TΟ ΥΠΟΤΙΘΕΜΕΝΟΝ ΦΑΝΤΑΣΜΑ

Ἀναχώρησις.

Μετὰ παρέλευσιν τριῶν ἡμερῶν ὁ Ἀγησίλαος συνοδεύομενος ὑπὸ δύο κυριῶν κατέβαινε τὴν πρὸς τὸν λιμένα ἄγουσαν ὁδὸν τῆς Κορησσίας. Ἡ Εὐλαλία μετὰ τῆς μητρός της ἦσαν αἱ δύο συνοδοιπόροι τοῦ νέου.

Ἡ θλίψις ἦτο τόσον ζωηρῶς ἀπεικονισμένη εἰς τὰς ὄψεις τῶν τριῶν τούτων ἀνθρώπων, ὥστε ἠδύνατο νὰ ὑπολάβῃ τις ὅτε συνώδευον νεκρόν.

Ἐξοχὴ ὡραία καὶ τερπνὴ κειμένη ἐν τῷ μέσῳ τῆς μεταξὺ τοῦ λιμένος καὶ τῆς πόλεως ὁδοῦ, καλεῖται Μυλοπόταμος, ἐνταῦθα ὑπάρχουσιν αἱ ὡραιότεροι κῆποι τῆς νήσου, τοὺς ὁποίους ποτίζει διαυγὴς ποταμός. Αἱ πορτοκαλλαῖαι κιτραῖαι καὶ λεμονέαι σχηματίζουσι δάσος ἀδιέξοδον. Τὰ ὕδατα τοῦ ποταμοῦ τούτου κυλιόμενα ἀπὸ ὑψηλοτάτους βράχους ἐκπέμπουσι γλυκύτατον μουρμουρισμόν. Ἡ ἀηδὼν ἐνταῦθα φιλοτιμεῖται νὰ καλλωπίσῃ τὸ γλυκὺ μέλος της ὑπὸ τὰ εὔοσμα φύλλα τῶν πορτοκαλλαιώνων. Ὁ ποταμὸς οὗτος διακλαδιζόμενος καὶ ῥέων ὑπὸ τὰ καταπεσόντα φύλλα, κινεῖ τριάκοντα μηχανὰς νερομύλων, κειμένων τῇδε κἀκεῖσε, τῶν ὁποίων τὰς ὄψεις περικαλύπτει ἀειθαλὴς κισσός. Ὁ πλησιάζων εἰς τὴν ἐξοχὴν ταύτην πρὸ ἡμίσεως σταδίου ὀσφραίνεται τὸ εὔοσμον τῶν ἀνθέων· ἑνὶ λόγῳ ἡ θέσις αὕτη ὁμοιάζει ἀληθῆ Παράδεισον.

Ἐνταῦθα κῆπος ὡραῖος, πεπληρωμένος διὰ πολυειδῶν καὶ ἀειθαλῶν δένδρων διακρίνεται κατὰ τὴν καλλονὴν, τὴν καλλιέργειαν καὶ τὸ μέγεθος τῶν λοιπῶν. Εἰς αὐτὸν, εἰσερχόμενος τις ἀπαντᾷ πύλην ἐν εἴδει ἀψίδος καὶ ὑπὸ στέγην ἀειθαλῶν δένδρων διερχόμενος τὸ μῆκος τοῦ κήπου φθάνει εἰς στοὰν τετράπλευρον κεκαλυμμένην ὑπὸ ἀνθέων καὶ πρασσίνων φύλλων, ἐν ᾗ εὑρίσκεται δεξαμενή τις ὠοειδὴς πλήρης χρυσῶν ἰχθύων, τὴν ὁποίαν περιστοιχίζουν διάφορα καθίσματα πεπαλαιωμένα. Τὸν κῆπον τοῦτον μητρικὸν κτῆμα τῆς Εὐλαλίας, διανύουσα ἄλλοτε γλυκυτάτας ὥρας μετὰ τοῦ Ἀγησιλάου, ἀπὸ τὴν ἐποχὴν τῆς ἀναχωρήσεώς του σπανιώτατα ἐπεσκέπτετο ἡ Εὐλαλία, διότι πολλὰ ἐντὸς αὐτοῦ ἀντικείμενα τὴν συνεκίνουν καθ' ὑπερβολήν.

