ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
ΒΟΗΘΗΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
- Μπαμπινιώτης. (1998, 113-114)
- α. Ανδριώτης,Ν. Η ελληνική γλώσσα στους μετακλασσικούς χρόνους, σελ. 50, σελ. 258-259, β. Χαραλαμπάκης,Χ.Η δομή της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, σελ. 50
- α. Χαραλαμπάκης,Χ. Η δομή της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, σελ. 50, β. Debrunner,A. & Scherer,A. Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 33-34
- Debrunner, A. & Scherer, A. 1994. Ιστορία της ελληνικής γλώσσας. 2ος τόμ.: Βασικά ζητήματα και γνωρίσματα της μετακλασικής ελληνικής, σελ. 57-58.
- α. Ιστορία του ελληνικού έθνους. Τόμ. Γ1: Κλασσικός Ελληνισμός. Η Α΄ Αθηναϊκή Συμμαχία, σελ. 400, β. Debrunner,A. & Scherer,A. Ιστορία της ελληνικής γλώσσας. 2ος τόμ.: Βασικά ζητήματα και γνωρίσματα της μετακλασικής ελληνικής, σελ. 36-37.
- α. Ιστορία του ελληνικού έθνους. Τόμ. Γ1: Κλασσικός Ελληνισμός. Η Β΄ Αθηναϊκή Συμμαχία, σελ. 400, β. Debrunner,A. & Scherer,A. Ιστορία της ελληνικής γλώσσας. 2ος τόμ.: Βασικά ζητήματα και γνωρίσματα της μετακλασικής ελληνικής, σελ. 38.
- Τριανταφυλλίδης, Μ. 1981 [1938]. Νεοελληνική γραμματική. Ιστορική εισαγωγή. 3ος τόμ. του Άπαντα, σελ. 6-7
- Καψωμένος, Σ. 1985. Από την ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 95 και 96
- Browning, R. 1995. Η μεσαιωνική και νέα ελληνική γλώσσα, σελ. 36-37.
- α. Μίσιου,Α. Οι ελληνιστικοί χρόνοι, σελ. 254 και 255-256, β. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, σελ. 473
- α. Rey-Coqais,J.-P. O ελληνισμός στη ρωμαϊκή Συρία, 299-300, β. Τατάκη,Α. και συν. Η θέση του ελληνισμού στη ρωμαιοκρατούμενη Αίγυπτο, 340-341, γ. Ομάδα σύνταξης. Θρησκευτική και πολιτιστική ζωή. Η πορεία του εξελληνισμού, 365.
- Browning, R. 1995. Η μεσαιωνική και νέα ελληνική γλώσσα, σελ. 37-38
- Browning, R. 1995. Η μεσαιωνική και νέα ελληνική γλώσσα, σελ. 35.
- Χόρροκς, Τζ. 2006. Ελληνικά: Ιστορία της γλώσσας και των ομιλητών της, σελ. 106-108.
- Καψωμένος, Στ. Γ. 1985. Από την ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 76-77 και 78
- α. Τριανταφυλλίδης,Μ. Νεοελληνική Γραμματική, σελ. 14-15, β. Browning,R. Η μεσαιωνική και νέα ελληνική γλώσσα, σελ. 74-75.
- α. Καψωμένος,Σ. Από την ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 50, β. Χόρροκς,Τζ. Ελληνικά: Ιστορία της γλώσσας και των ομιλητών της, σελ. 101-102, 114-115, 127
- α. Κοπιδάκης,Μ.Ζ. Εισαγωγή στην ελληνιστική κοινή, σελ. 82-93, β. Χαραλαμπάκης,Χ. Η δομή της αρχαίας ελληνικής γλώσσας: Από τον 3ο π.Χ. ως τον 6ο μ.Χ .αι. Η κοινή γλώσσα, σελ. 50, γ. Χαραλαμπάκης,Χ. Κοινή και διάλεκτοι, σελ. 96-97.
