πιστοποίηση ελληνομάθειας.

Εξέταση παραγωγής προφορικού λόγου

Δέκα ημέρες πριν από την ημερομηνία των εξετάσεων οι υπεύθυνοι πρέπει να ετοιμάσουν τους καταλόγους στους οποίους θα αναγράφονται τα ονόματα των υποψηφίων ανά ζεύγη, αίθουσα στην οποία εξετάζεται κάθε ζεύγος καθώς και η ώρα που υπολογίζεται ότι θα γίνει η εξέταση παραγωγής προφορικού λόγου. Αν οι κατάλογοι είναι έτοιμοι, οι υπεύθυνοι θα μπορούν να δίνουν πληροφορίες, εφόσον τους ρωτούν, για την ώρα και την αίθουσα της εξέτασης. Οι κατάλογοι μπορούν να αναρτηθούν το πολύ 3 ημέρες πριν από την ημερομηνία των εξετάσεων.
Υπενθυμίζεται ότι όταν οι υπεύθυνοι καταρτίζουν αυτούς τους καταλόγους, καλό είναι να φροντίζουν, ώστε οι συνεξεταζόμενοι να έχουν περίπου την ίδια ηλικία (είναι γραμμένη στις αιτήσεις τους).

Προς τους εξεταστές και αξιολογητές της προφορικής εξέτασης

Οι προφορικές εξετάσεις, εφόσον υπάρχει η δυνατότητα, καλό είναι να διεξάγονται την ίδια μέρα με τις γραπτές, για να αποφεύγεται η ταλαιπωρία των υποψηφίων που κατοικούν εκτός της έδρας του εξεταστικού κέντρου. Σε αντίθετη περίπτωση, δεν πρέπει να διεξαχθούν σε διάστημα μεγαλύτερο της μιας εβδομάδας μετά τις γραπτές εξετάσεις.

Η προφορική εξέταση των υποψηφίων ηχογραφείται. Η ηχογράφηση των συνεντεύξεων είναι υποχρεωτική. Οι κασέτες/CDs μετά το τέλος της εξέτασης αποστέλλονται στο Κ.Ε.Γ.

Οι υποψήφιοι εξετάζονται ανά ζεύγη. Η διάρκεια της προφορικής εξέτασης ανά ζεύγος είναι περίπου:

Επίπεδο	Διάρκεια προφ. εξέτασης
Α1	12΄
Α2	12΄
Β1	12΄
Β2	15΄
Γ1	20΄
Γ2	20΄

Η προφορική εξέταση διεξάγεται από έναν εξεταστή και έναν αξιολογητή (οι αρμοδιότητές τους αναφέρονται αναλυτικά στη συνέχεια). Αν, για κάποιο λόγο, η προφορική εξέταση διεξαχθεί από ένα άτομο, το άτομο αυτό αναλαμβάνει το διπλό ρόλο του εξεταστή και του αξιολογητή και η εξέταση γίνεται μόνο με έναν υποψήφιο. Σ' αυτή την περίπτωση η διάρκεια της εξέτασης είναι περίπου:

Επίπεδο	Διάρκεια προφ. εξέτασης
Α1	10΄
Α2	10΄
Β1	10΄
Β2	12΄
Γ1	17΄
Γ2	17΄

Αν ο αριθμός των υποψηφίων είναι μονός, οι τελευταίοι τρεις υποψήφιοι εξετάζονται μαζί και παρατείνεται η διάρκεια εξέτασης ως εξής:

Επίπεδο	Διάρκεια προφ. εξέτασης
Α1	15΄
Α2	15΄
Β1	15΄
Β2	20΄
Γ1	25΄
Γ2	25΄

Ο ρόλος του εξεταστή

Ο εξεταστής είναι υπεύθυνος για την ηχογράφηση των συνεντεύξεων, γι' αυτό οφείλει πριν από την εξέταση να προμηθευτεί ένα κασετόφωνο/CD recorder, να ελέγξει τη λειτουργία του και να είναι σίγουρος για την ύπαρξη και την καλή λειτουργία ενός εφεδρικού. Επιπλέον, πρέπει να φροντίσει, μαζί με τον υπεύθυνο του εξεταστικού κέντρου και τον αξιολογητή, η ηχογράφηση να είναι πλήρης και πολύ καθαρή. Επίσης, πρέπει να προμηθευτεί κασέτες/CDs που του παρέχει το εξεταστικό κέντρο, ανάλογα με τον αριθμό των υποψηφίων που πρόκειται να εξετάσει και να βεβαιωθεί ότι δεν είναι ελαττωματικές/ά. Στην αρχή της κάθε κασέτας/CD θα πρέπει να αναφέρει:

• την ώρα και η ημερομηνία της εξέτασης
• το όνομα του εξεταστικού κέντρου
• τον κωδικό αριθμό του εξεταστικού κέντρου
• το όνομα του εξεταστή
• το όνομα του αξιολογητή.

