Η' ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ

Παράγραφος είναι το τμήμα του γραπτού πεζού λόγου που αποτελεί μία νοηματική ενότητα. Εξωτερικά και εσωτερικά γνωρίσματα, δηλαδή γνωρίσματα μορφής και περιεχομένου, διαφοροποιούν κάθε παράγραφο από τις υπόλοιπες. Εξωτερικά η παράγραφος διακρίνεται, αφού ο πρώτος στίχος αρχίζει με την πρώτη λέξη πιο μέσα από τις πρώτες λέξεις των άλλων στίχων, ενώ ο τελευταίος τερματίζει ακανόνιστα· εσωτερική γιατί σε κάθε παράγραφο αναπτύσσεται μία επιμέρους ιδέα σε σχέση με την κύρια ιδέα της. Τα δομικά στοιχεία της παραγράφου -η θεματική περίοδος, τα σχόλια και η κατακλείδα- αντιστοιχούν στον πρόλογο, το κύριο θέμα και τον επίλογο της έκθεσης και υπακούουν στους ίδιους νόμους. Άλλωστε, κάθε παράγραφος αποτελεί οργανικό μέλος του όλου και όλες οι παράγραφοι συναποτελούν την έκθεση. Γι' αυτούς τους λόγους η γνώση της ανάπτυξης μιας παραγράφου είναι βασικός παράγοντας για τη σύνθεση της έκθεσης. Στα τρία τεύχη της "Νεοελληνικής γλώσσας για το γυμνάσιο" και στα τρία τεύχη της "Έκφρασης-Έκθεσης" για το λύκειο παρουσιάζεται αναλυτικά η θεωρία για την παράγραφο με σχετικές ασκήσεις. Συγκεκριμένα: 1. Για τη δομή της παραγράφου βλέπε: • Νεοελληνική γλώσσα για το γυμνάσιο, τ.Α' 2. Για τους τρόπους ανάπτυξης της παραγράφου βλέπε: • Έκφραση-Έκθεση Α' Λυκείου (ανάπτυξη με αναλογία) • Έκφραση-Έκθεση Β' Λυκείου (ανάπτυξη με παραδείγματα, με σύγκριση και αντίθεση, με ορισμό, με διαίρεση) • Έκφραση-Έκθεση Γ' Λυκείου (συγκεντρωτικά) 3. Για τη συνοχή της παραγράφου βλέπε: • Νεοελληνική γλώσσα για το γυμνάσιο, τ.Α' • Έκφραση-Έκθεση Α' Λυκείου • Έκφραση-Έκθεση Β' Λυκείου (συγκεντρωτικά)