Ασκήσεις

1. Να σχηματίσετε φράσεις συντάσσοντας τα ρήματα με τις λέξεις ή με τα ονοματικά σύνολα που σας δίνονται.

π.χ. περιβάλλω - κάποιος - εμπιστοσύνη - περιβάλλω κάποιον με εμπιστοσύνη 1. ανατρέχωτο - παρελθόν …………….. 2. αντεπεξέρχομαι - οι δυσκολίες της ζωής …………………………….. 3. αποδύομαι - υπεράνθρωπες προσπάθειες ………………………………. 4. αποφαίνομαι - η ορθότητα μιας κρίσης ………………………………. 5. αφορώη - ψυχική ισορροπία των εφήβων ………………………………. 6. εμποτίζομαι - οι ιδέες του χριστιανισμού …………………………… 7. εμφορούμαι - αγνά αισθήματα ………………………………………. 8. ενδίδω - οι προτάσεις του ………………………………………… 9. ενστερνίζομαι - οι απόψεις για την ηθική …………………………… 10. επιδαψιλεύω - εξαιρετικές τιμές - κάποιος …………………………. 11. εφιστώ (αόρ. επέστησα) - η προσοχή μας - κάποια σοβαρά λάθη…………… 12. κατατρύχομαι - έμμονες ιδέες …………………………………….. 13. αμφιβάλλω - η επάρκεια των γνώσεων …………………………………. 14. περιπίπτω - μεγάλο σφάλμα ……………………………………….. 15. προσιδιάζω - άνθρωπος με αξίες …………………………………… 16. σεμνύνομαι - τα κατορθώματα των προγόνων μας ………………………. 17. συγχρωτίζομαι - άνθρωποι πονηροί και κακοί ………………………… 18. συναινώ - η προτεινόμενη λύση …………………………………….. 19. συναισθάνομαι - οι υποχρεώσεις μας ……………………………….. 20. συστοιχώ - οι ανάγκες της κοινωνίας ………………………………. 21. υποκαθιστώ - κάποιος - τα καθήκοντά του …………………………… 22. υποπίπτω - η αντίληψη …………………………………………… 23. φαλκιδεύω - οι ατομικές ελευθερίες ……………………………….. 24. μετέρχομαι - όλες οι μέθοδοι ……………………………………..

2. Μερικά ρήματα, επειδή επηρεαζόμαστε από την καθαρεύουσα ή επειδή τα συγχέουμε με άλλα, τα συντάσσουμε λανθασμένα. Να εντοπίσετε τα λάθη και να επαναδατυπώσετε τις παρακάτω φράσεις κάνοντας τις αλλαγές που απαιτούνται.

1. Το μικρό παιδί διέφυγε της προσοχής μας και έπεσε στο νερό. 2. Επέβλεψε των εργασιών ο ίδιος προσωπικά, επειδή ήθελε το αποτέλεσμα να είναι αντάξιο του ονόματός του. 3. Μετήλθε κάθε μέσου, για να τον πείσει ότι η συμφωνία που του πρότεινε ήταν συμφέρουσα. 4. Άξιζε καλύτερης ζωής και καλύτερης τύχης. 5. Η συζήτηση αφορά στην αντιμετώπιση της μάστιγας των ναρκωτικών. 6. Ο κ. Χ. στερήθηκε της δυνατότητας να απευθύνεται από το βήμα της Βουλής στους συναδέλφους του. 7. Λέγεται ότι τις πληροφορίες για επικείμενο ανασχηματισμό τις διέρρευσε ένας στενός συνεργάτης του πρωθυπουργού. 8. Υποστήριξε με κατηγορηματικό τρόπο ότι το πρόγραμμα επιδέχεται βελτίωσης. 9. Δε δικαιούται αύξησης. 10. Η διεύθυνση στερεί τους εργαζομένους από το δικαίωμα της εργασίας στα ναυπηγεία. 11. Τόνισε ότι η χώρα του δεν προμηθεύει τους τρομοκράτες με όπλα. 12. Διαφέρει με τους συναδέλφους του στη νοοτροπία. 13. Περιηγήθηκε σε όλες τις χώρες.