Στη συνέχεια και στην αρχή της εξέτασης του κάθε υποψήφιου θα πρέπει να αναφέρει:

• την ώρα της εξέτασης
• το όνομα του εξεταζόμενου
• τον κωδικό αριθμό του εξεταζόμενου.

Παράλληλα, θα πρέπει να αναφέρει αρκετές φορές κατά τη διάρκεια της εξέτασης του κάθε εξεταζόμενου το όνομά του.

Διευθύνει τη συζήτηση και φροντίζει κάθε υποψήφιος να έχει ίσες ευκαιρίες να εκφραστεί. Στο τέλος της κάθε κασέτας/CD τονίζει ότι έχει τελειώσει η εξέταση των υποψηφίων ή ότι συνεχίζεται σε άλλη κασέτα/CD. Εφόσον χρησιμοποιηθούν κασέτες, αυτές πρέπει να είναι γυρισμένες στην αρχή τους και μέσα στη θήκη της κάθε κασέτας/CD πρέπει να εσωκλείεται κατάλογος με τα ονόματα των υποψηφίων των οποίων οι συνεντεύξεις περιλαμβάνονται στην κασέτα/CD. Έξω από την κασέτα/CD αναγράφεται το όνομά του εξεταστή και του αξιολογητή.

Κατά τη διάρκεια της εξέτασης χρησιμοποιεί τα εξεταστικά θέματα που έχουν σταλεί από το Κ.Ε.Γ. (βλ. παρακάτω "Εξεταστικά θέματα"). Σε καμία περίπτωση δεν εξετάζει δικούς του μαθητές. Φροντίζει να έχει τον απαιτούμενο αριθμό αντιτύπων από το βαθμολόγιο «Προφορική εξέταση» ανάλογα με το επίπεδο στο οποίο εξετάζονται οι υποψήφιοι. Συμπληρώνει και υπογράφει το βαθμολόγιο για κάθε εξεταζόμενο. Χρησιμοποιεί μπλε ή μαύρο στιλό και καλό είναι να αποφεύγει τις μουντζούρες.

Προκειμένου ο υποψήφιος να νιώσει άνετα κατά τη διάρκεια της εξέτασης ο εξεταστής πρέπει να δημιουργεί φιλικό περιβάλλον και να αποφορτίζει το μαθητή από το άγχος της εξέτασης. Σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να αποτρέπει κάθε θόρυβο που μπορεί να αποπροσανατολίσει τον υποψήφιο και να έχει φιλικό ύφος που θα ενθαρρύνει τη συμμετοχή του. Επίσης θα πρέπει να προσέχει να μη προσθέτει δυσκολίες στον εξεταζόμενο. Έτσι οφείλει να φροντίζει να προσαρμόζει την ταχύτητα της ομιλίας του ανάλογα με το επίπεδο των μαθητών. π.χ. δεν μπορεί να μιλάει γρήγορα σε μαθητές χαμηλών επιπέδων γιατί τότε αυτοί δε θα κατανοήσουν το θέμα στο οποίο εξετάζονται και τελικά θα αποτύχουν στη δοκιμασία χωρίς να έχουν αξιολογηθεί στη δεξιότητα στην οποία εξετάζονται (ΠΠΛ). Επομένως ο εξεταστής οφείλει να εξασφαλίσει ότι οι μαθητές έχουν καταλάβει τι πρέπει να πουν ή να κάνουν σε κάθε φάση της εξέτασης ρωτώντας αν κατάλαβαν ή αν θέλουν να επαναλάβει το ερώτημα. Αν διαπιστώσει δυσκολία εκ μέρους του υποψήφιου να απαντήσει σε ένα ερώτημα θα πρέπει να τον βοηθήσει είτε κάνοντάς του διευκρινιστικές ερωτήσεις είτε αλλάζοντας θέμα καθώς η αδυναμία μπορεί να οφείλεται σε έλλειψη γνώσης σχετικά με το θέμα. Ο εξεταστής θα πρέπει να μπορεί να επιλέγει από τη λίστα θεμάτων που αποστέλλονται πριν τις εξετάσεις αυτό που ταιριάζει περισσότερο στους υποψήφιους που εξετάζονται κάθε φορά. Αν διαπιστώσει ότι έχει κάνει λάθος επιλογή στο ερώτημα δε θα πρέπει να διστάσει να το αντικαταστήσει με κάποιο άλλο. Τέλος, θα πρέπει να φροντίσει να εξασφαλίσει φιλικό περιβάλλον έτσι ώστε να αποφορτίσει όσο γίνεται το άγχος των υποψηφίων και να τους επιτρέψει να αξιοποιήσουν όλες τις γνώσεις τους.

