Σώματα Κειμένων

Ανθολόγιο Αττικής Πεζογραφίας 

 

ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ, ΠΑΡΑΓΡΑΦΗ ΠΡΟΣ ΚΑΛΛΙΜΑΧΟΝ

ΙΣΟΚΡ 18.27–32

Η σημασία της τήρησης των συνθηκών
Ο Καλλίμαχος οδήγησε τον ομιλητή στα δικαστήρια, διεκδικώντας τα χρήματά του, που είχαν δημευθεί κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης των Δέκα (οι οποίοι ανέλαβαν την εξουσία μετά τους Τριάκοντα και πριν την αποκατάσταση της αθηναϊκής δημοκρατίας). Ο ομιλητής από την αρχή του λόγου του επιδίωξε να αποδείξει ότι ο ίδιος δεν ήταν υπεύθυνος της δήμευσης και ότι για το θέμα είχε προηγηθεί διαιτησία και συμβιβασμός μεταξύ τους. Κάλεσε, λοιπόν, τους δικαστές να σεβαστούν τo πνεύμα και τους στόχους της αμνηστίας του 403 π.Χ. και να μην ικανοποιούν τα αιτήματα όσων μνησικακώντας συνέχιζαν να εγείρουν αξιώσεις για τα γεγονότα της περιόδου πριν από την αποκατάσταση της δημοκρατίας. Ακολουθεί απόσπασμα από την πίστιν του λόγου.

    [27] Ἐνθυμεῖσθε δ’ ὅτι περὶ τῶν μεγίστων ἥκετε δικά-
σοντες· περὶ γὰρ συνθηκῶν τὴν ψῆφον οἴσετε, ἃς οὐδὲ
πώποτ’ οὔθ’ ὑμῖν πρὸς ἑτέρους οὔτ’ ἄλλοις πρὸς ὑμᾶς
ἐλυσιτέλησε παραβῆναι, τοσαύτην δ’ ἔχουσι δύναμιν ὥστε
τὰ πλεῖστα τοῦ βίου καὶ τοῖς Ἕλλησι καὶ τοῖς βαρβάροις
διὰ συνθηκῶν εἶναι. [28] ταύταις γὰρ πιστεύοντες ὡς
ἀλλήλους ἀφικνούμεθα καὶ ποριζόμεθα ὧν ἕκαστοι τυγχάνο-
μεν δεόμενοι· μετὰ τούτων καὶ τὰ συμβόλαια τὰ πρὸς ἡμᾶς
αὐτοὺς ποιούμεθα καὶ τὰς ἰδίας ἔχθρας καὶ τοὺς κοινοὺς
πολέμους διαλυόμεθα· τούτῳ μόνῳ κοινῷ πάντες ἄνθρωποι
διατελοῦμεν χρώμενοι. ὥσθ’ ἅπασι μὲν προσήκει βοηθεῖν
αὐταῖς, μάλιστα δ’ ὑμῖν.

    [29] Ὑπόγυιον γάρ ἐστιν, ἐξ οὗ καταπολεμηθέντες,
ἐπὶ τοῖς ἐχθροῖς γενόμενοι, πολλῶν ἐπιθυμησάντων δια-
φθεῖραι τὴν πόλιν, εἰς ὅρκους καὶ συνθήκας κατεφεύγομεν,
ἃς εἰ Λακεδαιμόνιοι τολμῷεν παραβαίνειν, σφόδρ’ ἂν ἕκα-
στος ὑμῶν ἀγανακτήσειεν. [30] καίτοι πῶς οἷόν τ’ ἐστὶν
ἑτέρων κατηγορεῖν οἷς αὐτός τις ἔνοχός ἐστιν; τῷ δ’ ἂν δό-
ξαιμεν ἀδικεῖσθαι παρὰ τὰς συνθήκας κακῶς πάσχοντες,
εἰ μηδ’ αὐτοὶ φαινοίμεθ’ αὐτὰς περὶ πολλοῦ ποιούμενοι;
τίνας δὲ πίστεις πρὸς τοὺς ἄλλους εὑρήσομεν, εἰ τὰς πρὸς
ἡμᾶς αὐτοὺς γεγενημένας οὕτως εἰκῇ λύσομεν; [31] ἄξιον
δὲ καὶ τῶνδε μνησθῆναι, διότι πολλῶν καὶ καλῶν τοῖς προ-
γόνοις ἐν τῷ πολέμῳ πεπραγμένων οὐχ ἥκισθ’ ἡ πόλις ἐκ
τούτων τῶν διαλλαγῶν εὐδοκίμησεν. πρὸς μὲν γὰρ τὸν
πόλεμον πολλαὶ πόλεις ἂν εὑρεθεῖεν καλῶς ἠγωνισμέναι,
περὶ δὲ στάσεως οὐκ ἔστιν ἣν ἄν τις ἐπιδείξειεν ἄμεινον τῆς
ἡμετέρας βεβουλευμένην. [32] ἔτι δὲ τῶν μὲν τοιούτων
ἔργων, ὅσα μετὰ κινδύνων πέπρακται, τὸ πλεῖστον ἄν τις
μέρος τῇ τύχῃ μεταδοίη· τῆς δ’ εἰς ἡμᾶς αὐτοὺς μετριότητος
οὐδεὶς ἂν ἄλλ’ ἢ τὴν ἡμετέραν γνώμην αἰτιάσαιτο. ὥστ’
οὐκ ἄξιον προδότας ταύτης τῆς δόξης γενέσθαι.