ΣΤΡΑΤΙΣ ΚΑΛΟΠΙΧΕΙΡΟΣ

Α΄.

Ἐτῶν δεκατεσσάρων εἶν' ὁ ἥρως μου
καὶ τ' ὄνομά του Στράτις Καλοπίχειρος·
καὶ ναὶ μὲν ἀσυνήθως ἐπεχείρησα
νὰ ψάλω πολὺ νέον· προϊόντος πλὴν
τοῦ ἔπους, θὰ προβῆ κ' ἡ ἡλικία του
καὶ οὕτω θ' ἀποβῆ πανομοιότατος
μ' ἐκείνους τοὺς ἀρχαίους πάλιν ἥρωας.
Ἀφρόντιδες λοιπὸν, ὦ ἀναγνῶσταί μου,
καὶ μ' εὔνοιαν τὰ ὦτά σας ὀρθώσαντες,
εἰς τούτους τοὺς ἰάμβους μου προσέξατε.
Δὲν εἶναι δὰ τὸ μέτρον νέον· ἤχησε
πρὸ χρόνων εἰς τὰ ὄρη μας ὡς κλέφτικον
κ' εἰς ὦτ' ἀνδρῶν τοῦ ἔθνους ἦν εὐχάριστον.
Λοιπὸν ὡς πρὸς ἀσύνηθες μὴ θρύπτεσθε,
ἢ ὡς ἀντεθνικοὶ ἐστιγματίσθητε
αὐτοὶ ἀφ' ἑαυτῶν, ἐγὼ δ' ἀναίτιος.
Ἂν δὲ ἁρμόζ' ἢ δὲν ἁρμόζ' εἰς ἐπικὴν
διήγησιν ὁ ἴαμβος, παρακαλῶ,
πολὺ μὴ ἐρευνᾶτε τώρα. Ἔχομεν
τὰ πάντα ἐν τῷ βίῳ τάχ' ἁρμόζοντα,
νὰ ἔχωμεν καὶ μέτρα; πρῶτον· ἔπειτα,
ἀφοῦ ἐσχάτως Τουρκομάχοι σοβαροὶ,
ὡς κόραι ἐλαφραὶ δὲν ἀπηξίωσαν
ἐμπρός μας νὰ χορεύσωσι μὲ λυρικὸν
βημάτισμ' ἀκουράστως διακλώμενοι
εἰς ῥαψῳδίας ὅλας δυοκαίδεκα
μὲ τόσον βάρος ὅπλων· τί παράξενον,
ἂν νέος τόσον μείραξ, ὡς ὁ Στράτις μου,
τῆς φύσεώς του μέτρον ἐξελέξατο
οἰκεῖον, ὡς φοβούμενος ὑπόδεσιν
δακτυλικὴν, ἐξάπηχυν, καὶ δι' αὐτὸν
βαρεῖαν, ὡς νομίζει, καὶ δυσκίνητον;
Κανέν' ἂς μὴ τρομάξῃ καὶ ἡ γλῶσσά μου,
ἐὰν συχνὰ εἰσδύῃ κ' εἰς τὰ χάσματα
τοῦ ὄχλου τοῦ βαδίζοντος χαμαί· μὴ γὰρ
καὶ σεῖς κ' ἐγὼ ὡς τὰ χθὲς ὄχλος δὲν ἤμεθα
ἁπλοῦς; τί τόσον τώρα κορδονόμεθα
μὲ τὴν εἰσέτι ἄκαμπτον εὐγένειαν
τῶν τορνευτῶν μὲ νῦ καὶ σίγμα λέξεων,
ὡσάν τινες νεόπλουτοι, οἱ χάνοντες
τὰς πρώην εὐφροσύνας τῆς ἁπλῆς ζωῆς
καὶ ζῶντες σοβαρὰ, στρυφνὰ, ἀνούσια
ἐντὸς τῶν πληκτικῶν των μαρμαρίνων καὶ
λαμπροταπητοστρώτων οἰκιῶν; … μὴ μή!
ἀλλ' ἂς δεχθῇ καθεῖς σας εὐμενῶς αὐτὸ
τῶν στίχων μου τὸ ὕφος κἂν στιγμάς τινας,
σκεπτόμενος δικαίως, ὅτ' ἡ ποίησις,
ἡ ζωηρὰ, σκοποὺς μυρίους ἔχουσα,
ἐκλέγει κ' ἐλευθέρως, ὡς βασίλισσα,
ὁδοὺς πολλὰς ἀγούσας συντομώτατα.
Καὶ ταῦτα μὲν ἀρκοῦν ὡς προανάκρουσμα·
τὸ καθ' αὐτό μου μέλος τώρ' ἀκούσατε.
Στὰ χίλια ὀκτακόσια δεκατέσσαρα
τ' ἁγίου Δημητρίου τὰ μεθέορτα
τοῦ Στράτι ὁ πατὴρ, ὁ πολυμέριμνος,
πολλὰ πρωῒ νιφθεὶς καὶ σφογγισθεὶς καλῶς,
ἑτοίμασ' ἓν δισσάκιον μ' ἐφόδια
καὶ κράξας τὸν υἱὸν αὑτοῦ κατ' ὄνομα,
ὡμίλησεν αὐτὸν μὲ τόνον ἤπιον·
Τρεῖς μῆνες εἶναι, τέκνον Στράτι, σκέπτομαι
τὸ πῶς νὰ σὲ λαλήσω μιὰν ὑπόθεσιν
διὰ καλὸν 'δικόν σου καὶ ὠφέλειαν…
Τὸ βάλλεις εἰς τὸν νοῦν σου ἆρα, Στράτι μου,
δεκατεσσάρων χρόνων ὅτι ἔγεινες
ὡσὰν ἐχθές; εἰς τοῦ ὡρολογίου μας
τὰ τελευταῖα φύλλα τὸ 'σημείωσεν
ὁ θεῖός σου Σταυρῆς, καὶ ἴσως σώζεται.
Ἀλλὰ κ' ἐγὼ πολὺ καλὰ ἐβάσταξα
'ς τὴν μνήμην μου τὸ πότε ἐγεννήθηκες·
τὸ ὕστερον παιδί μου δὰ δὲν ἤσουν σύ;
Στὰ χίλια ὀκτακόσια. Τί καλὴ χρονιά!