Επιπλέον, σε όλα τα επίπεδα ο εξεταστής δεν πρέπει να διακόπτει ή να διορθώνει για κανένα λόγο τον υποψήφιο. Αντίθετα είναι απαραίτητο να του δίνει θάρρος, εστιάζοντας σε ζητήματα που είναι σωστός και να τονώνει την αυτοπεποίθησή του.

Στο τέλος της εξέτασης είναι απαραίτητο ο εξεταστής να τον ευχαριστήσει για τη συμμετοχή του και να τον αξιολογήσει πριν μπει ο επόμενος υποψήφιος στην τάξη γιατί τότε υπάρχει κίνδυνος να βάλει λάθος βαθμολογία σε κάποιο άτομο.

Ο ρόλος του αξιολογητή

Ο αξιολογητής αξιολογεί την επίδοση των υποψηφίων και δεν παίρνει μέρος στη συζήτηση παρά μόνο αν κρίνει ότι θα βοηθήσει στη διεξαγωγή της προφορικής εξέτασης. Επεμβαίνει, επίσης, επικουρικά αν παρατηρήσει ότι ένας υποψήφιος έχει λιγότερες ευκαιρίες να εκφραστεί και αυτό έχει διαφύγει από τον εξεταστή. Εννοείται δε ότι παρεμβαίνει στη συζήτηση σε περίπτωση απόλυτης ανάγκης του εξεταστή (αδιαθεσία, κρίση βήχα, κτλ.). Σε καμία περίπτωση δεν αξιολογεί δικούς του μαθητές.

Πριν αρχίσει η εξέταση των υποψηφίων, ελέγχει την ταυτότητά τους. Κάθεται παραπλεύρως, παρατηρεί, κρατά διακριτικά σημειώσεις και προετοιμάζεται για τη βαθμολόγηση. Φροντίζει να έχει τον απαιτούμενο αριθμό αντιτύπων από το βαθμολόγιο «Προφορική εξέταση» ανάλογα με το επίπεδο στο οποίο εξετάζονται οι υποψήφιοι. Συμπληρώνει και υπογράφει το βαθμολόγιο για κάθε εξεταζόμενο. Χρησιμοποιεί μπλε ή μαύρο στιλό και καλό είναι να αποφεύγει τις μουντζούρες

Κατά τη διάρκεια της εξέτασης σημειώνει στο παρουσιολόγιο αν ο υποψήφιος είναι παρών ή απών. Μετά το τέλος της εξέτασης περιμένει να αναχωρήσουν οι υποψήφιοι από την αίθουσα και ξεκινά τη βαθμολόγησή τους. Σημειώνει στο βαθμολόγιο την επίδοση του κάθε εξεταζόμενου με άριστα το 25 για τα επίπεδα Α1, Α2 και Β1 και 20 για τα επίπεδα Β2, Γ1 και Γ2. Η κύρια σχάρα αξιολόγησης είναι η ολιστική, ενώ επικουρικά μπορεί να ανατρέξει στην αναλυτική, όπου προσμετρείται με άριστα το 5 το καθένα από τα παρακάτω κριτήρια:

• Γραμματική ακρίβεια
• Πραγματολογική καταλληλότητα
• Προφορά και επιτονισμός
• Λεξιλόγιο
• Αποτελεσματικότητα στην επικοινωνία

Οι βαθμοί πρέπει να είναι ακέραιοι. Τα κριτήρια αξιολόγησης του προφορικού λόγου περιέχονται αναλυτικά σε ειδικό έντυπο που αποστέλλεται στα εξεταστικά κέντρα μαζί με το εξεταστικό υλικό.

Μαζί με τον υπεύθυνο του εξεταστικού κέντρου και τον εξεταστή, έχει την ευθύνη, για την καλή ποιότητα των κασετών και της ηχογράφησης.

Ο βασικός ρόλος του αξιολογητή αλλά και του εξεταστή είναι να αξιολογήσουν την επικοινωνιακή ικανότητα του μαθητή καθώς και την ικανότητά του να ανταπεξέλθει στις επικοινωνιακές περιστάσεις της εξέτασης ανάλογα με το επίπεδό του. Σύμφωνα με το ΑΠ, στα πρώτα επίπεδα οι υποψήφιοι αρκεί να μπορούν να εκφράσουν βασικές ιδέες στην ελληνική γλώσσα. Επομένως τόσο ο αξιολογητής όσο και ο εξεταστής δεν πρέπει να έχουν αυξημένες απαιτήσεις από τον υποψήφιο όταν αυτός είναι σε αρχικά στάδια της ελληνικής. Αντίθετα, στα μεγαλύτερα επίπεδα ο αξιολογητής και ο εξεταστής οφείλουν να διακρίνουν το επίπεδο του λόγου του εξεταζόμενου και να τον αξιολογούν ανάλογα με το επίπεδο ελληνομάθειας στο οποίο συμμετέχει. Έτσι ένας μαθητής που επιλέγει απλές δομές σε μεγάλα επίπεδα δεν αξιολογείται με το άριστα.

Στα υψηλά επίπεδα ο αξιολογητής και ο εξεταστής θα πρέπει να αξιολογήσουν μεταξύ άλλων την ταχύτητα με την οποία ο υποψήφιος μπορεί να ανταποκριθεί στην περίσταση επικοινωνίας. Στα χαμηλά κυρίως επίπεδα αλλά και στα μεγαλύτερα ο εξεταστής και ο αξιολογητής θα πρέπει να εκτιμήσουν την παράλληλη χρήση εξωγλωσσικών στοιχείων που συνοδεύον τον προφορικό λόγο, καθώς αυτό συμβαίνει και στην καθημερινή ζωή.

Εξεταστικά θέματα προφορικής εξέτασης

Γενικές παρατηρήσεις

Η προφορική εξέταση πρέπει να γίνεται γενικά σε φιλικό περιβάλλον και ύφος και οι ερωτήσεις να τίθενται υπό τύπο συζήτησης για να μειωθεί, όσο είναι δυνατό, το φυσιολογικό άγχος και η αγωνία που δημιουργούν οι εξετάσεις. Με στόχο πάντοτε τη δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών επικοινωνίας εξεταζόμενου και εξεταστή, αναγκαίες κρίνονται οι εξής επισημάνσεις:

• Είναι απολύτως απαραίτητο η στάση του εξεταστή να είναι καλοπροαίρετη απέναντι στους υποψηφίους, έτσι ώστε να τους δίνεται η δυνατότητα να δείξουν τι είναι ικανοί να «κάνουν» στην «ξένη» ή «δεύτερη» γλώσσα. Σε καμία περίπτωση αυτό δεν αίρει την ανάγκη αντικειμενικότητας. Ο εξεταστής θα πρέπει την ίδια στιγμή να φροντίζει να είναι αντικειμενικός, δηλαδή να μην είναι ιδιαίτερα επιεικής κατά την αξιολόγηση και βαθμολογία των υποψηφίων, αλλά ούτε ιδιαίτερα αυστηρός.
• Ο εξεταστής πρέπει να φροντίζει έτσι ώστε τα οπτικά ερεθίσματα και τα προτεινόμενα υλικά να ταιριάζουν στο προφίλ του υποψηφίου. Επίσης, η διατύπωση των ερωτήσεων καλό είναι να προσαρμόζεται στο προφίλ των υποψηφίων (χρήση ενικού ή πληθυντικού αριθμού, κτλ). Ιδιαίτερη δε προσοχή απαιτείται στο επίπεδο Α1 για τα παιδιά, όπου η απόδοση του υποψηφίου στην παραγωγή προφορικού λόγου εξαρτάται κατά μεγάλο ποσοστό από τον εξεταστή, ο οποίος πρέπει να βοηθήσει χρησιμοποιώντας απλές δομές και επαναλαμβάνοντας ή επαναδιατυπώνοντας, όπου είναι απαραίτητο.
• Υπενθυμίζεται ότι οι υποψήφιοι έχουν στη διάθεσή τους μόνο το υλικό που αποτελεί έναυσμα για τη συζήτηση. Οι ερωτήσεις μένουν στα χέρια του εξεταστή.

