Τεχνίτες & Εργαστήρια (Ο πελεκητής της πέτρας)

Επίπεδο: Γ1 Δεξιότητα: Κατανόηση Προφορικού Λόγου
Πηγή: Ψηφιακό Αρχείο ΕΡΤ http://www.hprt-archives.gr/V3/public/pop-view.aspx?tid=72714&tsz=0&act=mMainView
Ηθοποιοί: Αφηγητής, Δημοσιογράφος, Μαστρο-Κώστας

Κείμενο

ΑΦΗΓΗΤΗΣ: Χιλιάδες χρόνια η ιστορία της γης μας γράφεται από τους τεχνίτες της πέτρας. Μαστόροι που παράδιναν τα μυστικά της τέχνης τους από τεχνίτη σε παραγιό, από δάσκαλο σε μαθητή, από παππού σε πατέρα, πήραν την γκρίζα, την κόκκινη, την άσπρη πέτρα και ’φτιάξαν σπίτια, και ακόμη φτιάσαν ιερά, βρύσες και πλατείες. Τίποτα να μη μένει αστόλιστο, όλα να είναι όμορφα στο μάτι. Και η «κεντημένη» πέτρα να γράφει τα καθημερινά γεγονότα της ζωής τους και τα μεγάλα της κοινωνίας τους. Όσοι από αυτούς είχαν πιο πολύ μεράκι στην καλλιτεχνία φτιάξαν τα πέτρινα στολίδια για τις κολώνες των ναών, τις μετώπες και τα άλλα αρχιτεκτονικά μέλη. Είναι μαστόροι που κατέχουν γερά τα μυστικά της τέχνης τους. Τα ‘χουν παρμένα από τα χρόνια τα πολύ παλιά. Από στόμα σε αυτί τα κρατάνε. Όπως ο τεχνίτης του Παρθενώνα που ζει ακόμα στα Πετράλωνα και δουλεύει την πετρά με το χέρι.
Δημοσιογράφος: Μαστροκώστα πόσα χρόνια δουλεύεις την πέτρα?
Μαστροκώστας: Από μικρό παιδάκι…απ’το…είναι 51 χρόνια δουλεύω συνέχεια…
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΆΦΟΣ: Έχεις μαθητές αυτά τα χρόνια? Έχεις βγάλει μαθητές?
ΜΑΣΤΡΟ-ΚΏΣΤΑΣ: Αυτά που βγαίνουν μαθητές βγαίνουν από δουλειές δεν βγαίνουν από σχολές. Όποια παιδιά έχουν έρθει κοντά μου και έχουν δουλέψει βγήκαν όλα. Γιατί παντού έδειχνα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΆΦΟΣ: Τι πέτρα σ’ αρέσει?
ΜΑΣΤΡΟ-ΚΏΣΤΑΣ: Το μάρμαρο…Βέβαια κι άλλες πέτρες όπως του Αστεροσκοπείου που χει ωραία «νερά» και που μοιάζουν σαν καρυδιά.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΆΦΟΣ: Στην πέτρα του αστεροσκοπείου έχεις φτιάξεις τίποτα?
ΜΑΣΤΡΟ-ΚΏΣΤΑΣ: Πως έχω φτιάξει…Αυτό εδώ το χελωνάκι είναι φτιαγμένο από αυτή την πέτρα. Εδώ τα εργαλεία είναι διάφορα και το καθένα έχει ξεχωριστή ονομασία. Αίφνης αυτό με τα δόντια εδώ, που έχει πιο χοντρά δόντια το λέμε «φαγάνα» γιατί τρώει. Ετούτο εδώ που έχει πιο ψιλά το λέμε «πισιλίδικο», στρώνει. Αυτό που μοιάζει με τρυπάνι, είναι…είναι τρυπάνι. Λέγεται «αρίδα». Αυτό μεταχειριζόντουσταν και οι αρχαίοι έλληνες…το πώς τρύπαγαν οι αρχαίοι. Πάντως όταν παγαίνω σε ένα μέρος που δεν έχει ρεύμα έχω τρία τέτοια και τα μεταχειρίζομαι αυτά. Όλα ετούτα εδώ, γιατί τώρα έχει έναν μόνον «χαλκιά», έναν γύφτο, αναγκάζομαι και τα φτιάχνω μόνος μου, έχω καμίνι, έχω αμόνι…Αυτό είναι για υδρορροή, το οποίο μόνον στον Παρθενώνα έχει τέτοια κεφάλια. Αυτό είναι ένα οικόσημο ενός φίλου και το βιβλίο αυτό είναι ένα πράγμα το οποίον συνήθως παγαίνει σε μνήματα. Μπορεί και στο δικό μου δηλαδή…
