III Περιληπτική σύνθεση των αποτελεσμάτων των δραστηριοτήτων του άξονα

Η Βιβλιοθήκη ως κέντρο πνευματικής ζωής της πόλης Η Βικελαία Βιβλιοθήκη έχει αναδειχθεί σε δημιουργικό πυρήνα της πολιτιστικής και πνευματικής ζωής του Ηρακλείου κατά τα τελευταία χρόνια. Πέρα από τις συνήθεις υπηρεσίες προς το αναγνωστικό κοινό και τους ερευνητές, η Βιβλιοθήκη έχει στο ενεργητικό της δραστηριότητες που την καθιστούν πρότυπο για ομόλογα ιδρύματα της χώρας. Σχεδιάζει και αναλαμβάνει πολιτιστικές δραστηριότητες, όπως οργάνωση εκθέσεων ζωγραφικής με πανελλήνια και διεθνή εμβέλεια, διοργάνωση επιστημονικών και καλλιτεχνικών εκδηλώσεων κ.ά. Προσφέρει τα μέγιστα στη μόρφωση των κατοίκων στο πλαίσιο του «Κέντρου Ελευθέρων Σπουδών», καθώς στους χώρους της πραγματοποιούνται προγραμματισμένα μαθήματα από καθηγητές του Πανεπιστημίου Κρήτης και άλλων ΑΕΙ, ενώ παράλληλα διοργανώνει με μεγάλη συχνότητα βραδιές αφιερωμένες στην ποίηση και, γενικότερα, τη λογοτεχνία, τις οποίες παρακολουθεί σημαντικός αριθμός πολιτών του Ηρακλείου. Πολύ σπουδαία είναι η υπηρεσία που προσφέρει η Βικελαία Βιβλιοθήκη στην πολιτιστική ζωή της πόλης με την οργάνωση υψηλού επιπέδου εκθέσεων, που αναδεικνύουν και προβάλλουν ποικίλες όψεις της διαχρονικής πολιτισμικής παρουσίας του νησιού, όπως αυτή που πραγματοποιήθηκε, σε συνεργασία με το Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τραπέζης, των Ενθυμημάτων από το Βίο και τη Δημιουργία του Π. Πρεβελάκη, η Έκθεση Παλαιών Σχεδίων Οικιών της πόλης του Ηρακλείου με τίτλο «Από τα παρελθόντα έτη…», η οργάνωση της Έκθεσης για τα 450 χρόνια από τη γέννηση του Δ. Θεοτοκόπουλου (με την επιστημονική ευθύνη του καθηγητή Ν. Χατζηνικολάου και με τη συνεργασία της ιστορικού της Τέχνης Ε. Φουντουλάκη) και του σχετικού με την τέχνη του μεγάλου Κρητικού ζωγράφου Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου, η Έκθεση Εικόνων της Κρητικής Σχολής, καθώς και αυτή με τίτλο «Από τα πορτραίτα του Φαγιούμ στις Απαρχές της Τέχνης των Βυζαντινών Εικόνων». Άλλες εκθέσεις φέρνουν σε επαφή το κοινό της πόλης με σημαντικά δημιουργήματα της διεθνούς τέχνης, όπως η Έκθεση Έργων της Ισπανικής Χαρακτικής, που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το Μορφωτικό Τμήμα της Ισπανικής Πρεσβείας. Πλήθος άλλων εκθέσεων καταγράφονται στο ενεργητικό της Βιβλιοθήκης, αναδεικνύοντας τη σε πυρήνα πολιτισμού της πόλης και ολόκληρης της Κρήτης τα τελευταία χρόνια, όπως η Έκθεση για τα 100 χρόνια της Ιταλικής Αρχαιολογικής Σχολής, η Έκθεση για τα 100 χρόνια της Αγγλικής Αρχαιολογικής Σχολής, η Έκθεση Ενθυμημάτων του Μακεδονικού Αγώνα κ.ά. Σημαντικότατη, τέλος, είναι η προσφορά της Βιβλιοθήκης στον εκδοτικό τομέα, όπου ιδιαίτερη φροντίδα καταβάλλεται για την παραγωγή εκδόσεων σχετικά με την ιστορία και τον πολιτισμό του νησιού, διαχρονικά. Ανάλογο προσανατολισμό έχουν και τα εκδιδόμενα από τη Βιβλιοθήκη λευκώματα, όπως τα αφιερωμένα στη Δημοτική Πινακοθήκη Ηρακλείου, την οικία Χρονάκη και πολλά άλλα.

Επιλογή βιβλιογραφίας Δετοράκης, Θ., «Ανέκδοτες επιστολές του Δ. Βικέλα στον Ιωσήφ Χατζηδάκη», Κρητολογία, 9 (1979), σσ. 23-35. Λιοντάκης, Χ. (επιλογή κειμένων), Ηράκλειο. Μια πόλη στη λογοτεχνία, Μεταίχμιο, Αθήνα 2001. Σπανάκης, Σ.Γ., Η Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη και ο δημιουργός της, Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη, Ηράκλειον 1978. Τερδήμου, Μ., Χρονολογία Δημητρίου Βικέλα, Δήμος Ηρακλείου Κρήτης, Ηράκλειον 1991.

Το τρένο που συνέδεε τον Πύργο με το Κατάκολο, ο «κολοσούρτης.