Πριμαρόλια (απόσπασμα)

Το σπίτι που νοίκιαζε η κυρία Μαριόγγα Μαρκέτου ήταν καλούτσικο, πάνω στην οδό Αράτου. Ο δρόμος αυτός στο κάτω του μέρος στολίζεται από κάμποσα επιβλητικά αρχοντικά, του Σκούρκου πάνω στην πλατεία Βασιλίσσης Όλγας, του Σωτηριάδη γωνία με Ρήγα Φεραίου, του Τσικλητήρα στην Κορίνθου. Πιο ψηλά, αφού περάσουμε την Κανακάρη, αρχίζουν τα ισόγεια με κάτι ελάχιστα περιβολάκια. Εκεί οι γυναίκες τελειώνοντας τα συγύρια και τα μαγειρέματά τους, βγαίνουν στο δρόμο, τον σκουπίζουν, ποτίζουν τις μολόχες που έχει φυτέψει ο Δήμος, και μετά φέρνουν τα σκαμνιά τους και κάθονται να μπαλώσουν, να πλέξουν, να φλυαρήσουν έχοντας και το νου τους στα παιχνίδια των παιδιών τους. Ανάμεσα στην μια περιοχή και στην άλλη, κατοικούσε η Μαριόγγα, σ’ ένα σπίτι δίπατο, με δυο παράθυρα να πλαισιώνουν την εξώπορτα κι ένα ταρατσάκι έξω από τη σοφίτα του. Την αυλίτσα του την σκέπαζε ένα γκιούλ μπρισίμι, είδος ακακίας που έβγαζε την άνοιξη αντί λουλούδια κάτι μεταξένιες φούντες κιτρινορόδινες, με άρωμα ροδάκινου. Οι κάμαρες του σπιτιού ήταν μικρές, το μπαλκόνι δεν έπαιρνε πάνω από μια καρέκλα να κοιτάζει τη θάλασσα και μια άλλη να κοιτάζει το Κάστρο, και το μπουρί της σόμπας που ζέσταινε το σπίτι περνούσε μέσα από τη σοφίτα, κόβοντας κι εκεί λιγάκι το κρύο.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Η Καλλιόπη είχε ξεκινήσει από το σπίτι εγκαίρως, όπως συνήθως. Οι καμπάνες της Ευαγγελίστριας χτυπούσαν όταν εκείνη έστριβε από την Κολοκοτρώνη και έμπαινε στην Μαιζώνος. Απ’ όλες τις μεριές πλησίαζε την εκκλησία κόσμος — οι Ρούφοι λίγο μπροστά της, οι Γεροκωστόπουλοι από την Ερμού, οι Παναγουλαίοι από την Καραϊσκάκη, ο Κόλλας μαζί με τον στενό του φίλο τον Φραγκόπουλο και τις οικογένειές τους ανηφόριζαν την Ερμού, οι Κρεμμυδαίοι και οι Τζιναίοι ένα τετράγωνο δώθε από την εκκλησία, οι Τριανταίοι, ο γείτονάς της ο Πράτσικας με τον σώγαμπρό του τον Φιλόπουλο, οι Πετραλαίοι, ο γιατρός ο Γερούσης, ο Γαζετόπουλος… Στην ενορία της Ευαγγελίστριας ανήκαν τα περισσότερα μεγάλα σπίτια των Πατρών, και από μερικά, που ουσιαστικά υπάγονταν σε άλλες ενορίες, οι ιδιοκτήτες ερχόνταν κι αυτοί εδώ, στην Ευαγγελίστρια, σαν πιο επίσημη που ήταν.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Στην οδό Ρήγα Φεραίου, μισό τετράγωνο μετά την πλατεία της Όλγας και απέναντι στο στενό Ραδινού, υπήρχε ένα μεγάλο κτίριο που στέγαζε το ξενοδοχείον «Αι Πάτραι». Δεξιά και αριστερά μέσα από τη φαρδιά είσοδό του λειτουργούσαν δυο εστιατόρια το χειμώνα και για το καλοκαίρι είχε προς τη θάλασσα μια αυλή, που την σκίαζε ένα μεγάλο πλατάνι. Μια όμορφη, μαρμάρινη σκάλα οδηγούσε στα σαλόνια και στα υπνοδωμάτια του πρώτου ορόφου και μια στενότερη, ξύλινη, στον δεύτερο, όπου βρισκόνταν τα υπόλοιπα.
Το ξενοδοχείο ήταν ωραίο και άνετο, αλλά δεν πρόκοψε.
Στο μεταξύ η πίεση για να αποκτήσει η πόλη ένα Αρσάκειο αυξανόταν και ο Δήμος, με τη βοήθεια του Αχιλλέα Γεροκωστόπουλου, του πατρινού Υπουργού Παιδείας, κατέληξε σε συμφωνία με τη Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία. Ο Δήμος θα της παρείχε το οίκημα και η Εταιρεία θα άνοιγε στην Πάτρα ένα από τα υποδειγματικά και ζηλευτά Παρθεναγωγεία της. Το κτίριο της Ρήγα Φεραίου, ιδιοκτησίας Νιανιάρα, θεωρήθηκε κατάλληλο, συμφωνήθηκε η ενοικίασή του, τροποποιήθηκαν ορισμένοι εσωτερικοί χώροι και στις 30 Ιανουαρίου 1892, στη γιορτή των Τριών Ιεραρχών, έγιναν τα επίσημα εγκαίνια του Σχολείου.
Μέρος του τελευταίου ορόφου είχε διαρρυθμιστεί κατάλληλα ώστε να αποτελεί την κατοικία της Διευθύντριας.

Αθηνά Κακούρη, Πριμαρόλια, Αθήνα, Εστία, ⁵1999 (1998), σσ. 28, 44-45 & 449-450.