Εργογραφία

Στη συνέχεια σημειώνονται μόνο αυτοτελείς εκδόσεις έργων. Για πληρέστερη εργογραφία βλ.: α) Ανδρειωμένος, Γ. 2007.Ο Κάλβος κι άλλη μια φορά. Συνοπτικό Χρονολόγιο, Αναλυτική Εργογραφία και Επιλεγμένη Βιβλιογραφία Ανδρέα Κάλβου, Αθήνα: Ergo, β)Ζαφειρίου, Λ. 2006. Ο Βίος και το έργο του Ανδρέα Κάλβου. Αθήνα: Μεταίχμιο. Αναμένεται ενημερώνη εργογραφία στην υπό έκδοση σειρά των Απάντων του Κάλβου από το Μουσείο Μπενάκη.

Πρώτες αυτοτελείς εκδόσεις

1818

Le Danaidi, tragedia di Andrea Calbo. Λονδίνο: Boyle & Callaghan.

1819

Ελπίς Πατρίδος. Ωδή εν τη τω νυν Ελλήνων διάλεκτω. Λονδίνο: Samuel Bagster. Ανατύπωση στην έκδοση

Ζαφειρίου, Λ. 2006. Ο Βίος και το έργο του Ανδρέα Κάλβου. Αθήνα: Μεταίχμιο.

1820

Italian Lessons in four parts. Λονδίνο: Alexander Black. [Μαθήματα Ιταλικών από τον Ανδρέα Κάλβο: Part I. The synopsis of the italian grammar, with exercises upon each rule. Part II. Translation of the first book of Robertson's History of the reign of the Emperor Charles V. Part III. Saul,A tragedy by Vittorio Alfieri. Le Danaidi, tragedia di Andrea Calbo. Part IV. Extracts from Tasso, Ariosto, Petrarca and Dante. By Andrea Calbo].

Βιβλίον των δημοσίων προσευχών και της υπηρεσίας των μυστηρίων και άλλων εκκλησιαστικών θεσμών και τελετών, κατά το έθος της Ηνωμένης Εκκλησίας Αγγλίας και Ιβερνίας, ω προσετέθη το Ψαλτήριον του Δαυίδ και αι μετά τας Συναπτάς Επιστολαί και Ευαγγέλια. Μεταφρασθέν εκ της Αγγλικής εις την κοινήν της Ελλάδος διάλεκτον υπό Α.Κάλβου Ιωαννίδου. Λονδίνο: Samuel Bagster, 1820.

1824

Η Λύρα. Ωδαί Ανδρέα Κάλβου Ιωαννίδου του Ζακυνθίου. Γενεύη: Guil. Fick. Ψηφιοποιημένο αντίτυπο Βοδλειανής Βιβλιοθήκης (Οξφόρδη).

La Lyre patriotique de la Grèce, odes traduites du Grec moderne de Kalvos de Zante, μτφρ. στα γαλλικά Stanislas Julien. Παρίσι: librairie de Peytieux, galerie Delorme. Διαθέσιμο αντίτυπο στην Ψηφιοθήκη του Α.Π.Θ.

1826

Κάλβου και Χριστόπουλου, Λυρικά. Παρίσι: Jules Renouard. [Δίγλωσση έκδοση: ελληνικά και γαλλική μετάφραση από τον Pauthier de Censay.]

1864

Ωδαί Κάλβου του Ζακυνθίου (ανατυπωθείσαι κατά την παρισιανήν έκδοσιν του 1826). Αθήνα: τύποις Ζ. Γρυπάρη και Α. Καναριώτου. [Περιέχονται οι ωδές ΧΙ-ΧΧ και εννέα στροφές από την IV. Διαθέσιμο αντίτυπο στην Ψηφιοθήκη του Α.Π.Θ.]

1881

Η Λύρα Ανδρέου Κάλβου και ανέκδοτος ύμνος Αντωνίου Μαρτελάου. Ζάκυνθος: τυπ. Ο Παρνασσός του Σεργ. Χ. Ραφτάνη. [Πλήρης έκδοση με εισαγωγή του Σπ. Δε Βιάζη. Διαθέσιμη ψηφιακά στην Ανέμη].

