ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
ΒΟΗΘΗΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
- Μαργαρίτη-Ρόγκα, Μ. Εισαγωγή και ταξινόμηση, σελ. 25.
- α. Hodot, R. Aρχαίες ελληνικές διάλεκτοι και νεοελληνικές διάλεκτοι, σελ. 29-34, β. Καραλή, Μ. Η ταξινόμηση των αρχαίων ελληνικών διαλέκτων, σελ. 288-289, γ. Κοπιδάκης, Μ. Ζ. Αρχαιότητα, δ. Chadwick, J. Μυκηναϊκή ελληνική, σελ. 6.
- Μαγουλάς, Γ. Αρχαίες ελληνικές διάλεκτοι, σελ. 79-80.
- α. Καρβούνης, Χ. Η ελληνική γλώσσα κατά τη δεύτερη χιλιετία, σελ. 102-103, β. Καραλή, Μ. Η ταξινόμηση των αρχαίων ελληνικών διαλέκτων, σελ. 288, 289-290.
- α. Hoffmann, O. & A. Scherer Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 36-37, β. Χόρροκς, Τζ. Ιστορία της γλώσσας και των ομιλητών της, σελ. 75, 78-79.
- α. Μαγουλάς, Γ. Αρχαίες ελληνικές διάλεκτοι, σελ. 71, β. Παναγιώτου, Α. Ιωνική και αττική, σελ. 302 και 305.
- Μéndez-Dosuna, J. Αιολικές διάλεκτοι, σελ. 344-345.
- Παναγιώτου, Α. Ιωνική και αττική, σελ. 299-300.
- α. Παναγιώτου, Α. Ιωνική και αττική, σελ. 302, β. Hoffmann, O. & A. Scherer. Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 66-67, 68.
- Χόρροκς, Τζ. Ελληνικά: Ιστορία της γλώσσας και των ομιλητών της, σελ. 66-67, 83.
- α. Καραλή, Μ. Η ταξινόμηση των αρχαίων ελληνικών διαλέκτων, σελ. 285-286, β. Hoffmann, O & A. Scherer.Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 38-39.
- α. Μαγουλάς, Γ. Αρχαίες ελληνικές διάλεκτοι, σελ. 72-73, β. Μαργαρίτη-Ρόγκα, Μ. Εισαγωγή και ταξινόμηση, σελ. 24-25.
- Μεταναστεύσεις Ελληνικών φυλών μεταξύ 1125 - 800 π.Χ.
- Χόρροκς, Τζ. Ελληνικά: Ιστορία της γλώσσας και των ομιλητών της, σελ. 82.
- Κοπιδάκης, Μ.Ζ. Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 37.
- α. Hoffmann, Ο. & Α. Scherer. Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 51, β. Παναγιώτου, Α. Ιωνική και Αττική, σελ. 302, 304, 307.
- Παναγιώτου, Α. Αρκαδοκυπριακή, σελ. 308, 313.
- Παναγιώτου, Α. Αρκαδοκυπριακή, σελ. 308, 309, 311, 313.
- α. Παναγιώτου, Α. Αρκαδοκυπριακή, σελ. 312-313, β. Hoffmann, O. & A. Scherer Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 36-37.
- α. Παναγιώτου, Α. Παμφυλιακή, σελ. 315, β. Hoffmann, O. & A. Scherer. Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 62-64.
- α. Χόρροκς, Τζ. Ελληνικά: Ιστορία της γλώσσας και των ομιλητών της, σελ. 80-81, β.Méndez-Dosuna, J. Αιολικές διάλεκτοι, σελ. 348, 349.
- Hoffmann, O. - A. Scherer. Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 40-41.
- α. Καραλή, Μ. Η ταξινόμηση των αρχαίων ελληνικών διαλέκτων, σελ. 286, β. Hoffmann, O. & A. Scherer. Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 53-54, 57, γ. Méndez-Dosuna, J. Αιολικές διάλεκτοι, σελ. 345.
- Καραλή, Μ. Η ταξινόμηση των αρχαίων ελληνικών διαλέκτων, σελ. 287.
- Méndez-Dosuna, J. Δωρικές διάλεκτοι, σελ. 336.
- α.Méndez-Dosuna, J. Δωρικές διάλεκτοι, σελ. 327, β. Μαργαρίτη-Ρόγκα, Μ. Βορειοδυτικές διάλεκτοι, σελ. 30-31.
- Méndez-Dosuna, J. Δωρικές διάλεκτοι, σελ. 337-338
- Méndez-Dosuna, J. Δωρικές διάλεκτοι, σελ. 337.
- Hoffmann, O. & A. Scherer Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 58-59.
- Παναγιώτου, Α. Η θέση της Μακεδονικής, σελ. 319-325.
- Καραλή, Μ. Η ταξινόμηση των αρχαίων ελληνικών διαλέκτων, σελ. 285.
