Η ματιά ενός πολίτη

Έγκλημα και πολιτική

ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΟΤΟΠΟΥΛΟΣ

Μερικές υποσημειώσεις στο κεφάλαιο του «πολιτικού εγκλήματος», επ' αφορμή της σκόπιμης ή ανακλαστικής διαστρέβλωσης εννοιών και ιδεών:

α)Ακόμα και αν θεωρηθεί «πολιτικό», το έγκλημα παραμένει έγκλημα, που μπορεί να πήρε από την πολιτική την πρόφαση, όμως έπληξε τον πυρήνα της, τον άνθρωπο. Η μόνη επιρροή του χαρακτηρισμού του εγκλήματος, κρίσιμη για την οικονομία της δίκης, όχι όμως για τον συμβολισμό της, αφορά το δικαστήριο που θα κληθεί να αποδώσει δικαιοσύνη: Εφετείο, αν πρόκειται για οργανωμένο έγκλημα, ή μεικτό ορκωτό, αν πρόκειται για «πολιτικό» έγκλημα (έστω και οργανωμένο;). Σε κάθε περίπτωση, τίποτα δεν προδικάζει ότι η ενδεχόμενη αντιμετώπιση από ενόρκους εγκλημάτων που διαπράχθηκαν υπό τον μανδύα της πολιτικής θα ήταν λιγότερο αυστηρή από των επαγγελματιών δικαστών. Αν δει κανείς γύρω του αυτές τις μέρες το παιχνίδι της αξιοπιστίας, που διεκδικούν ακόμα ενώπιον του δικαστηρίου, οι περισσότεροι κατηγορούμενοι και οι υποστηρικτές τους το έχουν ήδη χάσει στα μάτια του μέσου πολίτη.

β)Η «σύγκριση» της δράσης της συγκεκριμένης οργάνωσης με την πορεία και την ιστορία πολιτικών κομμάτων είναι και νομικά αστήρικτη και δημοκρατικά προσβλητική. Οι ίδιοι εκείνοι που επικαλούνται το Σύνταγμα για να στηρίξουν τον χαρακτηρισμό των εγκλημάτων της οργάνωσης ως «πολιτικών» δεν επιτρέπεται να ξεχνούν ότι ο ίδιος ο καταστατικός χάρτης του πολιτεύματός μας εννοεί τα κόμματα ως οργανισμούς εγγενώς ταγμένους στην υπηρέτηση της δημοκρατίας και των θεσμών της. Η 17Ν είχε ως μέσο και έμβλημα τη βία, ενώ πολιτικό κόμμα και βία είναι έννοιες καθ' όλα ασύμπτωτες. Ενδεχόμενη «παράνομη», εξάλλου, δράση κομμάτων στα πλαίσια έμπρακτης αντίστασης στην κατάλυση της δημοκρατίας ή σε ξένη ή εσωτερική κατοχή, όχι μόνο δεν μπορεί να συγκριθεί νοηματικά και ποιοτικά με την προσπάθεια κλονισμού της δημοκρατίας για λόγους παραληρηματικά ιδεολογικούς, αλλά και το ίδιο μας το Σύνταγμα, που τιμωρεί τη δεύτερη μορφή «πολιτικής δράσης», έχει αναγάγει σε υποχρέωση όλων των Ελλήνων την πρώτη.

γ)Ειδικά η σύγκριση με το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας, εκτός από λαθεμένη και προσβλητική, είναι και ανιστόρητη. Γιατί το ΚΚΕ, ανεξάρτητα από το τι θέση παίρνει κανείς απέναντι στην ιδεολογία του και συγκεκριμένες επιλογές του, είναι το κατ' εξοχήν ελληνικό κόμμα της αντίστασης μέσα στη δημοκρατία. Από τη δράση στην Κατοχή, τη συλλογική στάση απέναντι στη χούντα, ως την ενσωμάτωση, μετά τη Μεταπολίτευση, στο δημοκρατικό πολίτευμα, του οποίου συνεχίζει να αμφισβητεί τη μορφή, το ΚΚΕ προσφέρει μόνιμα το καλύτερο αντιπαράδειγμα της τρομοκρατίας: αγωνίζεται ενάντια στο ρεύμα, αλλά με το θάρρος της γνώμης του και με αναζήτηση της λαϊκής εντολής μέσα από δημοκρατικές διαδικασίες.

δ) Η επίκληση «πολιτικών σκοπιμοτήτων» πίσω από τις εγκληματικές πράξεις που δικάζονται πρέπει να στοιχειοθετείται με ακόμα μεγαλύτερη αμεσότητα και πειστικότητα από κάθε άλλη κατηγορία ή επιβαρυντικό ισχυρισμό. Η φράση που ακούστηκε την Τετάρτη στο ακροατήριο περί προώθησης από τη 17Ν σκοπιμοτήτων σχετιζόμενων με τη δίκη των υπευθύνων για τα σκάνδαλα Κοσκωτά ή θα αποσαφηνιστεί ή θα πεταχτεί στα αζήτητα της δίκης. Θα ήταν κρίμα αν τα ίδια τα θύματα ενίσχυαν την παρακωλυτική για την απόδοση δικαιοσύνης σεναριολογία, συνωμοσιολογία και «πολιτικοποίηση» - με την κακή έννοια του εντυπωσιακού αλλά αναπόδεικτου λόγου.