1960

A. Kalvos e i suoi scritti in italiano: Ippia, Teramene, Le stagioni dell'abate Meli, Le Danaidi e Pagine sparse. επιμ. Mario Vitti. Νάπολη: [R. Pironti e Figli]

1981 & 2011

Το ψαλτήριον το Δαυίδ : Μεταφρασθέν υπό Α. Κάλβου Ιωαννίδου του Ζακυνθίου, εισαγωγή-σχόλια Γ. Δάλλας. Αθήνα: Κείμενα & Ίκαρος.

2002

Μαθήματα Φιλοσοφίας του Ανδρέα Κάλβου, ερμ. εκδ. Παναγή Αλιπράντη, επιμ. Λίνος Μπενάκης, προλεγόμενα Ευάγγελος Μουτσόπουλος. Αθήνα: ΚΕΕΦ-Ακαδημία Αθηνών. [Πανεπιστημιακές παραδόσεις του Κάλβου στην Ιόνιο Ακαδημία κατά το έτος 1840-41.]

2008

Οι τελευταίες θρησκευτικές μεταφράσεις του Ανδρέα Κάλβου, επιμ. Γιώργος Ανδρειωμένος, επίμετρο π. Γεώργιος Δ. Μεταλληνός. Αθήνα: εκδ. Παπαζήση.

2013

Η παρέμβαση του Ανδρέα Κάλβου στη θεολογική διαμάχη Frederick Nolan - Thomas Falconer (τέλος 1818), επιμ. Κωστής Δανόπουλος. Αθήνα: .poema.. .

2014

Αλληλογραφία, Τόμος Α΄ (1813-1818) & Τόμος Β΄ (1819-1869 & Αχρονολόγητες επιστολές), Εισαγωγή - Επιμέλεια - Σχολιασμός, Δημήτρης Αρβανιτάκης. Αθήνα: Μουσείο Μπενάκη.

Η έκδοση των Απάντων (των ευρισκομένων), συμπεριλαμβανομένου του ποικίλου ιταλόγλωσσου έργου, αναμένεται από το Μουσείο Μπενάκη.

Άλλες Δημοσιεύσεις και Μεταφράσεις (επιλογή)

• Nolan, F. 1819. Remarks on a Passage in Eusebius's Ecclesiastical History with translations in modern Greek and Italian. Λονδίνο. [Περιλαμβάνεται απόσπασμα από το Βίο του Μ. Κωνσταντίνου του Ευσέβιου μεταφρασμένο στα νέα Ελληνικά από τον Κάλβο.]
• ____. 1822. A Harmonical Grammar of the Principal Ancient and Modern Languages, Part Ι. Λονδίνο: Samuel Bagster. [Συμπεριλαμβάνει γραμματική της νεοελληνικής γραμματικής γραμμένη από τον Κάλβο].
• C**, de Zante. 1825. «Italie. Littérature italienne. Il poeta di teatro. Le poëte de théâtre, par F. Pananti». Le Globe (Παρίσι) 160: 829-830. [Βιβλιοκριτική στην οποία κυρίαρχο στοιχείο αποτελεί η καταδίκη του κοινωνικού και πνευματικού περιβάλλοντος της Ιταλίας.]
• C. de Zante. 1826. «Littérature grecque moderne». Le Globe (Παρίσι) 136: 199.
• [Kalvos, Α.] 1846. «Frammenti dell' Inno alle Grazie». Giornale di Legislazione, Giurisprudenza, Letteratura, Scienze e Varietà di Utili Conoscenze 2 (Κέρκυρα): 248-261. [Απόσπασμα από τις Χάριτες του Foscolo. Εισαγωγικό σημείωμα του Κάλβου].
• Κάλβος, Α. 1849. «Επίκρισις Θεολογική». Πατρίς (Κέρκυρα) (29 Ιαν/10 Φεβρ.).
• Camillo, A.-T. 1884. «Una lettera inedita di Ugo Foscolo e una canzone inedita di Andrea Calbo». Nuova Antologia (Ρώμη) XLVI: 209-227. [Πρώτη δημοσίευση της «Ode agli Ionii»].
• ____. 1916. «Notizie e documenti sopra Andrea Calbo». Rassegna Critica della Litteratura Italiana XXI (Ρώμη): 162-177. [Πρώτη δημοσίευση των Progetto di nuovi principi di belle lettere applicabilli alle belle arti και Apologia del suicidio].