ἀπὸ τὸ παναγῦρι ὅταν 'γύρισα
μὲ κέρδη φορτωμένος, σ' ηὗρα κ' ἔκλαιες
'ς τὰ χέρια τῆς γιαγιᾶς σου, τοσουλάκι νὰ,
καὶ ἅμα σὲ ἐχάδευσα, ἐγέλασες,
κ' ἐθαύμασεν ὁ κόσμος, πῶς νινὶ μικρὸν,
ἐννέα ἡμερῶν, ἐχαμογέλασεν.
Κ' ἐνῷ οἱ φίλοι ὅλοι μ' ἐμακάριζαν,
ἡ μάννα σου Καλὴ, (Θεὸς σχωρέσαι την!)
τὸ πρόσωπόν της ἔξαφνα 'συννέφιασε
κι οὐδ' ἄσπρον οὐδὲ μαῦρον ἐξεστόμισεν·
ἐγὼ ὅμως τότε ἔκραξα· Τὸ θέλημα
ἄς γείνῃ τοῦ Θεοῦ καὶ τώρα κ' ὕστερα.
Χρόνοι σωστοὶ, υἱέ μου, δεκατέσσαρες
ἀπέρασαν ὡς τώρα, κ' ἐγὼ 'γήρασα,
καθὼς μὲ βλέπεις, κ' ἔγειν' ἄλλος ἄνθρωπος,
ἴσκιος σχεδὸν τοῦ πρώην Ἀγγελῆ βαφιᾶ!
Ἕνας ὁ Ἀγγελῆς ἦτον 'ς τὴν χώραν μας,
μ' ἔντιμον παρανόμι Καλοπίχειρος.
Εὐχαριστοῦσα ὅλους· δὲν ἀδίκησα
ποτὲ κανένα, βάφων νόθα χρώματα,
οὐδ' ἔκρυψα ποτέ μου τὰ ὑφάσματα,
διὰ νὰ δώσω ἄλλα 'ς τοὺς κυρίους των
μὲ λόγον τάχα, ὅτ' ἡ βαφὴ τ' ἄλλαξεν·
οὐδ' ἅρπαξα ποτὲ 'ς τὰ πανηγύρια
τὸν μουστερὴν τοῦ γείτονός μου, ψέγωντας
ἀδίκως ὅ,τι πρᾶγμα ἐκεῖ ἔφερεν.
Ἂν ἔκαμνα αὐτὰ, υἱέ μου φίλτατε,
δὲν ἔμενα πτωχὸς ἕως τὸ γῆράς μου,
ἀλλὰ θ' ἀπεθησαύριζα ἀργύρια,
διὰ ἡμέρας μαύρας ἄσπρ' ἀργύρια,
καὶ ὅσα νὰ σὲ εἰπῶ σκοπεύω σήμερον,
δὲν ἤθελα τὰ φέρει εἰς τὸ στόμα μου·
πλὴν, τέκνον μου, Θεοῦ βουλὴ, ὡς φαίνεται,
ἦτον νὰ γένουν ταῦτα· λοιπὸν ἄκουε.
Δὲν δύναμ' ἀπ' ἐδῶ καὶ 'ς τὸ ἑξῆς, υἱὲ,
(σχεδὸν νὰ τὸ εἰπῶ εἰς σὲ ἐντρέπομαι·)
δὲν δύναμαι, παιδί μου, … τί τα κρύβομεν;
νὰ δίδω 'ς τὸν διδάσκαλόν σου χρήματα,
οὐδὲ νὰ σ' ἀγοράζω τὰ βιβλία σου.
Αἱ ἀδελφαί σου, Στράτι, ἐμεγάλωσαν,
αἱ καλομαθημέναι 'ς τὰ ἐνδύματα,
τὰ ἔξοδα αὐξάνουν εἰς τὸν οἶκόν μας,
καὶ προῖκες ἐξ ἀνάγκης ἑτοιμάζονται·
διότι οἱ γαμβροὶ εἰς τὰς ἡμέρας μας
νομίζουν περιττὰ τὸ καλὸν φέρσιμον,
τὴν νοικοκυροσύνην· τ' ἄσπρα κυνηγοῦν!
Λοιπὸν δὲν ἠμποροῦσες τάχα, Στράτι μου,
ἐλάφρωσιν κἂν σὺ εἰς τὸν πατέρα σου,
τὸν γέροντα νὰ φέρῃς; Ν' ἀποφάσιζες
τὰ γράμματα ν' ἀφήσῃς· (ἂν καὶ ἅγια
καὶ τίμια τὰ λέγω καὶ τὰ ἔλεγα·)
καὶ πόρον νὰ ζητήσῃς ζωῆς τίμιον·
νὰ τρέφεσαι καὶ σὺ, νὰ βοηθῇς κ' ἐμὲ
ὀλίγον, ἔ; Τί λέγεις; Δόξα τῷ Θεῷ,
Ὀκτώηχον, Ψαλτῆρι καὶ Ἀπόστολον
τὰ ἔμαθες καλὰ, κιἄλλα πλειότερα,
καὶ ψάλτης κιἀναγνώστης δὲν ἐντρέπεσαι
νὰ παρουσιασθῇς καὶ 'ς τὴν μητρόπολιν!
Γνωρίζω, πῶς καὶ ἄλλα σὺ ἐδιάβασες
εἰς τὴν οἰκίαν μόνος ὅταν 'σχόλαζες,
Δαμασκηνὸν, Ἀγάπιον, Νικόδημον,
καὶ χρήσιμα 'ς τὸν ἄνθρωπον τὰ ἔλεγες,
ὅταν εἰς τὴν μελέτην σου σ' ἐσύγχιζαν.
Καλὰ λοιπὸν κ' ἐκεῖνα. Μὲ τὴν προκοπὴν
αὐτὴν, υἱέ μου, μὴ φοβῆσαι νηστικὸς
ποτὲ νὰ μείνῃς· ὅμως 'συλλογίσθηκα
ἐγὼ καὶ κἄτι ἄλλο. Τέκνον, ζύγωσε,
νὰ λάβῃς τὴν εὐχήν μου, καὶ ὁ ὕψιστος
καὶ ὅλων τῶν ἀνθρώπων ὁ κοινὸς πατὴρ,
αὐτὸς ἂς σὲ φωτίσῃ 'ς τὸ καλόν. Ἐγὼ
εἰς ξένην γῆν σὲ στέλλω πλέον σήμερον
νὰ 'βγάζῃς τὸ ψωμί σου μὲ τὸν κόπον σου·
διότι, νὰ, ἡ χώρα μας ἐξέπεσε
πρὸ χρόνων καὶ δὲν τρέφει τοὺς τεχνίτας της·
καὶ τὰ 'λαιόδενδρά μας πόσα εἶναι δά!