Κηπουρὸς γέρων καταγόμενος ἐκ τῆς νήσου Χίου, εἶχε μεγάλα δικαιώματα ἐπὶ τοῦ οἶκου τῆς Μαριάνθης καθόσον ἠρίθμει τριάκοντα καὶ ἓξ ἐτῶν διαρκῆ ὑπηρεσίαν εἰς τὸν ἐν Μυλοποτάμῳ κῆπόν της. Ἐνῷ λοιπὸν ὁ γέρων οὗτος διὰ τῆς ἀξίνης ἐχάραττεν αὔλακα ἐφ' ἧς νὰ διαχυθῇ τὸ ὕδωρ, ἡ Εὐλαλία εἰσῆλθε μετὰ τῆς συνοδείας της ἐντὸς τοῦ κήπου, προχωρήσασα μέχρι τοῦ γέροντος, ὅστις καταγινόμενος εἰς τὸ ἔργον του καὶ καθυπερβολὴν κωφίζων δὲν ᾐσθάνθη αὐτος ἱσταμένους ὄπισθέν του.

- Δὲν σὲ βλέπω Μπάρμπα Μηκὲ νὰ μᾶς ὑποδεχθῇς μὲ τὴν αὐτὴν φιλοφροσύνην ὅπως καὶ ἄλλοτε, εἶπεν ὁ λοχίας μὲ βροντώδη φωνήν. Ὁ γέρων, ἐκπληχθεὶς ἀπὸ τὴν φωνὴν ταύτην ἔστρεψεν ἐν τάχει ἀλλ' ὀλισθήσας ἐξηπλώθη ἐντὸς τῆς αὔλακος· ὁ δ' Ἀγησίλαος μετὰ μεγίστης ταχύτητος σπεύσας ἐσήκωσε τὸν κηπουρὸν, ὅστις παραφερθεὶς πρὸς στιγμὴν ἀπὸ τὴν ἐμφάνισιν τοῦ νεανίου ἐπειρᾶτο νὰ λαλήσῃ, ἀλλὰ διεκόπτετο ἐκ τῆς ἐπελθούσης αὐτῷ συγκινήσεως.

Πότε ἦλθες παιδί μου;… δόξα σοι ὁ θεός, ὑπέλαβε μετ' ἐκπλήξεως ὁ γέρων, θὰ ἡσυχάσωμεν ἀπὸ τὰ κλάμματα καὶ ἀπὸ τοὺς στεναγμοὺς τῆς Εὐλαλίας μας! Μοῦ ἔκαψε παιδί μου τὰ σικώτια μου· ἔκοψε τὴ μισή μου ζωή.

Ὅταν καμμία φορὰ ἤρχετο ἐδῶ ἤρχιζε τὸ τραγοῦδι, ἀπὸ τὸ τραγοῦδι τὰ κλάματα, ὕστερα τ' ἀναστενάγματα, καὶ μᾶς ἐζούρλαινε ὅλους … Δόξα σοι ὁ Θεός… τώρα θὰ ἡσυχάσωμεν, καὶ στρέψας τὸ βλέμμα πρὸς τὴν Εὐλαλίαν τῆς λέγει˚ Σιωπᾶς αἴ διαβολάκι … σικῶτι μᾶς ἐτηγάνισες εἰς τὰ χείλη μὲ ταῖς πίκραις σου…

- Καὶ μὄλα ταῦτα ἐπανερχόμεθα πάλιν εἰς τὰ πρῶτα βάσανα ἀπήντησεν ἡ νεᾶνις, μὲ τόνον συγκινητικόν.

- Δὲν σὲ καταλαμβάνω, ἀνοίξας τοὺς μικροὺς ὀφθαλμούς του ἀπήντησεν ὁ γέρων.

- Ἀναχωρεῖ Μπάρμπα Μηκέ…

- Δὲν ἠμπορεῖ; ἐγὼ τὸν βλέπω θηρίον.

- Ἀναχωρεῖ! ἀναχωρεῖ, ὑπέλαβεν ἡ νεᾶνις μεθ' ὅλης τῆς δυνάμεώς της.

- Ἀναχωρεῖ;… Τὸ ἤκουσα δὰ μὴ φωνάζῃς τόσον. Καλὰ πότε ἦλθε;

- Ἔχει τρεῖς ἡμέρας ἐδῶ!

- Εἴκοσι τρεῖς ἡμέρας; παράξενον καὶ πῶς δὲν τὸ ἔμαθα;

- Τρεῖς! τρεῖς! …;

- Αἴ! Αἴ! μὲ ἐξεκούφανες· καὶ τόσον γλήγορα φεύγει.

- Ἀναχωρεῖ ἐσπευμένως διότι θὰ ὑπάγῃ εἰς τὸν πόλεμον.

- Ποῦ; 'ς τὸν πόλεμον; Ἄ! τόρα εἶναι ποῦ θὰ χάσῃς τὰ μυαλά σου… Τὴν συνδιάλεξιν ταύτην διέκοψε βροντώδης φωνὴ ναύτου τινὸς κράζοντος, μπάρκα γιὰ τὴν Ἀθήνα! μπάρκα γιὰ τὴν Ἀθήνα.

Τὸ πλοῖον ἐφάνη ἑλκύον τὴν ἄγκυραν, ἡ ὥρα ἔφθασε τοῦ φρικτοῦ χωρισμοῦ!

Αἱ γλῶσσαι ἀμφοτέρων ἐδεσμεύθησαν! Οἱ παλμοὶ τῶν καρδιῶν των ἐκρότουν μὲ τὴν μεγαλητέραν δύναμιν.

- Εὐλαλία μου ἀναχωρῶ! λαβὼν τὴν χεῖρά της ἐπρόφερεν ὁ Ἀγησίλαος μὲ φωνὴν διακεκομμένην. Ἀναχωρῶ! ἐπανέλαβε μὲ πόνον ἐνδόμυχον καὶ ὁ τόνος τῆς φωνῆς του ἐξαλειφθεὶς ἐκ τῆς συγκινήσεως, ἐβυθίσθη εἰς θρῆνον ἀπαρηγόρητον.

Ἡ Εὐλαλία ἀναίσθητος ἐῤῥίφθη εἰς τὰς ἀγκάλας τῆς μητρός της.

Ὁ Ἀγησίλαος ἐπιβιβασθεὶς ἐντὸς τοῦ πλοίου, ἔστη εἰς μίαν τῶν πλευρῶν αὐτοῦ. Ἀκίνητος ὡς ἄγαλμα εἶχε τὰς χεῖρας ἐσταυρωμένας καὶ τὸ ὄμμα προσηλωμένον πρὸς τὴν Εὐλαλίαν ἥτις λειποθυμήσασα, ἔκειτο ἐπὶ τῆς προκυμαίας σχεδὸν ἄπνους, ἡ δὲ μήτηρ ἀγωνιῶσα προσεπάθει νὰ τὴν ἐπαναφέρῃ. Ἐνῷ τὸ πλοῖον ἤρχιζε ν' ἀποπλέῃ, τὰ βλέμματα τοῦ Ἀγησιλάου ἠκολούθησαν πᾶν κίνημα τῆς Εὐλαλίας, μέχρις οὗ ἔγειναν τὰ ἐνώπιον αὐτοῦ ἀφανῆ.

