πιστοποίηση ελληνομάθειας.

(Απόσπ. 1ο)

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εμείς τώρα θα εκπέμψουμε έτσι ένα κύμα δροσιάς, καθώς θα σας ταξιδέψουμε στα Κύθηρα, αλλά… θα σας βυθίσουμε ή θα προσπαθήσουμε να σας βυθίσουμε και στη μαγεία του μηχανισμού των Αντικυθήρων. Εκατόν τρία χρόνια πριν εντοπίστηκε και ανασύρθηκε από τη θαλάσσια περιοχή ανάμεσα στα Αντικύθηρα και την Κρήτη και έκτοτε εξακολουθεί να τραβά πάνω του τα μάτια της παγκόσμιας επιστημονικής κοινότητας, που ακόμη μέχρι σήμερα προσπαθεί να τον αποκρυπτογραφήσει, προσπαθεί να κατανοήσει τις δυνατότητές του, τις απόλυτες δυνατότητές του. Πρόσφατα, λοιπόν, μαθαίνουμε, θα μας τα πει καλύτερα και ο καλεσμένος μας, ότι έγινε δυνατή η μελέτη του και με τη χρήση σύγχρονων μηχανημάτων και αυτή η μελέτη οδήγησε σε εντυπωσιακά ευρήματα, σε εντυπωσιακά αποτελέσματα. Η έκθεση για τον μηχανισμό των Αντικυθήρων από χθες, 11 Αυγούστου, μέχρι και τις 19 Σεπτεμβρίου, για παραπάνω από ένα μήνα δηλαδή, θα βρίσκεται στα Κύθηρα. Ε μάλλον αυτός είναι αυτός ο φυσικός γεωγραφικός της χώρος, τουλάχιστον, κε Γιάννη Μπιτσάκη, καλή σας ημέρα.
ΜΠΙΤΣΑΚΗΣ: Καλημέρα σας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ο κος Μπιτσάκης, μέλος της ομάδας μελέτης του μηχανισμού Αντικυθήρων και του προγράμματος Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Διδακτικής των Επιστημών και της Τεχνολογίας του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών. Ευχαριστούμε πολύ που είστε μαζί μας.
ΜΠΙΤΣΑΚΗΣ: Και εμείς σας ευχαριστούμε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Λοιπόν. Από πού να ξεκινήσουμε; Να ξεκινήσουμε από την έκθεση;
ΜΠΙΤΣΑΚΗΣ: Ναι. Ε…
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πριν μας πείτε για τα εντυπωσιακά ευρήματα αλλά και ποια, σε ποια μυστικά του μηχανισμού των Αντικυθήρων έχει φτάσει ο ανθρώπινος νους…
ΜΠΙΤΣΑΚΗΣ: Τι θέλετε να μάθετε για την έκθεση; Θα έρθετε εδώ στα Κύθηρα να τη δείτε;
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Να έρθουμε είναι λίγο δύσκολο, γιατί τελειώσαν οι διακοπές μας. Αλλά όσοι έρθουν ή όσοι βρίσκονται στα Κύθηρα τι θα δουν;
ΜΠΙΤΣΑΚΗΣ: Θα δουν όλη την ιστορία της ανελκύσεως του θησαυρού των Αντικυθήρων -από το 1900 είναι αυτή η ιστορία• δεν είναι εκατόν τρία χρόνια, είναι λίγα παραπάνω.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Α μάλιστα.
ΜΠΙΤΣΑΚΗΣ: Εκατόν εννέα. Και…
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Έκοψα έξι χρόνια.
