Μεταφόρτωση ως PDF Εκτύπωση <>

Κείμενο 3: Τ. Κωστούλη. Η καλλιέργεια της γλώσσας μέσα από επικοινωνιακές δραστηριότητες.

Ιδιαιτέρως σημαντική για τον τρόπο διδασκαλίας της γλώσσας χωρίς την παραδοσιακή προσκόλληση σε ένα εγχειρίδιο είναι η πρόταση των Χαραλαμπόπουλου και Χατζησαββίδη (1997) η οποία εισηγείται τα ακόλουθα: Κατά τη διάρκεια ενός ή δύο (αλλά και περισσότερων, αν απαιτείται) δίωρων μαθημάτων, οι μαθητές/τριες επεξεργάζονται ποικίλα αυθεντικά κείμενα (άρθρα από εφημερίδες, παιδικά περιοδικά κλπ.), τα οποία συλλέγουν τα παιδιά ή ο δάσκαλος σε συνεργασία μαζί τους. Τα κείμενα αυτά διαπραγματεύονται θέματα που εντάσσονται στον κύκλο των ενδιαφερόντων των παιδιών. Η επεξεργασία στοχεύει στο να εντοπιστεί η επικοινωνιακή διάσταση της γλώσσας, δηλαδή να κατανοηθεί ότι η γλωσσική μορφή κάθε κειμένου επηρεάζεται καθοριστικά από ποικίλους εξωγλωσσικούς παράγοντες που συνθέτουν το λεγόμενο πλαίσιο επικοινωνίας. Ακολουθεί σε ένα επόμενο δίωρο η παραγωγή κειμένων από τα παιδιά. Τα κείμενα -οι τύποι των οποίων επιλέγονται από τα παιδιά (όπως παραμύθια, επιστολές)- απευθύνονται σε πραγματικούς αποδέκτες. Μια και τα παραγόμενα κείμενα μπορεί να διαφέρουν ως προς τον βαθμό αποτελεσματικότητάς τους, σε επόμενες συναντήσεις πραγματοποιείται επεξεργασία των κειμένων αυτών με στόχο τη βελτίωσή τους. Κατά το στάδιο αυτό, ο δάσκαλος παύει να λειτουργεί ως ο μοναδικός κριτής και αποδέκτης των κειμένων. Ο ρόλος του είναι αυτός του συν-δημιουργού του τελικού κειμένου, το οποίο είτε ανακοινώνεται είτε αποστέλλεται στον τελικό του αποδέκτη.

Παρόμοιες (αν και με κάποιες διαφοροποιήσεις) είναι και οι προτάσεις που διατυπώθηκαν από ερευνητές στην Αυστραλία με στόχο τη διδασκαλία της γλώσσας σε μια πολυπολιτισμική κοινωνία. Σε αντίθεση, ωστόσο, με τους Χαραλαμπόπουλο και Χατζησαββίδη που δεν φαίνεται να προτείνουν κάποια κριτήρια για την επιλογή των κειμένων, στη σχολή της Αυστραλίας τα κριτήρια είναι κειμενογλωσσολογικά, ενώ συγκεκριμένες προτάσεις διατυπώνονται σχετικά με τους τύπους των κειμένων που πρέπει να μελετηθούν σε συγκεκριμένους κύκλους σπουδών (πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια εκπαίδευση). Έτσι, ο δάσκαλος και οι μαθητές/τριες, αφού έχουν επιλέξει συγκεκριμένους τύπους κειμένων (αφήγηση, περιγραφή, κλπ.), μελετούν την ποικιλία με την οποία ένας κειμενικός τύπος πραγματώνεται μέσα από πραγματικά κείμενα (συγκεκριμένες αφηγήσεις, περιγραφές, κλπ.) (για περισσότερες πληροφορίες βλ. Cope & Kalantzis 1993· Hyon 1996).