Αυτοτελείς Εκδόσεις των Ωδών, μετά τον 19ο αιώνα (επιλογή)

• 1911. Η Λύρα. Αθήνα: Φέξης.
• 1928. Κάλβου Άπαντα. Λύρα, πρόλογος-επιμέλεια Μ. Σιγούρος, Αθήνα: Στοχαστής.
• 1942. Η Λύρα, πρόλογος Γ. Σεφέρης. Αλεξάνδρεια: Εκδ. Νεοαλεξανδρινών.
• 1953. Ανδρέας Κάλβος, επιμ. Γ. Θ. Ζώρας. Αθήνα: Βασική Βιβλιοθήκη.
• 1956. Άπαντα: Λύρα-Ωδαί. Αθήνα: Εκδοτική Φιλολογική Εταιρεία. Ανατύπωση Δρόμων, 2009. [Εισαγωγική μελέτη: Ν. Βέης].
• [1960 Αθήνα] 1988. Άπαντα. Λύρα-Ωδαί, εισαγωγή Σ. Μυλωνάς, 4η έκδ. Λευκωσία.
• 1960. Ανδρέας Κάλβος. Άπαντα 1792-1960, επιμ. Ρ. Γαρταγάνης. Αθήνα: Ο Κεραμεύς.
• 1961. Ωδαί. Αθήνα: Γαλαξίας.
• 1962. Κάλβου: Ωδαί. Μετά της πρώτης γαλλικής μεταφράσεως υπό St. Julien και Pauthier de Censay, επιμ. Γ. Θ. Ζώρας. Αθήνα.
• 1965. Ανδρέα Κάλβου, Ωδές (1-20). Ερμηνευτική έκδοση: Μ. Γ. Μερακλής. Αθήνα: Εστία.
• 1970. Ωδαί, Κριτική έκδοση Filippo Maria Pontani, εισαγωγή Κ. Θ. Δημαράς, γλωσσάριο Anna Gentilini. Αθήνα: Ίκαρος.
• 1979. Άπαντα, Εισαγωγή Κ. Τσάτσος. Αθήνα: Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων.
• 1988. Ωδαί, επιμέλεια Σ. Διαλησμάς. Αθήνα: Ίδρυμα Ουράνη.
• 1992. Η Λύρα. Ωδαί Ανδρέα Κάλβου Ιωαννίδου του Ζακυνθίου, επιμ. B. Bouvier. Γενεύη: Guil. Fick. [Φωτογραφική ανατύπωση της πρώτης έκδοσης]
• 1992. Ωδές, επιμ. Ν. Κ. Κουρκουμέλης. Αθήνα: Υπουργείο Εθνικής Αμύνης.
• 1992. Ανδρέου Κάλβου Ιωαννίδου, Η Ιωνιάς, επιμέλεια Γ. Δάλλας. Αθήνα: Συνέχεια. [Ανατύπωση της σωζόμενης χειρόγραφης μορφής των ποιημάτων της Λύρας. Φωτογραφική εικόνα του χειρογράφου και τυπογραφική του μεταγραφή.]
• 1995. Ωδαί, επιμ.-εισαγωγή Β. Αθανασόπουλος. Αθήνα: Συλλογή.
• 1997. ῼδαί. Η Λύρα - Λυρικά - Απόσπασμα άτιτλου ποιήματος, επιμ. Γ. Δάλλας. Αθήνα: Ωκεανίδα. [Πιστή μετατύπωση των είκοσι Ωδών με συνέκδοση αντικριστά των γαλλικών τους μεταφράσεων και επιπλέον έκδοση του «αποσπάσματος άτιτλου ποιήματος».]
• 2009. Ωδαί, εισαγωγή-επιμ.-σχόλια Δ. Δημηρούλης. Συνοδεύεται από CD. Διαβάζει ο Β. Παπαβασιλείου. Αθήνα: Μεταίχμιο.

