Ξύλα για τα Κάλαντα

Οι μισές μέρες του Δεκέμβρη έτσι περνάν για μας τα παιδιά: Το πρωί σχολείο και το απόγευμα για κέντρες Δευτέρα, Τετάρτη και Σάββατο. Σχολείο πηγαίναμε σχεδόν αδιάβαστοι, βιβλία δεν ανοίγαμε στο σπίτι καθόλου και το μαύρο σιδερένιο χαράκι του δάσκαλου τελικά μόνο στις παλάμες μας έκαμνε χρήση και ποτέ στον πίνακα.

Πλησιάζουν οι μέρες για τα Κάλαντα και ο Δημητρός παίρνει την απόφαση να γυρίσουμε στη γειτονιά να μάσουμε τα ξύλα, τα ξύλα για τα κάλαντα.

-Το ξύλο κρατάει τη φωτιά, έλεγε, η κέντρα γρήγορα καίγεται…

Φέρνει λοιπόν ο Δημητρός τον γαϊδαράκο τους, τον στολισμένο με χάντρες και πετσιά, γύφτικα χαϊμαλιά και γυρνάμε από πόρτα σε πόρτα φωνάζοντας όλη η παρέα δυνατά και ρυθμικά:

-Ξύλα για τα κάλαντα! Ξύλα για τα κάλαντα!

Στην διπλανή γειτονιά, την Τρπκόφτσκα μάλα φωνάζουμε:

-Ντ’ ρβα ζα κόλεντα, ντ’ ρβα ζα κόλεντα!!

-Βγαίνει η Μπάμπο, η αφέντρα του σπιτιού τα χρόνια εκείνα, για τις μέρες όμως μόνο αυτές, του δωδεκαήμερου, βγαίνει η Μπάμπο και μας δείχνει ποια ξύλα να πάρουμε.

Κάθε σπίτι είχε ξεχωρίσει τα ξύλα που θα έδινε για τη φωτιά. Ξύλα συνήθως που δεν σχίζονταν, ξύλα ροζιασμένα, ξύλα στραβά, μπαίνουν σε μια άκρη της αυλής για τη Φωτιά.

Ο Δημήτρης με το γάιδαρό του περίμενε έξω στην πόρτα, στις αυλές δεν έμπαινε φοβόταν τα σκυλιά. Το ίδιο και ο υπασπιστής του ο Πάπας, πάντα μαζί με το Δημητρό, έτρωγε συνέχεια τα νύχια του και κλωτσούσε τις πέτρες που συναντούσε στο δρόμο και με το ένα χέρι κρατούσε τα φορτωμένα ξύλα, μη και γύρει το σαμάρι, καθώς ο γάιδαρος έσκυβε και μύριζε όσες σβουνιές άλλου γαϊδάρου έβρισκε μπροστά του ή καθώς προσπαθούσε να διώξει τις αλογόμυγες από την κοιλιά του και κάτω από τα πισινά του πόδια.

Μερικοί τσιγγούνηδες από άλλες γειτονιές δεν μας έδιναν ξύλα με τη δικαιολογία ότι δεν θα έρθουν στη δική μας Φωτιά…

Ιωάννου Δημήτρης, «Ξύλα για τα κάλαντα», Κολέντα, μπάμπω, κολέντα, Καστανιώτης, Φλώρινα 1989, σ. 18