Πειραιάς

Πόλη αγεωμέτρητη

Συγκρότηση ενότητας: Καλλιόπη Μακαρώνη

Βιβλιογραφικές Πληροφορίες

Λογοτεχνικά κείμενα Ελλήνων συγγραφέων

Ανωνύμου, Η στρατιωτική ζωή εν Ελλάδι. Χειρόγραφον έλληνος υπαξιωματικού, επιμ. Mario Vitti, Εστία, Αθήνα 1998

Μάρκος Βαμβακάρης, Αυτοβιογραφία, επιμ. Αγγελική Βέλλου-Κάιλ, Παπαζήσης, Αθήνα 1978.

Δημοσθένης Βουτυράς, Ο Λαγκάς, στο Δημοσθένης Βουτυράς, Άπαντα, Α΄Τόμος, Δελφίνι, Αθήνα 1993.

Δημοσθένης Βουτυράς, Σιδερένια Πόρτα, στο Δημοσθένης Βουτυράς, Άπαντα, ΣΤ’ Τόμος, Δελφίνι, Αθήνα 2009

Γεράσιμος Βώκος, Η Κατοχή. Ιστορικόν Μυθιστόρημα, Βασίλειος Τσαγγάρης, Αθήναι 1905.

Μιχάλης Γενίτσαρης, Μάγκας από μικράκι, επιμ. Στάθη Gauntlett, Δωδώνη, Αθήνα 1992.

Στέλιος Γεράνης, Μνήμη Βομβαρδισμού, εκδ. Θερμοπύλες, Πειραιάς 1975.

Πηνελόπη Δέλτα, Ο Τρελαντώνης, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 2009.

Γιώργος Θεοτοκάς, Τετράδια Ημερολογίου (1939-1953), επιμ. Δημήτρης Τζιόβας, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 2005.

Μαρία Ιορδανίδου, Λωξάντρα, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 1979 (7η έκδοση)

Νίκος Καζαντζάκης, Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά, Εκδόσεις Ελένης Καζαντζάκη, Αθήνα 1968.

Γιάννης Κακουλίδης, Ελληνικός θάνατος, Καστανιώτης, Αθήνα 1996.

Μ. Καραγάτσης, Ο Γιούγκερμαν και τα στερνά του, Τόμοι Α-Β, εισαγωγή Μαίρη Μικέ, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 2007

Μ.Καραγάτσης, Το 10, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθηνα 2008.

Ναπολέων Λαπαθιώτης, Η ζωή μου: Απόπειρα συνοπτικής αυτοβιογραφίας, φιλολογική επιμέλεια Γιάννης Παπακώστας, Στιγμή, Αθήνα 1986.

Ναπολέων Λαπαθιώτης, Το τάμα της Ανθούλας, επιμ. Γιάννης Παπακώστας, Εκδοτικός Οίκος Α. Α Λιβάνη, Αθήνα 2006

Χρήστος Λεβάντας, Η Αφρόδω του λιμανιού, από το Ταξίδι στο άγνωστο, Διηγήματα, εκδ. Ράνου, Αθήνα 1946.

Χρήστος Λεβάντας, «Το χρονικό του Πόρτο Λεόνε». εισαγωγικό κείμενο στη συλλογή διηγημάτων Ιστορίες του Πόρτο Λεόνε, Δίφορς, Αθήνα 1960.

Εμμανουήλ Λυκούδης, Η ξένη του 1854, στο Εμμανούλ Λυκούδης, Διηγήματα, Ι.Σιδέρης, Αθήναι χ.χ

Νίκος Μάθεσης ή Τρελάκιας, Απομνημονεύματα, στο Τάσος Καραντής, Νίκος Μάθεσης, ο θρυλικός τρελλάκιας του Ρεμπέτικου, Στοχαστής, Αθήνα 1999.

Γιώργος Μαρκόπουλος, «Βράδυ βαθύ να μπαίνεις στον Περαία», από τη συλλογή Η θλίψις του προαστίου, Κέδρος, Αθήνα 1979.

Μιχαήλ Μητσάκης, Η ζωή εις την πρωτεύουσαν, στο Μιχαήλ Μητσάκης, Μιχ. Μητσάκης- Το έργο του, επιμ. Μιχάλη Περάνθη, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 1956.

Φάνης Μούλιος, Οι κληρονόμοι, Επικαιρότητα, Αθήνα 1990.

Κώστας Μουρσελάς, Βαμμένα Κόκκινα Μαλλιά, Κέδρος, Αθήνα 1989

Γιάννης Μουφλουζέλης, Όταν η λήγουσα είναι μακρά, καταγραφή Φώτη Μεσθεναίου, Δωδώνη, Αθήνα 1979.

Λιλίκα Νάκου, Βούρλα Πειραιώς, στο Λιλίκα Νάκου, Χρονικό μιας δημοσιογράφου, Δωρικός 1980

Παύλος Νιρβάνας, Πόρτο Δράκο, Άπαντα, επιμ. Γιώργος Βαλέτας, Αθήνα 1967

Χρήστος Πανάγος, Ένας Πειραιώτης θυμάται, επιμ. Ευαγγελία Μπαφούνη, Ι.Μ.Ι.Ι.Ε, Πειραιάς 1999.

Αλέξης Πανσέληνος, Ο κουτσός άγγελος, Αθήνα 2002

Δημήτρης Ραυτόπουλος, «Τα παλιά καφενεία του Πειραιώς», εφ. Αυγή, 9 Μαρτίου 1958 με πλήρη τίτλο «ΤΟΤΕ ΠΟΥ ΔΕΝ ΥΠΗΡΧΑΝ ΤΖΑΖ ΚΑΙ ΜΠΟΥΖΟΥΚΙΑ…ΤΑ ΠΑΛΙΑ ΚΑΦΕΝΕΙΑ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ».

Γιάννης Ρεμούνδος, Δυτικές Συνοικίες, Οδυσσέας, Αθήνα 2000

Νικόλ Ρούσσου, Πες στη Μορφίνη, ακόμα την ψάχνω, Αλεξάνδρεια, Αθήνα 1996.

Γεώργιος Στρατήγης, Φρεαττώ, από την αναδημοσίευσή του στο Ημερολόγιον Σκόκκου του 19095.

Διδώ Σωτηρίου, Οι νεκροί περιμένουν, Κέδρος, Αθήνα 1959

Διδώ Σωτηρίου, Κατεδαφιζόμεθα, Κέδρος, Αθήνα 1982.

Κωνσταντίνος Τζούμας, Ως εκ θαύματος, Καστανιώτης, Αθήνα 2008

Γιάννης Τσαρούχης, Ο Πειραιάς του Γιάννη Τσαρούχη. Από το Ντοκυμανταίρ του Φώτου Λαμπρινου, Ο Πειραιάς του Τσαρούχη. Παραγωγή ΕΡΤ 1999. Στο επιμ. Νίκος Αξαρλής – Βάσιας Τσοκόπουλος, Πειραιάς- Ανθολόγιο αφηγήσεων, Εκδόσεις Τσαμαντάκη, Πειραιάς 2009.

Διονύσης Χαριτόπουλος, Τη νύχτα που έφυγε ο Μπούκοβι, Καστανιώτης, Αθήνα 1996

Ξένοι συγγραφείς

Henry Belle, Ταξίδι στην Ελλάδα 1861-1874, μτφρ. Λίνα Σταματιάδη , Κάτοπτρο, Αθήνα 1994

Gaston Dechamps, La Grèce daujourdhui ( Η Ελλάδα σήμερα) , α΄έκδοση, Παρίσι 1890, εδώ από την ενδέκατη έκδοση, Παρίσι 1907. Μετάφραση Βάσιας Τσοκόπουλος.

Johannes Edfelt, « Ωδή στον Πειραιά», στο Σύγχρονη Σουηδική Ποίηση, . Είκοσι Ποιητές του 20ου αιώνα, μτφρ. Μαργαρίτα Μέλμπεργκ, Γνώση, Αθήνα 1994.

James Albert Harrison, A summer’s evening in Faliron (Μια καλοκαιρινή βραδιά στο Φάληρο. Στο James Albert Harrison, Greek Vignettes: The Sail in Greek Seas, Summer of 1877, Boston 1878, δημοσιευμένο στο Travellers’ Greece : Memories of an Enchanted Land, ed. John Tomkinson, Anagnosis, Αθήνα 2002. Τώρα στο επιμ. Νίκος Αξαρλής – Βάσιας Τσοκόπουλος, Πειραιάς- Ανθολόγιο αφηγήσεων, Εκδόσεις Τσαμαντάκη, Πειραιάς 2009.

Gustave Flaubert, Μουνιχία-Φάληρο στο Ταξίδι στην Ελλάδα, Δεκ.1850-Φεβ. 1851, μτφρ. Παύλος Ζάννας, Ολκός, Αθήνα 1993.

William Miller, Greek Life in Town and country, London 1905. Μτφρ. Νίκος Αξαρλής.

Marcel Proust, Un hiver à Athènes [ Ένας χειμώνας στην Αθήνα], από το περιοδικό Le Tour du Monde, Παρίσι 1862. Μτφρ. Βάσιας Τσοκόπουλος.