Βιβλιογραφία-Δικτυογραφία

Βασική βιβλιογραφία (επιλογή)

Δεν καταλογογραφούνται εξαντλητικά τα άρθρα που περιλαμβάνονται στα αφιερώματα περιοδικών που καταγράφονται παρακάτω. Για άρθρα που δημοσιεύονται σε συλλογικούς τόμους και τα αναλυτικά περιεχόμενα των τόμων βλ. τώρα την ψηφιακή βάση "Σύμμεικτα της νεοελληνικής φιλολογίας".

Αθανασόπουλος, Β. 1986. Η ιεροτελεστία της επανάστασης. Χρονικές σχέσεις και χρονική υπέρβαση στις Ωδές του Κάλβου. Αθήνα: Καρδαμίτσα.

Ανδρειωμένος, Γ. 1993. Βιβλιογραφία Ανδρέα Κάλβου (1818-1988). Αθήνα: Ε.Λ.Ι.Α.

Ανδρειωμένος, Γ. 2007.Ο Κάλβος κι άλλη μια φορά. Συνοπτικό Χρονολόγιο, Αναλυτική Εργογραφία και Επιλεγμένη Βιβλιογραφία Ανδρέα Κάλβου, Αθήνα: Ergo.

Ανδρειωμένος, Γ. 2013. Αναζητώντας τον «άλλο» Κάλβο. Επιστημονικές ενασχολήσεις του στην Κέρκυρα (1826-1852). Αθήνα: Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη.

Αρβανιτάκης, Δ. Δ. 2010. Στον δρόμο για τις πατρίδες. Η Αpe italiana, ο Ανδρέας Κάλβος, η Ιστορία. Αθήνα: Βιβλιοθήκη του Μουσείου Μπενάκη. [Το βιβλίο στηρίζεται στην ανακάλυψη από τον συγγραφέα, σε ιδιωτική συλλογή της Βρετανίας, του εκδιδόμενου από Ιταλούς εξόριστους στην Αγγλία το 1819 ιταλόγλωσσου περιοδικού L' Αpe italiana a Londra. Η μελέτη των περιεχομένων του περιοδικού και των σχέσεων του Κάλβου με αυτό αποτελεί εκπλήρωση ενός από τα desiderata των καλβικών σπουδών.]

____. 2012. Απολογία της αυτοκτονίας. Ένα αφελές κείμενο του Ανδρέα Κάλβου. Αθήνα: Μουσείο Μπενάκη.

____. 2012. «Ο Θηραμένης του Ανδρέα Κάλβου: ένα αθέλητο work in Progress». Τα Ιστορικά 57 (Δεκέμβριος 2012): 345-366.

____. 2013. «Ποιητής, μα όχι μόνο: ο Κάλβος στην ιστορική του στιγμή». Νέα Εστία 1859 (Οκτώβριος 2013): 474-484.

Ασδραχάς, Σπ. Ι., 1964. «Ανδρέας Κάλβος. Ανέκδοτα και αθησαύριστα κείμενα». Ο Ερανιστής 2 (1964): 81-118.

Βαγενάς, Ν., επιμ. 1999. Εισαγωγή στην Ποίηση του Κάλβου. Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης. [Συναγωγή μερικών από τα πιο σημαντικά κριτικά και φιλολογικά δοκίμια για τον Ανδρέα Κάλβο. Ο τόμος κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1992 με τον τίτλο Οι Ωδές του Κάλβου].

____. 1995.

Βάσσης, Ι. 1984. «Προλεγόμενα σε μια νέα κριτική έκδοση των Ωδών του Ανδρέα Κάλβου». Ελληνικά 35: 338-354.

____. 1987. «Για μια ιστορικο-κριτική έκδοση των 'Ωδών' του Ανδρέα Κάλβου». Μαντατοφόρος 24-25: 82-88.

Γαραντούδης, Ε. 1995. Πολύτροπος Αρμονία. Μετρική και ποιητική του Κάλβου. Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης-Στέγη Καλών Τεχνών και Γραμμάτων. [Η συστηματικότερη διερεύνηση της καλβικής προσωδίας].

