Κωνσταντινούπολη

Μια πόλη φασματική, μια πόλη φαντασμαγορική

Συγκρότηση ενότητας: Παναγιώτης Παντζαρέλας (συνεργασία: Θ. Χιώτης)

Χώροι Λατρείας: τζαμιά και εκκλησίες Χώροι Λατρείας: τζαμιά και εκκλησίες

Πολλά τα τεμένη στην Κωνσταντινούπολη, μερικά από αυτά αρχιτεκτονικά στολίδια. Λιγότερες οι βυζαντινές εκκλησίες αλλά πολλές από τις εναπομείνασες εξίσου σπουδαίες. Δεσπόζει φυσικά η Αγία Σοφία (Ayasofya) που από χριστιανική εκκλησία και μουσουλμανικό τέμενος έχει εδώ και 80 χρόνια μετατραπεί σε μουσείο. Ο Καραγάτσης δίσταζε να εισέλθει αλλά τελικά υπέκυψε. Στο εσωτερικό της θα μας συνοδεύσουν οι ημερολογιακές καταγραφές του Σεφέρη, και εν μέρει του Edward Everett, καθώς και το μυθιστόρημα του Μίλοραντ Πάβιτς Τελευταία αγάπη στην Κωνσταντινούπολη. Η Μαριάννα Κορομηλά από την άλλη, αναζητώντας τα ίχνη της Μαρίας Κομνηνής Παλαιολογίνας, περιπλανιέται στη Μονή της Χώρας (Kariye Müzesi) με τα περίφημα ψηφιδωτά της και μας επιτρέπει να κρυφοκοιτάξουμε στην πλούσια ιστορία της.

Εισερχόμαστε στον κόσμο των μουσουλμανικών τζαμιών με τον Καραγάτση ο οποίος, αφού μας δώσει μια γενική εικόνα τους, θα μας εξηγήσει, ανάμεσα σε άλλα, τη διαφορά τους από το μετζήτ. Ο Everett θα εκτελέσει χρέη ξεναγού σε αρκετά τεμένη, καθώς και στην Αγία Σοφία, όμως το Sultanahmet, αλλιώς Μπλε τζαμί, το αριστούργημα του αρχιτέκτονα Sedefkar Mehmed Agha, μαθητή του Σινάν, το μοναδικό στην Τουρκία που έχει έξι μιναρέδες, ξεδιπλώνεται μαγευτικά μέσα από την αφήγηση του Θεόφιλου Γκωτιέ. Στο άλλο σπουδαίο τέμενος του ίδιου του Σινάν, το Süleymaniye, θα μας ξεναγήσει η Σοφία Σπανούδη. Οι γκραβούρες και τα σχέδια του 19ου αι. (C. Biseo, A.L. Castellan, E. Flandin) μας δίνουν μια εικόνα για το τι περίπου αντίκριζαν οι παλιότεροι περιηγητές, όπως και η πιο σύγχρονη φωτογραφία του Ara Güler. Ερχόμενοι στο σήμερα, το βίντεο από την εκπομπή της Μάγιας Τσόκλη, μας συστήνει ένα σύγχρονο τζαμί, διακοσμημένο, μάλιστα για πρώτη φορά από γυναίκα.

Μετάβαση στο σημείο: Χώροι Λατρείας: τζαμιά και εκκλησίες