Mark Twain, Innocents abroad [Αφελείς στο Εξωτερικό], κεφ. ΧΧΧΙΙ, α΄έκδοση 1869, μτφρ. Νίκος Αξαρλής.

Βιβλιογραφία

(Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για την συγκρότηση της ενότητας ως προς τις ιστορικές πληροφορίες και το πολυμεσικό υλικό)

Φωτογραφίες-Καρτ Ποστάλ-Ιστορικά

http://www.elia.org

http://archive.ert.gr/

http://openarchives.gr/

http://www.amapola.gr/kalithea/

http://mlp-blo-g-spot.blogspot.com/

http://pireorama.blogspot.gr

http://erythrolefkometerizi.blogspot.com/

http://www.koutouzis.gr/

http://www.sfs.gr

http://www.abcgallery.com

Ιστορία-Κοινωνία-Πολιτισμός και ανθολόγια κειμένων

Νίκος Αξαρλής Δημοτικό θέατρο Πειραιά: Θέατρο και Πόλη, Οδός Πανός, Αθήνα 2011.

Νίκος Αξαρλής και Βάσιας Τσοκόπουλος, Πειραιάς: Ανθολόγιο αφηγήσεων, Τσαμαντάκης, Πειραιάς 2009.

Γιάννης Γιαννιτσιώτης, Η κοινωνική ιστορία του Πειραιά. 1860-1910: Η συγκρότηση της αστικής τάξης, Νεφέλη, Αθήνα 2006

Γιώργος Ιωάννου, Καρτ ποστάλ του παρελθόντος Αθήνα, Φάληρο, Πειραιάς, Κηφισιά, Ι. Σιδέρης, Αθήνα 2009

Σταύρος Καραμπερόπουλος (εισαγωγή), Γιώργος Μπαλούρδος (επιμ.), Πειραϊκό Λεύκωμα, Εκδόσεις Κοινωνικής, Πειραιάς 2010.

Χάρης Μιχ. Κουτελάκης, Αμάντα Μαρ. Φώσκολου, Πειραιάς και Συνοικισμοί: Μαρτυρίες και γεγονότα από τον 14ο Αιώνα, Εστία, Αθήνα 1991

Στρατής Μαϊστρέλλης, Ο Πειραιάς στη νεοελληνική λογοτεχνία, εισαγωγή, επιλογή κειμένων, επιμέλεια: Στρατής Μαϊστρέλλης, Ιωνίδειος Σχολή Πειραιά, Πειραιάς 2009.

Σταματίνα Μαλικούτη, Πειραιάς 1834-1912: Λειτουργική συγκρότηση και πολεοδομική εξέλιξη, Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς, Αθήνα 2004.

Λίζα Μιχελή, Πειραιάς : Από το Πόρτο Λεόνε στη Μαγχεστρία της Ανατολής, Γαλάτεια, Αθήνα 1993 (γ΄έκδοση)

Χρήστος Πατραγάς, Μεγάλο Πειραϊκό Λεύκωμα, Μυτιληναίος, Πειραιάς 2004.

Ηλίας Πετρόπουλος, Ρεμπέτικα Τραγούδια, Κέδρος, Αθήνα 1999

Βασίλης Πισιμίσης, Βούρλα-Τρούμπα: Μια περιήγηση στο χώρο του υποκόσμου και τη πορνείας του Πειραιά (1840-1968), επιμ. Π.Μ Ζερβός, Τσαμαντάκης, Πειραιάς 2010

(επιμ.) Αλίκη Τσίργιαλου, Αθήνα 1830-1900, Φωτογραφικές Μαρτυρίες, Μουσείο Μπενάκη, Αθήνα 2003.

Βάσιας Τσοκόπουλος, Πειραιάς, 1835-1870: Εισαγωγή στην ιστορία του ελληνικού Μάντσεστερ, Καστανιώτης, Αθήνα 1984.

Γιάννης Χατζημανωλάκης, Το λιμάνι του Πειραιά στη διαδρομή των αιώνων, 5η έκδοση, [χ.ο], Πειραιάς 1999

Γιάννης Χατζημανωλάκης, Πειραιάς: Ιστορία και Πολιτισμός, Δήμος Πειραιά, Πειραιάς 2001.

Εφημερίδα Η φωνή του Πειραιώς, 1955-1957.

Λεύκωμα Πειραιώς 1958 / έκδοσις - επιμέλεια Δ. Ι. Πανίτσα, [χ.τ.] : [χ.ό.] , 1958

Δισκογραφία

Ηλίας Ανδριόπουλος, Λαϊκά Προάστια, Lyra 1980.