3. Στα παρακάτω παραδείγματα η σύνταξη είναι λανθασμένη. Από πού προέρχεται το λάθος; Πώς θα εξομαλύνουμε τη σύνταξη και θα αποδώσουμε σωστά το νόημα κάθε φράσης;

1. Η παλιά φωτογραφία απεικόνιζε μία μεσόκοπη κυρία κρατώντας ένα μπουκέτο τριαντάφυλλα. 2. Ακούγαμε όλοι εκστασιασμένοι το αηδόνι κελαηδώντας μέσα στις φυλλωσιές. 3. Ο μικρός, χαρούμενος, κυνηγούσε μια πεταλούδα πετώντας από λουλούδι σε λουλούδι. 4. Αξιοποιώντας τις δυνατότητες των νέων τεχνολογιών αναβαθμίστηκαν οι υπηρεσίες που προσφέρουν οι τράπεζες.

4. Στις προτάσεις που ακολουθούν τα αποθετικά ρήματα χρησιμοποιούνται λανθασμένα με διάθεση παθητική, ενώ έχουν μόνο ενεργητική. Αλλάξτε τις προτάσεις χρησιμοποιώντας στη θέση των αποθετικών ρημάτων ένα συνώνυμο ή μία περίφραση, αν θέλετε να έχετε παθητική σύνταξη, ή αλλάξτε τη σύνταξη ώστε να γίνει ενεργητική.

1. Οι όροι της συνθήκης ειρήνης διαπραγματεύτηκαν από τους εμπολέμους. 2. Όσοι από την τάξη μου είχαν αποτύχει στις εξετάσεις ειρωνεύτηκαν από τους άλλους. 3. Τα ανθρώπινα δικαιώματα σέβονται μόνο στις πραγματικά δημοκρατικές κοινωνίες. 4. Η συμφωνία εγγυήθηκε από τους συμβαλλομένους. 5. Οι χώρες του Τρίτου Κόσμου εκμεταλλεύονται από τις πλούσιες και προηγμένες χώρες. 6. Τα γεγονότα διηγούνταν από διαφορετικούς ανθρώπους, που τα αντιμετώπιζαν με εντελώς διαφορετικό τρόπο. 7. Μερικές φορές μικρά παιδιά κακομεταχειρίζονται από τους γονείς τους. 8. Ο νέος νόμος για τα ναρκωτικά θα επεξεργαστεί από μία επιτροπή που θα αποτελείται από αξιόλογους και επώνυμους επιστήμονες. 9. Η υπέρμετρη φιλοδοξία του και ο εγωισμός του δεν ανέχονται από κανέναν. 10. Το καινούριο παιχνίδι περιεργάστηκε από το μικρό γιο του.

5. Στη χρήση του άρθρου (οριστικού και αορίστου) μερικές φορές γίνονται τα εξής λάθη: α) παραλείπουμε το οριστικό, ενώ χρειάζεται β) χρησιμοποιούμε το αόριστο χωρίς να είναι αναγκαίο γ) χρησιμοποιούμε το αόριστο στη θέση του οριστικού. Στις φράσεις που ακολουθούν να βρείτε πού υπάρχουν τέτοιου είδους λάθη και να τα διορθώσετε.

1. Ο δήμαρχος Βέροιας εκφώνησε τον πανηγυρικό της ημέρας στο κατάμεστο δημοτικό θέατρο της πόλης. 2. Περιμένουμε ότι το νέο εικοσιτετράωρο θα έχουμε έναν άστατο καιρό. 3. Οι απεργοί ανέστειλαν τις απεργιακές κινητοποιήσεις, για να δώσουν στον υπουργό μια ευκαιρία να επανεξετάσει τα προβλήματά τους. 4. Η Ελλάδα μπορεί να διαδραματίσει ένα σοβαρό ρόλο στη λύση των προβλημάτων της Βαλκανικής χερσονήσου. 5. Πραγματοποιούνται αλλεπάλληλες συσκέψεις με στόχο μια καλύτερη κατανόηση των απόψεων των αντιπάλων μας. 6. Η σύνοδος των υπουργών της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα γίνει στις δεκαπέντε Μάρτη. 7. Τα έργα του βρήκαν μια παγκόσμια απήχηση και του χάρισαν μια παγκόσμια δόξα. 8. Η χρήση των πυρηνικών όπλων θα καταστρέψει όλο το ανθρώπινο γένος και πολιτισμό. 9. Ο πρόεδρός μας ανέλαβε εκστρατεία για μια οριστική λύση του θέματος. 10. Οι κυβερνήσεις συνήθως δε συμμερίζονται τις αγωνίες και ανησυχίες των λαών.