____. 2012. «Ο Κάλβος, μεταξύ νεοκλασικισμού και ρομαντισμού», Τριαντάφυλλα και γιασεμιά. Τιμητικός τόμος για την Ελένη Πολίτου-Μαρμαρινού, Επιμέλεια Ζ.Ι. Σιαφλέκης - Ερασμία-Λουίζα Σταυροπούλου, Αθήνα: Gutenberg, 110-135.

____. 2013. «Η νέα έκδοση των Ωδών του Ανδρέα Κάλβου». Ο αναγνώστης [ηλεκτρονικό περιοδικό], 12 Νοεμβρίου 2013].

Γεωργαντά, Α. 2011. Τα θαυμάσια νερά: Ανδρέας Κάλβος. Ο ρομαντισμός, ο βυρωνισμός και ο κόσμος των Καρμπονάρων. Αθήνα: Ερμής.

Γιώτη, Α. 2009. Εκδοχές του υψηλού στη νεοελληνική ποίηση. Το παράδειγμα του Ανδρέα Κάλβου και η πρόσληψή του από τους ποιητές. Διδακτορική διατριβή. Α.Π.Θ. [διαθέσιμο στο ΕΚΤ].

Δάλλας, Γ. 1993. Η ποιητική του Ανδρέα Κάλβου. Αθήνα: Συνέχεια.

____ 1999. Ο κλασικισμός του Ανδρέα Κάλβου. Η αρχαία βάση και η υπέρβασή της, Αθήνα: Σοκόλης. [Το βιβλίο κλείνει έναν κύκλο μελετών του Γ. Δάλλα για τον Κάλβο συνοψίζοντας σε μεγάλο βαθμό την προγενέστερη μακροχρόνια ενασχόλησή του με τον ποιητή. Ένα μέρος της μελέτης αφιερώνεται στην ανάδειξη του Ησιόδου ως φορέα που επηρεάζει την ποίηση του Κάλβου. Απόσπασμα στην Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα].

Δημαράς, Κ. Θ. 1982. «Οι πηγές της έμπνευσης του Κάλβου». Ελληνικός Ρωμαντισμός. Αθήνα: Ερμής.

Ζαφειρίου, Λ. 2006. Ο Βίος και το έργο του Ανδρέα Κάλβου. Αθήνα: Μεταίχμιο.

Zafeiriou, L. 2011. «A Greek Poet in England: Assorted References on Andreas Kalvos in the Engliish Press (1818-1821)», Etudes Helleniques / Hellenic Studies 19.1: 215-218.

Ζώρας Γ. Θ. 1957. Ανδρέα Κάλβου Πολεμικαί Διατριβαί (Άγνωστα δοκίμια του ποιητή των Ωδών). Αθήνα.

____. 1960. Ανδρέου Κάλβου Ωδή εις Ιονίους και άλλα Μελετήματα. Αθήνα: Σπουδαστήριο Βυζαντινής και νεοελληνικής φιλολογίας του πανεπιστημίου Αθηνών.

Ιντιάνος. Α. 1938. «Συμβολή στη μελέτη του Ανδρέα Κάλβου». Νέα Εστία 282: 1237-1244.

Καραντζή, Χ. 2000. Η αξιοποίηση της γλωσσικής πολυτυπίας στη δημιουργία του ύφους. Το παράδειγμα του Ανδρέα Κάλβου. Αθήνα: Ίδρυμα Ουράνη.

Κασσίνης Η. Γ. 1995. Η των προσφυών λέξεων εφάρμοσις εις τα πράγματα. Αθήνα: Χατζηνικολής.

Πασχάλης, Μ. 2013. Ξαναδιαβάζοντας τον Κάλβο. Ο Ανδρέας Κάλβος, η Ιταλία και η αρχαιότητα. Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.

____. Ο Κάλβος ως εκδότης, κριτικός και ποιητής: οι σημειώσεις στην «Ωδή εις Ιονίους» και η έκδοση των Χαρίτων του Φώσκολου. Σύγκριση 23: 43-63.

Πολίτου-Μαρμαρινού Ε. 2011. Ωσάν χαράς ιδέα: Η ποιητική γραμματική του Ανδρέα Κάλβου. Αθήνα: Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός.