Εἰς τὸ Ζητοῦνι ἔχεις θεῖον ἄξιον,
τὸν κὺρ Σταυρῆν· αὐτὸς σὲ ἀγαπᾷ πολὺ,
καὶ ἅμα σὲ ἰδῇ, σ' εὑρίσκει μάστορην,
νὰ μάθῃς καλὴν τέχνην, ὅποιαν ὀρεχθῇς·
Ἰδὲς ἐκεῖ, παιδί μου, σοῦ ἑτοίμασα
δισσάκι, πὤχει μέσα τὥνα τ' ἄλλο σου,
καὶ ηὗρα καὶ ἀνθρώπους, ὁποῦ σήμερον
κινοῦν διὰ ἐκεῖ, διότ' ὑπήκοον
σ' ἐγνώριζα 'ς τοὺς λόγους μου. Καὶ τώρα νὰ,
σὲ βλέπω, ὅπως ἤθελα. Καθὼς πριχοῦ,
νοεῖς τὸ τί σὲ λέγω καὶ τὸ δέχεσαι·
καὶ ἔλα πλέον, Στράτι μου, πλησίασε
νὰ σ' ἀσπασθῶ καὶ ὕπαγε μ' ὥραν καλήν·
ἡ συντροφιὰ προσμένει εἰς τὴν γέφυραν,
καλοὶ τεχνῖται, κτίσται, συντοπῖταί μας.
Στὴν Λειβαδειὰν ὑπάγουν πρῶτα ὅλοι τους,
κιἀπέκει ἕνας 'ς τὸ Ζητοῦνι μελετᾷ.
Ὦ τέκνον, ἔλα· ἴσως τὸν πατέρα σου,
τὸν γέροντα, ποτὲ δὲν βλέπεις ἄλλοτες. -
Τοῦ Στράτι τὰ ὀμμάτια ἐβράχησαν,
ὡς ἤκουσε τ' ἀνέλπιστ' αὐτὰ λόγια
καὶ ἕτοιμα τὰ πάντα τόσον γρήγορα,
Κινῶν δὲ βῆμ' ἀργὸν πρὸς τὸν πατέρα του,
τὴν χεῖρά του ἠσπάσθη καὶ στιγμάς τινας
'ς τὸν κόλπον τοῦ πρεσβύτου κύπτων ἔκλαυσεν.
Ἐν τέλει τὰ ὀλίγ' αὐτὰ ἐψέλλισεν,
ἐλπίζων νὰ ἀλλάξῃ ἡ ἀπόφασις.
Πατέρα, εὐθὺς τώρα; τόσον βαρετὸς
σοῦ ἔγεινα ὡς ξένος, καὶ νὰ διωχθῶ;
Παιδί μου, Στράτι, μή με τυραννῇς· ἀρκεῖ,
ἀρκεῖ, ὅτι τὴν ὥραν ταύτην, τὴν πικρὴν,
ἐγὼ συλλογιζόμενος πολὺν καιρὸν,
τὰ σπλάγχνα μου, τὰ μαῦρα, τὰ κατέκαυσα·
ἀλλ' ἄκουσε τοὺς λόγους μου καὶ κίνησε,
πριχοῦ αἱ ἀδελφαί σου αἱ ἀγαπηταὶ
'ς ὀλίγον ἐξυπνήσουν καὶ λυπητερὰ
τοὺς θρήνους ξεφωνήσουν. Τέκνον, στρέξ' εὐθύς!
Ὁ νέος τὸν πατέρα ἀντωφθάλμησε
καὶ βλέπων ἀμετάτρεπτον τοῦ γηραιοῦ
τὸ σχῆμα, στεναγμὸν βαθὺν ἐξέβαλε
κ' ὑψώθη εἰς τοὺς πόδας του· ὁ δὲ πατὴρ
λαβὼν ἐκ τῆς χειρὸς τὸ τέκνον ἔφερεν
ἀργὰ ἕως τὴν θύραν. Ἐκεῖ καὶ αὐτὸς
ὁ γέρων ἀσυγκίνητος δὲν ἔμεινεν,
ἀλλ' ἡ σκηνὴ σιωπηλῶς πως ἔληξε,
κ' εὐθὺς πατὴρ κ' υἱὸς ἀπεχωρίσθησαν.

Β.

Ἀφοῦ ὁ Στράτις ἄφησε περίλυπος
τὸν οἶκον τοῦ πατρός του καὶ τὴν χώραν του
καὶ δύο λίαν ἐρασμίας ἀδελφὰς,
(τὴν δὲ μητέρα τάφος κρύος ἔκρυπτεν·)
ἓν βλέμμα τελευταῖον ἔτι ἔῤῥιψεν
εἰς τὴν πατρίδ' αὐτοῦ, τὴν πολυστένακτον,
τὰ Σάλωνα, πλησίον εἰς τὴν Λιάκουραν·
(ἀλλ' ἂν λογιωτατίστικ' ἀγαπᾶτε, νὰ,
σᾶς γράφω καὶ τὸ νέον αὐτῆς ὄνομα·
χαρῆτέ το· εἶν' Ἄμφισσα Παρνάσσιος.)
κ' ἐπέρασε τὴν γέφυραν, ἀλλὰ ἐμπρὸς
πολὺ εἶχον προχωρήσ' οἱ πατριῶταί του,
ἐκεῖνοι οἱ τεχνῖται, καὶ τὸν ἄφησαν·
αὐτὸς δὲ τὴν ὁδὸν τὴν πρὸ αὐτοῦ λαβὼν,
διέτρεξε λιβάδια χλωρίζοντα,
βοσκὰς ποιμένων Βλάχων, ῥυπαρῶν πολὺ,
Ζωπάνων καλουμένων προσφυέστατα,
διότι ζοῦν ὡς Πᾶνες (καθὼς μ' εἶπέ τις
Μεσολογγίου πρωτοδίκης, φίλος μου
κ' ἐτυμολόγος, ὅτ' ἐξεκουράζετο
ἐκ τῶν δικῶν, οὐχὶ εὐκαταφρόνητος)·
καὶ φθάσας εἰς ἓν μέρος ὁλομόναχος,
ὁ ἥλιος ὁπότ' ἐμεσουράνησεν,
εὑρίσκει εἰς τὰ πέριξ δένδρον εὔσκιον
κ' εἰς τὴν βρυώδη ῥίζαν του τὸ τρίχινον
δισσάκι ἀποθέσας καὶ τὴν ῥάβδον του,
ἐκάθησε κιαὐτὸς στενάζων ἄχ καὶ βάχ,
καὶ εἶπε ταῦτα μὲ ψυχῆς συγκίνησιν.
Εἰς τῆς ζωῆς τὸ χάος σφενδονίζομαι
τοσοῦτον νέος! Χάος εἶναι εἰς ἐμὲ
τῷ ὄντι ἡ ζωή. Μὴ γὰρ ἐγνώρισα
ὁδοὺς ἂν ἔχ' ἢ τέλος εὐδιάκριτον;
Πολλῶν βιβλίων φύλλα κατεβρόχθισα,
ἀλήθεια! κ' εἰς λόγια ἐπρόσεχα
ἀνδρῶν γερόντων, ἔχων δίψαν ἄσβεστον
νὰ μάθω, ποῦ μᾶς φέρει αὕτ' ἡ ὕπαρξις,
ἡ δύσληπτος· ἀλλ' ὅμως δὲν ἐπρόφθασα,
βουλὴν ν' ἀποφασίσω περὶ μέλλοντος·
κ' εὐθὺς ἰδοὺ τὸ μέλλον μὲ παρίσταται,
ὁ βίος ὁ ποικίλος καὶ πολύδοξος.
Ἐμβαίνω· κιὅ,τι βρέξῃ πλέον ἄνωθεν,
αὐτὸ ἂς καταβῇ, καὶ μ' εὐχαρίστησιν
ἂς κύψω τὸν αὐχέν', αὐτὸ δεχόμενος.
Ἰδέαν ὅμως μίαν ὁδηγήτριαν
τοῦ βίου μου κἂν ἂς φυλάξω πάντοτε,
ἀφοῦ τὴν ἐλευθέραν ἔχω θέλησιν·
εὐσέβειαν ν' ἀσκῶ· καὶ τῶν κανόνων της,
καθὼς εἰς τὰ βιβλία τοὺς ἐγνώρισα,
νὰ μὴ παρεκτραπῶ ποτὲ ἐν ὅσῳ ζῶ,
καὶ δεύτερα τὰ πάντ' αὐτῆς ποιούμενος,
καλότυχος ἐγὼ, ἂν καὶ μικρότατον
ἐν κόσμῳ εὐτυχίας τύχω μόριον.
Ὁ λάμπων δὲ ἐκεῖ ἐπάνω ἥλιος
καὶ τοῦτο τὸ σκιῶδες δένδρον, μάρτυρες
ἂς εἶναι τῆς καλῆς μου ἀποφάσεως!
Εἰπὼν αὐτοὺς τοὺς λόγους ἐντονώτατα,
τὴν κεφαλήν του εἰς τὸ στῆθος ἔκλινε,
καὶ τρίβων τοῦ ῥουχίνου γελεκίου του
τὰ μάλλινα κομβία, διεσκέπτετο,
τὸ τί τον ἔκλωσε ἆρά γε ἡ Μοῖρά του
κ' εἰς τί ἐπροωρίσθη προαιώνια
ἀπὸ τὴν θείαν πρόνοιαν· καὶ ἂν ὁ Θεός
(καθώς ποτε ἀνέγνω εἰς βιβλίον τι
τοῦ Μηνιάτου·) ὄντως τὸν ἠγάπησεν,
ὡς πάλαι τὸν Ἑβραῖον Ἰακὼβ, πρὶν ἢ
ἡ μήτηρ ἐν γαστρὶ αὐτὸν συνέλαβε,
διότι ἀρετῆς τὸ σπέρμα ἔφερεν·
ἢ μῖσος τὸν ἐμίσησε βαρύστονον,
ὡς τὸν Ἠσαῦ ἐκεῖνον τῆς Γενέσεως,
διότι τὸν προεῖδεν ὅτι ἔμελλεν
ἀχρεῖος νὰ γένῇ. Αὐτὰ ἐσκέπτετο…
Ἐδῶ τὸν ἥρωά μου, ὡς ἐξ ὄνυχος
τὸν λέοντα γνωρίζουν, πᾶς τις εὔκολα
ἰδοὺ ἂς τὸν γνωρίσῃ μόνον ἐξ αὐτῆς
τῆς ἐμβριθοῦς κομβιοτριβοσκέψεως,
καὶ ἂς θαυμάσῃ, πῶς δὲν ἐδείλιασε
νὰ πλησιάσῃ τ' ἀκανθῶδες ζήτημα,
τὸ τοῦ προορισμοῦ καὶ τὸ τῆς χάριτος,
ὅπερ τοσαύτας μάχας ἐπροξένησε
κ' εἰς ῥεῖθρα μελανῆς μελάνης ἔβαψε
λευκοὺς ἀθώους χάρτας καὶ Περγαμηνὰ
ἀπὸ τοῦ Αὐγουστίνου ὡς τοὺς χρόνους μας
κ' ἐξήπλωσεν ὀνόματα εἰς ἄπασαν
τὴν Δύσιν Ἰανσενείων, Μολινείων τε,
ἀνδρῶν περινουστάτων εἰς τὰ ὑπὲρ νοῦν.
Οἱ τρόποι δὲ τοῦ Στράτι καὶ οἱ λόγοι του
οἱ ἄνω, ἂν φανῶσί πως ἀπίθανοι
εἰς ἄνδρα ψυχολόγον κ' ἐνθυμούμενον
τὸν πρώτιστόν μου στίχον, ἀποκρίνομαι.
Ὁ ἥρως ὁ ἐμὸς, ὡς οἱ πρὶν ἥρωες,
δὲν θέλει ἀριστεύσει μὲ τὸ σῶμά του,
στρατοὺς φονεύων ὅλους εἰς στιγμάς τινας
καὶ χύνων αἱματόῤῥειθρα ἀπίθανα·
ἀλλὰ δι' ὀξυνοίας τοὺς προτέρους του
αὐτὸς θὰ ὑπερβῆ· τὰ δὲ ἀπίθανα
αὐτοῦ θὰ εἶν' ἀθῶα· δὲν θὰ κλαύσουσι
μητέρες δι' αὐτὸν, καθὼς ποτ' ἔκλαυσαν
εἰς Ἵλιον Τρῳάδες, αἱ βαθύκολποι,
σκληροὺς καὶ ἀοιδοὺς εὑροῦσαι κ' ἥρωας,
τοὺς μὲν φονεῖς, τοὺς δὲ φονέων κήρυκας.
Αὐτὰ τὰ ἐχορτάσατ', εἶμαι βέβαιος,
καὶ ὅμοια ν' ἀκούητε δὲν θέλετε·
διότ' οἱ ποιηταὶ ἂν διὰ χάσιμον
τὸν κόσμον ἔχουν ὅλον εἰς τὸ κοίλωμα
τῶν μεταλλοκονδύλων των, σεῖς παντελῶς
νὰ ἔχητε κοιλίαν διὰ σπάσιμον
καὶ κεφαλὴν δὲν πρέπει, καὶ, τὸ χείριστον,
ἀνθρώπων τόσων σφαζομένων διὰ σᾶς
τὰς ἁμαρτίας τέλος νὰ φορτώνεσθε.
Ἐγὼ ἂν τραγικόν τι γράψω πάθημα,
τὸν Στράτιν θ' ἀποβλέπει καὶ τὸ δέρμα του
μονώτατα. Δὲν εἶναι αὐτὸς πλάσμα μου,
δὲν εἶμ' ἐγὼ μονάρχης του ἀπόλυτος;
πλὴν ξένος ἄλλος, εἴτ' ἐν τῷ ποιήματι
εἰς χρόνους παρελθόντας, εἴτε σήμερον
ἐκ τῶν ἀναγνωστῶν μου τῶν πανευμενῶν,
προλέγω, ὅτι δὲν θὰ πέσ' εἰς κίνδυνον,
ἂν ἄξιος ποινῆς δὲν εἶναι οἴκοθεν,
καὶ μέλι ἂν δὲν ἔφαγε, ἡ κοιλία του
δὲν θέλει αἰσθανθῆ ὠδῖνας κώλικος
ποσῶς ὡς ἐξ ἐμοῦ εἰς ταῦτα τ' ᾄσματα.
Πιστεύσατε λοιπὸν, (ἡ πίστις, φίλοι μου,
εἶν' ἀρετὴ μεγάλη· θέλει ἄσκησιν
καθὼς καὶ πᾶσα ἄλλη. Δότε μίκριστον
λοιπὸν αὐτῆς μορίδιον καὶ εἰς ἐμὲ,
πιστεύοντες ἐδῶ) ὅτι ὁ Στράτις μου
τοὺς ἄνω λόγους εἶπε καὶ σκεφθεὶς μικρὸν
ἐκίνησ' εὐσεβῶς τὴν δεξιὰν αὐτοῦ
κατὰ μετώπου καὶ χαράξας τὸ σεμνὸν
σημεῖον τετραχῶς, ἔπειτα ἔλαβε
τὴν ῥάβδον, καὶ τὸν σάκκον κ' ἐγερθεὶς ὀρθός… -
Τ' «ὀρθὸς» ἐδῶ τί θέλει; περιττότατον! -
ἀκούω μὲ φωνάζουν. Ἴσως δίκαιον,
ὦ ἀναγνῶσται, ἔχετε· πλὴν εἶν' αὐτὸς
ὦ φίλοι, τρόπος, κ' ἓν μόνον δισσύλαβον
λεξίδιον νὰ μὴ τὸ ὑποφέρητε,
ἐνῷ καμήλας τόσας καταπίνετε
εἰς τὰ συνήθη ὁμοιοκατάληκτα;
ἀλλὰ σᾶς συγχωρῶ, κ' εὐγνώμων μάλιστα
σᾶς εἶμαι, ὅτι ἅπαξ μ' ἐνθυμίσατε
τὸ μέγα μου καθῆκον, τὴν ἀκρίβειαν
τῆς φράσεως, εἰς ἣν δὲν ὑποβάλλονται
οἱ - πῶς νὰ τοὺς εἰπῶ! ἐκεῖν' οἱ πλάνοι σας
Λουκουμοζαχαρομοιοκατάπληκτοι!
Καὶ ὅμως πάλιν σεῖς δὲν διεφθάρητε,
ὡς βλέπ', ὁλοτελῶς, καὶ τούτου ἕνεκα
δεδοξασμένος ἔς' ὁ τῶν Μουσῶν Θεός.
Ὁ Στράτις ἐγερθεὶς λοιπὸν χωρὶς τ' «ὀρθός»
τὸν δρόμον ἠκολούθησε πρὸς δεξιὰ,
'ς τὴν τότε Λεβαδειὰν, τὸν τόνον ἔχουσαν
ἐν τέλει, σκυπτὴν ὅθεν καὶ δουλεύουσαν,
Λεβάδειαν δὲ τώρα μὲ ὑπερήφανον
ἀνάστημα καὶ ἦθος σφόδρα ἐλεύθερον.
Πρὶν ὅμως τὸν σηκώσω εἰς τὸν δρόμον του,
θὰ ἦτον ἴσως πρέπον, εἰς σκιὰν καλὴν
κ' ἐν ὥρᾳ μεσημβρίας φθινοπωρινῆς
τὸν ἥρωά μου νὰ ψωμίσω· τί;… - Ναί, ναί! -
Ἀλλ' ἐρωτῶ· ποτέ σας πάθος μέγιστον
χαρᾶς ἢ συλλογῆς ἐπιδραμὸν σφοδρῶς,
τὴν πεῖνάν σας ἐξαίφνης δὲν ἀπέσβεσεν;
Ὁμοίως καὶ τοῦ Στράτ' ἐκόπ' ἡ ὄρεξις,
καὶ προσδοκί', ἐλπίδες σκέψεις ἄμετροι,
βαθύταται, κατεῖχον αὐτὸν ἔντονον,
χωρὶς νὰ ἐρευνήσῃ, ἂν φαγώσιμον
τοῦ ἔβαλέ τι μέσα 'ς τὸ δισσάκιον
ὁ γέρων του πατήρ. Ἀλλέως, φίλοι μου,
(γνωρίζω καὶ ἐγὼ δὰ τὸ συμφέρον μου
εἰδυλλιώδεις εὐωχίας νὰ ποιῶ
καὶ ἐπεκτείνων οὕτω τὴν στιχούργησιν,
ἀνταμοιβὴν νὰ περιμένω πλείονα
παρὰ τοῦ τυπογράφου μου, ἀφροντιστῶν,
ἂν οὕτως εὐοδοῦται ἡ ἀλήθεια
ἢ μὴ τῶν αἰσθημάτων·) θὰ ἐτόνιζα
κ' ἐγὼ ἐδῶ τοιοῦτόν τι· ἀλλὰ ἀφοῦ
δὲν μ' ἔδωκεν ὁ Στράτις ἀφορμὴν ποσῶς,
σᾶς παραπέμπω πλέον εἰς τὸ ἔννατον
καὶ μέγιστόν μου ᾆσμα ν' ἀναγνώσητε
ἐκεῖ τινα ἐγκαίρως μεσημερινὴν
ἐμβεβλημένην εὐωχίαν ἐξοχῆς·
ἐδῶ δὲ τώρ' ἂς γράψω κατ' ἀλήθειαν,
ὅτ' οἱ τοῦ Στράτι πόδες οἱ νεανικοὶ
μ' εὔρυθμον βῆμα διεπέρων τὴν ὁδὸν,
τὴν φέρουσαν ἀσφάλτως εἰς Λεβάδειαν.

