ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΨΑΘΑΣ ΕΥΤΥΧΕΙΣ… "ΤΕΩΣ"*

Να είσαι "τέως" είναι… μια θλίψη! Διότι τέως σημαίνει… τέως! όχι νυν! Κάτι δηλαδή, που ανάγεται στο παρελθόν και δεν έχει ούτε μέλλον ούτε και καμιάν ελπίδα μέλλοντος. Τέως πρόεδρος, τέως διοικητής, τέως διευθυντής, τέως κυβερνήτης, τέως βουλευτής, τέως υπουργός -και δη, φευ!… την σήμερον ημέραν - τέως, τέλος πάντων… τέως! Χτες ήσουν παντοδύναμος, σούζα μπροστά σου όλοι, κλαρίνο ο σοφέρ της λιμουζίνας σου, τεμενάδες από δω, τεμενάδες από κει. - Ω, κ. υπουργέ! - Ω, κ. διοικητά! - Ω, κ. κυβερνήτα! Απροσμέτρητη η γλύκα της εξουσίας! Και ο απολαμβάνων γέρνει λιγάκι τον ώμο προς τα κάτω, τον δεξιό ή τον αριστερό, ανάλογα με το πού τον βαραίνει περισσότερο η δόξα. Προχωρά δε και με το κεφάλι του λιγάκι γερμένο - προς τα δεξιά ή προς τ' αριστερά - ανάλογα με την κατεύθυνση που έχουν συγκεντρωθεί οι βαθυστόχαστες σκέψεις και ιδέες του και τον βαραίνουν, επίσης. - Ορίστε, κ. υπουργέ! - Ορίστε, κ. διοικητά! - Ορίστε, κ. κυβερνήτα! Όλα αυτά, βεβαίως, όταν είσαι "νυν". Ύψιστε, πόσους φίλους έχεις, πόσους θαυμαστός, και πόσος κόσμος συνωθείται γύρω σου, περιμένοντας το μειδίαμά σου, το πολύτιμο, και την καλή σου την κουβέντα! Περιπεράστε από δω, περιπεράστε από κει!… Και να, οι τεμενάδες και να οι καπελαδούρες! Δόξα! Την οποίαν, ως γνωστόν, ουδείς εμίσησε - και πάντες ελαχτάρησαν - ενώ τον πλούτον (λέει η… παροιμία) πολλοί! Γινόμενος όμως "τέως", ξαφνικά - κάποτε θα γίνεις, σύμφωνα με κάποιον νόμο της φύσεως, αιώνιο και απαράβατο - Ύψιστε, τι καταστροφή! Σαν όνειρο μαγευτικό, που μια στιγμή γεννιέται, με κάποιον πόνο μυστικό, ποτέ δε λησμονιέται… Και … κλαύσον με, μάνα, κλαύσον με! Όλα τα πάντα γίνονται παρελθόν, καπνός που διαλύεται! Εκτός αν ήσουν τέως … καμαριέρης του Ωνάση, φέρ' ειπείν! Ή τέως γραμματεύς της κυρίας Τζάκυ φέρ' ειπείν! Ή τέως αρχιθαλαμηπόλος κάποιου βασιλέως, ή τέως μάγειρος κάποιας μεγαλειότητος του πλούτου, της πολιτικής, των ανακτόρων. Είναι οι μόνες περιπτώσεις που η δόξα σου αρχίζει αποκλειστικά και μόνο από τη στιγμή που έγινες "τέως"! Ως "νυν" δεν είχες, βέβαια, να καυχηθείς ιδιαιτέρως για τη δόξα σου, διότι ολόκληρη η ζωή σου ήταν τεμενάδες… κύψεις και επικύψεις, "μάλιστα κυρίες", "διατάξατε κύριε", "όπως επιθυμείτε κύριε", "έχετε δίκαιον κύριε", ή "εξοχότατε", ή "υψηλότατε", ή "μεγαλειότατε" και βάλε. Έχοντας, όμως, γίνει "τέως", αρχίζεις να λάμπεις! Διότι κάθεσαι κάτω, γράφεις τ' απομνημονεύματά σου και… πού σε πονεί και πού σε σφάζει, εξοχότατε ή μεγαλειότατε, ή ό,τι άλλο λήγει σε "ότατε", φόρα τα πάντα της ιδιωτικής ζωής του μεγιστάνος που υπηρέτησες, σαν έμπιστος, να και τούτη, να κι εκείνη, τι ιδιοτροπίες είχε ο μεγιστάνας σου, πώς έτρωγε, πώς έπινε και πώς κοιμόταν… Ο Τσώρτσιλ, ο Ντε Γκωλ, ο Λόϋδ Τζωρτζ, οι στρατηγοί σ' όλες τις εποχές. Τα απομνημονεύματα, όμως που γράφει ο τέως υπηρέτης μεγάλων προσωπικοτήτων ή των μεγιστάνων - ανδρών και γυναικών - έχουν άλλο άλλη επιτυχία. Είναι το συναρπαστικό υλικό κουτσομπολιού, που συναρπάζει τις πάντα το είδος αυτό των βιβλίων γίνεται "μπεστ σέλερ". Και βγάζει ο "συγγραφέας" του τόσα, όσα δεν έβγαλε σε όλη τη σταδιοδρομία του κάνοντας τεμενάδες. Ευτυχισμένοι "τέως"! Ποιος είναι αυτός ο λόρδος; Ως… θαλαμοφύλαξ του κ. Ωνάση! Περιπεράστε παρακαλώ! Τώρα δέχεται ο ίδιος τους τεμενάδες. Μη μου πείτε πρόκειται για μια δόξα ελεεινής μορφής!…

Παραμένει η ορθογραφία του κειμένου, όχι όμως και το πολυτονικό

Δημήτρης Ψαθάς, 20-11-1971