6. Μερικές φορές στο λόγο παρατηρείται συσσώρευση ουσιαστικών σε πτώση γενική, φαινόμενο που δεν ταιριάζει στη δομή της νεοελληνικής γλώσσας. Να αναδομήσετε τις παρακάτω φράσεις, έτσι ώστε να περιοριστεί η χρήση της γενικής και να υπάρχει σαφήνεια.

1. Αναθεωρείται ο τρόπος σύνταξης της κατάστασης επιβίβασης. 2. Οργανώθηκε εκδήλωση για την κήρυξη της έναρξης εκστρατείας διασώσεως της πανίδας και της χλωρίδας του τόπου μας. 3. Παρατηρείται αδυναμία αύξησης της εγχώριας παραγωγής κρέατος. 4. Ο ίδιος ο προϊστάμενος της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας επέβλεψε την πρόοδο των εργασιών αποκαταστάσεως των ζημιών των βυζαντινών εκκλησιών της πόλης μας. 5. Ο πρωθυπουργός θα ανακοινώσει τα μέτρα εξομάλυνσης της κατάστασης της ελληνικής οικονομίας. 6. Ανεξαρτήτως της θέλησης της κυβέρνησης η διαφορά βαδίζει προς την οριστική λύση της. 7. Έχουν ληφθεί μέτρα πρόβλεψης επέκτασης των κλάδων γεωργικής παραγωγής. 8. Η συνέχιση της προσπάθειας άσκησης οικονομικής πίεσης από ξένους παράγοντες θα αποδειχτεί και πάλι ατελέσφορη.

7. Συχνά παρατηρείται στη γλώσσα μας το φαινόμενο να χρησιμοποιείται άστοχα ο πληθυντικός αριθμός κάποιων ουσιαστικών εκεί όπου χρειάζεται ενικός. Στις φράσεις που ακολουθούν να εντοπίσετε πού υπάρχει αυτό το λάθος και να το διορθώσετε.

1. Ο πρωθυπουργός στην ομιλία του στο συνέδριο του κόμματος εξέφρασε την άρνηση των παλιών πρακτικών και λογικών. 2. Οι συγκρούσεις και οι εντάσεις ανάμεσα στους βουλευτές της συμπολίτευσης και της αντιπολίτευσης είναι καθημερινό φαινόμενο στη Βουλή. 3. Ο καλός δάσκαλος συντελεί θετικά στη διάπλαση των προσωπικοτήτων των μαθητών του. 4. θα ανακοινωθούν σύντομα οι βαθμολογίες των μαθητών. 5. Τα δύο αδέλφια συμφωνούν σε όλα παρ' όλες τις διαφορές στις ηλικίες. 6. Οι διατυπώσεις για την έκδοση ενός πιστοποιητικού είναι πολλές. 7. Οι διατυπώσεις των απόψεών τους υπήρξαν σαφείς. 8. Οι πόλεμοι επηρεάζουν τις ζωές πολλών ανθρώπων. 9. Από τα μακρινά ταξίδια του απόκτησε πολλές εμπειρίες. 10. Μερικοί πολιτικοί ακολουθούν ανάλογα με τις περιστάσεις διαφορετικές τακτικές.

8. Διαγράψτε το σαν ή το ως στις περιπτώσεις στις οποίες θεωρείτε ότι είναι περιττό και διορθώστε το όπου χρησιμοποιείται λανθασμένα.

1. Τελικά η απόφαση που είχε ληφθεί αποδείχθηκε ως λανθασμένη. 2. Δουλεύει μέρα νύχτα σαν σκλάβος. 3. Διορίστηκε ως διευθυντής σε μια μεγάλη ιδιωτική επιχείρηση. 4. Πρωτοπαρουσιάστηκε στα γράμματα σαν διηγηματογράφος, αλλά έγινε ευρύτερα γνωστός ως ποιητής. 5. Έχει πολλές υποχρεώσεις σαν υπεύθυνος δημοσίων σχέσεων που είναι. 6. Αυτό το νεοκλασικό κτίριο χαρακτηρίστηκε ως διατηρητέο μνημείο. 7. Ο κ. Χ. δικαιούται επίδομα ως πολύτεκνος. 8. Μερικοί μαθητές έχουν σαν πρότυπο το δάσκαλό τους. 9. Έχει ως στόχο να προσφέρει άριστες υπηρεσίες στον πολίτη. 10. Παρόλο που αυτός δείχνει ότι δε μας αγαπά, εμείς τον θεωρούμε σαν δικό μας άνθρωπο. 11. 0 πατέρας μου σαν διευθυντής του εργοστασίου είναι πολύ απασχολημένος. 12. Ο κ. Π. ως δήμαρχος πρόσφερε πολύτιμες υπηρεσίες στον τόπο του.

9. Να συμπληρώσετε τις καταλήξεις των ουσιαστικών, ώστε να βρίσκονται στη σωστή πτώση.

1. Ήταν αξιέπαινη η προσπάθειά της ως συζυγ…..και μητέρ…… 2. Αποδείχτηκε πως άξιζες τον έπαινό μας ως συζυγ…..και μητέρ…… 3. Η αγωνία μας ως καθηγητ…..σας είναι να γίνετε υπεύθυνοι και σωστοί πολίτες. 4. Το πρώτο χρέος για μένα ως υπουργ…..είναι να πατάξω την εγκληματικότητα. 5. Έκανα το καθήκον μου ως καθηγητ….. . 6. Το καθήκον μου ως καθηγητ…..είναι να μορφώνω και να διαπαιδαγωγώ τους νέους. 7. Η χρησιμοποίηση της δύναμης ως μέσ…..καταπίεσης καταδικάζεται από όλους. 8. Το κύριο έργο μας ως μαθητ…..είναι η μελέτη. 9. Η αποστολή σας ως εκπροσωπ…..του σχολείου μας ήταν πολύ επιτυχημένη. 10. Η αξία του ως επιστήμον…..δεν μπορεί να αμφισβητηθεί. 11. Μας αντιμετώπισαν σαν εχθρ…..της πατρίδας. 12. θα δείξει τις ικανότητές του ως μεσολαβητ……

10. Να διαγράψετε το για σε όσες φράσεις χρησιμοποιείται λανθασμένα ή δε χρειάζεται και να το αντικαταστήσετε με άλλη λέξη, όπου αυτό είναι απαραίτητο.

1. Η προσφορά θα ισχύσει για τέσσερις μήνες ακόμη. 2. Για μια ακόμα φορά θα σε συγχωρήσω και θα παραβλέψω τις συνέπειες της πράξης σου. 3. Σε συγχωρούμε για πρώτη φορά. 4. Οι θεατές συνέχιζαν να καταφθάνουν για αρκετή ώρα μετά την έναρξη της θεατρικής παράστασης. 5. Το βιβλίο έχει για θέμα τους κινδύνους που διατρέχουν οι νέοι και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. 6. Η αρμόδια επιτροπή της Βουλής ανέλαβε να διεξαγάγει έρευνα για τη διαλεύκανση της υπόθεσης. 7. Πήγε για λίγες μέρες και τον καθυστέρησαν ένα μήνα. 8. Τον πέρασαν για κλέφτη και γι' αυτό τον συνέλαβαν. 9. θα δοκιμάσω για να σας εξηγήσω την κατάσταση. 10. Ήρθα για να διαμαρτυρηθώ. 11. Αναφέρθηκαν στην ανελλιπή για δέκα χρόνια γόνιμη παρουσία του στο χώρο του ελληνικού κινηματογράφου.

11. Πολλοί κάνουν λάθος στη χρήση της δεικτικής αντωνυμίας τόσος, τόση, τόσο και του επιρρήματος τόσο. Εντοπίστε τα λάθη στις προτάσεις που ακολουθούν και διορθώστε τα.