Γ.

Ταχέως τὰ χανδάκιά της ἔφθασεν,
ἀλλὰ, τὰ κατατόπι' ἀγνοῶν αὐτῆς,
νὰ ἔμβ' εἰς τὰ ἐντός της ἐδειλίασε
κ' ἐστάθ' εἰς ταπεινὸν ξενοδοχεῖόν τι
ἐκεῖ ἐκτὸς τῆς πύλης καὶ ἡσύχασε
σ' ἐζήτησε νὰ φάγῃ ἀδιόριστα
πόσον καὶ τί, φοβούμενος ὡς ἄπορος,
μὴ τύχῃ καὶ ζητήσῃ τι ἀνώτερον
τοῦ ἔχειν του. Ὁ ξενοδόχος δ' ἔμπειρος
τοῦ κόσμου ὢν, μεσόκοπός τις ἄνθρωπος
καὶ ἔχων ἁπλῶς ὄνομα Παρασκευᾶς,
ἰδὼν αὐτὸν, τῷ ἔδωκεν ἀνάλογον
τοῦ σχήματός του φαγητόν· πινάκιον
πηκτῆς ποδῶν ἀρνίου καὶ ὡς ἄρτυμα
καὶ δύο τρία σκόρδα. Θεωρῶν δ' αὐτὸν
πολὺ ἐντροπαλὸν, τὸν προσωμίλησεν
ὡς ἀκολούθως μὲ φωνὴν συμπάσχουσαν.
Καλὸ παιδὶ, νὰ σ' ἐρωτήσω βούλομαι,
Τίς εἶσαι, πόθεν ἔρχεσαι καὶ τί ζητεῖς; -
Ἀπὸ τὰ Σάλων' ἔρχομαι κ' ἐκίνησα
νὰ 'πάγω 'ς τὸ Ζητοῦνι εἰς τὸν θεῖόν μου,
ἀλλὰ ἡ συντροφία μου μὲ ἄφησε,
καὶ μόνος δυσκολεύομαι. - Ναὶ, σήμερον
καφφὲν ἐδῶ ῥοφῶντας, εἶδα 'πέρασαν
τῷ ὄντι τινὲς κτίσται· μὴν ἦσαν αὐτοί; -
Αὐτοὶ, νομίζω. - Τίς δ' ἐκεῖ ὁ θεῖός σου;
ἐγὼ ἤμουν ἐκεῖ πρὸ ἡμερῶν τινων
καὶ ἴσως τὸν ἐγνώρισα. - Σταυρῆς, Σταυρῆς
τό ὄνομά του· εἶναι ἀπὸ Σάλωνα. -
Ὁ ῥάπτης ὁ Σταυρῆς; αὐτὸς, παιδάκι μου,
(σὲ λόγου σου ζωή·) προχθὲς ἀπέθανε,
τὸ ἔμαθ' ἀσφαλῶς ἐκεῖθεν σήμερον. -
Μᾶς ἄφησε λοιπόν; Θεὸς σχωρέσαι τον!
πλὴν τώρα τί νὰ κάμω, ὁποῦ μ' ἔστειλε
'ς ἐκεῖνον ὁ πατήρ μου;! - Παιδὶ, ἄκουσε·
Ἐγὼ νομίζω, ὅτι κάθ' ἐμπόδιον
διὰ καλόν μας γίνεται· καὶ βλέπων σε,
σχεδὸν μαντεύω, ὅτι σὺ καλοῦ πατρὸς
υἱὸς θὰ ἦσαι, κι ἂν ζητῇς ψωμὶ, ἐγὼ
σὲ 'παίρνω ὑπηρέτην καὶ τὴν τέχνην μου
μὲ τὸν καιρὸν νὰ μάθῃς· δὲν εἶναι αὐτὴ
καθὼς ἡ ῥαπτικὴ, χονδρὴ καὶ ἄτιμη,
ἀλλὰ εὐγενική· θὰ βλέπῃς πάντοτε
λογῆς λογῶν ἀνθρώπους καὶ φερσίματα
φρονίμους καὶ ἀγνώστους ὡς τὰ ζῶά των,
γαδούρια καὶ ἄλογα. Κοντολογῆς
φιλόσοφος θὰ γένῃς. Εἰπὲ στέργεις το;
Ὁ Στράτις, πρὶν ἢ δώσῃ τὴν ἀπόκρισιν,
στιγμὰς ἐσκέφθη δύο, καὶ εὑρὼν αὐτὴν
τὴν τέχνην ὡς τῆς πείρας διδασκάλισσαν
τῆς ἀνθρωπίνης, ἔστερξε κ' εὐθὺς ἐκεῖ
τὴν κάραν νεύει καὶ τὴν χεῖρ' ἀσπάζεται
τοῦ νέου του κυρίου, ὅς τις ἄρχησε
τὰ ἰδικά του πάλιν. Τέκνον, τῆς καλῆς
ἀρχῆς, εἶπαν σοφοὶ, καὶ τέλος κάλλιστον.
Νὰ ἴδω τώρα, ἔγεινε καλὴ ἀρχὴ
μὲ σὲ κ' ἐμέ; - Στράτιν Καλοπίχειρον
μὲ λέγουν. - Εὖγε, ἔχεις οἰωνὸν καλὸν
εἰς τ' ὄνομά σου. Εὖγε· ἐπετύχαμεν!
Σὺ δὲ, ὦ ἀναγνῶστά μου, μὴ θαύμαζε.