Περιεχόμενο εξεταστικών θεμάτων και γλωσσικοί στόχοι ανά επίπεδο

Η παραγωγή προφορικού λόγου παρουσιάζει ιδιαίτερη δυσκολία για τους υποψηφίους ελληνομάθειας καθώς καλούνται να αξιολογηθούν σε μια ιδιαίτερα σύνθετη και απαιτητική δεξιότητα. Για να ανταπεξέλθουν επιτυχώς οι υποψήφιοι οφείλουν καταρχήν να κατανοήσουν το μεταδιδόμενο μήνυμα στο οποίο θα πρέπει να ανταποκριθούν. Είναι δηλαδή απαραίτητο να είναι αναπτυγμένες και οι δεκτικές τους δεξιότητες. Ιδιαίτερα στις εξετάσεις πρέπει να μπορούν να διαβάσουν και να κατανοήσουν το θέμα για το οποίο θα συζητήσουν με το συνυποψήφιό τους στο παιχνίδι ρόλων και να μπορούν να καταλάβουν τόσο το συνυποψήφιο στο τρίτο μέρος της εξέτασης όσο και τον εξεταστή στα δύο πρώτα μέρη της εξέτασης. Επίσης, πρέπει α) να ξέρουν τι θα πουν, να είναι δηλαδή γνώστες του αντικειμένου συζήτησης, β) να έχουν όλες τις απαραίτητες γλωσσικές γνώσεις για να διατυπώσουν την άποψή τους και γ) να μπορούν να εκφωνήσουν, να αρθρώσουν το λόγο που επιθυμούν. Επιπλέον, είναι απαραίτητο οι υποψήφιοι να ανταποκρίνονται στην κάθε περίσταση επικοινωνίας κάνοντας τις κατάλληλες επιλογές γλωσσικών στοιχείων, λεξιλογίου ή συντακτικών δομών. π.χ. θα πρέπει να προσαρμόσουν το λόγο τους ανάλογα με το αν η επικοινωνιακή περίσταση είναι επίσημη ή φιλική. Επομένως, ο υποψήφιος, κατά την αξιολόγησή του, θα πρέπει άμεσα και γρήγορα να μπορεί να αποφασίζει τι θα πει, πως θα το πει και να σχηματίζει τις φράσεις και τις προτάσεις με τις οποίες θα εκφράσει τη σκέψη του. Και όλα τα παραπάνω στάδια και οι σχετικές διεργασίες είναι απαραίτητο να γίνονται σε πραγματικό χρόνο παρουσία του εξεταστή.

Το περιεχόμενο των εξεταστικών θεμάτων είναι ευνόητο ότι παρουσιάζει αυξητική δυσκολία ανάλογα με το τι αναμένεται να γνωρίζουν οι υποψήφιοι στο εξεταζόμενο επίπεδο ελληνομάθειας.

Ειδικότερα, στο επίπεδο Α1 (και για τα παιδιά και για τους ενήλικες) ο υποψήφιος πρέπει να έχει την ικανότητα να επικοινωνεί σε καθημερινές καταστάσεις που απαιτούν απλή και άμεση ανταλλαγή πληροφοριών. Αλλά και στο επίπεδο Α2 ο υποψήφιος καλείται να αποδείξει ότι έχει αναπτύξει την ικανότητα να παρακολουθεί μια συζήτηση για ένα οποιοδήποτε θέμα της καθημερινής ζωής και να εμπλέκεται σε κοινωνικές πρακτικές που απαιτούν τη χρήση προφορικού λόγου. Υπενθυμίζεται ότι ο υποψήφιος αναμένεται να γίνεται κατανοητός από τους συνομιλητές του με πολύ σύντομα εκφωνήματα, παρ’ όλες τις παύσεις, τις λανθασμένες τυχόν εκκινήσεις ή αναδιατυπώσεις.