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΆΦΟΣ: Θα`θελες να βάλεις βιβλίο ανοιχτό στο μνήμα σου?
ΜΑΣΤΡΟ-ΚΏΣΤΑΣ: Αμέ…
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΆΦΟΣ: Γιατί?
ΜΑΣΤΡΟ-ΚΏΣΤΑΣ: Για να δείχνει…να το ’χει…και να ’ναι φτιαγμένο απ’ τα χέρια μου… Μια ιστορία είναι η ζωή.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΆΦΟΣ: Αυτά τα κυκλάκια στο μάρμαρο γιατί τα ‘χεις κάνει?
ΜΑΣΤΡΟ-ΚΏΣΤΑΣ: Αυτά παρουσιάζουν τον ουρανό. Γιατί βλέπεις δεν είναι ζωγραφική να κάνεις χρώματα…είναι μονόχρωμο και με το ίδιο αυτό…με τα πλάνα δείχνει…τον ουρανό, δείχνει τη θάλασσα, δείχνει τα πάντα…Και από εννιά χρονών μπήκα στην τέχνη και πάγαινα και στην Ακρόπολη, πράγμα το οποίον μ’ άρεζε και δεν το πίστευα ότι θα μπορούσα και εγώ κάποτε να προσφέρω εκεί πέρα. Τόσο μικρός ήμουνα που έπαιζα, δεν καταλάβαινα τι έκανα. Αλλά ήταν και η ανάγκη για να δουλέψουμε λόγω της φτώχιας και να μπορέσω να σταδιοδρομήσω σαν άνθρωπος.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΆΦΟΣ: Υπάρχουν δικά σου έργα σε κτήρια δημόσια?
ΜΑΣΤΡΟ-ΚΏΣΤΑΣ: Πως…Υπάρχουν…
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΆΦΟΣ: Για πες μου μερικά.
ΜΑΣΤΡΟ-ΚΏΣΤΑΣ: Υπάρχουνε και συγκεκριμένα από παιδάκι 16 χρονών, ροζέτες, γωνία Κοραή και Πανεπιστημίου. Κάποιος μου ζήτησε, λεφτάς, ετούτο εδώ το αγαλματάκι να τ’ αγοράσει πράγμα που του είπα δεν το πουλάω…Λέει γιατί…Να φτιάξω άλλο. Το ίδιο έργο δυο φορές του λέω δε γίνεται…αλλά και να στο πουλήσω μετά θα πεις εσύ ότι αυτό είναι δικό μου, γιατί είναι δικά μου τα λεφτά που τ’ αγόρασα. Γιατί να μην είναι δικό μου αφού το ‘φτιαξα εγώ? Οι ανάγκες μας είναι τεράστιες. Έχουμε πλατείες να στολιστούνε με μαρμάρινα έργα τέχνης και όχι «χυτά». Βλέπουμε εδώ στην πλατεία του Θησείου και έχουν κάνει ένα σιντριβάνι, αυτό δεν είναι σιντριβάνι. Είναι πλάκες μάρμαρα κολλημένα. Και απέναντί μας φαντάζει η Αρχαία Αγορά με τ’ αγάλματα και με τη στοά του Αττάλου και όλα αυτά και κείνο κει το σιντριβάνι στη θέση που βρίσκεται, έτσι σκέτο που είναι με κολλητές πλάκες μαρμάρου, μοιάζει σαν χωριάτικη πίτα σε αρχαιολογικό χώρο.