Βιβλιογραφία

Λεξικά και Μελέτες Ορολογίας και Δάνειων Λέξεων 

Συνοππτική Παρουσίαση, Βιβλιογραφικά Στοιχεία και Αναλυτική Παρουσίαση 

Βεργωτής Γ. Θ., Λεξικό λειτουργικών και τελετουργικών όρων, Θεσσαλονίκη 1988, 1991, εκδ. Μέλισσα, 1995, εκδ. Ανδρονάκη.

1. Έκδοση

Έντυπη Μορφή

Το κυρίως λεξικό στην Α΄έκδοση καλύπτει 125 σσ., από το ά. Άαννες μέχρι το ά. Ωρολόγιον το Μέγα. Το εισαγωγικό κείμενο καταλαμβάνει τις σσ. 5-6.
Οι διαστάσεις της σελίδας του λεξικού είναι 24 εκ. και οι σελίδες του είναι μονόστηλες.
Σε κάθε άρθρο η λημματική λέξη τυπώνεται με έντονους χαρακτήρες και με το πρώτο γράμμα κεφαλαίο.

Το κυρίως λεξικό στη Β΄έκδοση -βελτιωμένη και επαυξημένη- καταλαμβάνει 152 σσ., από το ά. Άαννες μέχρι το ά. Ωσαννά. Ο Πρόλογος αναπτύσσσεται στις σσ. 5-6.
Οι διαστάσεις της σελίδας του λεξικού είναι 24 εκ. και οι σελίδες του είναι μονόστηλες.
Σε κάθε άρθρο η λημματική λέξη τυπώνεται με έντονους χαρακτήρες και με το πρώτο γράμμα κεφαλαίο.

Στην Γ΄έκδοση του -βελτιωμένη και επαυξημένη- το κυρίως λεξικό καταλαμβάνει 230 σσ., από το ά. άαννες μέχρι το ά. ωσαννά· ο Πρόλογος δε συνυπολογίζεται και καλύπτει 1 σ.
Οι διαστάσεις της σελίδας του λεξικού είναι 24 εκ. και οι σελίδες του είναι δίστηλες.

Σε κάθε άρθρο η λημματική λέξη τυπώνεται με έντονους χαρακτήρες και μικρό το πρώτο της γράμμα. Σε κάθε λήμμα εμπεριέχεται και το άρθρο της λέξης σε παρένθεση και όχι έντονα.

2. Αντικείμενο

Το λεξικό καλύπτει λέξεις-λήμματα που χρησιμοποιούνται στα πλαίσια της χριστιανικής λατρείας και συγκεκριμένα αφορούν: α) όσα τελούνται μέσα στο ναό, β) τη μουσική επένδυση των «αδομένων» και γ) την ορολογία της ναοδομίας.

3. Εισαγωγή

Στον περιορισμένο πρόλογο της 1ης έκδοσης - ο οποίος επαναλαμβάνεται και στη 2η - ο συγγραφέας δηλώνει πως στόχος του είναι να καλύψει το κενό που υπάρχει στη λειτουργική ορολογία φιλοδοξώντας παράλληλα να συμβάλλει στη ουσιαστική επαφή με τη χριστιανική λατρεία. Επισημαίνει την ποικιλομορφία της γλώσσας που χρησιμοποιεί, μας πληροφορεί για το αντικείμενο του λεξικού και τέλος παραθέτει τα βοηθήματα τα οποία έλαβε υπόψη του για τη σύνταξη του έργου του.

4. Μακροδομή

Τα λήμματα διαρθρώνονται στο Λεξικό (και στις 3 εκδόσεις) αλφαβητικά. Μετά το τέλος ενός γράμματος το επόμενο ξεκινά στην άλλη σελίδαׁ προηγείται κάθε φορά το αντίστοιχο κεφαλαίο γράμμα έντονα.

5. Μικροδομή

Κάθε άρθρο καλύπτει τη σημασία της λημματικής λέξης δίνοντας -στο μεγαλύτερο μέρος των άρθρων- όχι μόνο την ερμηνεία αλλά και πληροφορίες που σχετίζονται με την ιστορία και τη χρήση της στα πλαίσια της λατρείας, συχνά καλύπτοντας χρονικά την περίοδο από την εμφάνισή της μέχρι και σήμερα· κάποιες φορές η σημασία ενισχύεται και με την ετυμολογία της λέξης. Οι σημασιολογικές αποχρώσεις αλλά και επιπλέον στοιχεία δηλώνονται εντός του λήμματος με αλλαγή παραγράφου και παύλα. Σε κάποια λήμματα, λ.χ. λατρεία, λειτουργία, μουσική, όταν η λημματική λέξη χρειάζεται να επαναληφθεί, στη θέση της χρησιμοποιείται παύλα. Σε πολλά άρθρα υπάρχουν παραπεμπτικά (Πρβλ.).

6. Αξιολογικές Παρατηρήσεις

Με κριτήριο την επίτευξη των στόχων του συγγραφέα και ιδίως τη χρηστικότητά του το λεξικό αξιολογείται θετικά ως - όπως και ο ίδιος ο συγγραφέας αναφέρει - «μια πρώτη προσπάθεια συγκέντρωσης των λειτουργικών όρων στη χώρα μας». Για το μελετητή της μεσαιωνικής-βυζαντινής περιόδου αποτελεί βοήθημα στην όποια προσπάθειά του να ερμηνεύσει εκκλησιαστικούς όρους σε μεσαιωνικά - βυζαντινά κείμενα.

Παρουσίαση: Άννα Δεληγιαννοπούλου