Ἡ Εὐλαλία μετά τινας στιγμὰς ἀναλαβοῦσα εἶδε τὸ πλοῖον κυλυόμενον μακρὰν ἐντὸς τῶν κυμάτων, ἃ διέσχιζεν ἀγερώχως ὅτε μὲν ἐπιφαινόμενον, ὅτε δὲ ἀποκρυπτόμενον. Οὔτε μία φωνὴ δὲν ἠκούετο εἰς τὴν παραλίαν! Αὕτη δὲ ἵστατο ἀκίνητος, τὰς χεῖρας ἔχουσα τεταμένας, τὸ δὲ βλέμμα ἀτενὲς καὶ ἀνήσυχον πρὸς τὴν θάλασσα.

- Ἆρά γε ὄνειρον ἔβλεπα; ἐπρόφερε μὲ θρηνώδη φωνὴν ἡ Εὐλαλία. Ἦτο ἐδὼ προολίγου. Ναὶ, ἐδῶ ἔμπροσθέν μου… τὸ βλέμμα μου ἀπήντησε τὸ ἰδικόν του… ἡ καρδία μου κτυπᾷ βιαίως εἰς ταύτην τὴν ἐνθύμησιν!.. ὦ! πότε μέλλω νὰ τὸν ἴδω πάλιν;… αἰσθάνομαι ἀρχίζουσαν τὴν νέκρωσίν μου.

Ἐπὶ τῆς προκυμαίας διέμειναν μέχρις οὗ τὸ πλοῖον εἰσέδυσεν ἐντὸς τῶν ἀπωτάτων θαλασσῶν, ὅτε ἀποσυρθεῖσαι ἐπέστρεψαν μὲ καρδίαν συντετριμμένην καὶ μὲ γόνατα κατακεκομμένα εἰς τὴν πόλιν, ὅπου τὰ πάντα ἐφαίνοντο μαῦρα καὶ σκοτεινὰ εἰς τοὺς ὀφθαλμοὺς τῆς Εὐλαλίας.

Μετὰ τὴν λυπηρὰν ἀναχώρησιν τοῦ Ἀγησιλάου, ἡ Εὐλαλία ἠσθένησεν ἐπὶ ἱκανὰς ἡμέρας, ἀλλ' ἐπιστολὴ φθάσασα ἐκ μέρους αὐτοῦ τῆς ἔδωκεν ἀναψυχήν. Ἡ ἐπιστολὴ αὕτη ἐμπεριεῖχε τάδε.

«Εὐλαλία μου! το ταξείδιόν μου ἂν καὶ εὐάρεστον, δι' ἐμὲ ὅμως ἦτο θλιβερόν! Ἡ τελευταία στιγμὴ τοῦ χωρισμοῦ μας μένει ζωηρῶς ἐντετυπωμένη εἰς τὴν φαντασίαν μου. Ἀπερίγραπτος ἦτο τῷ ὄντι ἡ τελευταία ἐκείνη συγκίνησις…

Ἐξελθόντες ἤδη τοῦ λιμένος, νέα ἀντικείμενα κατετάρασσον τὴν φαντασίαν μου… εἶδον τὸ ὅρος τοῦ Προφήτου Ἠλιοῦ! ἐνθυμεῖσαι ὅτε ἐκτελεῖτο ἐκείνη ἡ περίφημος λιτανεία;… ἐνθυμεῖσαι τὰς γλυκείας ἐκείνας ὥρας, ἃς διήλθαμεν ἀκολουθοῦντες τὸ πλῆθος μέχρι τῆς κορυφῆς τοῦ ὄρους;

Σᾶς διαβιβάζω ποιημάτιόν τι, ὅπερ συνέταξα ἐντὸς τοῦ πλοίου, ὅταν εἶχα εἰσέτι ἐνώπιόν μου τὴν γλυκεῖάν μου πατρίδα, ἡ θέα τῆς ὁποίας μοὶ ἐνέπνευσεν ὅλας τὰς ἐν αὐτῷ ἀναμνήσεις.

Μετὰ τρεῖς ἡμέρας ἀναχωροῦμεν ἐκστρατεύοντες κατὰ τῶν ἀνταρτῶν, ἔσο γενναία καὶ εὔχου ὑπὲρ τοῦ ἐραστοῦ σου ὅστις ἀπέρχεται εἰς τὸ στάδιον τῆς δόξης.

Ἡ Εὐλαλία ἀπλήστως ἀνεγίνωσκε τὴν ἐπιστολὴν ταύτην παντοῦ καὶ πάντοτε τὴν ἔφερε μεθ' ἑαυτῆς· καὶ ἅμα τῆς ἐδίδετο εὐκαιρία, ἐπανελάμβανε ταύτην. Ἡ φωνὴ τοῦ ἐραστοῦ της ἐνόμιζεν ὅτι διεχέετο εἰς τὴν ἀκοήν της, καὶ χιλιάκις ἠσπάζετο αὐτήν. Τὸ ἐμπεριεχόμενον συνεκίνει αὐτὴν καθ' ὑπερβολὴν διότι ἀνέφερεν ἐποχὰς εὐαρέστους, ἃς παῖδες ὄντες διῆλθον ὡς ἄγγελοι.

Ἔκτοτε παρῆλθον τεσσαράκοντα ἡμέραι! αἰῶνες τεσσαράκοντα ἐφάνησαν εἰς τὴν Εὐλαλίαν, καὶ ὅμως οὔτε εἴδησιν, μήτε ἐπιστολὴν ἠδύνατο νὰ λάβῃ ἐκ μέρους τοῦ Ἀγησιλάου.

Ἡ κοινὴ φήμη διεσάλπιζε λυπηρότατας εἰδήσεις, αἵτινες πολυειδῶς καὶ πολυτρόπως διεδίδοντο ὑπὸ τοῦ κοινοῦ. Ἀλλ' ἐκεῖνο ὅπερ διεδίδετο μετὰ πλειοτέρας πεποιθήσεως, ἦτο ὅτι ὁ Ἀγησίλαος ἔπεσεν εἴς τινα κατὰ τῶν ἀνταρτῶν ἔφοδον.

Ἡ Μαριάνθη λαβοῦσα γνῶσιν τῆς λυπηρᾶς ταύτης εἰδήσεως, ἀπαρηγόρητος θλίψις κατέλαβε τὴν καρδίαν της. Διὰ παντοίων ὅμως μέσων προσεπάθει νὰ μὴ λάβῃ γνῶσιν ἡ ἀτυχὴς θυγάτηρ της τῆς τραγικῆς ταύτης ἀγγελίας.

Τρεῖς μῆνες παρῆλθον ἔκτοτε καὶ ἡ Εὐλαλία εὑρίσκετο ἤδη ἀπελπισμένη ἐκ τῆς ἀνεξηγήτου σιωπῆς τοῦ μνηστῆρος της· ὑποψίαι πολλαὶ ἐβασάνιζον τὸ λογικόν της διότι τὴν σιωπὴν ταύτην ἐθεώρει ὡς κάκιστον οἰωνόν.

Τέλος λαβοῦσα ἀπόφασιν τολμηρὰν διελογίζετο τίνι τρόπῳ νὰ διακοινώσῃ ταύτην πρὸς τὴν μητέρα της.

Ἑσπέραν τινὰ καθήμεναι μόναι ἐντὸς τῆς αἰθούσης, ἦσαν ἀμφότεραι βεβυθισμέναι εἰς λυπηροὺς διαλογισμούς.

