πιστοποίηση ελληνομάθειας.

Αφηγητής 1: Η γούνα της Καστοριάς χρονολογείται από το Βυζάντιο περίπου, ίσως διότι οι Καστοριανοί είχαν τους Κάστορες στη λίμνη, ίσως διότι δεν είχαν τίποτε άλλο να ασχοληθούν πέραν από τη γούνα, διότι είναι η περιοχή μας ορεινή, ασχολήθηκαν, καταρχήν, με τους κάστορες της λίμνης, με τα γουνοφόρα ζώα της περιοχής, εν συνεχεία επεκτάθησαν στο εξωτερικό, φέρανε από κει τα αποκόμματα από τα δέρματα τα οποία κόβανε οι γουναράδες του εξωτερικού, αρχικώς από την Ευρώπη, κατόπιν επεκτάθησαν στην Αμερική, Καναδά και λοιπά. Οι άνθρωποι αυτοί πραγματικά δημιουργήσανε μια τρομερή βιοτεχνία, οικοτεχνία, εδώ στην Καστοριά, και είναι η μοναδική απασχόληση του τόπου αυτού.

Αφηγητής 2: Αυτή η δουλειά στην Καστοριά έχει μία παράδοση που θα πρέπει να αναφέρεται περίπου στα 400 χρόνια, αφού ο πρώτος μετανάστης ο ασχολούμενος με τη γουνοποιία στη Λειψία έχει πάει εκεί ανάμεσα στο 1700 και το 1800. Η τέχνη θα πρέπει να προέρχεται από το Βυζάντιο, από την Κωνσταντινούπολη, με την οποία η Καστοριά, όπως λέγεται ιστορικά, έχει κάποιο δεσμό, κάποιο δέσιμο. Και από κει και πέρα ο καστοριανός με την επιμονή του, την τεχνική και την συνείδηση που απέκτησε επάνω στο αντικείμενο, κατάφερε αυτήν την τέχνη που στην αρχή ήταν οπωσδήποτε σε μορφή λανθάνουσα και υποτυπώδη, να την…να καταφέρει να την ανάγει σε μια πραγματική επιστήμη.

Αφηγητής 1: Το πώς βρέθηκε αυτή η δουλειά εδώ και δεν βρέθηκε κάπου αλλού, βέβαια υπάρχουν πολλές απόψεις…όμως η πιο σίγουρη είναι το ότι η Καστοριά στα χρόνια του Βυζαντίου ήταν τόπος εξορίας των Μαγίστρων που έπεφταν στη δυσμένεια του Βυζαντινού κράτους. Εδώ λοιπόν αυτοί οι άνθρωποι ερχόμενοι, επειδή έκανε κρύο πάρα πολύ έφεραν και τον τεχνίτη τον γουναρά για να τους φτιάξει το ζεστό ρούχο από γούνα. Έτσι πέρασε η δουλειά και ενώ ο τεχνίτης Καστοριανός πήρε τη δουλειά κατ’ αυτόν τον τρόπο έγινε πιο καλός από τον δάσκαλό του σε τέτοιο σημείο μάλιστα που σε όλα τα χρόνια πλέον και οι Μάγιστροι που ξαναγύριζαν στην πατρίδα τους έπαιρναν πλέον από τον τόπο της Καστοριάς τον τεχνίτη για αν τους κάνει και στην πατρίδα τους τη γούνα.

Αφηγητής 2: Στην αρχή η επεξεργασία ξεκίνησε με τα μέσα που διέθετε ο άνθρωπος την εποχή εκείνη, δηλαδή χρησιμοποιούσε το βελόνι και την δαχτυλήθρα, οι ποσότητες που βγαίναν ήταν μηδαμινή, στη συνέχεια άρχισε η εξέλιξη, μπήκε η πρώτη μηχανή η οποία κινιόταν με τα ποδαρικά και μετά με την εξέλιξη κατάφερε να φτάσει στα μοτέρ, που οπωσδήποτε δημιουργούν καλύτερες προϋποθέσεις και μεγαλύτερη δυνατότητα πάνω στην παραγωγή. Πρωταρχικός παράγοντας θα πρέπει να θεωρείται πάνω στην εξέλιξη της γούνας και στην επεξεργασίας της, οπωσδήποτε το μεράκι και η τέχνη που διαθέτει ο Καστοριανός.

Αφηγητής 1: Πηγαίνοντας ο Καστοριανός στην ξενιτιά, στον μισεμό, που τον ανάγκαζε η ανάγκη της ζωής, εκεί μάζευε τα μικρά κοψίδια, τα περισσεύματα που πετούσε από το κυρίως δέρμα κάτω στο πάτωμα. Τα έκανε ένα «μποκτσά», όπως τα λέγαμε τότε καστοριανά, ένα δέμα, και με τα καραβάνια τότε που ήταν το μέσο επικοινωνίας, έστελνε αυτό το «χορδά», αυτά τα αποκοψίδια, στο σπίτι του στην Καστοριά, όπου πλέον όλη η οικογένεια, μάνα, παιδί, θυγατέρα, δούλευαν νύχτα με το καντηλάκι και με το βελόνι στο χέρι, για να κάνουν το μεροκάματο, να κάνουν την προίκα της κόρης και να κάνουν αργότερα, με την άνοδο της δουλειάς τους, και τα αρχοντικά, τα οποία βρίσκονται