Μεταφόρτωση ως PDF Εκτύπωση <>

Κείμενο 6: Π. Πολίτης. Έχει η επαγγελματική δημοσιογραφική γλώσσα ως σύνολο γλωσσικά χαρακτηριστικά διαφορετικά από άλλες γλωσσικές ποικιλίες;

Η απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι σε γενικές γραμμές αρνητική, ακόμη κι αν εξαιρέσουμε από το πεδίο του δημοσιογραφικού λόγου είδη κειμένων με δηλωμένες προτιμήσεις λογοτεχνικές, όπως το χρονογράφημα και η επιφυλλίδα, ή αυτοβιογραφικές, όπως τα προσωπικά σχόλια, ή, ακόμη, αποδεικτικές, όπως οι δημοσιογραφικές έρευνες, και συγκεντρώσουμε την προσοχή μας αποκλειστικά σε τυπικά δημοσιογραφικά κείμενα (προφορικά ή γραπτά, διαλογικά ή μονολογικά), που αναπαριστούν και σχολιάζουν την τρέχουσα πολιτική και κοινωνική επικαιρότητα, όπως οι ειδήσεις, τα ρεπορτάζ, τα πολιτικά άρθρα, οι συνεντεύξεις και τα πάνελ (Crystal& Davy 1969). Οι μέχρι τώρα υφολογικές και υφομετρικές έρευνες, που μελέτησαν όψεις του λεξιλογίου και ορισμένες συντακτικές δομές δημοσιογραφικών κειμένων, δεν έδειξαν σημαντικές αποκλίσεις της επαγγελματικής δημοσιογραφικής γλώσσας (ως συνόλου) είτε από την κυρίαρχη γλωσσική ποικιλία είτε από άλλες ποικιλίες, όπως αυτή του επιστημονικού λόγου ή του λόγου πειθούς. Υπάρχουν, ωστόσο, ενδείξεις, ότι είδη κειμένων με διακριτούς στόχους και θεμελιώδεις λειτουργίες στο πεδίο της μαζικής επικοινωνίας (ενημέρωση για τα δρώμενα από πρωτογενείς ή δευτερογενείς πηγές/ σχολιασμός των γεγονότων από πρόσωπα με αυξημένη πολιτική ή κοινωνική δύναμη, ή δημοσιογράφους) τείνουν να διαμορφώσουν ένα αναγνωρίσιμο γλωσσικό "ιδίωμα". Παραδείγματα αποτελούν η πολιτική ειδησεογραφία (Jucker 1992), ο σχολιασμός αθλητικών γεγονότων (Ghadessy 1988), οι συνεντεύξεις (Jucker 1986) και τα talkshows (Penz 1996). Παρά τις ιδιαιτερότητες της δημοσιογραφικής παράδοσης μιας χώρας, το προσωπικό στιλ των δημοσιογράφων, το διαφορετικό προφίλ των διαφόρων μέσων ενημέρωσης ή τα "ακροατήρια" που συνεχώς μεταβάλλονται, είδη κειμένων όπως τα παραπάνω φαίνεται να διαθέτουν διαφορικά δομικά, υφολογικά ή συμφραστικά γνωρίσματα.