πάρα πολύ συχνά στην καθημερινή μας ζωή και πολλές φορές έχει κακοποιηθεί θα έλεγα, πολλές φορές χρησιμοποιείται ως σχήμα λόγου. Λοιπόν, η κατάθλιψη ως νόσος, ως κλινική οντότητα διαφέρει πάρα πολύ απ’ αυτό που χρησιμοποιούμε στην καθομιλουμένη μας.
[Α] Συνήθως οι άνθρωποι, κυρία Οικονόμου, που λένε ότι έχουν κατάθλιψη, έχουν πραγματικά;
[Γ] Όχι βέβαια. Νομίζουμε ότι έχουμε κατάθλιψη, αλλά για να έχουμε κατάθλιψη πρέπει η διάγνωση αυτή να έχει βγει από κάποιον ειδικό.
[Α] Αυτό το νομίζουμε, μπορείτε να μας το πείτε λίγο κωδικοποιημένα; Δηλαδή τι, τι αισθάνονται αυτοί οι άνθρωποι και νομίζουν ότι έχουν κατάθλιψη.
[Γ] Είναι πολύ φυσικό πολλές φορές στη ζωή μας να αισθανόμαστε καταθλιπτικό συναίσθημα δηλαδή θλίψη, λύπη, απογοήτευση.
[Α] Άρνηση για πράγματα.
[Γ] Άρνηση, να έχουμε επηρεαστεί από ένα στρεσογόνο γεγονός που μπορεί να έχει συμβεί κι έτσι αναπτύσσουμε κάποια τέτοιου τύπου συναισθήματα. Αυτό δε σημαίνει ότι έχουμε και κατάθλιψη ως νόσο. Για να έχει κάποιος κατάθλιψη ως νόσο, ως κλινικό σύνδρομο δηλαδή, θα πρέπει τα συμπτώματά του να είναι σοβαρά, να διαρκούν όλη τη διάρκεια της μέρας και για διάστημα περισσότερο των δεκαπέντε ημερών και απ’ τα βασικά συμπτώματα το καταθλιπτικό συναίσθημα είναι ένα πάρα πολύ βασικό και το άλλο πολύ βασικό σύμπτωμα είναι η απώλεια της αίσθησης των, της ικανοποίησης και της ευχαρίστησης από γεγονότα και καταστάσεις που προηγούμενα μας ευχαριστούσαν, η απώλεια των ενδιαφερόντων.
[Α] Θα τα δούμε.
[Γ] Και βεβαίως πολλά άλλα συμπτώματα.
[Α] Θα τα δούμε αναλυτικά αυτά και σας ευχαριστώ για την πρώτη αυτή προσέγγιση. Μαζί μας είναι ο κύριος Θελερίτης, καλώς ήρθατε, είστε ψυχίατρος, συνεργάτης του ΕΠΨ. Κύριε Θελερίτη θα ήθελα να ρωτήσω αν όλοι αυτοί που λένε ότι έχουν κατάθλιψη τελικά δεν έχουν, ποιοί είναι αυτοί που το 2020 θα κάνουν την κατάθλιψη πρώτη νόσο στην Ευρώπη; Προφανώς υπάρχει μία αύξηση η οποία καταγράφεται και καταγράφεται και στην Ελλάδα.
[Δ] Πολλοί άνθρωποι πλέον αντιμετωπίζουνε πολλά προβλήματα και νομίζω ότι έχει να κάνει και σε μεγάλο βαθμό με το στρες που αντιμετωπίζουμε στον σύγχρονο τρόπο ζωής.
[Α] Ξέρετε πολλοί το λένε αυτό. Πώς το στρες συνδυάζεται ή προκαλεί, είναι, είναι το ένα προκαλεί το άλλο, πώς, πώς συνδέεται με την κατάθλιψη;
[Δ] Συνδέεται σε μεγάλο βαθμό, έτσι; Κάποιοι άνθρωποι πραγματικά δεν μπορούν ν’ αντέξουν το στρες στη ζωή τους και γι’ αυτό έτσι παρουσιάζουν καταθλιπτικά συμπτώματα.
[Α] Άρα η απόδοση ας πούμε, μπορεί ν’ αποδοθεί στο γεγονός, η αύξηση αυτή, ότι ζούμε σε μια κοινωνία η οποία δεν είναι καθόλου φιλική προς τον ψυχικό μας κόσμο ας πούμε;
[Δ] Είναι γεγονός αυτό, έτσι; Έχει μειωθεί πάρα πολύ ο ελεύθερός μας χρόνος, δυσκολευόμαστε πάρα πολύ να βρούμε χρόνο να κοιμηθούμε, να περάσουμε χρόνο με τα παιδιά μας, κι αυτό βέβαια έχει πολύ μεγάλη επίπτωση στη ζωή μας. Χρειάζεται να δουλεύουμε όλο και περισσότερες ώρες.