Αν και τα επίπεδα ελληνομάθειας Α1 και Α2 χαρακτηρίζουν το βασικό χρήστη της γλώσσας, το επίπεδο Β1 είναι το πρώτο της σειράς των έξι επιπέδων γλωσσομάθειας, που χαρακτηρίζει το χρήστη της γλώσσας ανεξάρτητο και μπορεί να θεωρηθεί κομβικό σημείο. Ο χρήστης της γλώσσας μπορεί να λειτουργεί αυτόνομα και αποτελεσματικά στις πιο συνηθισμένες επικοινωνιακές περιστάσεις. Η αυτονομία του όμως αυτή εξαρτάται από την καλή διάθεση του συνομιλητή του, στοιχείο που οφείλει να λαμβάνει υπόψη του ο εξεταστής. Συγκεκριμένα, ο υποψήφιος πρέπει όχι μόνο να έχει την ικανότητα επικοινωνίας σε μια ποικιλία καταστάσεων / συνθηκών και να εκφράζει προσωπικές απόψεις σε γνώριμα θέματα αλλά και να δίνει διάφορες πληροφορίες για τον εαυτό του και για την οικογενειακή του κατάσταση, για διάφορες απλές προσωπικές εμπειρίες και να συνομιλήσει με τον συνεξεταζόμενό του για διάφορα απλά καθημερινά θέματα και εμπειρίες.

Στο επίπεδο Β2 ο υποψήφιος χαρακτηρίζεται επίσης ως ανεξάρτητος χρήστης, με μεγαλύτερη όμως ευχέρεια στη χρήση της γλώσσας συγκριτικά με τον υποψήφιο του επιπέδου Β1. Αναλυτικότερα, αναμένεται να έχει βελτιώσει τις ήδη ανεπτυγμένες επικοινωνιακές δεξιότητες που αποκτήθηκαν από τα προηγούμενα επίπεδα και αυτό του δίνει τη δυνατότητα για μεγαλύτερη ακρίβεια στη χρήση της γλώσσας. Για τους λόγους αυτούς καλείται, όπως και στα προηγούμενα επίπεδα, να δώσει διάφορες πληροφορίες για τον εαυτό του, για την οικογενειακή του κατάσταση, διάφορες προσωπικές εμπειρίες, τις συνήθειές του, αλλά και να δικαιολογήσει επαρκώς τις επιλογές του, να συνομιλήσει και να σχολιάσει με το συνεξεταζόμενό του διάφορα θέματα κοινωνικού ενδιαφέροντος, να αναπτύξει αποτελεσματικά τα επιχειρήματά του και να αιτιολογήσει τις αντιρρήσεις του.

Τα ίδια ισχύουν και για το Γ1, αλλά τα θέματα για συζήτηση και προβληματισμό είναι πιο σύνθετα και οι μορφοσυντακτικές και λεξιλογικές δομές που ο υποψήφιος οφείλει να επιδείξει είναι πιο απαιτητικές. Διευκρινίζεται ότι οι γνώσεις που αποκτήθηκαν από τα προηγούμενα επίπεδα του δίνουν τη δυνατότητα να έχει αποτελεσματική λειτουργική ικανότητα. Έχει πρόσβαση σε ένα ευρύ γλωσσικό φάσμα, που του επιτρέπει να επικοινωνεί άνετα και αυθόρμητα. Επιπρόσθετα, έχει την ικανότητα να εκφράζεται αυθόρμητα, χωρίς να χρειάζεται χρόνο για αναζήτηση των σωστών εκφράσεων και με το βαθμό τυπικότητας ή εγκαρδιότητας που είναι κατάλληλος για τις περιστάσεις. Γενικά, ο εξεταστής αναμένει από τον υποψήφιο ευχέρεια στη χρήση συνεχούς λόγου.

Τέλος, στο επίπεδο Γ2 ο υποψήφιος πρέπει να μπορεί να παράγει σαφή, ρέοντα και καλοσχηματισμένο προφορικό λόγο. Κατέχοντας ένα ευρύ λεξιλογικό ρεπερτόριο και έχοντας το γραμματικό έλεγχο πολύπλοκων δομών, μπορεί να παρακολουθήσει ή να συνομιλήσει άνετα και κατάλληλα σε όλους τους τομείς της κοινωνικής και της προσωπικής του ζωής. Υπό το πρίσμα αυτό καλείται να αναπτύξει τις απόψεις του πάνω σε διάφορα θέματα χρησιμοποιώντας το κατάλληλο ύφος και τις εκφράσεις που απαιτούνται για το κάθε θέμα. Επίσης, του ζητείται να συνομιλήσει με τον συνεξεταζόμενό του αναπτύσσοντας επιχειρήματα και ιδέες με σκοπό να τον μεταπείσει σε περίπτωση που έχει αντίθετες απόψεις.

Δομή εξεταστικών θεμάτων

Η δομή των εξεταστικών θεμάτων σε κάθε επίπεδο είναι τριμερής, καλύπτει διαφορετικές δραστηριότητες και στοχεύει σε ποικίλους γλωσσικούς στόχους. Αναλυτικά διαγράφονται στον πίνακα που ακολουθεί.

Μέρος	Ελεγχόμενες δραστηριότητες	Στόχος	Διάρκεια κατά προσέγγιση
Πρώτο	Προσωπικές ερωτήσεις που αφορούν την ταυτότητα του εξεταζόμενου. Πρόκειται πιο συγκεκριμένα για συνέντευξη που παίρνει ο εξεταστής από κάθε υποψήφιο. Οι ερωτήσεις αυτές είναι προβλέψιμες και έχουν σκοπό το «σπάσιμο του πάγου»	1. Επιτρέπει να ελεγχθεί εάν ο υποψήφιος είναι σε θέση να μιλήσει για τον εαυτό του, το άμεσο περιβάλλον του και για καθημερινά του θέματα. 2. Συμβάλλει στη δημιουργία χαλαρής ατμόσφαιρας. Αυτός ο στόχος είναι καθοριστικός, καθώς ο υποψήφιος δε θα μπορέσει να αποδώσει το μέγιστο των δυνατοτήτων του, εάν δε βλέπει στο πρόσωπο του εξεταστή ένα συνομιλητή χαμογελαστό, ευγενικό και καλοπροαίρετο. Είναι δε ιδιαίτερα σημαντικός για τα επίπεδα Α1 και A2, καθώς οι υποψήφιοι είναι συχνότερα σχολικής ηλικίας.	Ο προβλεπόμενος χρόνος διεκπεραίωσης αυτής της δραστηριότητα διαφέρει ανά επίπεδο. Υπολογίζεται περίπου στα 4΄ για τα επίπεδα Α1, Α2, Β1, και στα 5΄ για τα υπόλοιπα επίπεδα.
Δεύτερο	Ερωτήσεις γενικές και για ποικίλα θέματα ανάλογα με το επίπεδο στο οποίο εξετάζεται ο υποψήφιος και την ηλικία του. ΠΡΟΣΟΧΗ: δε χρησιμοποιούνται όλες οι ερωτήσεις σε κάθε υποψήφιο. Επιλέγονται 2 ή τρεις, για τον καθένα.	Παραγωγή συνεχούς προφορικού λόγου για ένα προτεινόμενο θέμα.	Ο προβλεπόμενος χρόνος διεκπεραίωσης αυτής της δραστηριότητα διαφέρει ανά επίπεδο. Συνήθως υπολογίζεται στα 4 λεπτά για τα επίπεδα Α1, Α2, Β1, στα 5΄ για το Β2 και στα 7΄ για τα Γ1, Γ2.
Τρίτο	Διάφορα θέματα για παιχνίδι ρόλων ή συζήτηση ανάλογα με το επίπεδο.	Ανταλλαγή πληροφοριών και απόψεων με σκοπό την επίτευξη ενός κοινού στόχου.	Ο προβλεπόμενος χρόνος διεκπεραίωσης αυτής της δραστηριότητα διαφέρει ανά επίπεδο. Συνήθως υπολογίζεται στα 4΄για τα Α1, Α2, Β1, στα 5 για το Β2 και στα 8΄για το Γ1, Γ2.

