Οι τυροφάγοι και ο οίκος ανοχής

ΤΑΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ

Κάποτε, ένας φίλος, ακραίος εθνικιστής κατά τα άλλα, μου είχε εκφράσει τον θαυμασμό του για την οργάνωση του Ισραήλ. "Ένα τόσο μικρό κράτος που έχει καταφέρει να είναι υπερδύναμη, αυτό θα έπρεπε να έχει για παράδειγμα η Ελλάδα, που μπροστά του μοιάζει με οίκο ανοχής". Ήταν η πρόσκαιρη εκείνη περίοδος που τα πράγματα στην Παλαιστίνη έδειχναν να οδηγούνται σε λύση. Δεν ξέρω τι θα έλεγε σήμερα.

Εκείνο που ξέρω είναι ότι και τότε μου είχε έρθει στο μυαλό η σύγκριση και αυτομάτως, χωρίς να το πολυσκεφθώ, τον είχα ρωτήσει: "Αν έχεις να διαλέξεις, τι θα προτιμούσες; Να περάσεις τη ζωή σου σ' ένα στρατόπεδο με το όπλο παρά πόδα ή σ' έναν οίκο ανοχής;". Εγώ πάντως, διακινδυνεύοντας τον λιθοβολισμό από φεμινίστριες και ηθικολόγους, θα προτιμούσα χίλιες φορές τον οίκο ανοχής.

Αυτά ως προς το αστείο του πράγματος. Γιατί, αν θέλουμε να σοβαρευτούμε, με τον ίδιο τρόπο αντιμετωπίζουν σήμερα οι Αμερικανοί πολιτικοί την Ευρώπη, σαν έναν τεράστιο οίκο ανοχής, όπου ο καθένας κάνει ό,τι του καπνίσει και το μόνο για το οποίο νοιάζονται όλοι είναι να μη χάσουν την ησυχία τους.

Από τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο ώς σήμερα οι Ευρωπαίοι, όποτε βρουν τα σκούρα, φωνάζουν τους Αμερικανούς να κάνουν τη "βρωμοδουλειά", ενώ οι ίδιοι το μόνο που ξέρουν είναι να "κόπτονται για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ελευθερίες τους", χωρίς όμως να είναι διατεθειμένοι να διακινδυνεύσουν τίποτε γι' αυτό. Ήρθε καιρός κι αυτοί να καταλάβουν ότι, όταν το "καλό" συγκρούεται με το "κακό", δεν χωρούν "ναι μεν, αλλά" και "γκρίζες αμφιβολίες".

Οι επιθέσεις που δέχεται η ευρωπαϊκή νοοτροπία από τον αμερικανικό Τύπο τον τελευταίο καιρό ξεπερνούν κατά πολύ τα "τεχνικά" προβλήματα του πολέμου κατά του Ιράκ. Όταν οι Γάλλοι αποκαλούνται "τυροφάγοι" και οι Ευρωπαίοι βαφτίζονται "ευρωποειδή", αποκαλύπτεται πως, ό,τι κι αν γίνει, το ρήγμα ανάμεσα στη "νέα και υγιή" Αμερική με την "άρρωστη παλιά Ευρώπη" δεν θα γεφυρωθεί και με τόσο μεγάλη ευκολία. Είναι θέμα οπτικής γωνιάς - μα όλος ο πολιτισμός είναι θέμα οπτικής γωνιάς. Αν βλέπεις τον κόσμο μοιρασμένο ανάμεσα σε δυνάμεις του "καλού" και του "κακού", όπως ο πρόεδρος Μπους και ο Σαντάμ Χουσεΐν, τότε οργανώνεις στρατόπεδα για να τον σώσεις. Αυτό που φοβόμαστε όλοι δεν είναι ούτε η τιμή του πετρελαίου ούτε οι ενδεχόμενες οικονομικές κρίσεις - απ' αυτές άλλο τίποτε. Αυτό που φοβόμαστε είναι ότι τη ζωή μας προσπαθούν να την λεηλατήσουν δύο αντιμαχόμενες θεολογίες. Αυτό που φοβόμαστε είναι ότι η "παλιά Ευρώπη" μπορεί να μετατραπεί σε κράτος του Ισραήλ, σε μια πάνοπλη περιοχή του κόσμου, όπου δεν θα τολμάς να κυκλοφορήσεις στους δρόμους είτε γιατί θα στο απαγορεύουν τα μέτρα ασφαλείας είτε γιατί θα κινδυνεύεις από το επόμενο τυφλό τρομοκρατικό χτύπημα.

Ένα είναι το σίγουρο: στις στιγμές της κρίσης που μας περιμένουν μπορεί να ανακαλύψουμε και τον λόγο ύπαρξης ενός "ευρωπαϊκού τρόπου ζωής", που οι πολιτικοί μας ώς σήμερα έμοιαζαν να τον ταυτίζουν αποκλειστικά με την αλιεία της ρέγκας.