Σώματα Κειμένων

Ανθολόγιο Αττικής Πεζογραφίας 

 

ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ, ΠΡΟΣ ΚΑΛΛΙΠΠΟΝ

ΔΗΜ 52.12–19

Οι μεθοδεύσεις του Κάλλιππου – Ο πραγματικός δικαιούχος των χρημάτων του Λύκωνα
Ο Απολλόδωρος απολογείται ως κληρονόμος του τραπεζίτη Πασίωνα (βλ. ΔΗΜ 36.1–3) μετά την αγωγή για επιστροφή χρημάτων που υπέβαλε ο Κάλλιππος για μια συναλλαγή που είχε διενεργήσει στο παρελθόν ο νεκρός πλέον πατέρας του. Πιο συγκεκριμένα: ο Λύκωνας ο Ηρακλεώτης ήταν έμπορος και, πριν αναχωρήσει για ένα ταξίδι προς τη Λιβύη, τοποθέτησε ένα χρηματικό ποσό στην τράπεζα του Πασίωνα, ορίζοντας ρητά ότι αυτό προοριζόταν για τον Κηφισιάδη. Μετά από επίθεση ληστών κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, ο Λύκωνας σκοτώθηκε και ο Κηφισιάδης εισέπραξε το ποσό από τον Φορμίωνα, με την –απαραίτητη κατά το νόμο– παρουσία μαρτύρων που πιστοποίησαν την ταυτότητά του (ανάμεσά τους ήταν ο Αρχεβιάδης). Ο Κάλλιπος επανήλθε και, προσπαθώντας να εκμεταλλευτεί την ιδιότητα του προξένου, διεκδίκησε την περιουσία του Λύκωνα. Ανέθεσε μάλιστα στον Πασίωνα να μεταφέρει τις διεκδικήσεις του στους Αρχεβιάδη και Κηφισιάδη.

    [12] Ἃ μὲν διελέχθη, ὦ ἄνδρες δικασταί, οὗτος μὲν τῷ πατρί,
ἐκεῖνος δὲ τῷ Ἀρχεβιάδῃ καὶ τῷ Κηφισιάδῃ τούτου δεη-
θέντος καὶ τούτῳ χαριζόμενος, ταῦτ’ ἔστιν, ἐξ ὧν κατὰ
μικρὸν ἡ δίκη αὕτη πέπλασται· ὧν ἐγὼ ἤθελον τούτῳ
ταύτην ἥτις εἴη μεγίστη πίστις δοῦναι, ἦ μὴν ἐγὼ τοῦ
πατρὸς ἀκούειν. [13] οὗτος δὲ ὁ ἀξιῶν ὑφ’ ὑμῶν πιστεύεσθαι
ὡς ἀληθῆ λέγων, τρία ἔτη διαλιπὼν ἐπειδὴ τὸ πρῶτον
διαλεχθέντος τοῦ πατρὸς τῷ Ἀρχεβιάδῃ καὶ τοῖς ἄλλοις
τοῖς Κηφισιάδου ἐπιτηδείοις οὐκ ἔφασαν Καλλίππῳ προσέ-
χειν τὸν νοῦν οὐδὲ οἷς λέγει, [14] ἐπειδὴ ᾔσθετο ἀδυνάτως ἤδη
ἔχοντα τὸν πατέρα καὶ μόγις εἰς ἄστυ ἀναβαίνοντα καὶ τὸν
ὀφθαλμὸν αὐτὸν προδιδόντα, λαγχάνει αὐτῷ δίκην, οὐ μὰ
Δί’ οὐχ ὥσπερ νῦν ἀργυρίου, ἀλλὰ βλάβης, ἐγκαλέσας
βλάπτειν ἑαυτὸν ἀποδιδόντα Κηφισιάδῃ τὸ ἀργύριον, ὃ
κατέλιπε Λύκων ὁ Ἡρακλεώτης παρ’ αὐτῷ, ἄνευ αὑτοῦ ὁμο-
λογήσαντα μὴ ἀποδώσειν. λαχὼν δὲ παρὰ μὲν τοῦ διαιτη-
τοῦ ἀνείλετο τὸ γραμματεῖον, προὐκαλέσατο δ’ αὐτὸν ἐπι-
τρέψαι Λυσιθείδῃ, αὑτοῦ μὲν καὶ Ἰσοκράτους καὶ Ἀφαρέως
ἑταίρῳ, γνωρίμῳ δὲ τοῦ πατρός. [15] ἐπιτρέψαντος δὲ τοῦ
πατρός, ὃν μὲν χρόνον ἔζη ὁ πατήρ, ὅμως καίπερ οἰκείως
ἔχων τούτοις ὁ Λυσιθείδης οὐκ ἐτόλμα οὐδὲν εἰς ἡμᾶς ἐξα-
μαρτάνειν. καίτοι οὕτω τινὲς ἀναίσχυντοι τῶν οἰκείων τῶν
τουτουί, ὥστε ἐτόλμησαν μαρτυρῆσαι ὡς ὁ μὲν Κάλλιππος
ὅρκον τῷ πατρὶ δοίη, ὁ δὲ πατὴρ οὐκ ἐθέλοι ὀμόσαι παρὰ
τῷ Λυσιθείδῃ, καὶ οἴονται ὑμᾶς πείσειν ὡς ὁ Λυσιθείδης,
οἰκεῖος μὲν ὢν τῷ Καλλίππῳ διαιτῶν δὲ τὴν δίαιταν, ἀπέ-
σχετ’ ἂν μὴ οὐκ εὐθὺς τοῦ πατρὸς καταδιαιτῆσαι, αὐτοῦ γε
ἑαυτῷ μὴ ’θέλοντος δικαστοῦ γενέσθαι τοῦ πατρός. [16] ὡς δὲ
ἐγὼ μὲν ἀληθῆ λέγω, οὗτοι δὲ ψεύδονται, πρῶτον μὲν αὐτὸ
ὑμῖν τοῦτο γενέσθω τεκμήριον, ὅτι κατεγνώκει ἂν αὐτοῦ
ὁ Λυσιθείδης, καὶ ὅτι ἐγὼ ἐξούλης ἂν ἔφευγον νῦν, ἀλλ’
οὐκ ἀργυρίου δίκην· πρὸς δὲ τούτῳ ἐγὼ ὑμῖν τοὺς παρόντας
ἑκάστοτε τῷ πατρὶ ἐν ταῖς συνόδοις ταῖς πρὸς τοῦτον, αἳ
παρὰ τῷ Λυσιθείδῃ ἐγίγνοντο, μάρτυρας παρέξομαι.
ΜΑΡΤΥΡΕΣ.