Ἡ Εὐλαλία ἀπεφάσισε κατὰ τὴν ὥραν ταύτην νὰ διακοινώσῃ τὴν τρομερὰν ἀπόφασίν της. - Μῆτερ, τῆς λέγει, τρεῖς μῆνες, ὡς γνωρίζεις, παρῆλθον ἀπὸ τὴν ἐποχὴν τῆς παραλαβῆς τῆς τελευταίας ἐπιστολῆς τοῦ Ἀγησιλάου, ἔκτοτε ὄχι μόνον δὲν ἠδυνήθημεν νὰ λάβωμεν ἄλλην ἐπιστολὴν, ἀλλ' οὔτε εἴδησιν δὲν ἐστάθη δυνατὸν νὰ λάβωμεν περὶ αὐτοῦ· διὰ ταῦτα προαισθάνομαι κακοὺς οἰωνούς! ὡς ἐκ τούτου ὦ μῆτερ, σὲ παρακαλῶ νὰ μοὶ ἐπιτρέψητε τὴν ἄδειαν, νὰ ὑπάγω πρὸς ἐντάμωσιν αὐτοῦ.

- Πρὸς ἐντάμωσιν τοῦ Ἀγησιλάου;… ὑπέλαβεν ἡ μήτηρ μετὰ θαυμασμοῦ· ποῦ σὲ ὤθησεν ὁ ἀπονενοημένος ἔρως σου! ἔῤῥιψας, ὡς βλέπω, Εὐλαλία μου, τὸ προσωπεῖον τῆς αἰδοῦς… ἐτόλμησες νὰ συλλογισθῇς τοιαύτην ἀποτρόπαιον ἀπόφασιν;… Δὲν ἐσυλλογίσθης τὰς αἰτιολογίας τῶν κακῶν στομάτων; ἢ τοὐλάχιστον δὲν ἐνεθυμήθης ὅτι ἀναχωροῦσα ἔμελλες ν' ἀποχωρισθῇς ἀπὸ τὴν ταλαίπωρον μητέρα σου ἥτις ἄνευ σοῦ ἦτο ἀδύνατον νὰ ἐπιζήσῃ. Ἐὰν λοιπὸν χάριν τοῦ ἐραστοῦ σου ἀδιαφορῇς, ἂν ἐπιφέρῃς τὸν θάνατον εἰς τὴν μητέρα σου παραδέχομαι τὸν θάνατόν μου ἀφοῦ σὺ ἡ ἰδία ἀναλαμβάνῃς τὸ ἔργον τοῦ δημίου!…

Αἱ αὐστηραὶ αὗται παρατηρήσεις ἐξέπληξαν τὴν νεάνιδα, ἐρύθημα διεχύθη ἐπιὶ τῶν ὠχρῶν παρειῶν της, καὶ σταγόνες δακρύων ἤρχισαν να ἐκρέωσιν ἐκ τῶν γλυκυτάτων ὀφθαλμῶν της… Ἐγὼ δήμιος! … τῆς Μητρός μου!… ἐπρόφερε μὲ φωνὴν συγκεκομμένην, μακρὰν ἀπὸ ἐμὲ τοιαύτη βλασφημία! Καὶ λαβοῦσα τὰς χεῖρας τῆς μητρός της, ἠσπάζετο αὐτὰς περιπαθέστατα.

Ἔκτοτε ἐφαίνετο βεβυθισμένη εἰς βαθεῖς σκέψεις, ἡ τάλαινα μήτηρ ἀνεκάλυπτεν εἰς τοὺς συλλογισμοὺς τῆς θυγατρός της σχέδια φρικαλέα! Ἀρκούντως ἐννοοῦσα τὰς ἀποφάσεις της ἔδιδε προσοχὴν εἰς πᾶν κίνημά της· προέβλεπεν ὅμως ὅτι τὴν ἀνέμενον συμφοραὶ ἃς δὲν ἠδύνατο νὰ προλάβῃ.

