[…]
Για να αποκτήσωμε όλα αυτά που θα μας χαρίσουν την πολύτιμη ομόνοια, πρέπει να κάμωμε ένα κέντρο. Όχι σωματείο, ούτε σύνδεσμο, ούτε προέδρους, ούτε εκλογές, κι όλα αυτά τα πράγματα που για ανθρώπους σαν κι εμάς είναι πολύ δυσκολομεταχείριστα. Ένα απλό εργατικό κέντρο, ένα σαλόνι το οποίο θα είναι η λέσχη μας και σχολείο μας και αναγνωστήριό μας. Στο «Κέντρο μας» θα μαζευόμαστε όλοι μας, εργάτες κάθε ισναφιού, αποφεύγοντες κάθε άλλο κέντρον και ασχολίες που μας διαφθείρουν και υλικώς και ηθικώς.
Εκεί θα συνηθίζομε στην ομόνοια και στη λογική συζήτηση, παίρνοντας το αναψυχτικό μας, αντί να πηγαίνωμε, στις ταβέρνες, εκεί θα μεταδίδομε ο ένας στον άλλο το βάσανό μας και τον πόνο μας, εκεί θα συνδεθούμε, θα αδελφωθούμε και θα νιώσομε τη μεγάλη σημασία της αλληλεγγύης και αλληλοβοήθειας. Εκεί ακόμα θα διασκεδάζομε τη δυστυχία μας και θα σκεπτόμαστε να βρούμε τα μέσα με τα οποία θα καλυτερέψομε τη θέση μας.
Στο κέντρο μας θα συνηθίσομε στην αγάπη και την ομόνοια που θα μας χρησιμεύει σε κάθε στιγμή, που θα θέλομε να υπερασπιστούμε τα δίκαια ολόκληρης της τάξης μας και ενός μονάχα ισναφιού που οπωσδήποτε πιέζεται και αδικείται. Χωρίς πολυτέλειες στη διοίκηση θα συντάξομε ένα κανονισμό απλό, αλλά ιερό τον οποίο θα εφαρμόσομε με ακρίβεια.
Το σπουδαιότερο όμως είναι ότι στο κέντρο μας θα φωτιστούμε με τακτική λαϊκή κοινωνική διδασκαλία. Σ' αυτό θα μας βοηθήσουν άνθρωποι μορφωμένοι, μελετημένοι, φίλοι της τάξης μας και υπερασπισταί των δικαιωμάτων μας. Αυτοί θα διδάσκουν συχνά πράγματα ωφέλιμα και μορφωτικά. Με τα μαθήματα αυτά θα καταλάβομε γιατί υποφέρομε, και πώς θα διορθώσομε την κατάστασή μας. Θα αισθανθούμε δε βαθιά την ιδέα, για την οποία θ' αγωνιστούμε και μόνο άμα αισθανθούμε μέσα μας ριζωμένη την ιδέα τότε μόνο θα κατορθώσομε να αγωνιστούμε με υπομονή, επιμονή και αυταπάρνηση. Τα μαθήματα, δε θα είναι μόνο ωφέλιμα και μορφωτικά, αλλά και τερπνά και ευχάριστα. Θα ακούμε συχνά να απαγγέλλωνται ωραία και σχετικά με την ιδέα και τον αγώνα μας διάφορα ποιήματα, σιγά σιγά δε αργότερα θα προσπαθήσομε και μικρό θέατρο να ιδρύσωμε στην αίθουσά μας, ─όπως σ' όλα τα εργατικά κέντρα γίνεται, και σ' αυτή τη Βουλγαρία─ στο οποίο θα παίζονται έργα που θα μας μορφώνουν, θα μας διδάσκουν, θα μας ευχαριστούν και θα μας ενθουσιάζουν.
Επίσης στο Κέντρο μας θα έχομε και μικρό στην αρχή αναγνωστήριο, για να διαβάζουν, όσοι ξέρουν, ωραία βιβλία, που θα διδάσκουν, και θα μπαίνουν στο νόημα της ιδέας και του σκοπού του αγώνα μας.