    [17] Ὅτι μὲν οὐ προκαλεσάμενος εἰς ὅρκον τὸν πατέρα τότε,
νυνὶ ἐκείνου τετελευτηκότος καταψεύδεται, καὶ κατ’ ἐμοῦ
ῥᾳδίως τὰ ψευδῆ μαρτυροῦντας τοὺς οἰκείους τοὺς ἑαυτοῦ
παρέχεται, ἔκ τε τῶν τεκμηρίων καὶ ἐκ τῆς μαρτυρίας ταύτης
ῥᾴδιον ὑμῖν εἰδέναι. ὅτι δὲ ἐγὼ ὑπὲρ τοῦ πατρὸς ἠθέλησα
αὐτῷ πίστιν δοῦναι ἥνπερ ὁ νόμος κελεύει, ἐάν τις τεθνεῶτι
ἐπικαλῶν δικάζηται τῷ κληρονόμῳ, [18] μὴ δοκεῖν μοι μήτε
ὁμολογῆσαι τὸν πατέρα τούτῳ ἀποδώσειν τὸ ἀργύριον ὃ
κατέλιπε Λύκων, μήτε συσταθῆναι αὐτὸν τῷ πατρὶ ὑπὸ τοῦ
Λύκωνος, καὶ Φορμίων, ἦ μὴν διαλογίσασθαί τε ἐναντίον
Ἀρχεβιάδου τῷ Λύκωνι αὐτὸς καὶ προσταχθῆναι αὑτῷ
Κηφισιάδῃ ἀποδοῦναι τὸ ἀργύριον, τὸν δὲ Κηφισιάδην δεῖξαι
αὑτῷ τὸν Ἀρχεβιάδην, [19] καὶ ὅτε Κάλλιππος προσῆλθεν τὸ
πρῶτον πρὸς τὴν τράπεζαν, λέγων ὅτι τετελευτηκὼς εἴη
ὁ Λύκων καὶ αὐτὸς ἀξιοίη τὰ γράμματα ἰδεῖν, εἴ τι καταλε-
λοιπὼς εἴη ὁ ξένος ἀργύριον, ἦ μὴν δείξαντος ἑαυτοῦ εὐθὺς
αὐτῷ τὰ γράμματα, ἰδόντα αὐτὸν τῷ Κηφισιάδῃ γεγραμμένον
ἀποδοῦναι, σιωπῇ οἴχεσθαι ἀπιόντα, οὐδὲν οὔτε ἀμφισβητή-
σαντα οὔτ’ ἀπειπόνθ’ αὑτῷ περὶ τοῦ ἀργυρίου, τούτων ὑμῖν
τάς τε μαρτυρίας ἀμφοτέρας καὶ τὸν νόμον ἀναγνώσεται.