ΕΠΙΛΟΓΕΣ
Albert Debrunner
O Σχηματισμός των λέξεων στην Αρχαία Ελληνική
Γενικά
§ 278. Ο σχηματισμός του θέματος των ονομάτων είναι πολύ πιο σύνθετος από ό,τι των ρημάτων· διότι στις ρηματικές μορφές το σύστημα της κλίσης, που ισχύει γενικά σε κάθε ρήμα, εκφράζει πολύ περισσότερες σχέσεις (γραμματικό πρόσωπο, χρόνος ή ποιό ενέργειας, τρόπος, διάθεση), με αποτέλεσμα να απομένουν λιγότερα για το σχηματισμό του θέματος· η ελληνική σε σύγκριση με την ινδοευρωπαϊκή ενίσχυσε περισσότερο αυτήν την τάση, καθώς ενσωμάτωσε π.χ. την αλλαγή του ποιού της ενέργειας στο σύστημα των συζυγιών. Αντίθετα, στα ονόματα των ινδοευρωπαϊκών γλωσσών προσδιορίζονται συστηματικά με την κλίση μόνον οι αριθμητικές και πτωτικές σχέσεις (στα επίθετα και το γραμματικό γένος), και έτσι μένει μεγαλύτερο πεδίο στο σχηματισμό του θέματος. Και μάλιστα η ελληνική είναι πολύ συντηρητικότερη στο σχηματισμό του θέματος των ονομάτων· σχεδόν όλα τα ινδοευρωπαϊκά ονοματικά επιθήματα μπορούν ακόμα να διαπιστωθούν, ένα μεγάλο ποσοστό παραμένει μάλιστα παραγωγικό ή σώζεται σε ευδιάκριτες ομάδες, ενώ η κυριαρχία των καινούριων επιθημάτων δεν είναι τόσο απόλυτη όσο στο ρήμα. Η πραγματεία μας, όμως, δεν μπορεί να στοχεύει στη διαπίστωση της επιβίωσης των ινδοευρωπαϊκών επιθημάτων, αλλά κατά κύριο λόγο στην παρουσίαση των επιθημάτων που χρησιμεύουν στα ελληνικά ως μέσο για το σχηματισμό θεμάτων, είτε πρόκειται για παλιότερα είτε για νεότερα.