Ένα τέτοιο Κέντρο, αντιλαμβάνεστε πόσα αποτελέσματα ωραία και σπουδαία θα επιφέρει. Γι' αυτό νομίζομε, ότι όλοι οι φιλότιμοι εργάτες, όλοι όσοι έχουνε ανθρωπισμό και σκέπτονται για τον εαυτό τους και για την οικογένειά τους, και τα παιδιά τους, και για όλους τους αδελφούς τους θα το υποστηρίξουν με ενθουσιασμό και ζήλο! Το ίδιο πρέπει να κάμουν και τα σωματεία των διαφόρων ισναφιών, γιατί όταν το Κέντρο, υποστηριχτεί όπως πρέπει, υλικώς και ηθικώς απ' τους εργάτες όλους, γρήγορα θα αποχτήσει ηθική και υλική δύναμη, τόση ώστε ─ όταν πια και η διδασκαλία κ.λ.π. μας χαρίσει κάποια μόρφωση ─ να στερεωθεί η ομόνοια, να κατορθωθεί μια γενική και αληθινή συνένωση των εργατικών τάξεων και μια σοβαρή εργασία για την προστασία των εργατών και τοπικώς, ─ με την ίδρυση ταμείου περιθάλψεως και συντάξεως, ταμείου απεργιών, διαιτητικού συμβουλίου, το οποίο θα προσπαθεί να λύει κάθε διαφορά μεταξύ εργατών και εργοδοτών, και τόσων άλλων─ και νομοθετικώς, το οποίο θα κατορθωθεί με την υποβολή εις τη Βουλήν προστατευτικών εργατικών νομοσχεδίων που για να ψηφιστούν χρειάζεται ένωσις και επιβολή.
Στο τέλος όταν το Κέντρο μας διδάξει, μορφώσει χαρακτήρας, διαπλάσει ψυχάς, φωτίσει πνεύματα και συνενώσει τους εργάτας εις ένα σώμα θα είναι εύκολο πλέον να δημιουργήσωμε ένα εργατικό κόμμα ισχυρό το οποίο θα εργασθει για την αναστήλωση της Σημαίας των αρχών μας αποτελεσματικά.
Αυτό το σύστημα της εργασίας νομίζομε ότι με το Κέντρο μας θα το επιτύχομε, όταν μάλιστα γίνει το ίδιο και στις άλλες πόλεις της Ελλάδος.
Αδελφοί εργάτες!
Καθένας γνωρίζει καλά τον πόνο του, ώστε να αναγνωρίζει τη σημασία, τη σοβαρότητα και τα μεγάλα αποτελέσματα, που θα επιτύχομε όταν με θέληση εργασθώμεν για την ίδρυση του «Εργατικού Κέντρου» μας.
Αδελφοί εργάτες!
Ελάτε να εργασθούμε όλοι μαζί για το συμφέρο μας και σαν άνθρωποι που είμαστε για το συμφέρο των παιδιών μας και των συναδέλφων μας: «Καθένας για όλους και όλοι για τον καθένα» ας είναι το σύνθημά μας.
Αδελφοί εργάτες!
Ενωθείτε μαζί μας, γιατί όταν δεν ενωθήτε σημαίνει ότι είσθε εχθροί της εργατικής τάξεως, της δύναμης που θα αποκτήσει όταν θα είναι ενωμένη, εχθροί ακόμα του εαυτού σας, των οικογενειών σας, του μέλλοντος των παιδιών, εχθροί της Προόδου σας και της προόδου του Έθνους, εχθροί του Δικαίου και της Αλήθειας. Και Αλήθεια είναι αυτός ο Θεός. Άμα δεν ενώνεσθε λοιπόν μαζί μας, θα είσθε εχθροί και αυτού του Θεού.
Οι Αδελφοί σας:
Ν. Μαρδέλης, -Γ. Κόσυβας (σιγαροποιοί) - Νικ. Παυλής (καπνοκόπτης) - Γ. Μούσιος (ράπτης) - Κ. Κοντορήγας (καραγωγεύς) - Ε. Καλύβας, (καφεπώλης) - Β. Παπαθανασίου (κουρεύς) Φ. Άνινος, (υποδηματοποιός) Α. Στράτος, (τσαρουχοποιός) Θεο. Κανάς, Δ. Γκουταβάς (υφαντής), Ν. Τσαγκάλας, (υπάλληλος παντοπωλείου) Κ. Τσιμπανούλης, (πιλοποιός) Κων. Τζαμτζής (ελαιοχρωματιστής).
Όποιος θέλει να βοηθήσει το έργο μας και να συνεργασθεί για το κοινό συμφέρο μας μπορεί από σήμερα να έλθει εις το Καφενεδάκι Βασ. Ιατρού απέναντι της Δημαρχίας ή στο Καφφενεδάκι ο «Εργάτης» Σ. Κουτσοβέλη απέναντι του Ταχυδρομείου κάθε μέρα 6-8 μ.μ. όπου θα μάθει κάθε λεπτομέρεια και θα μπορεί να γραφεί στον κατάλογο των συναγωνιστών. Την ερχόμενη δε Κυριακή θα συνέλθομε όλοι σε ώρα και μέρος που θα κάμομε γνωστό για να αποφασίσωμε την ίδρυση του «Κέντρου» μας και ψηφίσουμε τον κανονισμό του.

Κολιού Νίτσα, Οι ρίζες του εργατικού κινήματος και ο “εργάτης” του Βόλου, Οδυσσέας, Αθήνα 1988, σ. 116-119.