Πορφυρής, Κ. 1975. Ο Ανδρέας Κάλβος Καρμπονάρος. Αθήνα: Θεμέλιο.

____. 1959. «Στοχασμοί πάνω στον Κάλβο». Επιθεώρηση Τέχνης 50-51: 112-114.

Σαρής, Αλέξανδρος. 1972. Διδασκαλίαι νεοελληνικών λογοτεχνημάτων. Ωδαί του Ανδρέα Κάλβου, τ. Α΄ και Β΄, 2η έκδ. Αθήνα.

Σκοπετέα Σοφία 1985. Πέντε μαθήματα για τον Ανδρέα Κάλβο. [Συνολική επισκόπηση της ποιητικής παρουσίας του Κάλβου σε πέντε μαθήματα που πραγματεύονται ζητήματα όπως η καλβική γλώσσα και προσωδία, η δεξίωση του έργου του μετά την αναγνώριση του Παλαμά κ.α. Τρία από τα μαθήματα αφορούν τις ωδές «Ο Ωκεανός», «Η Βρεττανική Μούσα» και «Εις Σούλι». Απόσπασμα στην Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα].

Vitti, M. 1963. Πηγές για τη βιβλιογραφία του Κάλβου. Επιστολές 1813-1820. Θεσσαλονίκη: Εταιρία Μακεδονικών Σπουδών.

____. 1995. Ο Κάλβος και η εποχή του. Αθήνα: Στιγμή.

Αφιερώματα περιοδικών

• Νέα Εστία 467 (Χριστούγεννα 1946) [διαθέσιμο στο ΕΚΕΒΙ].
• Επτανησιακά Φύλλα 8 (1947).
• Ελληνική Δημιουργία 148 (1954).
• Αντί 510 (1992).
• Το Δέντρο 67-68 (1992) [διαθέσιμο στο ΕΚΕΒΙ].
• Διαβάζω 140 (1986).
• Περίπλους 34-35 (1993) [διαθέσιμο στο ΕΚΕΒΙ].
• Πόρφυρας 64-65 (1993).
• Σημείο 1 (Λευκωσία, 1992).
• Τετράδια Ευθύνης 24 (1986).
• Μαντατοφόρος 37-38 (1993-1994).
• Επτανησιακά Φύλλα τόμος ΚΘ, 3-4 (Φθινόπωρο-Χειμώνας 2009).
• Βιβλιοθήκη Ελευθεροτυπίας (4.12.2009), επιμ. αφιερώματος Διονύσης Ν. Μουσμούτης.

Δικτυακές πηγές - Τηλεοπτικά ντοκιμαντέρ

• Η σελίδα του Α. Κάλβου στο Εθνικό Κέντρο Βιβλίου.
• Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού, Ανδρέας Κάλβος.
• Μουσείο Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων.
• Ψηφιακό αρχείο ΕΡΤ: Αναζητώντας τον Ανδρέα Κάλβο.
• Ψηφιακό αρχείο ΕΡΤ: Εποχές και Συγγραφείς: Ανδρέας Κάλβος. Εκπομπή σε δύο μέρη της σειράς «Εποχές και Συγγραφείς», στην οποία επιχειρείται να σκιαγραφηθεί το πορτρέτο του ποιητή των «Ωδών», παράλληλα με τα ιστορικά γεγονότα της εποχής του. Μέρος 1: Το α΄ μέρος καλύπτει χρονικά την περίοδο από τη γέννησή του στη Ζάκυνθο το 1792 ως την εγκατάστασή του στη Γενεύη το 1821. Μέρος 2: Το β΄ μέρος καλύπτει χρονικά την περίοδο από την εγκατάστασή του στη Γενεύη το 1821 μέχρι τον θάνατό του στο Λονδίνο το 1869.
• Ψηφιακό αρχείο ΕΡΤ: Η δε πόλις ελάλησεν: Ζάκυνθος (Κάλβος - Σολωμός).
• Ψηφιακό αρχείο ΕΡΤ: Η δε πόλις ελάλησεν: Σαντορίνη (Σεφέρης - Κάλβος).

© 2014 Αγγέλα Γιώτη - Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας