ΝΕΛΣΟΝ ΜΑΝΤΕΛΑ

Πρόσωπα Ένας "συνηθισμένος άνθρωπος"

ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

Νέλσον Μαντέλα. Με την Γκράσα Μασέλ

Στα 84 το βάδισμά του είναι ασταθές, επειδή τα γόνατά του χάλασαν στα 27 χρόνια που πέρασε στη φυλακή. Αλλά δεν δείχνει διάθεση να αποσυρθεί. Ο Νέλσον Μαντέλα σηκώνεται από το κρεβάτι στις 5 το πρωί και στη διάρκεια της ημέρας μιλάει με τον Πάπα και τον Πούτιν, τον Σιράκ, τον Σρέντερ και τον Κάστρο. Το πρόγραμμά του είναι κλεισμένο για εβδομάδες, με επισκέψεις στη Νέα Υόρκη, την Ινδονησία, την Ευρώπη.

Ο Νέλσον Μαντέλα γοητεύει όποιον συναντάει, κολακεύει τους άνδρες και φλερτάρει τις γυναίκες. Αρνείται όμως ερωτήσεις που προχωρούν βαθιά στην ιδιωτική ζωή ή τα συναισθήματά του. Μία από τις πολλές ταπεινώσεις που υπέστη στη φυλακή ήταν η εσκεμμένη διάλυση της οικογενειακής ζωής του. Δεν του επιτρεπόταν να δει τα παιδιά του μέχρι που έγιναν 16 χρόνων και δεν του επέτρεψαν να παραστεί στην κηδεία του γιου του ούτε της μητέρας του. Και, μολονότι οι εφημερίδες απαγορεύονταν στη φυλακή, οι δεσμοφύλακες φρόντιζαν πάντα να παίρνει τα αποκόμματα που περιείχαν τις πιο παραστατικές λεπτομέρειες από τις πολυδιαφημισμένες απιστίες της πρώην συζύγου του, της Γουίνι. Αλλά ο Μαντέλα υπήρξε πάντα γενναιόδωρος μαζί της, αρνήθηκε να την χωρίσει από τη φυλακή, όπως του ζητούσε το κόμμα του, το Αφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο (ANC). "Ένα από τα πράγματα που είχα πάντα στο μυαλό μου ήταν πως είχα παντρευτεί μια νεαρή γυναίκα", εξηγεί. "Ήταν πολύ ελκυστικό κορίτσι και, όταν έπειτα από τρία χρόνια έφυγα από το σπίτι για τη φυλακή, ο πειρασμός ήταν πολύ μεγάλος γι' αυτήν και, φυσικά, δεν μπόρεσε να αντισταθεί".

Σήμερα σύντροφός του είναι η Γκράσα, η χήρα του Σαμόρα Μασέλ, πρώτου προέδρου της Μοζαμβίκης, την οποία παντρεύτηκε στα 80ά γενέθλιά του: "Ένιωσα πως η ζωή μαζί της θα ήταν ευδαιμονία και για τους δυο μας". Εκείνη λέει πως μιλούσαν ακόμη για πολιτική όταν ένιωσε για πρώτη φορά "ένα διαφορετικό είδος ζεστασιάς, την αμηχανία να κοιτάς κάποιον στα μάτια και να αισθάνεσαι πως δεν είναι μόνο σεβασμός, μόνο πνευματική επικοινωνία, αλλά κάτι πολύ περισσότερο". Η πρόταση γάμου ήρθε γρήγορα. "Είναι άνθρωπος των μικρών λεπτομερειών. Σκέφτεται πώς να σε αγγίξει και πρέπει να πω πως έλειωσα. Το έκανε πολύ, πολύ καλά", λέει η Γκράσα.

Το απαρτχάιντ δεν κατέρρευσε εξαιτίας του Νέλσον Μαντέλα αλλά, όταν ήταν στα πρόθυρα της κατάρρευσης, η κυβέρνηση των Λευκών στράφηκε σ' αυτόν για να εμποδίσει το χάος. Κι εκείνος, ένας φυσικός ηγέτης, γόνος βασιλικής οικογένειας του Τρανσκάι, κατάφερε αυτό που έμοιαζε ακατόρθωτο. "Μου φέρονται σαν να ήμουν κάτι σαν ημίθεος κι αυτό με ανησυχεί", τονίζει ωστόσο. "Ήθελα πάντα να με αντιμετωπίζουν σαν έναν συνηθισμένο άνθρωπο, με αρετές και κακίες".