Πρόσωπο με πρόσωπο

Βρετανός γιατρός σχεδιάζει την πρώτη μεταμόσχευση

Προχωράς στον δρόμο φορώντας μια μάσκα. Δεν νιώθεις το βάρος της, δεν την βγάζεις ούτε το βράδυ, όταν κοιμάσαι. Είναι ένα πρόσωπο που οι γιατροί "τράβηξαν" από έναν νεκρό, για να το κολλήσουν στο δικό σου. Όπως θυμάσαι, η όψη που είχες μέχρι χθες κάηκε σ' εκείνο το φρικτό τρακάρισμα.

Από 'δώ και πέρα θα περπατάς στον δρόμο χωρίς να σε αναγνωρίζει κανένας από τους ανθρώπους που έβλεπες καθημερινά όταν αγόραζες εφημερίδα, καφέ ή ψώνιζες για το σπίτι. Ακόμη και η μητέρα σου, αν ζει βέβαια, θα πρέπει να προσπαθήσει πολύ. Στο τέλος θα καταλάβει ότι στο νέο σου πρόσωπο δεν υπάρχει τίποτα δικό σου, και επομένως θα απομνημονεύσει μηχανικά τη νέα σου εμφάνιση, όσο εσύ, για την υπόλοιπη ζωή σου, περιφέρεις την όψη κάποιου που πέθανε πριν από λίγες ημέρες.

Ηθικά ζητήματα. Ο Πίτερ Μπάτλερ, Άγγλος γιατρός που ειδικεύεται στο London's Royal Free Hospital, δεν μπόρεσε να συγκρατήσει τον ενθουσιασμό του και τις προάλλες ανακοίνωσε την πρόθεσή του. Θα πραγματοποιήσει, είπε, σύντομα την πρώτη μεταμόσχευση προσώπου. Το άκουσμα της είδησης διαπέρασε σαν ανατριχίλα την ιατρική κοινότητα της βρετανικής πρωτεύουσας. Ηθικά ζητήματα ανακινήθηκαν, οι δημοσιογράφοι άρχισαν μανιωδώς να αναζητούν τον πρώτο άνθρωπο-πειραματόζωο, και ο νεαρός γιατρός δέχτηκε μηνύματα από τρεις γυναίκες που είχαν υποστεί εγκαύματα και ήθελαν ν' απαλλαγούν από το παραμορφωμένο τους πρόσωπο. Ανάμεσά τους, ένα κορίτσι 14 χρόνων από την Ιρλανδία.

Το σώμα του ανθρώπου που πριν από λίγο πέθανε, κρατείται σε μία αίθουσα με ειδικές συνθήκες εξαερισμού, ώσπου να έρθει η στιγμή που οι χειρουργοί θα του αφαιρέσουν ολόκληρο το πρόσωπο. Το δέρμα και τους ιστούς των μυών. Για περίπου 10 ώρες, εσύ θα βρίσκεσαι αναίσθητος στο διπλανό κρεβάτι μέχρι το καινούργιο πρόσωπο ταιριάξει στο δικό σου, μέχρι να ενωθούν τα νεύρα και τα αιμοφόρα αγγεία, μέχρι να ανοίξεις τα μάτια σου και δεις τον καινούργιο σου εαυτό. Εφόσον πάνε όλα καλά. Γιατί, όπως πιστεύει ο Άγγλος γιατρός, υπάρχει μια πιθανότητα 3%-4% κάτι να πάει στραβά και να μην ανοίξεις ποτέ τα μάτια σου.

Ο Μπάτλερ όμως πιστεύει πως πολλοί άνθρωποι είναι έτοιμοι να υποβληθούν σε μια τόσο ριζοσπαστική χειρουργική επέμβαση. Μιλώντας προς την εφημερίδα "Sunday Express", λέει πως "πραγματικά μια τέτοια μεταμόσχευση φέρνει τα πάνω κάτω στη ζωή εκείνου που θα την κάνει. Γι' αυτόν τον λόγο ένιωσα την ανάγκη να προχωρήσω ένα βήμα περισσότερο και να βοηθήσω όλους εκείνους που η ζωή τους έχει σημαδευτεί από τις δυσμορφίες που απέκτησαν στο πρόσωπο".

Μέχρι στιγμής κρατά για τον εαυτό του όλες τις λεπτομέρειες για το πώς θα μπορούσε να γίνει αυτή η επέμβαση. Όπως επίσης κρατά και την έκφραση αποτροπιασμού 120 ανθρώπων, γιατρών, νοσοκόμων και ασθενών, που εισέπραξε, όταν τους ρώτησε έναν έναν για το αν θα ήταν διατεθειμένοι να δωρίσουν το πρόσωπό τους, για έναν τέτοιον σκοπό, μετά τον θάνατό τους. Το ιατρικό κατεστημένο τον πιέζει να πει περισσότερα για όσα έχει στο μυαλό του, διαφορετικά να πάψει τώρα να προκαλεί.

Οι κίνδυνοι. Ο Μπάτλερ επιμένει, και υποστηρίζει πως στην ουσία δεν πρόκειται για τίποτα περισσότερο παρά για μία εφαρμογή της σύγχρονης τεχνολογίας που επιτρέπει τη μεταμόσχευση οργάνων με μεγάλη επιτυχία εδώ και χρόνια, τόσο στη Μεγάλη Βρετανία όσο και στον υπόλοιπο κόσμο. "Δείτε, για παράδειγμα, τα ποσοστά επιτυχίας που έχουν οι μεταμοσχεύσεις χεριών".

Ο Στιβ Βαρόλο είναι ειδικός στη θεραπεία των δυσμορφιών του προσώπου. Όταν άκουσε τα νέα, προειδοποίησε ότι ο κίνδυνος να μη δεχτεί ο οργανισμός το καινούργιο εμφύτευμα είναι πολύ μεγάλος. Και επειδή σ' αυτήν την περίπτωση δεν έχουμε να κάνουμε με ένα εσωτερικό όργανο αλλά με ένα καινούργιο πρόσωπο, η ενδεχόμενη απόρριψη θα ήταν περισσότερο τρομακτική από το αίσθημα αποτροπιασμού που, ενδεχομένως, να προκαλούσαν τα εγκαύματα που προϋπήρχαν στο πρόσωπο του ασθενούς.

MONITOR

ΟΙ ΕΙΔΙΚΟΙ

Για να κάνεις μια τέτοια επέμβαση, υποστηρίζουν, θα πρέπει να αφαιρέσεις εξ ολοκλήρου το πρόσωπο του ασθενούς, προτού το αντικαταστήσεις με το καινούργιο. Στην αρχή, όλα μπορεί να πάνε καλά. Οι ιστοί όμως αργότερα μπορεί να λειώσουν και να εξαφανιστούν…".

400.000 ΑΝΘΡΩΠΟΙ

Οι άνθρωποι που ζουν σήμερα στην Αγγλία και πάσχουν από κάποιο είδος δυσμορφίας στο πρόσωπο, υπολογίζονται σε 400.000. Για τον Τζέιμς Πάρτριτζ, που είναι διευθυντής στη φιλανθρωπική οργάνωση Changing Faces, στην Αγγλία, με σκοπό να απαλύνει τον ψυχικό πόνο των ανθρώπων που ζουν με παραμορφωμένα πρόσωπα, η προοπτική μιας μεταμόσχευσης, όπως τη σκέφτεται ο Άγγλος γιατρός, είναι εφιαλτική.