Διδακτικά Βιβλία του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου
Παραδείγματα οξειδοαναγωγικών αντιδράσεων
1. Οξείδωση ΝΗ3 από CuO
α. Βρίσκουμε από τους πίνακες οξειδωτικών και αναγωγικών τα προϊόντα, που είναι Ν2 για την ΝΗ3 και Cu για το CuO. NH3 + CuO [pic] N2 + Cu β. Υπολογίζουμε τη μεταβολή του αριθμού οξείδωσης για το στοιχείο που οξειδώνεται και για το στοιχείο που ανάγεται. N: από -3 έγινε 0 μεταβολή 3 Cu: από +2 έγινε 0 μεταβολή 2 (απόλυτη τιμή) γ. Παίρνουμε τόσα άτομα Ν όση είναι η μεταβολή του αριθμού οξείδωσης του Cu και τόσα άτομα Cu όση είναι η μεταβολή του αριθμού οξείδωσης του Ν. Δηλαδή, 2NH3 + 3CuO [pic] N2 + 3Cu Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται: συνολική μεταβολή Α.Ο. Ν = συνολική μεταβολή Α.Ο.Cu Παρατήρηση: Αν οι μεταβολές των αριθμών οξείδωσης δεν είναι αριθμοί πρώτοι μεταξύ τους, τότε για να βρούμε τους συντελεστές των οξειδωτικών και αναγωγικών ουσιών διαιρούμε τις μεταβολές με το μέγιστο κοινό διαιρέτη τους. Με άλλα λόγια αν οι μεταβολές σχηματίζουν κλάσμα που δέχεται απλοποίηση κάνουμε απλοποίηση και τους απλοποιημένους αριθμούς βάζουμε συντελεστές στη χημική εξίσωση.
Στην πραγματικότητα όταν επιδρά διάλυμα ΗΝΟ3 σε ένα στοιχείο σχηματίζεται μίγμα οξειδίων του αζώτου. Όσο αραιότερο είναι το διάλυμα τόσο περισσότερο ΝΟ εκλύεται και όσο πυκνότερο είναι το διάλυμα τόσο περισσότερο ΝΟ2 ελευθερώνεται. Ορισμένα οξειδωτικά όπως, το KMnO4 (υπερμαγγανικό κάλιο), το K2Cr2O7 (διχρωμικό κάλιο) και MnO2 απαιτούν όξινο περιβάλλον για την εκδήλωση του οξειδωτικού τους χαρακτήρα. Συνήθως ως οξύ στις περιπτώσεις αυτές χρησιμοποιείται το Η2SO4.
δ. Ισοσταθμίζουμε τα άτομα του Η προσθέτοντας στο μέλος της αντίδρασης που χρειάζεται τον κατάλληλο αριθμό μορίων Η2Ο. Αν έχουμε εργαστεί σωστά τα άτομα του Ο θα πρέπει να είναι ισοσταθμισμένα, όπως φαίνεται στο παράδειγμα: 2NH3 + 3CuO [pic] N2 + 3Cu + 3H2O