πιστοποίηση ελληνομάθειας.

Υπάρχουν στιγμές στην ιστορία της ανθρωπότητας που μία απλή και τετριμμένη κίνηση, όπως η κατάβαση σε μία σκοτεινή αποθήκη, μπορεί να οδηγήσει σε ανακαλύψεις που σημαδεύουν ανεξίτηλα την πορεία του ανθρώπινου πολιτισμού. Στιγμές που, αν είχαν χαθεί, όπως εκατομμύρια άλλες, μέσα στο πέρασμα του χρόνου, θα είχαν συμπαρασύρει μαζί τους στο σκοτάδι της αιωνιότητας ανθρώπους και έργα μοναδικά, απαράμιλλα, χωρίς τα οποία ο κόσμος μας θα ήταν εντελώς διαφορετικός.
Ποια να ήταν άραγε αυτή η αόρατη δύναμη που οδήγησε τον 1ο π.χ. αιώνα τον Απελλικώνα, έναν γνωστό βιβλιόφιλο και συλλέκτη της εποχής, στο κελάρι, όπου ανακάλυψε τους μουχλιασμένους παπύρους με τα συγγράμματα του Αριστοτέλη; Πώς μια τυχαία συγκυρία χάρισε στην επιστήμη και την έρευνα το πιο πολύτιμο δώρο, τις πραγματείες του Σταγειρίτη φιλοσόφου; Και τι θέση μπορεί να έχει ο μεγάλος αυτός Έλληνας σήμερα στην εποχή των πολυμέσων και της παγκοσμιοποίησης;
Η υστεροφημία ήταν για τους αρχαίους Έλληνες η ύψιστη καταξίωση. Το ιδεώδες για το οποίο αγωνιζόντουσαν με σθένος στο πεδίο της μάχης αλλά και στον στίβο της καθημερινής ζωής. Ο Αριστοτέλης σίγουρα θα είναι πολύ ικανοποιημένος με τα επιτεύγματά του στον συγκεκριμένο τομέα. Για σχεδόν 2500 χρόνια το όνομά του έχει συνδεθεί κατεξοχήν με την επιστήμη και τη φιλοσοφία, αποτελώντας μία από τις πιο αναγνωρίσιμες πνευματικές φυσιογνωμίες παγκοσμίως. Αναρίθμητα βιβλία, μελέτες, έργα τέχνης, πνευματικά ιδρύματα, πλατείες, δρόμοι, μεταφορικά μέσα, ακόμα και φυσικά πρόσωπα φέρουν το όνομά του. Συχνά μάλιστα η νοερή παρουσία του δεν κοσμεί μόνο οίκους του πνεύματος αλλά και της ύλης.
Άλλωστε και ο ίδιος ο Αριστοτέλης δεν ασχολήθηκε μόνο με τα υψηλά και τα υπερβατικά, αυτά που δεν είναι εύκολο να συλλάβει ο κοινός νους. Αντιθέτως, όλες οι πτυχές του ανθρώπινου βίου και του φυσικού περιβάλλοντος δεν άφησαν αδιάφορο αυτόν τον εκπληκτικό διανοητή, όσο κοινότυπες και καθημερινές κι αν φάνταζαν για τον μέσο άνθρωπο.
Κάθε οπτικό ερέθισμα αποτελούσε έναυσμα για περισυλλογή. Κάθε παράσταση αφορμή για ανάλυση.
Το φάσμα των ερευνητικών και φιλοσοφικών ενδιαφερόντων του Αριστοτέλη είναι τρομακτικό για τα δεδομένα μιας ζωής. Σχεδόν ασύλληπτο. Βοτανική, ζωολογία, μετεωρολογία, αστρονομία, μαθηματικά, φυσική, χημεία, γνωσιολογία, ηθική, ποιητική και άλλα γνωστικά αντικείμενα συνθέτουν αυτόν τον απίστευτα πολυσχιδή νου αποδίδοντας του δίκαια τον τίτλο του homo universalis, του καθολικού ανθρώπου-προτύπου της Αναγέννησης.
Ο Αριστοτέλης αποτυπώνει στο τεράστιο έργο του το μεγαλείο που αισθανόταν μπροστά στο θαύμα του σύμπαντος και του ανθρώπου. Κατακλύζεται από εικόνες και βιώματα, και αυτή την κατάπληξή του την μεταφέρει και στον αναγνώστη με τρόπο απέριττο, ανεπιτήδευτο αλλά και συγκλονιστικά θελκτικό.
Η σκέψη του Αριστοτέλη με μια αέναη κίνηση από τον άνθρωπο προς τον περιβάλλοντα κόσμο και ξανά στον άνθρωπο, ένας ατέρμονος διάλογος ανάμεσα στα πιο υψηλά δημιουργήματα του κοσμικού νου και τις πιο λεπτές αποχρώσεις της ανθρώπινης διάνοιας. Όπως το αρχαίο δράμα με τον περίφημο αριστοτελικό ορισμό της τραγωδίας: Ἐστὶν οὖν τραγῳδία μίμησις πράξεως σπουδαίας καὶ τελείας μέγεθος ἐχούσης, ἡδυσμένῳ λόγῳ χωρὶς ἑκάστῳ τῶν εἰδῶν ἐν τοῖς μορίοις, δρώντων καὶ οὐ δι᾽ ἀπαγγελίας, δι᾽ ἐλέου καὶ φόβου περαίνουσα τὴν τῶν τοιούτων παθημάτων κάθαρσιν.
Αυτό που με συνέπαιρνε από την πρώτη στιγμή της γνωριμίας μου με τον Αριστοτέλη είναι αυτή η παράξενη οικειότητα που αισθάνεται ο σύγχρονος άνθρωπος, όταν έρχεται σε επαφή μαζί του. Είναι σαν να έχουνε εκμηδενιστεί οι αιώνες που μεσολαβούν, ίσως γιατί ο τρόπος με τον οποίο γράφει και αντιλαμβάνεται τη φιλοσοφία είναι προσιτός, προσεγγίζοντας τα φιλοσοφικά προβλήματα με τρόπο αξεπέραστο μέχρι σήμερα.
Εν ολίγοις, ποια στοιχεία συντέλεσαν στο να μεγαλουργήσει και σε τι διέφερε τελικά ο μεγάλος αυτός Έλληνας απ’ τον μέσο άνθρωπο, από εμένα και από εσάς, έτσι ώστε να μείνει στην ιστορία. Λέτε να αποκαλύψουμε τα μυστικά της επιτυχίας μου και να μπορέσουμε να τον μιμηθούμε; Δύσκολο, αλλά πιστεύω ότι αξίζει να το προσπαθήσουμε.