1. Δεν αλλάζουν εύκολα συνήθειες τόσο πολλών χρόνων. 2. Αντιμετωπίζω τόσα πολλά προβλήματα τελευταία στη δουλειά μου, ώστε κυριεύτηκα από άγχος. 3. Ήταν τόσο καλός άνθρωπος, που πολλοί τον εκμεταλλεύονταν. 4. Μου δόθηκαν τόσες πολλές ευκαιρίες στη ζωή μου, αλλά δεν εκμεταλλεύτηκα καμία. 5. Μου σύστησε τόσους πολλούς ανθρώπους στη γιορτή της, που δε θυμάμαι πια σχεδόν κανέναν. 6. Απογοητεύτηκα γιατί τόσους καλούς γιατρούς επισκέφτηκα και γιατρειά δε βρήκα. 7. Το ξέρετε όλοι σας ότι έχω διαπράξει στη ζωή μου τόσα σοβαρά λάθη. 8. Τόσες λίγες ήταν οι δυνάμεις μας στην Επανάσταση του 1821, που πολλοί υποστήριζαν ότι δε θα πετύχουμε τίποτε.

12. Να συμπληρώσετε τα κενά με τον κατάλληλο τύπο της αντωνυμίας όσος ή εκείνος.

1. Ευχαριστούμε όλους…………………………….μας συμπαραστάθηκαν. 2. Ευχαριστούμε …………………………….μας βοήθησαν τη δύσκολη στιγμή. 3. Να επιβληθούν αυστηρές ποινές εναντίον όλων…………………………….παραβαίνουν τον κώδικα οδικής κυκλοφορίας. 4. Δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για όλους…………………………….βλέπει να πάσχουν και να υποφέρουν. 5. Η αγανάκτηση όλων…………………………….που ταλαιπωρούνται από τη γραφειοκρατία είναι μεγάλη. 6. Το συνέδριο αφορά ………………………. που ενδιαφέρονται να γνωρίσουν το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας μας. 7. Θυμάται με συγκίνηση όλους…………………………….τη βοήθησαν ηθικά και οικονομικά.

Νικόλας Σφήκας (1961-). Η μπαλάντα. Ακουαρέλα (33εκ. Χ 45εκ.).

13. Να μετασχηματίσετε τις παρακάτω φράσεις παραλείποντας τη μια φορά την αναφορική αντωνυμία όσος και την άλλη το επίθετο όλος.

π.χ. Η δίωξη θα γίνει εναντίον όλων όσοι παραβιάζουν τις διατάξεις του νόμου. α) Η δίωξη θα γίνει εναντίον όλων εκείνων που παραβιάζουν της διατάξεις του νόμου. β) Η δίωξη θα γίνει εναντίον όσων παραβιάζουν τις διατάξεις του νόμου.

1. Είναι χρέος όλων όσοι είναι ευκατάστατοι να συνδράμουν τους σεισμοπαθείς. 2. Ευγνωμονούμε όλους όσοι ασχολήθηκαν με το πρόβλημα και πρότειναν λύσεις. 3. Η πολιτεία πρέπει να τιμωρεί παραδειγματικά όλους όσοι είναι έμποροι ναρκωτικών και όχι μόνον απλοί χρήστες. 4. Ο υπουργός υποσχέθηκε ότι θα ασχοληθεί ιδιαίτερα με τα προβλήματα όλων όσοι υπέστησαν ζημιές από την πρόσφατη θεομηνία. 5. Αυτό συμβαίνει δυστυχώς σε όλους όσοι δεν έχουν αρκετή υπομονή.

14. Να αντικαταστήσετε την άκλιτη αναφορική αντωνυμία που με το όπου ή με προθετικό σύνολο στις περιπτώσεις στις οποίες χρησιμοποιείται λανθασμένα.

