Θεόδωρος Κατσουλάκος Γεωργία Κοκκορού-Αλευρά Βασίλειος Σκουλάτος

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

Θεόδωρος Κατσουλάκος Φιλόλογος, εκπαιδευτικός Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Γεωργία Κοκκορού - Αλευρά Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών Βασίλειος Σκουλάτος Σχολικός Σύμβουλος

ΚΡΙΤΕΣ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΕΣ

Εμμανουήλ Μελάς Επίκ. Καθηγητής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Ιωάννης Νεραντζής Σχολικός Σύμβουλος Αιμιλία Μπάνου Φιλόλογος, εκπαιδευτικός Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ

Σπυρίδων Γούσης Εικονογράφος

ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Αλεξάνδρα Σφυρή Φιλόλογος

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΥΠΟΕΡΓΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΓΓΡΑΦΗ

Αναστασία Κυρκίνη-Κούτουλα Σύμβουλος Π.Ι.

ΕΞΩΦΥΛΛΟ

Δημήτριος Γέρος Ζωγράφος

ΠΡΟΕΚΤΥΠΩΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ

"ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ - MULTIMEDIA A.E."

Γ' Κ.Π.Σ. / ΕΠΕΑΕΚ II / Ενέργεια 2.2.1 /Κατηγορία Πράξεων 2.2.1.α: «Αναμόρφωση των προγραμμάτων σπουδών και συγγραφή νέων εκπαιδευτικών πακέτων»

ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Μιχάλης Αγ. Παπαδόπουλος Ομότιμος Καθηγητής του Α.Π.Θ Πρόεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

Πράξη με τίτλο: «Συγγραφή νέων βιβλίων και παραγωγή υποστηρικτικού εκπαιδευτικού υλικού με βάση το ΔΕΠΠΣ και τα ΑΠΣ για το Γυμνάσιο»

Επιστημονικός Υπεύθυνος Έργου

Αντώνιος Σ. Μπομπέτσης Σύμβουλος Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

Αναπληρωτές Επιστημονικοί Υπεύθυνοι Έργου

Γεώργιος Κ. Παληός Σύμβουλος Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Ιγνάτιος Ε. Χατζηευστρατίου Μόνιμος Πάρεδρος Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

Έργο συγχρηματοδοτούμενο 75% από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και 25% από εθνικούς πόρους.