[Α] Θα τα δούμε παρακάτω αυτά, γιατί δε, δε φαίνεται ότι είναι μόνο οι ψυχολογικοί δείκτες, είναι και οι βιολογικοί που διαταράσσονται. Έχω την ιδιαίτερη χαρά να φιλοξενώ την κυρία Βασιλάκη, καλώς ήρθατε, είστε καθηγήτρια. Βιώσατε την κατάθλιψη ως νόσο, σήμερα είστε πολύ καλύτερα, απλώς θα ήθελα να μας πείτε αν όταν ξεκίνησε αυτή η ιστορία ήσασταν ένας απ’ όλους εμάς που λένε ότι νομίζω ότι έχω κατάθλιψη. Πώς ξεκίνησε, θυμάστε;
[Ε] Ξεκίνησε με μία ευσυγκινησία, μία χαμηλή ανοχή, χαμηλή αντοχή στο στρες και στην πίεση απ’ όλες τις υποχρεώσεις που είχα και έχω στο ενεργητικό μου ένα καταθλιπτικό επεισόδιο που διήρκεσε κάποιους μήνες που ήτανε αρκετά σοβαρό.
[Α] Θα μας μιλήσετε γι' αυτό στην πορεία της κουβέντας
[Ε] Ναι
[Α] Συνεχίζουμε την κουβέντα μας για την κατάθλιψη, θα ήθελα να ρωτήσω την κυρία Οικονόμου, βλέπω κάποιες μελέτες, δεν ξέρω αν ισχύουν τα νούμερα αυτά, ένας στους έξι ανθρώπους θα παρουσιάσει σοβαρή κατάθλιψη κάποια στιγμή στη ζωή του.
[Γ] Βεβαίως.
[Α] Είναι πάλι μεγάλο το ποσοστό αυτό.
[Γ] Είναι πολύ μεγάλο το ποσοστό.
[Α] Από μόνο του δηλαδή.
[Γ] Ένας στους πέντε έχει βρεθεί ότι θα παρουσιάσει κατάθλιψη κάποια στιγμή στη ζωή του, αλλά ένας στους έξι σοβαρή κατάθλιψη.
[Α] Σοβαρή. Οι γυναίκες.
[Γ] Διπλάσια ποσοστά.
[Α] Δύο φορές συχνότερα από τους άντρες. Μπορούμε να πούμε σήμερα ότι η κατάθλιψη είναι η συχνότερη ψυχιατρική διαταραχή;
[Γ] Βέβαια, βέβαια και θα έλεγα και η νόσος της εποχής μας, η ψυχική νόσος της εποχής μας, η ψυχική νόσος του σύγχρονου δυτικού κόσμου.
[Α] Κάποιος τόλμησε να πει, κάπου διάβαζα, ότι είναι η νόσος του πολιτισμού, ότι είναι η νόσος της.
[Γ] Βέβαια, είναι πραγματικά η νόσος του πολιτισμού.
[Α] Τα έχουμε όλα αλλά δεν έχουμε τίποτα.
[Γ] Ναι, ναι και φαίνεται ότι υπάρχουν όπως γνωρίζουμε και βιολογικοί και γενετικοί παράγοντες και νευροχημικοί παράγοντες αλλά κι οι ψυχολογικοί και οι ψυχοκοινωνικοί παράγοντες φαίνεται να παίζουνε πολύ σημαντικό ρόλο κι έτσι μπορεί να εξηγηθεί κι αυτή η αύξηση της κατάθλιψης στο σύγχρονο δυτικό κόσμο.
[Α] Χρησιμοποιώ κάποια στοιχεία από το ερευνητικό ινστιτούτο του πανεπιστημίου στο οποίο είστε υπεύθυνη, 68% των ανθρώπων τηλεφώνησαν ήταν γυναίκες, φαίνεται αυτό όπως είπαμε είναι το μεγαλύτερο ποσοστό. Μου κάνει εντύπωση το δεύτερο νούμερο που βλέπω εδώ 41,8, σχεδόν οι μισοί, ήταν ηλικίας τριανταενός με σαράντα πέντε.
[Γ] Βέβαια.
[Α] Είναι παραγωγικές ηλικίες.
[Γ] Παραγωγική, στην παραγωγική ηλικία. Φαίνεται ότι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι σ’ αυτήν την παραγωγική ηλικία που είναι προβλήματα με τη δουλειά τους, προβλήματα με την οικογένειά τους, προβλήματα χρόνου, δεν έχουν τον χρόνο να επισκεφθούν ειδικό κι έτσι βρίσκουν ανταπόκριση σ’αυτήν την τηλεφωνική γραμμή επικοινωνίας.
[Α] Θα κάνω μια προβοκατόρικη ερώτηση, έχω ακούσει συχνά και λένε κάποιοι, ουσιαστικά η κοινωνία μας μας έχει βάλει σε έναν, σ’ ένα πρόγραμμα μπορώ να πω, όπως είναι στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, και μας οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην κατάθλιψη. Μας έχει κάνει ανταγωνιστικούς, μας έχει κάνει να κυνηγάμε το άπιαστο.
[Γ] Βέβαια.
[Α] Κι αυτό βέβαια μας υπεραγχώνει κι εκεί.
[Γ] Βεβαίως.
[Α] Η ισορροπία είναι πολύ συγκεκριμένη.
[Γ] Βεβαίως.
[Α] Δηλαδή ο άνθρωπος είναι κατασκευασμένος με μια άλφα ψυχική ισορροπία, αν τη διαταράξεις παραπάνω απ’ όσο πρέπει.
[Γ] Είναι έτσι ακριβώς, κι επειδή χρησιμοποιήσατε και τη λέξη άγχος, άγχος και κατάθλιψη πολλές φορές πάνε μαζί.
[Α] Δηλαδή μία αγχώδης διαταραχή μπορεί να υποκρύπτει μία κατάθλιψη;
[Γ] Μπορεί να υποκρύπτει μια κατάθλιψη.