Ένα εγχείρημα του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας για την υποστήριξη της ελληνικής γλώσσας στη διαχρονία της: αρχαία ελληνική, μεσαιωνική ελληνική, νέα ελληνική αλλά και στη συγχρονική της διάσταση.
Στο παρακάτω απόσπασμα αντικαταστάθηκε το υποκείμενο οἱ Κορίνθιοι με το ὁ Κορινθίων δῆμος. Από τις καταλήξεις που παρατίθενται στις παρενθέσεις να επιλέξεις τις ορθές, όπως στο παράδειγμα, για να αντικαταστήσεις εκείνες που επισημαίνονται με έντονα στοιχεία.
Ακολουθούν στοιχεία από τη γραμματική αναγνώριση λέξεων του κειμένου. Να επιλέξεις ΣΩΣΤΟ ή ΛΑΘΟΣ, για να προσδιορίσεις αν ο κάθε χαρακτηρισμός είναι ορθός ή εσφαλμένος.
Άσκηση 1η
φέροντες (ΘΟΥΚ 1.31.1.2): είναι μετοχή ενεργητικού ενεστώτα.
Για κάθε λέξη της στήλης Α να επιλέξεις από τον κατάλογο της στήλης Β τον κανόνα με τον οποίο αιτιολογείται ο τονισμός της.
Σημ. Δύο κανόνες περισσεύουν.
ἐνιαυτὸν Η βαρεία σημειώνεται στη θέση της οξείας μόνο στη λήγουσα, όταν δεν ακολουθεί στίξη ή λέξη εγκλιτική.
Να πληκτρολογήσεις στη μηχανή αναζήτησης του ΣΥΜΦΡΑΣΤΙΚΟΥ ΠΙΝΑΚΑ ΛΕΞΕΩΝ%ζε.
Στη συνέχεια, να πληκτρολογήσεις στα παρακάτω κενά:
α). όσα από τα αποτελέσματα της αναζήτησης βρίσκονται σε οριστική παρατατικού και β). όσα από τα αποτελέσματα της αναζήτησης βρίσκονται σε προστακτική ενεστώτα.
Κάποια από τα αποτελέσματα της αναζήτησης δεν είναι δυνατόν να τεθούν σε καμιά από τις δύο στήλες.
(Σημ. Να πληκτρολογήσεις τις λέξεις με τη σειρά που εμφανίζονται στην αναζήτηση, παραλείποντας, όπου εμφανίζεται, τον τόνο του επόμενου εγκλιτικού).
Να συμπληρώσεις τα παρακάτω κενά, αφού πληκτρολογήσεις στον λημματικό τους τύπο τα ρήματα της άσκησης 6 που βρίσκονται σε παρατατικό και έχουν συλλαβική αύξηση ε- (όχι όμως εσωτερική) :
Να συμπληρώσεις τα παρακάτω κενά, αφού πληκτρολογήσεις στον λημματικό τους τύπο τα ρήματα της άσκησης 6 που βρίσκονται σε παρατατικό και έχουν χρονική αύξηση:
Να συμπληρώσεις τα παρακάτω κενά, αφού πληκτρολογήσεις στον λημματικό τους τύπο τα ρήματα της άσκησης 6 που βρίσκονται σε παρατατικό και έχουν εσωτερική αύξηση:
Προστακτική αορίστου (σχηματισμός στα ΝΕ) [Επίπεδο Α]
Άσκηση 12η
Να σχηματίσεις το β΄ ενικό προστακτικής αορίστου των παρακάτω ρημάτων (στα νέα ελληνικά) και να πληκτρολογήσεις τους τύπους στα παρακάτω κενά, όπως στο παράδειγμα:
Ακολουθούν συντακτικοί χαρακτηρισμοί λέξεων ή προτάσεων του κειμένου. Να επιλέξεις ΣΩΣΤΟ ή ΛΑΘΟΣ, για να προσδιορίσεις αν ο κάθε χαρακτηρισμός είναι ορθός ή εσφαλμένος.
Άσκηση 1η
πάντα (ΘΟΥΚ 1.31.1.1): είναι επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου.
ὠφελίαν (ΘΟΥΚ 1.31.2.6): Ακολουθούν οι σημασίες της λέξης που παρατίθενται στο σχετικό λήμμα του ΒΑΣΙΚΟΥ ΛΕΞΙΚΟΥ. Να ανατρέξεις στις ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ και να επιλέξεις πώς απέδωσε τη λέξη o Ε.Κ. Βενιζέλος.
χρησιμότητα, όφελος, κέρδος, πλεονέκτημα, αντίθετο του βλάβη
βοήθεια, συνδρομή, υποστήριξη, προστασία (γενικά, και ειδικά στον πόλεμο)
πηγή κέρδους, πρόσοδος
κέρδος που προέρχεται από πόλεμο ή κλοπή, λάφυρο, λεία
ὠφελίαν (ΘΟΥΚ 1.31.2.6): Ακολουθούν οι σημασίες της λέξης που παρατίθενται στο σχετικό λήμμα του ΒΑΣΙΚΟΥ ΛΕΞΙΚΟΥ. Να ανατρέξεις στις ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ και να επιλέξεις πώς απέδωσε τη λέξη η Ε. Λαμπρίδη.
χρησιμότητα, όφελος, κέρδος, πλεονέκτημα, αντίθετο του βλάβη
βοήθεια, συνδρομή, υποστήριξη, προστασία (γενικά, και ειδικά στον πόλεμο)
πηγή κέρδους, πρόσοδος
κέρδος που προέρχεται από πόλεμο ή κλοπή, λάφυρο, λεία
Να επιλέξεις από τον κατάλογο της στήλης Β τα συνώνυμα ή αντώνυμα των λέξεων της στήλης Α, όπως στο παράδειγμα: (Τρεις λέξεις του καταλόγου περισσεύουν).
Ο πόλεμος στη θάλασσα - Διπλωματικές σχέσεις (ειδικό λεξιλόγιο) [Επίπεδο Α]
Άσκηση 20η
Ακολουθούν νεοελληνικές λέξεις, που αφορούν τον πόλεμο στη θάλασσα και τις διπλωματικές σχέσεις. Να εντοπίσεις στο απόσπασμα τους ισοδύναμους νοηματικά αρχαιοελληνικούς τύπους και να τους πληκτρολογήσεις στον λημματικό τους τύπο, για να συμπληρώσεις τα παρακάτω κενά.
(Σε παρένθεση δίνεται ο αριθμός γραμμάτων της ζητούμενης λέξης).
Ναυτικό (8 γράμματα) ναυτικὸν
Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ
Αναμέτρηση που διεξάγεται στη θάλασσα (8 γράμματα)
Το έργο "Πύλη για την ελληνική γλώσσα και τη γλωσσική εκπαίδευση" έχει ενταχθεί στο Ε.Π. Κοινωνία της Πληροφορίας, συγχρηματοδοτείται από την Ε.E. και υλοποιείται από το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.