1. Στην πρώτη γραμμή της συνειδητής κριτικής που ασκούν οι έφηβοι στις οικογένειές τους βρίσκεται στις περισσότερες περιπτώσεις η μομφή ότι δεν τους παρέχεται αρκετή ελευθερία. 2. Το οικογενειακά οργανωμένο "σπίτι" ήταν επί αιώνες το κέντρο που ικανοποιούνταν οι βασικές ανάγκες της ζωής του ανθρώπου. 3. Την εποχή που το εργατικό κίνημα ήταν στα πρώτα του βήματα, οι συνθήκες δουλειάς ήταν σκληρές, σχεδόν απάνθρωπες. 4. Μομφή καταλογίζεται στο δημοσιογράφο που αδιαφορεί για την ευθύνη και το κύρος της εφημερίδας που εργάζεται και δε φροντίζει να είναι βάσιμες και ακριβείς οι ειδήσεις που συγκεντρώνει. 5. Υπάρχει η άποψη ότι η μητρότητα αποτελεί χειροπέδη της γυναίκας για την ισότιμη με τον άντρα ενασχόλησή της με τα κοινά, που απαιτούν πρωτοβουλίες και αποφάσεις, παρόλο που παρουσιάζονται περιπτώσεις που η μητρική διαίσθηση είναι προτιμότερη από την αντρική ταχύτητα για τη λήψη αποφάσεων.

Στέργιος Τσιούμας (1954-). Τα πιο ωραία παραμύθια, 1993. Ακρυλικό σε μουσαμά (150εκ. Χ π. 220εκ.).

15. Σε ποιες περιπτώσεις το που χρησιμοποιείται λανθασμένα; Με τι θα έπρεπε να αντικατασταθεί, για να έχουμε σωστή διατύπωση;

1. Είναι από τους ανθρώπους που τιμούν την πατρίδα μας. 2. Τα μειονεκτήματα που παρουσιάζει η πρότασή σας θα φανούν αργότερα. 3. Πρόκειται για ασήμαντο άνθρωπο που κανένας δε δίνει σημασία. 4. Είναι η μόνη γυναίκα που μπορώ να συζητήσω σοβαρά. 5. Η περιοχή που κατάγεστε θεωρείται μία από τις πλουσιότερες της Ελλάδας. 6. Το χωριό που ζούσαν οι παππούδες μου καταστράφηκε εντελώς από τους σεισμούς. 7. Πέρασε ένας χρόνος που συνεδρίασε η επιτροπή και καμιά απόφαση δεν υλοποιήθηκε.

16. Να αλλάξετε τη διατύπωση στις παρακάτω φράσεις, έτσι ώστε οι αναφορικές προτάσεις να εισάγονται με την άκλιτη αναφορική αντωνυμία που.

π.χ. Με το θάνατό του έχασαν τον άνθρωπο στον οποίο στηρίζονταν. Με το θάνατό του έχασαν τον άνθρωπο που τους στήριζε.

1. Πρόκειται για θέσεις τις οποίες δεν μπορώ να προσεγγίσω με την κοινή λογική. 2. Είναι ο μόνος άνθρωπος με τον οποίο ανταλλάσσω σκέψεις και ιδέες. 3. Μου σύστησε τη γυναίκα στην οποία αφιέρωσε το τελευταίο του βιβλίο. 4. Υπάρχουν μέτρα με τα οποία μπορούμε να δώσουμε λύσεις στο πρόβλημα. 5. Ο πρωθυπουργός έκανε δηλώσεις, τις οποίες θα παρακολουθήσουμε στο νυχτερινό δελτίο ειδήσεων. 6. Πρόκειται για άποψη την οποία θεωρώ απαράδεκτη. 7. Έχει τέτοια διπλωματική ικανότητα, την οποία θα ζήλευαν και πολλοί διπλωμάτες. 8. Ψάχνουν να βρουν την αιτία από την οποία προκλήθηκε η έκρηξη στο εργοστάσιο.

17. Ότι ή ό,τι; Γράψτε το σωστά στα παρακάτω παραδείγματα:

1. Ότι καιρό κι αν κάνει, θα πάμε εκδρομή. 2. Έλεγε ότι τον ενδιαφέρει ο αθλητισμός. 3. Ότι ακούσει, το πιστεύει. 4. - Μέσα είναι ο Πέτρος; - Όχι, ότι βγήκε. 5. Ήρθε ότι ετοιμαζόμουν να φύγω. 6. Αντιλήφθηκε ότι προσπαθούν να τον εξαπατήσουν.

18. Στα παραδείγματα που ακολουθούν να αντικατασταθούν κάποιες από τις αναφορικές προτάσεις με μετοχές, για να αποφευχθεί η επανάληψη της αναφορικής αντωνυμίας "που" ή για να αποκτήσει ο λόγος συνοπτικότερη μορφή.

