Σώματα Κειμένων

Ανθολόγιο Αττικής Πεζογραφίας 

 

ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ, ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΕΝ ΧΕΡΡΟΝΗΣΩ

ΔΗΜ 8.13–18

Η παραμονή του στρατεύματος του Διοπείθη στη Χερσόνησο είναι απαραίτητη
Οι Αθηναίοι, θέλοντας να εξασφαλίσουν τα συμφέροντά τους στα στενά του Ελλησπόντου, έστειλαν στην Χερσόνησο νέους κληρούχους υπό τον στρατηγό Διοπείθη (343 π.Χ.). Οι κάτοικοι της Καρδίας αντέδρασαν και ζήτησαν τη βοήθεια του Φιλίππου, που αποδέχτηκε την πρόσκλησή τους. Ενόσω, όμως, αυτός ήταν απασχολημένος στις επιχειρήσεις εναντίον των Οδρυσσών, το μισθοφορικό στράτευμα του Διοπείθη λεηλάτησε τα ελεγχόμενα από τους Μακεδόνες θρακικά παράλια, προκαλώντας την αντίδραση του Φιλίππου, που με επιστολή του κατηγόρησε τον αθηναίο στρατηγό για παραβίαση της "ειρήνης του Φιλοκράτη". Την υπεράσπισή του απέναντι στην απαίτηση της φιλομακεδονικής μερίδας για διάλυση του στρατεύματός του και ανάκλησή του στην Αθήνα ανέλαβε ο Δημοσθένης (341 π.Χ.). Ο ρήτορας επέρριψε την ευθύνη για την παραβίαση της ειρήνης στις ενέργειες του Μακεδόνα βασιλιά και κάλεσε τους συμπολίτες του –με τη διατήρηση της δύναμης του Διοπείθη στην περιοχή– να του στερήσουν τη δυνατότητα να ενεργεί κατά βούληση δημιουργώντας τετελεσμένα.

    [13] Μὴ τοίνυν ἀγνοεῖτ’, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, ὅτι καὶ τὰ νῦν
τἆλλα μέν ἐστι λόγοι ταῦτα καὶ προφάσεις, πράττεται δὲ
καὶ κατασκευάζεται τοῦτο, ὅπως ὑμῶν μὲν οἴκοι μενόντων, ἔξω
δὲ μηδεμιᾶς οὔσης τῇ πόλει δυνάμεως, μετὰ πλείστης ἡσυχίας
ἅπανθ’ ὅσα βούλεται Φίλιππος διοικήσεται. θεωρεῖτε γὰρ τὸ
παρὸν πρῶτον, ὃ γίγνεται. [14] νυνὶ δύναμιν μεγάλην ἐκεῖνος
ἔχων ἐν Θρᾴκῃ διατρίβει, καὶ μεταπέμπεται πολλήν, ὥς φασιν
οἱ παρόντες, ἀπὸ Μακεδονίας καὶ Θετταλίας. ἐὰν οὖν περι-
μείνας τοὺς ἐτησίας ἐπὶ Βυζάντιον ἐλθὼν πολιορκῇ, πρῶτον
μὲν οἴεσθε τοὺς Βυζαντίους μενεῖν ἐπὶ τῆς ἀνοίας τῆς αὐτῆς
ὥσπερ νῦν, καὶ οὔτε παρακαλεῖν ὑμᾶς οὔτε βοηθεῖν αὑτοῖς
ἀξιώσειν; [15] ἐγὼ μὲν οὐκ οἴομαι, ἀλλὰ καὶ εἴ τισι μᾶλλον
ἀπιστοῦσιν ἢ ἡμῖν, καὶ τούτους εἰσφρήσεσθαι μᾶλλον ἢ
’κείνῳ παραδώσειν τὴν πόλιν, ἄν περ μὴ φθάσῃ λαβὼν
αὐτούς. οὐκοῦν ἡμῶν μὲν μὴ δυναμένων ἐνθένδ’ ἀναπλεῦσαι,
ἐκεῖ δὲ μηδεμιᾶς ὑπαρχούσης ἑτοίμου βοηθείας, οὐδὲν αὐτοὺς
ἀπολωλέναι κωλύσει. [16] νὴ Δία, κακοδαιμονῶσι γὰρ ἅνθρωποι
καὶ ὑπερβάλλουσιν ἀνοίᾳ. πάνυ γε, ἀλλ’ ὅμως αὐτοὺς δεῖ
σῶς εἶναι· συμφέρει γὰρ τῇ πόλει. καὶ μὴν οὐδ’ ἐκεῖνό γε
δῆλόν ἐστιν ἡμῖν, ὡς ἐπὶ Χερρόνησον οὐχ ἥξει· ἀλλ’ εἴγ’ ἐκ
τῆς ἐπιστολῆς δεῖ σκοπεῖν ἧς ἔπεμψε πρὸς ὑμᾶς, ἀμυνεῖσθαί
φησι τοὺς ἐν Χερρονήσῳ. [17] ἂν μὲν τοίνυν ᾖ τὸ συνεστηκὸς
στράτευμα, καὶ τῇ χώρᾳ βοηθῆσαι δυνήσεται καὶ τῶν ἐκείνου
τι κακῶς ποιῆσαι· εἰ δ’ ἅπαξ διαλυθήσεται, τί ποιήσομεν,
ἂν ἐπὶ Χερρόνησον ἴῃ; «κρινοῦμεν Διοπείθη νὴ Δία.» καὶ τί
τὰ πράγματ’ ἔσται βελτίω; «ἀλλ’ ἐνθένδ’ ἂν βοηθήσαιμεν
αὐτοί.» ἂν δ’ ὑπὸ τῶν πνευμάτων μὴ δυνώμεθα; «ἀλλὰ μὰ
Δί’ οὐχ ἥξει.» [18] καὶ τίς ἐγγυητής ἐστι τούτου; ἆρ’ ὁρᾶτε καὶ
λογίζεσθ’, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, τὴν ἐπιοῦσαν ὥραν τοῦ ἔτους,
εἰς ἣν ἔρημόν τινες οἴονται δεῖν τὸν Ἑλλήσποντον ὑμῶν
ποιῆσαι καὶ παραδοῦναι Φιλίππῳ; τί δ’, ἂν ἀπελθὼν ἐκ
Θρᾴκης καὶ μηδὲ προσελθὼν Χερρονήσῳ μηδὲ Βυζαντίῳ (καὶ
γὰρ ταῦτα λογίζεσθε) ἐπὶ Χαλκίδα καὶ Μέγαρ’ ἥκῃ τὸν αὐτὸν
τρόπον ὅνπερ ἐπ’ Ὠρεὸν πρώην, πότερον κρεῖττον ἐνθάδ’
αὐτὸν ἀμύνεσθαι καὶ προσελθεῖν τὸν πόλεμον πρὸς τὴν
Ἀττικὴν ἐᾶσαι, ἢ κατασκευάζειν ἐκεῖ τιν’ ἀσχολίαν αὐτῷ;
ἐγὼ μὲν οἴομαι τοῦτο.