- α. Χόρροκς, Τζ. Ελληνικά: Ιστορία της γλώσσας και των ομιλητών της, σελ. 83-84, β. Καραλή, Μ. Η χρήση των διαλέκτων στη λογοτεχνία, σελ. 721.
- Hoffmann, O. & A. Scherer Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 72-73.
- Méndez-Dosuna, J. Δωρικές διάλεκτοι, σελ. 330.
- α. Hodot, R. Aρχαίες ελληνικές διάλεκτοι και νεοελληνικές διάλεκτοι, σελ. 29-34, β. Παναγιώτου, Α. Ιωνική και αττική, σελ. 304-305.
- Χόρροκς, Τζ. Ελληνικά: Ιστορία της γλώσσας και των ομιλητών της, σελ. 106.
- α. Χριστίδης, Α.-Φ. Εισαγωγή. Στο Ιστορία της ελληνικής γλώσσας: Από τις αρχές έως την ύστερη αρχαιότητα, σελ. 283, β. Hodot, R. Αρχαίες ελληνικές διάλεκτοι και νεοελληνικές διάλεκτοι, σελ. 30-31.
Θέματα ιστορίας της ελληνικής γλώσσας
Αρχαίες ελληνικές διάλεκτοι
Νίκος Παντελίδης (2007)
Χόρροκς, Τζ. 2006.
Ελληνικά: Ιστορία της γλώσσας και των ομιλητών της. Εισαγωγή-μετάφραση M. Σταύρου & M. Τζεβελέκου. Αθήνα: Εστία, σελ. 66-67, 83.
© ΕστίαΟι αρχαίοι Έλληνες, όπως και οι ομιλητές άλλων γλωσσών, είχαν επίγνωση αυτών των διαλεκτικών διαφορών και είχαν διαχωριστεί και οι ίδιοι σε τρεις κύριες «φυλές»: τους Ίωνες (όπου περιλαμβάνονταν οι ομιλητές της αττικής και της ιωνικής διαλέκτου), τους Δωριείς (ομιλητές των βορειοδυτικών και πελοποννησιακών δωρικών διαλέκτων) και τους Αιολείς (ομιλητές της βοιωτικής και της θεσσαλικής, μαζί με ομιλητές των διαλέκτων της Λέσβου και των παρακείμενων περιοχών στη βόρεια ακτή της Μικράς Ασίας). Ωστόσο, στο εσωτερικό αυτής της αδρομερούς ομαδοποίησης υπήρχαν πολλές διαφοροποιήσεις, και από τη στιγμή που ο ελληνικός κόσμος ήταν την περίοδο αυτή πολιτικά διασπασμένος κάθε μεγάλη πόλη συνιστούσε μαζί με τη γύρω περιοχή ένα αυτόνομο κράτος, και έτσι ήταν σύνηθες τοπικές διάλεκτοι να «επισημοποιούνται» ως γραπτές γλώσσες και να χρησιμοποιούνται, με ελαφρώς υψηλή ή εκλπεπτυσμένη μορφή, για να καταγράψουν τόσο ιδιωτικές όσο και δημόσιες υποθέσεις. Παρ'όλα αυτά, σε περιοχές όπου άρχιζαν να δημιουργούνται ευρύτερες πολιτικές μονάδες, όπως συνέβη πρώτα με τις μεγαλύτερες ιωνικές πόλεις της Μικράς Ασίας, διαμορφωνόταν αμέσως μια γραπτή «τοπική» κοινή η οποία υπερέβαινε τις πιο εμφανείς τοπικές ιδιαιτερότητες. Όπως θα δούμε, η επικράτηση ακριβώς μιας τέτοιας ευρύτερης πολιτικής ομάδας τον 5ο αιώνα π.Χ. ήταν η αιτία της αρχικής εξέλιξης της αττικής ως γλώσσας της διοίκησης έξω από τα σύνορα της Αττικής.
[…]
Μολονότι υπήρχαν, βέβαια, μέσα στη διάλεκτο κάθε πόλης διαφορές που οφείλονταν στην κοινωνική τάξη, την ηλικία και το φύλο, ελάχιστα στοιχεία υπάρχουν για να μπορεί κανείς να υποθέσει ότι υπήρχε έως την κλασική περίοδο κάποια ουσιαστική διαφορά ως προς το γόητρο ανάμεσα σε γεωγραφικά προσδιορισμένες ποικιλίες της ομιλούμενης ελληνικής. Στην πραγματικότητα δεν υπήρχε λόγος για μια τέτοια διαφοροποίηση, καθώς δεν υφίστατο ένα ενιαίο ελληνικό κράτος με τη συνακόλουθη πολιτιστική υπεροχή που συνδέεται τυπικά με τη διάλεκτο μιας κρατούσας τάξης μέσα σε μια ευρύτερη πολιτική δομή που υπερβαίνει τα όρια μεμονωμένων πόλεων.
Η ίδια κατάσταση ισχύει για τις «επίσημες» εκδοχές τοπικών διαλέκτων, γνωστών σε εμάς από επιγραφές.