- α. Συμεωνίδης,Χ. Επιδράσεις της ελληνικής γλώσσας σε άλλες γλώσσες και άλλων γλωσσών, σελ. 86-90, β. Τριανταφυλλίδης,Μ. Νεοελληνική γραμματική, σελ. 16
- Χριστίδης, Α.-Φ. 2005. Ιστορία της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, σελ. 172-173.
- Debrunner, A. & A. Scherer. 1994. Ιστορία της ελληνικής γλώσσας. 2ος τόμ.: Βασικά ζητήματα και γνωρίσματα της μετακλασικής ελληνικής, σελ. 115-116
- α. Horrocks,G. Σύνταξη: Από την κλασική ελληνική στην κοινή, σελ. 458-459, β. Janse,Μ. Τα ελληνικά της Καινής Διαθήκης, σελ. 481
- Καψωμένος, Στ. Γ. 1985. Από την ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 51, 57-58, 59-60, 87
- De Lange, Ν. 2001. Ιουδαϊκή ελληνική, σελ. 473-475, 478.
- Janse, Μ. 2001. Tα ελληνικά της Καινής Διαθήκης, σελ. 480-485
- Ανδριώτης, Ν. 1974. Η ελληνική γλώσσα στους μετακλασσικούς χρόνους, σελ. 264-265, 266-267.
- Τσαντσάνογλου, Κ. 1999. Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 116-117
- α. De Lange,Ν. Ιουδαϊκή ελληνική, σελ. 473, β. Debrunner,A. & Scherer,A. Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 16-17, γ. Eideneier,Η. Όψεις της ιστορίας της ελληνικής γλώσσας από τον Όμηρο έως σήμερα: Από τη ραψωδία στο ραπ, σελ. 77-89, δ. Τριανταφυλλίδης,Μ
- Debrunner, A. & A. Scherer. 1994. Ιστορία της ελληνικής γλώσσας. 2ος τόμ. σελ. 22-23.
- Debrunner, A. & A. Scherer. 1994. Ιστορία της ελληνικής γλώσσας. 2ος τόμ. σελ. 24-25, 29.
- α. Bubenik,V. Η δημιουργία κοινής, σελ. 260, β. Debrunner,A. & Scherer,A. Ιστορία της ελληνικής γλώσσας. 2ος τόμ., σελ. 131-132.
- Bubenik, V. 2001. Η δημιουργία κοινής, 258-260.
- α. Πετρούνιας,Ε. Εξέλιξη της προφοράς κατά την ελληνιστική εποχή, 442-450, β. Καψωμένος,Σ. Από την ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 74-75, 100-101.
- α. Πετρούνιας,Ε. Εξέλιξη της προφοράς κατά την ελληνιστική εποχή, 442-450, β. Χαραλαμπάκης,Χ. Φωνολογία και μορφολογία, σελ. 98.
- Πετρούνιας, Ε. 2001. Εξέλιξη της προφοράς κατά την ελληνιστική εποχή, σελ. 445-447.
- Πετρούνιας, Ε. 2001. Εξέλιξη της προφοράς κατά την ελληνιστική εποχή, σελ. 447-449.
- α. Παπαναστασίου,Γ. Μορφολογία: Από την κλασική ελληνική στην κοινή, σελ. 451, β. Χαραλαμπάκης,Χ. Φωνολογία και μορφολογία, 98-99.
- Παπαναστασίου, Γ. 2001. Μορφολογία: Από την κλασική ελληνική στην κοινή, σελ. 451-452.
- Παπαναστασίου, Γ. 2001. Μορφολογία: Από την κλασική ελληνική στην κοινή, σελ. 452-453.
- Παπαναστασίου, Γ. 2001. Μορφολογία: Από την κλασική ελληνική στην κοινή, σελ. 453-454.
- Παπαναστασίου, Γ. 2001. Μορφολογία: Από την κλασική ελληνική στην κοινή, σελ. 454.
- Παπαναστασίου, Γ. 2001. Μορφολογία: Από την κλασική ελληνική στην κοινή, σελ. 455.
- Browning, R. 1995. Η μεσαιωνική και νέα ελληνική γλώσσα, σελ. 50-51.
- Browning, R. 1995. Η μεσαιωνική και νέα ελληνική γλώσσα, σελ. 47-48.