1. Έχουν ληφθεί όλα τα μέτρα που ενδείκνυνται για την ομαλή διεξαγωγή των εκλογών, που θα γίνουν σε μία εβδομάδα. 2. Πολλοί εργαζόμενοι αδυνατούν να ανταποκριθούν οικονομικά στις ανάγκες που διαρκώς αυξάνονται. 3. Οι προτάσεις που υποβλήθηκαν για τη βελτίωση του νομοσχεδίου ήταν λιγότερες από αυτές που αναμένονταν. 4. Οι μαθητές που προάγονται είναι σχεδόν πάντοτε πολύ περισσότεροι από αυτούς που απορρίπτονται. 5. Αυτοί που αρνούνται να αποδεχτούν τις αντιλήψεις που επιβάλλονται από το κοινωνικοπολιτικό σύστημα συχνά αντιμετωπίζουν προβλήματα.

19. Οι ακόλουθες φράσεις έχουν κάποια λάθη που συχνά γίνονται στο λόγο. Να τα εντοπίσετε και να τα διορθώσετε.

1. Καθένα παιδί πρέπει να έχει ίσες δυνατότητες για μόρφωση. 2. Δε θα το αγοράσω το παντελόνι· εκτός το ότι είναι ακριβό, είναι και πολύ στενό. 3. Τόσα πολλά άτομα πώς χώρεσαν σ' ένα μικρό δωμάτιο! 4. Οι άνθρωποι σήμερα δείχνουν τόση λίγη ανθρωπιά προς το συνάνθρωπό τους! 5. Έκανε τόσα σοβαρά λάθη, που δεν μπορούμε δυστυχώς να τα παραβλέψουμε. 6. Μετά από τις εξετάσεις έφυγε για διακοπές. 7. θα έρθει πριν το τέλος του χρόνου. 8. Μετά από συνεννόηση των αντιμαχόμενων πλευρών επικράτησε ηρεμία. 9. θέλω να ζω σ' έναν κόσμο που δε θα γίνονται πόλεμοι. 10. Χάρη στην έλλειψη προγραμματισμού ναυάγησε η προσπάθεια. 11. Πολλά χρήματα συγκεντρώνονται από τις διάφορες φιλανθρωπικές οργανώσεις χάρη στους πρόσφυγες. 12. Το πλοίο θα αναχωρήσει στις μία ή στις μιάμιση; 13. Ο νέος διευθυντής είναι ευπαρουσίαστος, καλλιεργημένος και μόλις σαράντα ενός έτους. 14. Ο μεγαλύτερος εχθρός στη σχέση καθεμιάς γυναίκας με την εξουσία είναι ο ίδιος ο εαυτός της.

20. Να διαβάσεις προσεκτικά το παρακάτω κείμενο και να εντοπίσεις σε ποια σημεία του κειμένου υπάρχει παθητική σύνταξη και σε ποια ενεργητική. Για ποιο λόγο νομίζεις ότι ο συγγραφέας προτίμησε να χρησιμοποιήσει τη μία σύνταξη ή την άλλη στα συγκεκριμένα σημεία;

