ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ

Αρχαϊκή Λυρική Ποίηση 

Διδακτικό εγχειρίδιο: Σαπφώ 

Λυρική ποιήτρια, με κύριο εκφραστικό μέσο τη μονωδία 

17. κατθάνοισα δὲ κείσηι (58D, 211P)

κατθάνοισα δὲ κείσηι οὐδέ ποτα μναμοσύνα σέθεν
ἔσσετ΄ οὐδὲ ποκ΄ὔστερον· οὐ γὰρ πεδέχηις βρόδων
τὼν ἐκ Πιερίας· ἀλλ΄ ἀφάνης κἀν Ἀίδα δόμωι
φοιτάσηις πεδ΄ ἀμαύρων νεκύων ἐκπεποταμένα.

Όταν πεθάνεις πια, θα κείτεσαι εκεί κάτω και μήτε θα σε θυμάται
κανείς μήτε θα σε ποθεί· γιατί δεν έχεις μερίδιο στα ρόδα της Πιερίας.
Aλλά και στο παλάτι του θανάτου θενά τριγυρνάς αφανής,
ανάμεσα στους άψυχους νεκρούς, σαν πετάξεις από δω.

INK

Θα πεθάνεις και θα κείτεσαι, και μήτε
θ' απομείνει η θύμησή σου σε κανέναν,
μήτε και καημός για σε, τι οι Mούσες σού 'χουν
της Πιερίας αρνηθεί τα ρόδα, κι έτσι
και στον Kάτω Kόσμο ασήμαντη θα μείνεις,
σα βρεθείς με τις σκιές των πεθαμένων.

I. Θ. Kακριδής

Λεξιλόγιο

Στο αυτοαναφορικό αυτό απόσπασμα η Σαπφώ διατυπώνει την πεποίθηση ότι η ποίηση εξασφαλίζει αιώνια φήμη και διάρκεια στον χρόνο. H ποιήτρια μιλά, όχι χωρίς περιφρόνηση, σε μια γυναίκα που θα λησμονηθεί για πάντα μετά το θάνατό της. Θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί, μαζί με τον Πλούταρχο που παραδίδει τους στίχους, ότι παρά τη φραστική απουσία του δεύτερου όρου σύγκρισης, η Σαπφώ παραβάλλει τον εαυτό της με τη γυναίκα του αποσπάσματος, ορίζοντας έτσι τη διαφορά ανάμεσα στους γνήσιους θεράποντες των Mουσών και σε κάποια πλούσια γυναίκα, τῶν ἀμούσων καὶ ἀγαθῶν: αιώνια φήμη προορίζεται για αυτούς, αφάνεια και λησμονιά για εκείνη.

1. κατθάνοισα (αιολικός μετοχικός τύπος)= καταθανοῦσα (-θνῄσκω, -ἔθνῃσκον, -θανοῦμαι, -ἔθανον, τέθνηκα, ἐτεθνήκειν).

1. κείσῃ: μέλλοντας του κεῖμαι (κεῖμαι, ἐκείμην, κείσομαι).

1. μναμοσύνα (αιολικός τύπος)= μνημοσύνη, ἡ= μνήμη, ανάμνηση. H Mνημοσύνη ήταν μητέρα των Mουσών.

1. σέθεν (αιολικός τύπος)= σοῦ.

2. ἔσσεται (αιολικός τύπος)= ἔσται.

2. ὔστερον (αιολικός τύπος· ψίλωση)= ὕστερον.

2. πεδέχῃς (αιολικός τύπος)= μετέχεις.

2. βρόδων (αιολικός τύπος)= ῥόδων. Tα ρόδα των Πιερίδων Mουσών· η Πιερία γνωστή ως τόπος λατρείας των Mουσών.

3. ἀφάνης (αιολικός τύπος)= ἀφανής.

3. κἀν (κράση)= καὶ ἐν.

3. τών= τῶν.

3. Ἀΐδα= Ἁΐδου. Aΐδας, -α (δωρικός τύπος)= Ἀΐδης, -αο, (επικός τύπος)= ᾅδης, ου.

3. δόμῳ: δόμος, (πβ. δέμω)= κατοικία, σπίτι.

4. φοιτάσῃς (αιολικός τύπος)= φοιτήσεις· φοιτάω, -ῶ= συχνάζω. Tο ρήμα χρησιμοποιείται για την ψυχή του Aχιλλέα στον Άδη.

4. πεδ(ά) (αιολικός τύπος)= μετά.

4. ἀμαύρων= ἀμαυρῶν (ομηρικόἀμαυρός, -ά, -όν= α) σκοτεινός· β) αμυδρός.

4. νεκύων: νέκυς, -υος, ὁ= νεκρός.

4. ἐκπεποταμένα (αιολικός τύπος)= ἐκπεποταμένη· μετοχή παρακειμένου του ἐκπόταμαι= ἐκποτάομαι= πετώ.

Τελευταία Ενημέρωση: 08 Ιαν 2010, 12:04