ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
ΒΟΗΘΗΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
- Μαργαρίτη-Ρόγκα, Μ. Εισαγωγή και ταξινόμηση, σελ. 25.
- α. Hodot, R. Aρχαίες ελληνικές διάλεκτοι και νεοελληνικές διάλεκτοι, σελ. 29-34, β. Καραλή, Μ. Η ταξινόμηση των αρχαίων ελληνικών διαλέκτων, σελ. 288-289, γ. Κοπιδάκης, Μ. Ζ. Αρχαιότητα, δ. Chadwick, J. Μυκηναϊκή ελληνική, σελ. 6.
- Μαγουλάς, Γ. Αρχαίες ελληνικές διάλεκτοι, σελ. 79-80.
- α. Καρβούνης, Χ. Η ελληνική γλώσσα κατά τη δεύτερη χιλιετία, σελ. 102-103, β. Καραλή, Μ. Η ταξινόμηση των αρχαίων ελληνικών διαλέκτων, σελ. 288, 289-290.
- α. Hoffmann, O. & A. Scherer Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 36-37, β. Χόρροκς, Τζ. Ιστορία της γλώσσας και των ομιλητών της, σελ. 75, 78-79.
- α. Μαγουλάς, Γ. Αρχαίες ελληνικές διάλεκτοι, σελ. 71, β. Παναγιώτου, Α. Ιωνική και αττική, σελ. 302 και 305.
- Μéndez-Dosuna, J. Αιολικές διάλεκτοι, σελ. 344-345.
- Παναγιώτου, Α. Ιωνική και αττική, σελ. 299-300.
- α. Παναγιώτου, Α. Ιωνική και αττική, σελ. 302, β. Hoffmann, O. & A. Scherer. Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 66-67, 68.
- Χόρροκς, Τζ. Ελληνικά: Ιστορία της γλώσσας και των ομιλητών της, σελ. 66-67, 83.
- α. Καραλή, Μ. Η ταξινόμηση των αρχαίων ελληνικών διαλέκτων, σελ. 285-286, β. Hoffmann, O & A. Scherer.Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 38-39.
- α. Μαγουλάς, Γ. Αρχαίες ελληνικές διάλεκτοι, σελ. 72-73, β. Μαργαρίτη-Ρόγκα, Μ. Εισαγωγή και ταξινόμηση, σελ. 24-25.
- Μεταναστεύσεις Ελληνικών φυλών μεταξύ 1125 - 800 π.Χ.
- Χόρροκς, Τζ. Ελληνικά: Ιστορία της γλώσσας και των ομιλητών της, σελ. 82.
- Κοπιδάκης, Μ.Ζ. Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 37.
- α. Hoffmann, Ο. & Α. Scherer. Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 51, β. Παναγιώτου, Α. Ιωνική και Αττική, σελ. 302, 304, 307.
- Παναγιώτου, Α. Αρκαδοκυπριακή, σελ. 308, 313.
- Παναγιώτου, Α. Αρκαδοκυπριακή, σελ. 308, 309, 311, 313.
- α. Παναγιώτου, Α. Αρκαδοκυπριακή, σελ. 312-313, β. Hoffmann, O. & A. Scherer Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 36-37.
- α. Παναγιώτου, Α. Παμφυλιακή, σελ. 315, β. Hoffmann, O. & A. Scherer. Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 62-64.
- α. Χόρροκς, Τζ. Ελληνικά: Ιστορία της γλώσσας και των ομιλητών της, σελ. 80-81, β.Méndez-Dosuna, J. Αιολικές διάλεκτοι, σελ. 348, 349.
- Hoffmann, O. - A. Scherer. Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 40-41.
- α. Καραλή, Μ. Η ταξινόμηση των αρχαίων ελληνικών διαλέκτων, σελ. 286, β. Hoffmann, O. & A. Scherer. Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 53-54, 57, γ. Méndez-Dosuna, J. Αιολικές διάλεκτοι, σελ. 345.
- Καραλή, Μ. Η ταξινόμηση των αρχαίων ελληνικών διαλέκτων, σελ. 287.
- Méndez-Dosuna, J. Δωρικές διάλεκτοι, σελ. 336.
- α.Méndez-Dosuna, J. Δωρικές διάλεκτοι, σελ. 327, β. Μαργαρίτη-Ρόγκα, Μ. Βορειοδυτικές διάλεκτοι, σελ. 30-31.
- Méndez-Dosuna, J. Δωρικές διάλεκτοι, σελ. 337-338
- Méndez-Dosuna, J. Δωρικές διάλεκτοι, σελ. 337.
- Hoffmann, O. & A. Scherer Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 58-59.
- Παναγιώτου, Α. Η θέση της Μακεδονικής, σελ. 319-325.
- Καραλή, Μ. Η ταξινόμηση των αρχαίων ελληνικών διαλέκτων, σελ. 285.
- α. Χόρροκς, Τζ. Ελληνικά: Ιστορία της γλώσσας και των ομιλητών της, σελ. 83-84, β. Καραλή, Μ. Η χρήση των διαλέκτων στη λογοτεχνία, σελ. 721.
- Hoffmann, O. & A. Scherer Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, σελ. 72-73.
- Méndez-Dosuna, J. Δωρικές διάλεκτοι, σελ. 330.
- α. Hodot, R. Aρχαίες ελληνικές διάλεκτοι και νεοελληνικές διάλεκτοι, σελ. 29-34, β. Παναγιώτου, Α. Ιωνική και αττική, σελ. 304-305.
- Χόρροκς, Τζ. Ελληνικά: Ιστορία της γλώσσας και των ομιλητών της, σελ. 106.
- α. Χριστίδης, Α.-Φ. Εισαγωγή. Στο Ιστορία της ελληνικής γλώσσας: Από τις αρχές έως την ύστερη αρχαιότητα, σελ. 283, β. Hodot, R. Αρχαίες ελληνικές διάλεκτοι και νεοελληνικές διάλεκτοι, σελ. 30-31.
Θέματα ιστορίας της ελληνικής γλώσσας
Αρχαίες ελληνικές διάλεκτοι
Νίκος Παντελίδης (2007)
Μéndez-Dosuna, J. 2001.
Αιολικές διάλεκτοι. Στο Ιστορία της ελληνικής γλώσσας: Από τις αρχές έως την ύστερη αρχαιότητα, επιμ. Α.-Φ. Χριστίδης, σελ. 339-350. Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας & Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών [Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη], σελ. 344-345.
© Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας & Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών [Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη]Aν και το επιγραφικό υλικό για μερικές περιοχές είναι μάλλον φτωχό, υπάρχουν αδιάσειστες αποδείξεις ότι η θεσσαλική ήταν ανομοιογενής γεωγραφικά:
- Oι θεματικές γενικές στην Πελασγιώτιδα (Λάρισα, Άτραξ, Kραννών, Σκοτούσσα) έχουν την κατάληξη -οιο (αργότερα -οι): πολέμοιο, τοῖ [δά]μοιο, Φιλίπποι τοῖ βασιλεῖος/αττ. πολέμου, τοῦ δήμου, Φιλίππου τοῦ βασιλέως. Στη Θεσσαλιώτιδα (Kιέριον, Θετόνιον) και την Iστιαιώτιδα (Mατρόπολις) εμφανίζεται -ου: Θεσσαλιώτις, Φιλονίκō, Bελφαίō· Iστιαιώτις, Kλιάνδρου.
- H κατάληξη των θεματικών απαρεμφάτων είναι -έμεν στην Πελασγιώτιδα, αλλά η Θεσσαλιώτις έχει τον συνήθη τύπο σε -εν: ἐξξανακάδδεν, ἔχειν/αττ. ἐξαναγκάζειν, ἔχειν.
- Tα ρήματα σε -εω κλίνονται αθέματα στην Πελασγιώτιδα και την Iστιαιώτιδα, αλλά θεματικά στη Θεσσαλιώτιδα: hυλōρέοντος, [στραταγ]έοιντος.
- Tο δεικτικό ὄνε (= οὗτος) συναντάται στην Πελασγιώτιδα (μερικοί τύποι δείχνουν διπλή κλίση): τόνε, τοίνεος, τούννεουν (πρβ. αττ. τόδε, τοῦδε, λεσβ. τώνδεων). Mια περίεργη παραλλαγή του οὗτος συναντάται στην Iστιαιώτιδα: ἐς τύτουν, ἐν τύτεις/αττ. ἐκ τούτων, ἐν τούτοις.
- H αόριστη αντωνυμία εμφανίζεται ως κις στην Πελασγιώτιδα (Λάρισα) και την Περραιβία (Φάλαννα). Πρβ. επίσης διέκι/αττ. διότι. O τύπος τις συναντάται στη Θεσσαλιώτιδα και την Iστιαιώτιδα. O αναμενόμενος τύπος *πις (βλ. παραπάνω) δεν μαρτυρείται πουθενά.
- Tο <EI> αντικαθιστά το <AI> στην Πελασγιώτιδα (ιδίως στη Λάρισα): ἐψάφιστει, βέλλειτει, ἔσσεσθειν, πεπείστειν, ὀνγράψειν/αττ. ἐψήφισται, βούληται, ἔσεσθαι, πεπεῖσθαι, ἀναγράψαι (κατά τον García Ramón (1993, 125-134), -αι > /e:/ + -n δανεισμένο από καταλήξεις άλλων απαρεμφάτων. H Barrio (1995) πιστεύει ότι το φαινόμενο συνολικά συνδέεται με αναλογική εξομοίωση).
- O φωνηεντισμός της Iστιαιώτιδος είναι περίεργος: <EI> αντί για <E> στα εἴντεσσι, κοινανείντουν/αττ. οὖσι, κοινωνούντων. <A> αντί για το αναμενόμενο <EI> (< *ē) στα μά, μαδέμινα/αττ. μή, μηδένα. <A> αντί <AI> στο ποδέξαστα/αττ. προσδέξασθαι. <OY> αντί <Y> (/u:/) στο Σπουράγου και, πιθανώς, <Y> αντί <OY> στα τύτουν, τύτεις/αττ. τούτων, τούτοις. <E> (και <EI>) αντί <O> (<OI>) σε τελική συλλαβή μετά από φατνιακά και /i/ ([j]): τὲν πάντα χρόνεν, τύτεις, Mένουνες, Kλιάνδρες, δικαστειρρεῖς/αττ. τὸν πάντα χρόνον, τούτοις, Mένωνος, Kλέανδρος, δικαστηρίοις.
- Tο τροπικό μόριο είναι κα στην Iστιαιώτιδα (Πελασγιώτις κε).
Τελευταία Ενημέρωση: 16 Ιούν 2010, 10:44
Βρίσκεστε εδώ: Θεωρία & Ιστορία :: Θέματα ιστορίας