Αναφορικά με τα παιχνίδια ρόλων στα επίπεδα Α1, Α2 και Β1 υπάρχουν επτά θέματα για παιχνίδι ρόλων. Διευκρινίζεται ότι οι ρόλοι διαβάζονται από τους εξεταζόμενους και όχι από τους εξεταστές και ο κάθε υποψήφιος δε γνωρίζει τις απαιτήσεις και το περιεχόμενο του ρόλου του συνεξεταζόμενου. Το «σενάριο» του ρόλου ορίζει το ύφος και το λόγο που πρέπει να χρησιμοποιήσει ο εξεταζόμενος (τυπικό ή φιλικό, θυμό, λύπη, παράπονα κτλ.). Ο εξεταστής παρεμβαίνει όταν κρίνει ότι υπάρχει παρανόηση ή δυσκολία στη συνέχιση ή στην ολοκλήρωση των ρόλων. Σε περίπτωση που υπάρχει και τρίτος εξεταζόμενος, ο εξεταστής υποβάλλει σ’ αυτόν περισσότερες ερωτήσεις.

Στα επίπεδα Β2, Γ1 και Γ2 υπάρχουν θέματα για συζήτηση. Για τον κάθε υποψήφιο δίνεται περιγραφή του τι πρέπει να πει και να υποστηρίξει σε ξεχωριστή κάρτα. Ο εξεταστής δίνει την περιγραφή στον κάθε υποψήφιο να τη διαβάσει για ένα λεπτό. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, παίζει το ρόλο του συντονιστή και υποβάλλει ερωτήσεις, όταν κρίνει ότι υπάρχει παρανόηση ή ότι η συζήτηση δεν προχωρεί. Σε περίπτωση που υπάρχει και τρίτος εξεταζόμενος, ο εξεταστής τού ζητά να ακούσει προσεκτικά τις απόψεις των δύο συνομιλητών, να συνοψίσει μετά το τέλος της συζήτησης και να εκφράσει και τις δικές του απόψεις για το ίδιο θέμα.

Επιπλέον, τονίζεται ότι δεν είναι απαραίτητο ο εξεταστής να αναφέρει το μέρος (Α΄ μέρος, Β΄ μέρος, Γ΄ μέρος) στο οποίο ανήκουν οι ερωτήσεις που υποβάλλει. Η μετάβαση από το ένα μέρος στο άλλο πρέπει να γίνεται όσο το δυνατό πιο φυσιολογικά. Επίσης, αναγκαίες επισημάνσεις κρίνονται οι εξής:

• Οι υποψήφιοι εξετάζονται ο ένας μετά τον άλλο στο πρώτο μέρος.
• Ο εξεταστής δεν παρεμβαίνει παρά μόνο για να διευκολύνει τη συζήτηση.
• Οι εξεταστής μπορεί να κρατά σημειώσεις κατά τη διάρκεια της εξέτασης.
• Ο εξεταστής δεν υποβάλλει όλες τις ερωτήσεις που περιέχονται στα εξεταστικά θέματα. Επιλέγει αυτές που θεωρεί πιο κατάλληλες για τον κάθε υποψήφιο. Κάποιες από τις ερωτήσεις μπορεί να τις προσαρμόσει και ανάλογα με την ηλικία των εξεταζόμενων. Επιπρόσθετα, έχει τη δυνατότητα να υποβάλει και ερωτήσεις που δεν περιέχονται στα εξεταστικά θέματα, αλλά κρίνει ότι είναι πιο κατάλληλες για κάποιους υποψηφίους. Οι ερωτήσεις αυτές ή τα θέματα για παιχνίδι ρόλων ή συζήτησης δεν πρέπει να απομακρύνονται από τα εξεταστικά θέματα που έχουν αποσταλεί.

Αναγκαίες επισημάνσεις

Υπενθυμίζεται ότι δε δίνεται στους υποψηφίους χρόνος προετοιμασίας. Κατά τη διάρκεια δε της εξέτασης τα κινητά των υποψηφίων, αλλά και των εξεταστών, πρέπει να είναι απενεργοποιημένα.

Τέλος, μετά την ολοκλήρωση της εξέτασης τα εξεταστικά θέματα, οι κασέτες/CDs, τα βαθμολόγια και τα παρουσιολόγια κλείνονται σ' ένα φάκελο και αποστέλλονται μαζί με το υπόλοιπο εξεταστικό υλικό στο Κ.Ε.Γ. μέσα σε εικοσιτέσσερις ώρες.