ΜΠΙΤΣΑΚΗΣ: Ναι. Και μετά πώς ανακαλύφθηκε από έναν άλλο Κυθήριο, τον διευθυντή του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, Βαλέριο Στάη, μέσα σε κάποιες κουτές με τα ευρήματα, ένα κομμάτι, το οποίο δεν έδειχνε και πολύ σπουδαίο• κάτι επιγραφές φαινόταν και δύο τρεις οδοντωτοί τροχοί. Και αυτό έμελλε να γίνει μετά ένα θρυλικό αντικείμενο της Ιστορίας της Τεχνολογίας και των Επιστημών.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μέχρι πού έχει φτάσει τώρα η επιστημονική γνώση σε ό,τι αφορά στη λειτουργία του μηχανισμού των Αντικυθήρων; Έχει δώσει η επιστημονική κοινότητα την απάντηση, την τελική απάντηση, ως προς τη λειτουργία, ως προς τη χρήση του;
ΜΠΙΤΣΑΚΗΣ: Ήδη οι πρώτοι μελετητές το 1902 είχαν καταλάβει ότι επρόκειτο για ένα αστρονομικό όργανο. Όμως, μόνο με τη χρήση των ακτίνων Χ τη δεκαετία του 70, εεε στον Δημόκριτο, ο Δημόκριτος είχε κάνει τις αναλύσεις τότε, ο αστροφυσικός Χαράλαμπος Καράκαλος, μπόρεσε ένας Βρετανός ιστορικός της επιστήμης, ο Derek Price, να καταλάβει ότι επρόκειτο για έναν υπολογιστή, έναν μηχανικό υπολογιστή, ημερολογίων και αστρονομικών κύκλων. Αυτό το γνωρίζαμε. Όμως, δεν γνωρίζαμε επακριβώς τις λειτουργίες. Αυτό έγινε δυνατό μετά το 2005, με τη σύγχρονη έρευνα, η οποία έγινε στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Φτιάχτηκε ένας τομογράφος 12 τόνους ειδικά για τη μελέτη του μηχανισμού από μια αγγλική εταιρεία. Και μια αμερικάνικη εταιρεία πολύ γνωστή, η Hewlett Packard, έφτιαξε ένα άλλο μηχάνημα για τη μελέτη των επιγραφών που ήτανε σβησμένες πάνω στην επιφάνεια των θραυσμάτων του μηχανισμού.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Και τι προσθέσαμε στην τότε υπάρχουσα γνώση λοιπόν από αυτές τις μελέτες, από το 2005 και μετά;
ΜΠΙΤΣΑΚΗΣ: Μπορέσαμε να διαβάσουμε με τον τομογράφο, με μεγάλη έκπληξη.. Κανείς δεν είχε διαβάσει επιγραφές. Στο εσωτερικό των θραυσμάτων του μηχανισμού τότε -ήταν 2000 χρόνια μες στη θάλασσα- φάνηκαν νέοι χαρακτήρες, οι οποίοι, όπως αποδείχθηκε, ήταν ένα εγχειρίδιο χρήσης του μηχανήματος.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Manual.
ΜΠΙΤΣΑΚΗΣ: Manual. Κανονικότατα. Βεβαίως.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Απίστευτο. Απίστευτο.
ΜΠΙΤΣΑΚΗΣ: Αν το είχαμε όλο αυτή τη στιγμή θα είχε περίπου 10.000 χαρακτήρες χαραγμένους πάνω στο χαλκό. Πολύ μικρά γράμματα 1 χιλιοστό με 2 ύψος. Είχε πολλά να πει ο κατασκευαστής του οργάνου. Αν το είχαμε λοιπόν όλο αυτό το κείμενο, δεν θα υπήρχε μυστήριο αυτή τη στιγμή.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πραγματικά.
ΜΠΙΤΣΑΚΗΣ: Είναι ένα εκπληκτικό κείμενο επιστημονικό και τεχνολογικό. Όμως έχουμε μόνο θραύσματα του κειμένου. Αυτά όμως τα θραύσματα ειδικά με κάποιους αριθμούς οι οποίοι διαβάστηκαν πάνω του, οι οποίοι σχετίζονται άμεσα με αστρονομικές περιόδους, μας βοήθησε το κείμενο λοιπόν να αποκρυπτογραφήσουμε τη χρήση του. Και σήμερα γνωρίζουμε πάρα πολλές λειτουργίες με μεγάλη λεπτομέρεια.