Η λεηλασία της πολιτιστικής κληρονομιάς

Απογυμνωμένες πατρίδες ζητούν πίσω τους εθνικούς θησαυρούς τους που έχουν κλαπεί

Το μουσείο Γκέτι του Λος Άντζελες επέστρεψε πρόσφατα στην Ιταλία τρία σημαντικά αρχαία έργα, όταν αποδείχθηκε ότι αυτά είναι προϊόντα κλοπής. Πρόκειται για δύο ρωμαϊκά γλυπτά του 2ου μ.Χ. αιώνα και ένα ελληνικό αγγείο του 5ου π.Χ. αιώνα με την υπογραφή του κεραμέα και αγγειογράφου Ευφρονίου. Αντίθετα, τέσσερις εικόνες του 15ου αι. με μορφές Αποστόλων, οι οποίες έχουν κλαπεί από τη Δέηση της Εκκλησίας του Αντιφωνητή που βρίσκεται στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου, και πουλήθηκαν σε Ολλανδό συλλέκτη, δεν επιστρέφονται στην Εκκλησία της Κύπρου, σύμφωνα με απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου του Ρότερνταμ, παρά το ότι στη Σύμβαση της Χάγης (1954) προβλέπεται η επιστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς σε περίπτωση ένοπλης σύγκρουσης. Αν και στις δύο περιπτώσεις το δικαστήριο δέχθηκε ότι πρόκειται για προϊόντα κλοπής, και μάλιστα για την Κύπρο ότι προέρχονται από κατεχόμενα εδάφη, οι αποφάσεις ήταν τελείως διαφορετικές. Στην περίπτωση του αμερικανικού μουσείου το ένα ρωμαϊκό γλυπτό είχε κλαπεί από αρχαιολογικό χώρο, το άλλο από ιδιωτική συλλογή και το ελληνικό αγγείο, που είχε εξαχθεί κατά την αρχαιότητα στην Ετρουρία, κλάπηκε από το χώρο της ανασκαφής, η οποία συνεχίζεται ακόμη. Σε ό,τι αφορά τώρα τις τέσσερις κλεμμένες εικόνες από την Εκκλησία του Αντιφωνητή της κατεχόμενης Κύπρου, πρέπει να σημειωθεί ότι είναι η πρώτη φορά που τέτοια υπόθεση εκδικάζεται σε ευρωπαϊκό έδαφος και πρόκειται να συζητηθεί εκ νέου σε περίπου τρεις μήνες ύστερα από έφεση που υπέβαλε η Εκκλησία της Κύπρου. Ανάλογη με τις εικόνες του Αντιφωνητή είναι και η περίπτωση των βάρβαρα αποτοιχισμένων μωσαϊκών από την Εκκλησία της Κανακαριάς, που βρίσκεται επίσης στην κατεχόμενη Κύπρο. Τα μωσαϊκά μετάλλια με τις μορφές Αποστόλων, που χρονολογούνται στον 6ο αιώνα και θεωρούνται από τα λίγα δείγματα ψηφιδωτών και γενικά βυζαντινής ζωγραφικής της προεικονομαχικής περιόδου, εντοπίστηκαν το 1988 σε έμπορο έργων τέχνης στην Ινδιανάπολη και ύστερα από δικαστικό αγώνα της Εκκλησίας και της κυβέρνησης της Κυπριακής Δημοκρατίας αποδόθηκαν στον νόμιμο κύριό τους, δηλαδή στην Εκκλησία της Κύπρου. Σήμερα εκτίθενται στο Βυζαντινό Μουσείο του Ιδρύματος του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου στη Λευκωσία. Το ίδιο συνέβη και με μια δεσποτική εικόνα Παναγίας Βρεφοκρατούσας, επίσης από τον Αντιφωνητή που είχε αγοραστεί στο εξωτερικό από Έλληνα εφοπλιστή χωρίς να γνωρίζει την προέλευσή της. Η εικόνα ταυτίστηκε στην Αθήνα από την τέως διευθύντρια του Βυζαντινού Μουσείου κυρία Μ. Π. και επιστράφηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο στην Κύπρο. Σε διαμαρτυρία της Επιτροπής Προστασίας Πολιτιστικής Κληρονομιάς Κύπρου για την απόφαση του δικαστηρίου του Ρότερνταμ αναφέρεται ότι το ολλανδικό δικαστήριο αρνήθηκε στην προκειμένη περίπτωση να εφαρμόσει το Προαιρετικό Πρωτόκολλο στη Σύμβαση της Χάγης του 1954 για την "προστασία των πολιτιστικών αγαθών σε περίπτωση ένοπλης σύρραξης", το οποίο είχε υπογράψει και επικυρώσει η Ολλανδία. Σε αυτό ρητά αναφέρεται ότι κάθε τρίτο κράτος -και στην περίπτωση αυτή η Ολλανδία-έχει υποχρέωση να επιστρέψει στις αρμόδιες αρχές του καταληφθέντος κράτους τα πολιτιστικά αγαθά τα οποία βρίσκονταν στο έδαφός του και εξώθησαν παράνομα από τα κατεχόμενα εδάφη.

(από εφημερίδα)