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ

Αρχαία Ιστορία Α' Γυμνασίου

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ ΑΘΗΝΑ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Ι. Η ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ………………………………………………………………………5 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α': Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΛΙΘΟΥ…………………………………………………………5 1. Η Παλαιολιθική και η Μεσολιθική Εποχή………………………………………………..6 2. Η Νεολιθική Εποχή………………………………………………………………….9 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β': Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ………………………………………………………..13 1. Οι λαοί και οι πολιτισμοί της Εγγύς Ανατολής………………………………………….14 2. Ο Κυκλαδικός Πολιτισμός…………………………………………………………….21 3. Ο Μινωικός Πολιτισμός………………………………………………………………23 4. Η θρησκεία και η τέχνη των Μινωιτών………………………………………………….26 5. Ο Μυκηναϊκός κόσμος………………………………………………………………..29 6. Η Μυκηναϊκή θρησκεία και τέχνη………………………………………………………33 II. ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ………………………………………………………………….36 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ': Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΑΠΟ ΤΟ 1100 ΕΩΣ ΤΟ 800 π.Χ………………………………..36 1. Οι Μεταβατικοί Χρόνοι………………………………………………………………37 2. Η πολιτισμική αναγέννηση……………………………………………………………40 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ': ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ (800- 479.π.Χ.)………………………………………………42 1. Αποικιακή εξάπλωση…………………………………………………………………43 2. Η πόλη-κράτος και η εξέλιξη του πολιτεύματος………………………………………….45 3. Η Σπάρτη………………………………………………………………………….48 4. Αθήνα: Από τη Βασιλεία στην Αριστοκρατία……………………………………………..50 5. Αθήνα: πορεία προς τη Δημοκρατία…………………………………………………….52 6. Οι Πανελλήνιοι Δεσμοί………………………………………………………………54 7. ΠΕΡΣΕΣ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΕΣ: Δύο κόσμοι συγκρούονται…………………………………………..57 8. Η οριστική απομάκρυνση της περσικής επίθεσης………………………………………….60 9. Τα Γράμματα……………………………………………………………………….63 10. Η Τέχνη………………………………………………………………………….65 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε': Η ΗΓΕΜΟΝΙΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ (479-431 π.Χ.)………………………………………..68 1. Η Συμμαχία της Δήλου - Η Συμμαχία όργανο της Αθηναϊκής Ηγεμονίας………………………..69 2. Το δημοκρατικό πολίτευμα σταθεροποιείται - Ο Περικλής και το δημοκρατικό πολίτευμα………..71 3. Η λειτουργία του πολιτεύματος. Οι Λειτουργίες………………………………………73 4. Η σύγκρουση της κοινωνίας - Η καθημερινή ζωή………………………………………….75 5. Η διαδικασία της μόρφωσης - Ο Αθηναίος και η εργασία - Η Αθήνα γιορτάζει…………………78 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ': ΗΓΕΜΟΝΙΚΟΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΚΑΜΨΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΠΟΛΕΩΝ (431-362.π.Χ.)………… 82 1. Τα αίτια και οι αφορμές του Πελοποννησιακού πολέμου - Ο Αρχιδάμειος πόλεμος (431-421 π.Χ.)…83 2. Η εκστρατεία στη Σικελία(415-413 π.Χ.) - Ο Δεκελεικός πόλεμος (413-404 π.Χ.)……………..86 3. Η Ηγεμονία της Σπάρτης: Μια κυριαρχία σε αμφισβήτηση…………………………………..89 4. Η κυριαρχία της Θήβας στην Ελλάδα……………………………………………………92 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ': Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ………………………………………………….95 1. Το κράτος της Μακεδονίας……………………………………………………………96 2. Το κράτος της Μακεδονίας επεκτείνεται………………………………………………..98 3. Αλέξανδρος. Η κατάκτηση της Ανατολής………………………………………………100 4. Το έργο του Αλέξανδρου……………………………………………………………..102 5. Οι τύχες της Κύπρου………………………………………………………………..104 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η': ΟΙ ΤΕΧΝΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΤΗΝ ΚΛΑΣΙΚΗ ΕΠΟΧΗ………………………………….107 1. Τα Γράμματα……………………………………………………………………….107 2. Οι Τέχνες…………………………………………………………………………109 3. Η Αρχιτεκτονική των Κλασικών Χρόνων………………………………………………….111 4. Η Γλυπτική και η Ζωγραφική των Κλασικών Χρόνων………………………………………..113 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Θ': ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΡΩΜΑΪΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ……………………………………………117 1. Τα Ελληνιστικά Βασίλεια…………………………………………………………….118 2. Η κατάσταση στον ελλαδικό χώρο………………………………………………………121 3. Το Ρωμαϊκό Κράτος αποκτά μεγάλη δύναμη……………………………………………….123 4. Η υποταγή του ελληνικού κόσμου………………………………………………………125 5. Τα Γράμματα και οι Τέχνες των Ελληνιστικών Χρόνων……………………………………..127 6. Ελληνορωμαϊκός Πολιτισμός…………………………………………………………..133 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι': ΑΠΟ ΤΗ ΡΩΜΗ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ…………………………………………………..137 1. Η Ρωμαϊκή Ειρήνη…………………………………………………………………..138 2. Ο Χριστός και η Διδασκαλία του. Η Πρώτη Εκκλησία……………………………………140 3. Η Διάδοση του Χριστιανισμού…………………………………………………………142 4. 3ος Αιώνας μ.Χ. Η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία σε κρίση…………………………………….144 5. Κωνσταντίνος. Η μεγάλη στροφή…………………………………………………….146 ΠΗΓΕΣ ΕΙΚΟΝΩΝ………………………………………………………………………..148 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΥΤΟΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ………………………………………………..149