Πρωΐαν τινὰ τῆς 20 Ἰουλίου τοῦ 1848 ἐγερθεῖσα τῆς κλίνης ἡ Κ. Μαριάνθη δὲν ηὗρεν ἐν τῇ οἰκίᾳ τὴν θυγατέρα της Εὐλαλίαν· καταρχὰς μὴ ἐννοήσασα τὸ παρουσιασθὲν αὐτῇ ἀνέλπιστον δυστύχημα, δὲν ἐταράχθη τόσον, ἀλλ' ἀφοῦ ἤδη πολλαὶ ὧραι παρῆλθον καὶ μ' ὅλας τὰς γινομένας ἐρεύνας ἐστάθη ἀδύνατον νὰ εὑρεθῇ, ἐννόησε τότε εἰς ποῖον δυστύχημα περιέπεσε. Πολλοὶ ἄνθρωποι διετάχθησαν νὰ τὴν ζητήσωσιν εἰς ὅλα τὰ μέρη τῆς νήσου οὐδεὶς ὅμως ἀπήντησεν ἴχνος αὐτῆς. Ὁ Γέρων κηπουρὸς ἔτρεχε καὶ οὗτος εἰς τὰ παράλια πρὸς ἀναζήτησίν της, καὶ πᾶσα σανὶς κυλιομένη ἐντὸς τῶν κυμάτων ἐφαίνετο εἰς τοὺς ἐκταστικοὺς ὀφθαλμούς του ὅτι ἦτο τὸ πτῶμα τῆς Εὐλαλίας. Περιελθὼν οὕτω τῇδε κακεῖσε, ἐπλησίασεν εἰς βράχον ἀπότομον ἐφ' οὗ ἀναῤῥιχήσας ἔστη· καὶ ἰδοὺ θέαμα ἐνώπιόν του καταπληκτικόν! … τὰ ἐνδύματα τῆς Εὐλαλίας. Φωνὴν ἀπελπισίας ἀφῆκεν ὁ δυστυχὴς γέρων, ἀναγνωρίσας τὸν ἱματισμόν! Στιγμὰς τινὰς ἐστάθη ἀκίνητος καὶ κρύος ἱδρὼς ἔλουε τὸ γηραιὸν πρόσωπόν του· ἡ καρδία του κατεσυντρίφθη, αἱ φρένες του εὑρίσκοντο ἤδη σεσαλευμέναι, πλησιάσας λοιπὸν ὡς παράφρων ἔλαβε τὰ ἐνδύματα καὶ διευθύνθη πρὸς τὸν οἶκον τῆς οἰκοδεσποίνης του.

Τὴν αὐτὴν ἐκείνην ὥραν ἡ οἰκία τῆς Μαριάνθης ἦτο πλήρης συγγενῶν καὶ φίλων οἵτινες προσεπάθουν νὰ τὴν παρηγορήσωσι μὲ ἴδιον ἕκαστος παρηγορητικὸν λόγον. Ἀλλ' αὕτη σχεδὸν παράφρων ἐζήτει νὰ τρέξῃ πρὸς ἀνεύρεσιν τῆς Εὐλαλίας, ἀλλ' ἐμποδίζετο ἀπὸ τοὺς παρεστῶτας. Ἀφήσατέ με … ἀφήσατέ με, ἐπεφώνει μετὰ θρήνων, νὰ σπεύσω πρὸς τὸ τέκνον μου! Τὰ σπλάγχνα μου νομίζω ὅτι καίονται! Βάρος αἰσθάνομαι εἰς τὴν συνείδησίν μου διὰ τὴν ἀσπλαγχνίαν μου! Νά! Μὲ φωνάζει… εἰς τὰ ὦτα μου ἠχεῖ ἡ γλυκεῖα αὐτῆς φωνή. Ἰδοὺ ὁ κρότος τῶν ἐλαφρῶν βημάτων της! Ἔρχεται… Καὶ ἰδοὺ ἀληθῶς εἰσήρχετο ὁ Γέρων Κηπουρὸς κρατῶν ὑπὸ τὴν μασχάλην τὰ ἐνδύματα τῆς Εὐλαλίας. Ἡ Μαριάνθη ἔδραμε πρὸς αὐτὸν· ἔρχεται ἡ Εὐλαλία Μπάρμα Μηκέ; ἐπρόφερε μὲ μειδίαμα παραφροσύνης. Ὁ Γέρων ἔμεινεν ἄφωνος. Δὲν ὁμιλεῖς; ὑπέλαβε μετ' ὀργῆς, καὶ βλέμμα στρέψασα πρὸς τὰ ἐνδύματα ἀνεγνώρισε τὸν ἱματισμὸν τῆς θυγατρός της. Φωνὴν ἀπελπισίας ἀφῆκεν, ἣν συνώδευσε στεναγμὸς φλογώδης καὶ εὐθὺς βαρέως ἔπεσεν ἐκτάδην ἐπὶ τοῦ ἐδάφους.