Εἶχε καψοδιαβάσει ὁ Παρασκευᾶς·
καὶ πρὶν ἢ προχωρήσῃ ὡς τὸν Αἴσωπον
'ς τῆς Δημητσάνης τὸ ποτὲ γυμνάσιον,
ἐνῷ ἀκόμη δηλαδὴ τοῦ Μανουήλ
Χρυσολωρᾶ τὰς γνώμας ἐξεμάνθανε,
τὸν εἶχον συμβουλεύσ' οἱ συντοπῖταί του
παπᾶς νὰ γένῃ πλέον εἰς αὐτούς· ἀλλὰ
σκεφθεὶς αὐτὸς ἀλλέως μὲ συνείδησιν
σπανίαν, δὲν τὸ ἔπραξε. Τὰς γνώσεις του
ὀλίγας τὰς ἐνόμιζεν ὁ ἄπληστος,
κ' ἐπάτησε λοιπὸν ὡς καὶ τὸν Αἴσωπον
'ς τὸ πεῖσμα τῶν ἁπλῶν συντοπιτῶν του· πλὴν
ταξεῖδι ποτὲ κάμνων εἰς Βυζάντιον
μὲ προὔχοντας Μωρέως ὡς γραφεὺς αὐτῶν
κ' ἐλθὼν εἰς τὴν Λεβάδειαν, ἐσκάλωσεν
εἰς ἄγκιστρον τοῦ Ἔρωτος ὀξύτατον
καὶ κόρην ἐγχωρίαν συζευχθεὶς ἐκεῖ
ἀπέμεινε καὶ ἔζη μ' εὐχαρίστησιν,
ἀσκῶν τοῦ πενθεροῦ του τὸ ἐπάγγελμα.
Τὸν λόγον του δὲ τότ' ἐνῷ ἀπέσωνεν,
ἐπρόσθεσε μὲ τόνον μαλακὸν πολύ.
Πιστὸς νὰ ἦσαι καὶ γοργὸς 'ς τὰ ἔργα σου,
αὐτὸ ζητῶ, καλέ μου Καλοπίχειρε,
κ' ἐγὼ σὲ ἀνταμείβω κατ' ἀξίαν σου.
Ἐν τούτοις δὲ κ' ἓν γράμμα εἰς τὰ Σάλωνα
τοὺς γράφεις καὶ μηνύεις τὰ τοῦ θείου σου,
ὡς πρέπει νὰ τὸν κλαύσουν καὶ τὰ κόλλυβα
τὰ τρίτα νὰ τοῦ βράσουν καὶ τὰ ἔννατα,
νὰ ἦναι κ' ἡ ψυχή του εἰς ἀνάπαυσιν.
Πλὴν 'ξεύρεις τάχα γράμματα;… Γιὰ, στρέψ' ἐκεῖ
ὀπίσω εἰς τῆς θύρας τὰ σανίδια
καὶ διάβασέ μου 'κεῖνα τ' ἄσπρα γράμματα.-
«Ὁ γείτονας Ἀνέστης τρία γρόσια.» -
Καὶ παρακάτω! - Μάλιστα, μετὰ χαρᾶς·
«τῇ πέντε Ὀκτωβρίου γύψον βερεσὲ
ἀπὸ τὸν Δῆμον Πούλια ἀγοράσαμεν,
ὀκάδες πέντε, στήνει δέκα γρόσια». -
Αὐτὸ τὸ παρακάτω, Στράτι, σ' ἔσωσε·
τὸ ἐδικόν μου γράψιμον κανεῖς ἐδῶ
'ς τὴν χώραν δὲν τὸ 'βγάζει. Παῖξε γέλασε
δὲν εἶναι σὰν τ' ἀπάνω· καλογερικὸ
αὐτὸ τὸ λέγουν! Εὖγε, Στράτι, εὖγέ σου!
Εἰπὼν αὐτὰ, ἀμέσως τὸν διέταξε
διάφορα. - Πῶς, πῶς; ἀμμὴ συμβόλαιον; -
Συμβόλαιον; Δὲν εἶχεν, ἀναγνῶσταί μου,
ὁ κόσμος συνειθίσ' εἰς τὰ συμβόλαια
ἀκόμη τότ' εἰς κάθε ψύλλου πήδημα,
καὶ ἡ τιμία γλῶσσα δὲν ἐλύγιζε
τῶν τότε νὰ προφέρῃ «προθεσμία» ἢ
«κλητὴρ» ἢ (μὲ συμπάθειο) καὶ «κατάσχεσιν».
Κατάσχεσιν; ἀμμ' ὅλοι ἐκοκκίνιζαν
εἰς τοῦτο τὸ κακέμφατον λεξίδιον.
Τῶν δὲ πλημμελο-καὶ τῶν κακουργοδικῶν
στερούμενοι ἐστεροῦντο, σᾶς ὁρκίζομαι,
πλημμελημάτων τόσων καὶ κακουργιῶν,
ὁπόσων τώρα γέμ' ἡ πολιτεία μας·
πλὴν φόβος ὅλους ἔσωζε σωτήριος,
ὁ φόβος τοῦ ζαμπίτη, ὁ ἀσύντακτος.
Τοῦ αὐστηροῦ δὲ μεχκεμὲ, τοῦ Τουρκικοῦ
τ' ἀπρόσιτον κατῶφλι ἐχορτάριαζε
κ' ἐπείνα ὁ καδῆς, ἀργὸς καθήμενος·
ὡς κιὁ δεσπότης μόνον διαζύγιον,
ἢ ἔριν κληρονόμων ἅπαξ τοῦ μηνὸς
κρατῶν τὸν Ἀρμενόπουλον 'ς τὰς χεῖρας του,
ὡς βίβλον νομικὴν, τῇ ἀληθείᾳ δὲ,
μὲ λόγους πατρικοὺς ὀρθῶς διέλυεν·
ἂν δὲ καὶ ἀπαιτήσεις τινὲς δίκαιαι
ἐνίοτ' ἐσιγῶντο, παρελείποντο,
διότ' οἱ ἀναγκαῖοι τύποι ἔλειπον,
ὁ κόσμος διὰ τοῦτο μήπως 'χάνετο;
ποσῶς! ἐκραταιοῦτο τὸ φιλήσυχον.
Ἄχ, ὅταν φέρω, φίλοι, εἰς τὴν μνήμην μου
ἐκείνους τοὺς ἁπλοῦς καιροὺς καὶ ἔπειτα
τὴν τωρινήν μας καμαρώσω καταντιὰν
καὶ τὴν στρεψοδικίαν τὴν ἀμέτρητον,
αἴ, τότε πλέον 'σὰν ῥεβίθια δάκρυα
ἐκχύνων κρουνηδόν· ἀλλὰ τετέλεσται!
Ὑπομονὴ, ὦ φίλοι συμπολῖταί μου,
μ' αὐτοὺς τοὺς νόμους πλέον ἂς πορεύσωμεν.
