Μίκης Θεοδωράκης Πληθωρικός και νεανικός

ΠΟΠΗ ΔΙΑΜΑΝΤΑΚΟΥ

Απέναντι από τον τηλεοπτικό "Τζίμη" βρέθηκε ο Μίκης των τραγουδιών που συνόδεψαν ανησυχίες της νιότης και της ωριμότητάς μας, ο Μίκης της μουσικής και της πολιτικής, ο Μίκης που, είναι φανερό, έχει πάντα τον ίδιο πόθο να ξεσηκώσει, να εμπνεύσει, να είναι η γέφυρα μεταξύ των αξιών μιας άλλης εποχής και των επιθυμιών και αδυναμιών της καινούργιας.

Βρέθηκε στους "Δέκα μικρούς Μήτσους". Ο ίδιος αυτοπροσώπως. Μορφή δασκαλική με το απόλυτο δικαίωμα λόγου, που δίνει η αδιάκοπη δημιουργία και η γεμάτη ζωή.

Με το απόλυτο δικαίωμα λόγου, που δίνει η σταθερή προσήλωση μια ολόκληρη ζωή σε έννοιες όπως "στόχος" και "αντίσταση". Αυτές χρησιμοποίησε για να απευθυνθεί στο κοινό του Τζίμη, στους Τζίμηδες του τόπου, αυτές πρότεινε σαν την υπέρτατη λύση στην πλήξη και την αίσθηση εγκατάλειψης ο πατρικός Μίκης:

Βγες στους δρόμους, έχεις φωνή, ζήτησε "δωρεάν παιδεία". Αν βγείτε πολλοί στους δρόμους, θα την έχετε ύστερα από λίγο.

Ο λόγος απλοϊκά προτρεπτικός, σαν διαφήμιση, διδακτικός, ένα είδος απλοϊκής "αγωγής του διεκδικητικού πολίτη", ενταγμένος αίφνης σε μια εκπομπή σάτιρας των εποχών, των ηθών και χαρακτήρων, με την παράδοση της οποίας, ωστόσο, δεν είναι διόλου ξένη αυτή η εθνο-εξεγερτική προσπάθεια. Τόλμησε ο Μίκης Θεοδωράκης. Γιατί όχι; Οι "Μήτσοι" είχαν πάντα χαρακτηριστικό τους τον σεβασμό στους θεσμούς, συντηρητικοί, όπως η ελληνική πραγματικότητα που σατιρίζουν, πολιτικοποιημένοι, αν και συγχυσμένοι, όπως οι καιροί, αλλά πάντα εθνο-προσανατολισμένοι. Ήταν ο κατάλληλος χώρος, λοιπόν, για να φιλοξενηθεί σαν πατρική φιγούρα ο Μίκης, ο έμπειρος και πάντα στρατευμένος στην τέχνη και την πολιτική, ο πληθωρικός και νεανικός, ο Μίκης του ελληνικού έθνους, των συναυλιών, των σταδίων, των καημών και των εξεγέρσεων, που έγινε τηλεοπτικός, γιατί αυτή η μικρή γυάλινη οθόνη είναι το σύγχρονο όνειρο της μαζικότητας.

Δεν παύει, όμως, να είναι ένας νέος "τόπος" με τους δικούς του νόμους και τη δική του γλώσσα, "τόπος" ξένος με τις έννοιες και οικείος μόνο με τα πρόσωπα, αυτά αναδεικνύει, αυτά καταναλώνει, τα υπόλοιπα παραμένουν ευχές και ελπίδα. Γιατί η εξέγερση χρειάζεται περισσότερα από την προτροπή, θέλει "στόχο", το είπε και ο Μίκης και στους "στόχους" είναι που μπερδευτήκαμε. Έχουμε τους ίδιους; Μήπως αυτό που φταίει, είναι που πια έχει ο καθένας τον δικό του;