Σπεύσαντες πάντες ἔδωκαν χεῖρα βοηθείας εἰς τὴν λειποθυμήσασαν, ἥτις μετ' ὀλίγον εὑρίσκετο ἐπὶ τῆς κλίνης μὲ φρένας σαλευμένας. Ὁ ἰατρὸς Διονύσιος ἦτον ὁ μόνος πιστὸς σύντροφος τῆς πασχούσης, ἥτις ἐπὶ ἱκανὰς ἡμέρας εὑρίσκετο ἐν τὴν ἰδίαν κατάστασιν. Ἔπειτα ὅμως ἀναλαβοῦσα ἐκλείσθη ἐν τῇ οἰκίᾳ της, καὶ προσευχομένη μὲ κατάνυξιν, παρεκάλει τὴν θεοτόκον ὑπὲρ τῆς ψυχῆς τῆς ἀπολεσθείσης θυγατρός της.

Ἡ λυπηρὰ αὕτη εἴδησις ἐν τάχει διεδόθη εἰς ὅλην τὴν νῆσον, καὶ πάντες συνελυποῦντο τὴν ἐνάρετον Μαριάνθην διὰ τὸ ἀπροσδόκητον αὐτὸ δυστύχημά της.

Κατὰ τὰς πρώτας ἡμέρας, καθ' ἃς διεδόθη φήμη ὅτι ἐπνίγη ἡ Εὐλαλία, πολλοὶ ἄνθρωποι ὡμολόγουν, ὅτι εἶδον εἴς τινα παράλια τὸ φάντασμα τῆς αὐτοχειριασθείσης. Ἰδίως ἐβεβαίωνον τὴν εἴδησιν ἁλιεῖς τινες πρὸς οὓς ἑσπέραν τινὰ ἐπαρουσιάσθη, ἀλλ' ἐπὶ τέλους ἱερομόναχός τις ἐξελθὼν νύκτα τινα τῆς μονῆς τῆς Καστριανῆς ἀπήντησε φάντασμα γυναικὸς περιτυλειγμένον εἰς λευκὴν συνδόνην ἥτις ἐσύρετο ἀμελῶς ἐπὶ τοῦ ἐδάφους. Ὁ μοναχὸς τρεῖς ἔκαμε τὸν σταυρόν του καὶ εἰπὼν ἐξορκιστικάς τινας ἀρὰς ἐπέστρεψεν εἰς τὴν μονήν του ἔντρομος. Οὗτος ἐλθὼν ἡμέραν τινὰ εἰς τὴν πόλιν ὡμολόγησε ὅ,τι εἶδεν πρὸς πάντας. Ὁ ἱερὸς κλῆρος ἐθεώρησε πρέπον νὰ ἐκτελέσῃ παράκλησίν τινα ὑπὲρ τῆς ψυχῆς τῆς αὐτοχειριασθείσης ἵνα οὕτως ἐξαλειφθῇ ἐκ τῆς νήσου τὸ ἐνοχλοῦν τοὺς κατοίκους φάντασμα. Μολαταῦτα διὰ πολὺν καιρὸν, ὅσοι ἀπήρχοντο ἐν καιρῷ νυκτὸς πρὸς τὰ παράλια τῆς νήσου χάριν ἐργασίας ὡμολόγουν, ὅτι ἀπήντων τὸ τρομερὸν φάντασμα.