Καλοὶ κιαὐτοὶ, ἂν γράμματα ἠξεύρωμεν,
νὰ τοὺς στρεφογυρίζωμεν, ὡς θέλομεν.
Ὁ Στράτις ἐν τοσούτῳ ἐπιδέξιος
εἰς πᾶν ἐφάνη, ὅ,τι τὸν ἐπρόσταξαν,
μικρὸν ἢ μέγα. Ὅσαις δὲ ἐφώναζε
φοραῖς ὁ κύριός του, εὐθὺς ἤκουεν·
«ἀφέντη» μ' ἕνα τόνον ἐρωτήσεως,
ἢ τὸ «ὁρίστε» προθύμως ἔμπλεων.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - ^[1]

Ἄχ, ἄχ, εἰς τὴν πικρὰν αὐτὴν συνάντησιν,
ὡς πόσους τάχα γρόθους, πόσαις παταριαῖς
καυταῖς καὶ πόσους κλότσους νὰ ἐσούφρωσεν
ὁ ἥρως μου, ὁ Στράτις Καλοπίχειρος,
ἂς μὴ τὸ γράψω, συμπαθῶς φερόμενος
καὶ τὴν τιμήν του σώζων εἰς τοὺς στίχους κἂν
αὐτοὺς ἐδῶ. Δὲν τὸν πομπεύω· ἄπαγε!
Τίς ποιητής ποτ' ἔδωκε παράδειγμα
τοιοῦτο, νὰ πομπεύσῃ τόσον ἄσπλαγχνα
τὸν ἥρωά του; Ποῦ τολμῶ ἐγὼ θεσμῶν
τοῦ ἔπους παναρχαίων τὴν παράβασιν,
ζητούντων σοβαροὺς, ἀδάρτους ἥρωας;
Δὲν φθάνει, ὅτι ἔτη δεκατέσσαρα
παρανομήσας εἰς τὸν Στράτιν ἔδωκα
καὶ οὔτε τὴν ὑπόθεσιν ἐφρόντισα
ἐκεῖ ἐν προοιμίῳ ν' ἀναφέρω που
μὲ τρόπον, σκεπαστὰ, καὶ οὐτ' εὐχὴν ποσῶς
εὐχήθην εἰς Θεὸν ἢ καὶ Θεάν τινα,
σεμνὰ καταφρονήσας παραδείγματα
Ὁμήρου, Βιργιλίου, Τάσσου, Μίλτωνος,
καὶ Σούτσου· ὢ πολὺ ἐξώκειλα, πολύ!
λοιπὸν ἂς σεβασθῶ ἐδῶ τοὐλάχιστον
καὶ τὸ χρυσοῦν μας πάντων μέτρον ἄριστον.
Ὦ Στράτι, ἀμετρήτους λοιπὸν ἔφαγες
πληγὰς καὶ τότ' ἐδάκρυσες εἰς ξένην γῆν
τοῦ πλήθους τῶν παθῶν σου τὰ προοίμια,
καὶ ἓν πολυτελείας ἀντικείμενον,
ὡς Ἕλλην ἀληθὴς καὶ κλασικώτατος
στερούμενος σὺ τότε, τὸ λεγόμενον
λατινικὰ μαντήλιον, ἐσφόγγισες
μὲ ἄλλο χυδαΐζον πρᾶγμα πρόχειρον,
μὲ τὸ μανίκιόν σου τ' ἁλμυρὸν ὑγρὸν
ἀπὸ τὰ βουρκωμένα σου ὀμμάτια.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - ^[2]

-- Ἐγὼ, φεῦ, ἀτομικὰ
αἰσθήματ' ἀπ' εὐθείας πρὸς σὲ, Στράτι μου,
ἂν καὶ ἐπόθουν, νὰ ἐκφράσω δὲν τολμῶ,
ὑπείκων εἰς τοῦ ἔπους τὸν σκληρὸν θεσμόν·
«Οἱ λυρικοὶ καὶ ἐπικοὶ, ὁρίζομεν
νὰ διαφέρουν πάντως, παντοῦ, πάντοτε,
μὴ εἰς πυργοποιΐαν καταντήσωμεν
ποιητικήν.» Κανὼν ἀρχαῖος εἶν' αὐτὸς
τῶν κριτικῶν. Ἰδοὺ καὶ νέον σχόλιον·
«Καλῶς ἐῤῥέθη τοῦτο, κ' εἰς τοὺς χρόνους μας
τὴν χρῆσιν πλειοτέραν καὶ ὠφέλειαν
παρέχει, ἐπειδὴ οἱ κοῦφοι σύγχρονοι
τὸ ἔπος ἀμελοῦντες, ὅλοι δίδονται
'ς τὴν λύραν, ἐλαφρὰν οὖσαν κ' εὐκόμιστον
ἀπ' ὅλους· ἂν δ' ἐνίοτέ τις ὀρεχθῇ
καὶ ἔπος, ποιεῖ κ' ἔπος, πλὴν ἀγνώριστον
ἐκβαίνει τῶν χειρῶν του. Ἂς χωρίσωμεν
λοιπὸν τοὺς ὅρους τῶν ποιητικῶν γενῶν.»
Ἐδῶ λήγει τὸ σχόλιον, ὡς ἔπρεπε,
τοῦ καθ' αὑτὸ κανόνος ὂν μακρότερον
καὶ τ' ἄνω σαφηνίζον, καὶ μοὶ φαίνεται
τὸ ἔγραψέ τις, ὅς τις φόβον ἄμετρον
ᾐσθάνθη, τὸν Λόρδ Βύρων' ἀναγνούς ποτε
καὶ μὴ χωνεύσας τ' ἄσπετα, πελώρια
φαντάσματα, πηδήματα καὶ δρόμους του
δι' οὐρανοῦ καὶ γῆς καὶ τῆς κολάσεως·
καὶ θέλων ν' ἀντιτάξῃ τι ἀντάξιον
ἐκείνης τῆς δεινῆς ἀκολασίας του,
ἐστένευσε τὸν δρόμον τῆς ποιήσεως
κ' ἐκ τοῦ ἑνὸς εἰς ἄλλο ἄκρον ἔπεσεν.
Ἐγὼ δὲ εἰς τὸ σχόλιον εὐχόμενος
καλὴν ἐπιτυχίαν, ἐπανέρχομαι
εἰς τὸν δακρυῤῥοοῦντα Καλοπίχειρον-.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - ^[3]