Μιχάλης Γενίτσαρης, Ζωντανή Ηχογράφηση στη Γερμανία. Victory 1988.

Ανέστης Δελιάς-Μάρκος Μελκόν, Παραγωγή: Αφοί Φαληρέα.

Βασίλης Δημητρίου, OST της τηλεοπτικής σειράς «Ο μεγάλος θυμός», Lyra 1998

Ο Στέλιος Καζαντζίδης τραγουδά Μανόλη Χιώτη , Συλλογή Echo & Artis 2002.

Στέλιος Κερομύτης, Ρεμπέτικα Τραγούδια, Παραγωγή: Αφοί Φαληρέα 1996.

Νίκος Μαμαγκάκης, Κέντρο Διερχομένων, Lyra 1988.

Σωκράτης Μάλαμας, Πέρασμα, Lyra 2010

Γιώργος Μητσάκης- Πάνος Μιχαλόπουλος, Τα σαΐνια, Κυκλάδες 1976.

Μωρά στη Φωτιά, Μωρά στη Φωτιά, Ano Kato Records 1987

Γιώργος Νταλάρας, 50 Χρόνια Ρεμπέτικο Τραγούδι, Minos-Emi 1975.

Γιώργος Νταλάρας, Ρεμπέτικα της Κατοχής. Minos-Emi 1980

Σταύρος Ξαρχάκος, Αμάν..Αμήν: Από μια μουσική παράσταση βασισμένη στο ρεμπέτικο τραγούδι, Minos-Emi 1995.

Νίκος Ξυδάκης, Η εκδίκηση της γυφτιάς, Lyra 1978.

Νίκος Ξυδάκης, Κοντά στη δόξα μια στιγμή, Lyra 1996.

Ξύλινα Σπαθιά, Πέρα από τις πόλεις της ασφάλτου, Virgin 1995.

Μαρίκα Παπαγκίκα, Σμυρναίικο Μινόρε, Μουσικοεκδοτική 2003.

Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Φοβάμαι, Minos-Emi 1982.

Ορφέας Περίδης, Απ΄το παράθυρο κοιτώ, Warner 2004.

Δημήτρης Στεργίου, Δημήτρης Στεργίου (Μπέμπης), Οι μοναδικές ηχογραφήσεις του σε δίσκους 78 στροφών. 1990 .

Γιοβάν Τσαούς, Γιοβάν Τσαούς, Παραγωγή: Αφοί Φαληρέα.

Βασίλης Τσιτσάνης, Βασίλης Τσιτσάνης 1936-1940, όλες οι προπολεμικές ηχογραφήσεις, JSP Records 2008.

Rempetika 2, More of the history of the greek underground music by Charles Howard , Cd:B. , 1929-1934. Athens-Istanbul-Chicago. JSP Records 2008.

Πειραιώτικο Ρεμπέτικο , Περιοδικό Pop Eleven, Τεύχος 4, Εκδόσεις Φαληρέα, 29 Μαΐου 2009

Ρεμπέτικη Ιστορία 2, 1920-1955, με επιμέλεια του Κώστα Χατζηδουλή, EMI 1975.

Πειραιώτικα και Αμανέδες 1906-1947, MBI 2004

Αρχείο Ελληνικής Δισκογραφίας, Συνθέτες του ΡεμπέτικουΝο3, Κώστας Σκαρβέ­λης Ι, Minos-Emi 1994.

Αρχείο Ελληνικής Δισκογραφίας, Συνθέτες του Ρεμπέτικου Νο8: Γρηγόρης Ασίκης Ι, Minos-Emi 1995

Αρχείο Ελληνικής Δισκογραφίας No 9: Συνθέτες του Ρεμπέτικου- Γιώργος Μπάτης, Minos-Emi 1995

Αρχείο Ελληνικής Δισκογραφίας, No 22, Οι Συνθέτες του Ρεμπέτικου, Αντώνης Διαμαντίδης Ι, Minos-Emi 1995.

Αρχείο Ελληνικής Δισκογραφίας, Νο39, Κώστας Σκαρβέλης V , Minos-Emi 1998.

Αρχείο Ελληνικής Δισκογραφίας, Αντώνης Νταλγκάς Νο1/Τραγουδιστές του Ρεμπέ­τικου Νο7, Minos-Emi

Ρεμπέτικα+Λαϊκά, FM Records 2009

Γυναίκες του περιθωρίου 1930-1950, Παραγωγή Ταμπούρης 2005.

Οι μεγάλες ορχήστρες του 60. Fidelity 1995.

Μέρες Ραδιοφώνου 1950-1959 (4 CD ), Minos-Emi 2008