- Browning, R. 1995. Η μεσαιωνική και νέα ελληνική γλώσσα, σελ. 48-49, 51-52.
- Tonnet, Η. 1995. Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 51.
- Horrocks, G. 2001. Σύνταξη: Από την κλασική ελληνική στην κοινή, σελ. 465-466.
- Browning, R. 1995. Η μεσαιωνική και νέα ελληνική γλώσσα, σελ. 54, 63.
- Browning, R. 1995. Η μεσαιωνική και νέα ελληνική γλώσσα, σελ. 61.
- Janse, M. 2001. Τα ελληνικά της Καινής Διαθήκης, σελ. 483.
- Χαραλαμπάκης, Χ. 1999. Συντακτικές καινοτομίες της κοινής, σελ. 100-101.
- Η προφορά της αρχαίας ελληνικής: Η προφορά των φθόγγων.
Θέματα ιστορίας της ελληνικής γλώσσας
Δημιουργία της ελληνιστικής κοινής
Νίκος Παντελίδης (2007)
Debrunner, A. & Scherer, A. 1994.
Ιστορία της ελληνικής γλώσσας. 2ος τόμ.: Βασικά ζητήματα και γνωρίσματα της μετακλασικής ελληνικής.
Θεσσαλονίκη: Αφοί Κυριακίδη, σελ. 57-58.© Αφοί ΚυριακίδηΗ αττικοϊωνική κοινή κατά τη διείσδυσή της συνάντησε σε μερικά μέρη τοπικές κοινές γλώσσες. Από αυτές μπορούμε να κατανοήσουμε ακόμη πολύ καλά την αχαϊκο-αιτωλική κοινή. Επειδή η αττικοϊωνική κοινή ήταν η γλώσσα των Μακεδόνων ηγεμόνων, της αντιστάθηκαν οι δυο ελληνικές συμμαχίες που επιδίωκαν να διατηρηθούν ανεξάρτητες από τη Μακεδονία, δηλαδή η αχαϊκή (280-246) και η αιτωλική (περίπου 270 έως 189) με το να δημιουργήσουν για λογαριασμό τους μια δική τους γλώσσα της συμμαχίας. Για το αν αυτή χρησιμοποιούνταν και ανεπίσημα μας λείπουν εντελώς οι πληροφορίες και οι μαρτυρίες· οπωσδήποτε δεν κατέχουμε ούτε ένα φιλολογικό μνημείο σε αυτές τις γλώσσες και ο Πολύβιος, που ήταν βεβαίως γιος ενός στρατηγού της αχαϊκής συμπολιτείας και έζησε στην εποχή της αχαϊκής κοινής, δεν γράφει με κανένα τρόπο την τοπική αυτή κοινή γλώσσα της πατρίδας του, αλλά την πανελλήνια. Σε επιγραφές βρίσκουμε την αχαϊκο-αιτωλική κοινή σε ολόκληρη τη βορειοδυτική Ελλάδα και μακριά στην Πελοπόννησο. Τη βάση της αποτελούσε αναμφίβολα μια βορειοδυτική ελληνική κοινή καθώς αυτή διαπιστώνεται στους πανελλήνιους Δελφούς περίπου από τον 4ο αιώνα. Οι πιο χαρακτηριστικές της ιδιοτυπίες είναι ο νεωτερισμός -οις στη δοτική πληθ. της 3ης κλίσης (αγώνοις κλπ.) και η διατήρηση της παλιάς σύνταξης της εν με αιτιατική. Η γλώσσα αυτή ήταν πολύ κατάλληλη για την αιτωλική συμμαχία, γιατί βρισκόταν πολύ κοντά στην εγχώρια διάλεκτο· αλλά και τα ιδιώματα των περιοχών της αχαϊκής συμμαχίας ήταν αρκετά όμοιά της, ώστε να μπορούν να προσαρμοστούν σε αυτή· μόνο που οι ιδιοτυπίες που αναφέραμε δεν μπόρεσαν να επικρατήσουν παντού κι έτσι προέκυψε μια εντονότερα δωρικά χρωματισμένη κοινή.